Құлқайыр гүлдер тұқымдасы

Презентация қосу

Қызылорда облысы,
Жаңақорған ауданы
Негізгі білім беретін
№221 Аққұм мектебінің
химия-биология пәнінің
мұғалімі
Айтөреева Ақмарал

1. §26. Құлқайыргүлділер тұқымдастары
2. Мақта туралы хабарлама жазып келу

Лототронды іске қосайық

Лототронды іске қосайық

Лототронды іске қосайық

13

Құлқайыргүлділер
тұқымдасына
жататын
өсімдіктерді
атаңдар?

Лототронды іске қосайық

9

5 10

5

5

Шитті мақта
дегенді қалай
түсінесіңдер?

Лототронды іске қосайық

9

7 10

7

7

Қауашақ және көсек
дегеніміз не?

Лототронды іске қосайық

9

7 10

6

8 7

6

Мақта тұқымынан
қандай өнімдер
алынады?

Лототронды іске қосайық

9

7 10

9

Құлқайыргүлділер
тұқымдас
өсімдіктердің
медицинада дәрі
ретінде
қолданылатын түрі.

3 желтоқсан
Сынып жұмысы
§27. Қосжарнақтылар класы. Раушангүлділер және
бұршақ тұқымдастар

қос жарнақты
бұта, ағаш тәріздес
бір не екі жылдық өсімдіктер
100-ден аса туысы,
3 мыңнан астам түрі белгілі

Раушангүл
тұқымдасы
(Rosaceae)

36 туысы,
200-ден артық түрі бар,
оның 12-сі өте сирек кездеседі
Гүлі қос жынысты, кейде дара
жынысты
Жемісі — көп сүйекті жаңғақ,
жаңғақша, жидек, алма

Раушангүлділер

Жай
жапырақтылар

Күрделі
жапырақтар

Қауырсын
тәрізді күрделі

Саусақ салалы
күрделі

Алма, алмұрт,
долана, шие,
өрік және т.б.

Бүлдірген,
құлпынай,
таңқурай

Итмұрын,
шетен, қараған

Жатаған
қазтабан және
т.б.

Құрғақ жемісті
(шыршай,
теңгежапырақ)

Сүйекті
шырынды
(мойыл)

Жемістері

Көпсүйекті
(таңқурай)

Шырынды
жемісті (алма,
шие)

қос жарнақтылар класына
жататын көпжылдық және
бір жылдық шөптесін өсімдіктер
Қазақстанда 42 туысы мен
650-дей түрі белгілі
Жемістері — бұршақ, бір ұялы

Бұршақ тұқымдасы
(Legumіnosae)

Күлтесінің ерекшелігі:
ең ірі күлте жапырақша – “Желкен”,
Екі бүйіріндегі 2 күлтежапырақша –
“ескек”
Төменгі тұтасып өскені екеуі –
“Қайықша”

ПАЙДАЛАНЫЛУЫ

Тағамға

Мал азығына

Медицинада

Сәндік түрі

Улысы

Асбұршақ,
үрмебұршақ
соя,
жасымық

Сары
бөрібұршақ,
беде, ақбас
тұйежоңышқа,
сиыржоңышқа,
жантақ

Жалаң
қызыл мия

Қараған

Тентекмия

Жер бетінде және
біздің елде
раушангүлділердің
неше түрі бар? Бірекеуін атаңдар.

Итмұрын гүлінің
формуласын
жазып бер.

Раушангүлділердің
жапырақтары
қандай болады?

Бұршақ тұқымдас
өсімдіктердің
маңызды
ерекшелігі неде?

Желкен, ескек,
қайықша деген
атауларға
түсініктеме
беріңдер

Раушангүлділердің
жемістері қандай
болып келеді?

Өте бағалы май,
хош иісті заттар
алуға болады

Пайдаланылуы
Тағамға
Мал азығына
Сәндік үшін
Медицинада
Улы түрі

Өкілдер атауын теріп жазыңдар

Пайдаланылуы

Өкілдер атауын теріп жазыңдар

Тағамға

Асбұршақ, үрмебұршақ, соя, жасымық

Мал азығына

Сары бөрібұршақ, беде, ақбас түйежоңышқа, сиыржоңышқа,
жантақ

Сәндік үшін

Қараған

Медицинада

Жалаң қызыл мия, кассия (сана)

Улы түрі

Тентекмия

1. §27. Қосжарнақтылар класы. Раушангүлділер
және бұршақ тұқымдастар
2. Мына суреттерден гүлдің диаграммасын
талдап, формуласын жазыңдар
3. Екі тұқымдастың сипаттамасын кестеге
мынадай ретпен толтырыңдар

Ұқсас жұмыстар

Гүлзар

Гүл формуласы

Жан қиналмай жұмыс бітпес, талап қылмай мұратқа жетпес бітпес, талап қылмай мұратқа жетпес

Бәйшешек гүлі

Гүлінің формуласы

Кейбір түрлерінің бойының биіктігі

Күрделі гүлділер немесе астралар тұқымдасы

Қазақстанның Қызыл кітапқа енген өсімдіктер

Құрамында сапониндері бар дәрілік өсімдіктер

Майлы өсімдіктер

Пәндер