1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы




Презентация қосу
Ашық сабақ
Солтүстік Қазақстан облысы
Ғабит Мүсірепов атындағы аудан
Новоишим ауылы

Өткізген: Новоишим қазақ орта
мектебінің тарих және география
мұғалімі
Дүйсенбин Ерболат Байтасұлы
Тақырыбы:
Білімділігі: 1986 жылғы желтоқсан оқиғасының
тарихи маңызын ашып, оқушыларға жеткізу.

Дамытушылығы:
оқушылардың қосымша құжаттарды меңгере отырып,
өздігінен ізденіп, білімдерін толықтыру

Тәрбиелілігі: жасақшылардан қайтпаған,
қаймықпаған желтоқсаншы лардыңжастарымыздың ерлігін
үйрете отырып, жас ұрпақты ерлікке, отансүйгіштікке
тәрбиелеу
Сабақтың барысы:

Эпиграфы:

“1986 жылғы Желтоқсан
оқиғалары қазақ жастарының
сана-сезімінің қаншалықты
өскендігін көрсетті.”

Н.Ә.Назарбаев
Үй жұмысы:
• 1950-1960жж.Қазақстанда қандай өнеркәсіп
орындары болды?
• Мыс қорыту зауыты қай қалада орналасты?
• Тың игеру қай жылы басталды?
• Қазақстанның қай облыстарында тың
игеру жүргізілді?
• Қанша жұмысшы келді?
ІІІ. Жаңа сабақ

Жоспары:
• 1986 жылғы Желтоқсаннның
әлеуметтік-экономикалық және саяси
астары.
• Желтоқсан оқиғасының сипаты
• Желтоқсан оқиғасының себептері,
тарихи маңызы
Қазақстан
Қазақстан
компартиясының
компартиясының
V
V пленумында
пленумында
Мәскеудің
Мәскеудің тікелей
тікелей
бұйрығымен
бұйрығымен
Дінмұхаммед
Дінмұхаммед
Қонаев
Қонаев орнынан
орнынан
алынып,
алынып, орнына
орнына
Г.Колбин
Г.Колбин
тағайындалды
тағайындалды
1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы

Себебі Сипаты Тарихи маңызы

“Қазақ ұлтшылдығы” айдарын Қозғалысты басу үшін
таққан М.Соломонцев “Метель/Құйғын/ - 1986” атты
1. Халық шаруашылығының болды.1990 жылдың оперативті жоспар.
тоқырауы 21 мамырында КОКП ОК 3200 адам,10-15мың жасақшы
2. Қазақ тілінің жағдайы “Қазақ ұлтшылдығы” 20 өрт сөндіруші.
3. Семей полигонындағы айдарынан бас тартты. 15 БТР қатысытырылды.
жарылыстар “Қазақстандағы 1986 ж. 1.Ұлттың өзін - өзі тану
4. КОКП V пленумы. желтоқсанның 17-18-гі сенімінің оянуы
Д.Қонаевтың кетуі, оқиғаларға қатысқаны үшін 2. Одақтас
Г.Колбиннің билік жауапқа тартылған республикалардың
басына келуі. азаматтарды ақтау егемендігіне
туралы” Н.Ә.Назарбаев сипаттама берді.
Алматы. 1991 жыл. 3. Социалистік
12 желтоқсан құрылыстың күйреуі.
Желтоқсан
оқиғасының салдары:

• Желтоқсан оқиғасын тоқтату үшін
КСРО Ішкі істер министрлігінің 1-ші
орынбасары генерал-полковник
Б.Елисев басқарды.Оның қарамағына
20-25 мың адамнан тұратын Алматы
гарнизоны;
• Фрунзе,Ташкент,Челябі,Свердловск,Н
овосі-бір,Уфа,Тбилиси қалаларында
орналасқан әскери бөлімдер әкелінді.
Салдары:
8,5 мыңнан астам адам ұсталып,
2401 адам уақытша қамау
орындарына жеткізілді,
қалғандары қала сыртына
апарылып тасталды.
99 адам айыпталып, бас
бостандығынан айырылып,
2 адам өлім жазасына кесілді;
758 студент оқудан шығарылды;
ЖОО-ның 12 ректоры қызметінен
алынды
1986 жылдың 16-17
желтоқсаны
АЛМАТЫДАҒЫ ЖЕЛТОҚСАН ОҚИҒАСЫ
Мәскеуде дайындалған «Метель»
операциясы арқылы көтерілісшілерді
Қайраттың рухы
қашанда биікте
Халық қаһарманы Қайрат Рысқұлбековке
орнатылған ескерткіш. Семей қаласы
ІV. Пікірталас.

