Топырақ. Топырақ ластануы

Презентация қосу

ақырыбы: Топырақ. Топырақ ластану
Жоспары
I.Мақсаты: Топырақтың, табиғаттың адамзат алдындағы маңызын ұғындыру
II.Негізгі бөлім:
1)Топырақ Құрамы
2)Топырақ құрылысы
3)Топырақ маңызы
4)Топырақ ластануы
5)Топырақты қорғау
Қорытынды бөлім.
III.
Топырақ құрамы
Топырақ үш фазадан тұрады:
қатты, сұйық немесе топырақ
ерітіндісі және газ немесе
топырақ ауасы. Олар бір-бірімен
тығыз байланыста және әрекетте
болады.

Топырақ ауасы атмосфера
ауасымен салыстырғанда
құрамында шамадан тыс
көмірқышқыл газының көп және
оттегінің аз болуымен
ерекшеленеді. Атмосфера
ауасында көмірқышқыл газы
(СО2) 0,03% болса, ал топырақ
ауасында оның мөлшері 0,3-1,0%,
кейде 2%-3% немесе одан да көп
Топырақтың маңызды бөлігі - органикалық заттар.

Шірінділенбеген органикалық заттардың
Топырақтың органикалық тобына қураған, бірақ әлі ыдырамаған
бөлігі екі топқа бөлінеді: немесе жартылай ыдыраған өсімдіктердің
қалдықтары (тамыры, жапырақтары)
1)Өсімдік және жәндіктер және жәндіктердің (құрттар, буын
қалдықтарынан пайда болған аяқтылар және тағы басқалар)
шірінділенбеген органикалық қалдықтары кіреді. Мұндай органикалық
заттар. заттар өсімдік үшін өте маңызды қоректік
заттармен салыстырғанда топырақта тез
2)Ерекше табиғи және өзіндік
ыдырайды да, өсімдік оңай сіңіретін
шіріген органикалық заттар.
минералдық формаға айналады.
Топырақ құрылысы
Топырақтың құрылысы дегеніміз - топырақ кескінің құрайтын
генетикалық қабаттарының үйлесімі. Әр түрлі топырақта бұл үйлесім әр
түрлі. Топырақтың басым көпшілігінде қабаттар төмендегідей орналасады:

*А-қабаты-шірік қабат. Ол топырақтың астыңғы қабатында органикалық заттардың
көптігімен, түсінің қоңырлау болуымен ерекшеленеді. Бұл қабатта к үл заттары мен қарашірік
жиналады. Қара топырақты жерлерде шірік қабаты қара т үсті, орманны ң с ұр топыра ғында ашы қ
сұрдан күңгірт сұр түске дейін, ал қызыл қоңыр топырақтарда қо ңыр с ұр т үсті болады. Қабат өз
кезегінде А1,А2, т.б. қабатшаларға бөлінеді.
*Н-қабаты-шайылатын. аналық тау жынысына өту қабаты, оның үстіңгі қабаттан
айырмашылығы-бұл қабатта қарашірік аз болады және бірлі- жарым шала тоты қтар мен
минералды тұздар жиналады. Сыртқы белгілеріне байланысты (т үрі, құрылымы) оны бірнеше
жанама қабаттарға (Н1,Н2, т.б.) бөлуге болады.
*С-қабаты. топырақ түзілу процесі кезінде мүлде қозғалмаған немесе аздап қана қоз ғал ған
аналық тау жынысы қабаты. Әрбір қабаттың қалындығы әр т үрлі ж әне бір қатар морфологиялы қ
белгілерімен ерекшеленеді. Олардың басты морфологиялы қ белгілері-т үсі, құрылымы, құрылысы.
Топырақ маңызы
Топырақтың адамзат үшін маңызын айтып жеткңзу өте қиын, оны
ауыл шаруаышлығында және құрылыста деп бөлуге болады:

ауыл шаруашылығында құрылыста

Топырақ – ауыл Құрылыс салғанда –
шаруашылығының маңызды инженерлік
кұралы, себебі ауыл құрылғылардың
шаруашылығы онсыз еш іргетасының негізгі ретінде
өнім бере алмасы анық және жол салуда
гидротехникалық
құрылыста құрылыс
материалы ретінде маңызы
зор.
Топырақтың ластануы

Топырақтың ластануы(Загрязнение почвы) — топырақта, әдетте, оған тән емес физикалық, химиялық немесе биологиялық агенттердің пайда болуы және енуі немесе
аталған агенттердің концентрациясының қаралған мезгілде табиғи орташа жылдық деңгейінен асып түсуі.

Топырақтың ластануының көптеген түрлері, соның ішінде радиоактивтік, микробтық және тағы басқа түрлері сараланады.
Ластаушы заттар мен оны қоршаған ортаға қалдық
күйінде бөлетін ластаушы жүйелерді
классификациялауды Р.Парсон ұсынды. Бұл
классификациялау — ластаушы заттүрін, оны бөлетін
жүйені, оның салдарын бақылау шамаларын қамтиды.
Оның пайымдауынша, ластаушы түрлер болып
негізінен мыналар саналады:
-сарқынды сулар және оттегін жұтатын өзге
қалдықтар;
-инфекцияны тасымалдаушы жүйелер;
-өсімдіктерге бағалы қоректік зат болып
табылатын дүниелер;
-органикалық қышқылдар мен тұздар,
минералдар;
-шайылу барысында түзілген шөгіңділер
(твердый сток);
-радиоактавті заттар.
Топырақты қорғау. Топырақты қорғау,
яғни ластануын болдырмау үшін іске
асырылатын шаралар
*топырақ ластануын болдырмау үшін мынадай шараларды жүргізу
керек:
*табиғатты қорғайтын заңдарды бұлжытпай орындау;
*қоршаған ортаның сапасына бақылау жүргізетін мекемелер қызметін
дұрыс ұйымдастыру;
*топырақты ластаушы заттардың қасиеттерін, жылжу
*тәртібін, топырақ процестеріне қатысуын зерттеу;
*зиянды заттардың шекті мөлшерлерін нормалау;
*қауіптілігі бойынша пестицидтерді топтастырып, кейбір
*түрлерінің қолданылуын шектеу;
*ауыл шаруашылығында зиянкестермен, арам шөптермен
*күресу үшін химиялық әдістердің орнына биологиялық әдістерді
қолдану және т.б.
Қорытынды: табиғаттың
адам үшін ең маңызды
бөлігі топырақты қорғау –
адамзаттың табиғат
алдындағы борышы!
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Топырақтың ластануы

Топырақ экологиясы

Топырақты химиялық ластауыштар

Ауыр металдар ұғымына

БИОГЕНДІ КЕЗЕҢ

Топырақтың өсімдіктер арқалы ластануы

Топырақтың ауыр металдармен ластануы

Микробиология негіздері

Антропогендік іс әрекет және гидросфера. Антропогенез және педосфера

Мұнай өндірісі орындары аймағындағы топырақ қабатының физика - химиялық көрсеткіштерін анықтау

Пәндер