Протерезой




Презентация қосу
Тақырыбы:
Протерезой
Протерозой (гр. πρότερος —
алғашқы, аға, гр. ζωή — тірлік)
— прекембрийді құрайтын үш
бөлімшенің соңғысы.
Протерозойды 3
геологиялық
заман құрайды:
Палеопротерозой
Ең елеулі оқиғалары бұлар:
Мезопротерозойда оттегі сіңген
атмосферасының құрылуы;
Соңғы Неопротерозойдың Криоген кезеңінде
 бірнеше рет мұздықтар құрылуы;
Эдиакарий кезеңі (635—542 Ma)
жұмсақденелі көпжасушалы организмдердің
өрбуімен сипатталады.
Жер тарихында археозой мен
палеозой аралығындағы эра және сол
заманда қалыптасқан қабаттар. Бұл
терминді ғылымға америкикалық
геолог Э.Эммонс енгізген ('1888).
Протерозой бұдан 2000 (кейбір
тұжырым бойынша 2500) – 570 млн.
жыл бұрын, ұзақт. 1500 млн. жылға
созылған эра. Қазақстан мен Орта
Азия жеріндегі
Протерозойды Р.Борукаев, Ю.Зайцев, 
В.Королев, т.б. зерттеген.
Протерозойдың бірінші жартысы (2,2 млрд. жылға дейін)
геократтық жағдайларда өткен. Қыртыстың салқындау процесі
нәтижесінде қатаң және морттық қасиеттерге ие болған литосфера
жарылып, суперконтинентте рифт ойпаңдары мен айырылымдар
пайда болған.
Бастапқы Протерозойдың екінші жартысында бұл процестер
күшейіп, суперконтинент көлденеңі жүздеген және мыңдаған км
болатын блоктарға (микротақталарға) жіктелген. Олар жұқарып
(рифтинг) және толық айырылып (спрединг), ал айырылған блоктар
арасын терең сулы алаптар басқан.
Протерозойдың соңында шөгінді және жанартаулық тау
жыныстарымен толған бұл алаптар, деформацияға,
метаморфизмге, граниттенуге ұшырап, қайта жабылған. Бастапқы
Протерозойда организм қалдықтары өте сирек. Қалдықтарының
қалыңдықтары кей жерлерде жүздеген метр болатын көк-жасыл
балдырлар түзіліп, олардың қарқынды фотосинтездеуші әрекетінен
ауаның құрамы өзгере бастады. Ол таза оттекті көбейтіп, тіршілік
әлемінің өркендеп дамуын тездетті. Даму бастапқы-ортаңғы
НАЗАРЛАРЫҢ
ЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Протерозой - ерте өмір дәуірі
Өсімдіктер эволюциясының кезеңдері
Ежелгі Шығыс Еуропа платформасының негізгі сипаты
Биосфера қабаты туралы
Тіршіліктің тарихи дамуы туралы ілім тарауы бойынша қорытындылау
Өсімдіктерді қорғауға арналған машиналар
Палеозой заманындағы тіршіліктің дамуы
Ситуациялық сұрақтар
ХХІ ғасыp көшбасшысы
Жалпақ құрттар
Пәндер