• Проблемалық – ситуациялық
сұрақтар.
1. 1986 жылғы Желтоқсан
оқиғасына сенің көзқарасың
қандай?
2. Осы көтеріліске сен қатысар ма
едің?
3. Болашақ Қазақстанды қалай
елестетесің?
4. Тәуелсіз еліміздің бәсекеге
Желтоқсан құрбандарына
арналған ескерткіш
Ақмарал Сіргебаева:
“Бұл күнгі қанды
қақтығысты ешкім де
суреттеп айта алмас...
Ол кезде басымнан оңбай
таяқ жедім. Соның
Қайрат Рысқұлбеков
Басынан құс ұшырмаған қазақ
елінің кезекті 21-інші
басшысының зобалаңына
ұшырап, 21 жасқа қараған
шағында тұтқындалып, 21 күн
қазақтан шырылдап, Семей
түрмесінің 21-інші
камерасында 21-мамыр (1988
жыл) күні қапылыста
дүниеден өткен. Қайрат
Рысқұлбеков арада бес жыл
өткен соң, 21 ақпанда (1992
жыл) ақталды. Бұны
тағдырдың жазуы дерсің,
сірә!
Ербол Сыпатаев
1964
1964 жылы
жылы Алшынбековтер
Алшынбековтер
шаңырағының
шаңырағының тұңғышы
тұңғышы болып
болып
өмірге келегн ұлға ұрпақ
өмірге келегн ұлға ұрпақ
жалғастырушы
жалғастырушы деп деп қуанған
қуанған
қауым
қауым ер
ер болсын,
болсын, батыр
батыр болсын
болсын
деген
деген ырыммен
ырыммен Ербол
Ербол атты
атты
есім
есім берді.
берді. Ербол
Ербол әкесінің
әкесінің ағасы
ағасы
Мұқажанның
Мұқажанның бауырында
бауырында өседі.
өседі.
Жаратылысынан
Жаратылысынан зерек зерек бала
бала
мектепті жақсы бітіреді.
мектепті жақсы бітіреді.
Мектептен
Мектептен де, де, армиядан
армиядан да, да,
шаруашылықтан
шаруашылықтан да, да,
институттан
институттан да мақтау
да мақтау
қағаздарын
қағаздарын құшақтап
құшақтап шыққан.
шыққан.
Отан
Отан алдындағы
алдындағы борышын
борышын
өтеп
өтеп келген
келген соң
соң Ербол
Ербол өзөз
тіршілігімен Алматы
тіршілігімен Алматы
энергетика
энергетика институтына
институтына
оқуға
оқуға түсті.
түсті.
Ләззат Асанова
“Аталған аласапыран
болмағанда, Ақжазақ
мектебінде оқыған,
одан соң астанадағы
П.И.Чайковский
атындағы музыкалық
училищенің қобыз
класында дәріс алып
жүрген, «бет біткеннің
әдемісі, сана біткеннің
естісі» Ләззат атты
қаншыл қазақ қызының
бұл өмірде бар-жоғынан
хабарсыз өткендей
екем...”
Абзал Бөкен
Сәбира Мұхамеджанова
“Жиналыс жүріп
жатқанда Сәбирамның
класс жетекшісі Шолпан:
«Енді бұлардың училищеде
оқу-оқымауын директор
шешеді» деп, есіктен
шығып кетті.
...Бес минут өтпей
жатып-ақ екі ұл бала
жүгіріп келіп: «Шолпан
апай, бесінші этаждан
құлап, қызыңыз өліп
қалды!» - деді аптығып...”
Анасы Күлшара
Көтеріліс болған
Үй жұмысы:
• Параграф 32. оқып,мазмұнын айту,
қысқаша эссе жазу

Ұқсас жұмыстар
Қазақстандағы 1986 жылғы Желтоқсан ұлт - азаттық қозғалыстардың жал
Желтоқсан көтерілісі туралы
1986 жылқы Қазақстандағы желтоқсан оқиғаларының себептері мен салдары
Көтеріліс хронологиясы
Діни экстремизм: психологиялық аспектілер
Қазақстандағы 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы
Желтоқсан оқиғасы. 1986 ж
"Желтоқсан оқиғасы"
ЖӨНІНДЕ ЖЕЛТОҚСАН
Желтоқсан оқиғасының сипаты
Пәндер