Ежелгі Қазақстан: Қаңлылар мен Ғұндардың тарихы

Скачать

Тарих пәнінің мұғалімі:

Құмашева Саягүл Жаннатоллақызы

Ежелгі Қазақстан

тарихы

6-сынып

Қ а ң л ы л а р.

Үй тапсырмасы

“Дұрыс па, бұрыс па?”

Қаңлылар б. з. б. 3- 2 ғасырлар- б. з. 5-ғасыры аралығында өмір сүрді

Дұрыс

«Вэсаканың ер жүрек ұлдары Канха қамалының алдында құрбандық берді деп жазған қытай тарихшысы Сыма Цянь

Дұрыс емес

Қаңлылардың өмірі мен тұрмысы туралы қытай тарихшысы Сыма Цяньнің «Тарих жазбаларында», қытайдың «Цянь Ханьшу» атты тарихи деректерде жазылған

Дұрыс

Тарихшы ғалымдар қаңлы ескерткіштерін зерттей келе 4- ке бөлді: Қауыншы, Отырар- Қаратау, Жетіасар, Көк- Мардан

Дұрыс емес

Қаңлылардың негізгі қонысы Әмудария өзенінің орта ағысы, қазіргі Бішкек жерінен Қаратау жеріне дейінгі аралықты алып жатыр

Дұрыс емес

Қаңлы елінің билеушісі- хан, Астанасы- Битянь қаласы

Дұрыс

Қаңлылардың Алтын-асар, Көк-мардан, Пұшық-мардан деген қалалары болды

Дұрыс

Ғұндар

Ғұндар тарихы. Ғұн мемлекетінің қалыптасуы.

Б. з. б. І мыңжылдықта қазіргі Монғолияның оңтүстігінен Каспий өңіріне дейінгі аралықта әртүрлі тайпалар мекендеген. Қытайлар хунну, кейде сюнну деп атаған бұл тайпалар “халықтардың Ұлы қоныс аударуы” дәуірінде белгілі болды. Қытайлар ғұндардың басшысын шаньюй деп атаған.

Мөде - Ғұн мемлекетінің негізін қалаушы

Б. з. б. ІІІ ғасырда Мөде Қытаймен кескілескен ғұн тайпаларын біріктіріп, ғұндардың билеушісі - шанью деген атақ алады. Ол шексіз билікке - “Аспан ұлы” деген атаққа ие болды.

Ғұндар мемлекетінің құрылымы:

Сол, орталық, оң қанат.

Түменбасы, мыңбасы, жүзбасы, онбасы.

Ғұндар жақсы ұйымдастырылған атты әскер үлкен маңызға ие болды.

Олар негізінен садақ-

пен, найзамен қарулан-

ған.

Жылына үш рет ақса-

қалдар кеңесі өтті.

Ғұн тайпаларының бірлестігі:

Б. з. б. 4- б. з. 3 ғасырларда Байкалдан Ордосқа

дейінгі аралықты мекендеді.

Ғұндар мен Қытай арасындағы соғыс 300 жылға

созылды.

Б. з. б. 3 ғасырда Цинь патшалығы Ұлы Қытай

қорғанын тұрғызды.

Құдыретті Мөде Хань

әулетін жеңіп, өзіне

бағынышты етті.

Ғұндардың батысқа жылжуы:

Б. з. б. 1 ғасырдың ортасында оңтүстік және

солтүстік болып бөлінді.

Солтүстіктегі Ғұндар Чжи-чжи шаньюйдің басшылығымен батысқа қарай жылжиды.

Талас өзенінің шығыс жағына қоныстанды.

Б. з. 2 ғасырында Арал

маңына қоныстана баста-

ды.

Б. з. б. 2 ғасырда Батыс

Еуропаға жетті.

Жұмбақ сан

1) Ғұн билеушісі қалай деп аталды?

хан. 2. гуньмо. 3. шаньюй.

2) Ғұн тайпалары батысқа қарай қай ғасырда жылжыды?

б. з. б. 3 ғасыр. 2. б. з. б. 2 ғасыр. 3. б. з. б. 1 ғасыр.

3) Ғұн мемлекеті қай кезеңде екіге бөлінді?

б. з. б. 5 ғасыр. 2. б. з. б. 1 ғасыр. 3. б. з. б. 4 ғасыр.

4) Қытай мемлекеті Ұлы Қытай қорғанын кімдерден қорғану үшін тұрғызды?

Ғұндардан 2. Сақтардан 3. Қаңлылардан

5) Солтүстік ғұндардың билеушісі кім болды?

Чжи-Чжи. 2. Мөде. 3. Еділ.

3 3 2 1 1

“Сиқырлы куб”

“Қарлы кесек”

Үйге тапсырма.

§. “Ғұндар тарихы” тақырыбын оқу.

Тақырып бойынша

тест құрастыру.

• Іс жүргізу
• Автоматтандыру, Техника
• Алғашқы әскери дайындық
• Астрономия
• Ауыл шаруашылығы
• Банк ісі
• Бизнесті бағалау
• Биология
• Бухгалтерлік іс
• Валеология
• Ветеринария
• География
• Геология, Геофизика, Геодезия
• Дін
• Ет, сүт, шарап өнімдері
• Жалпы тарих
• Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
• Журналистика
• Информатика
• Кеден ісі
• Маркетинг
• Математика, Геометрия
• Медицина
• Мемлекеттік басқару
• Менеджмент
• Мұнай, Газ
• Мұрағат ісі
• Мәдениеттану
• ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
• Педагогика
• Полиграфия
• Психология
• Салық
• Саясаттану
• Сақтандыру
• Сертификаттау, стандарттау
• Социология, Демография
• Спорт
• Статистика
• Тілтану, Филология
• Тарихи тұлғалар
• Тау-кен ісі
• Транспорт
• Туризм
• Физика
• Философия
• Халықаралық қатынастар
• Химия
• Экология, Қоршаған ортаны қорғау
• Экономика
• Экономикалық география
• Электротехника
• Қазақстан тарихы
• Қаржы
• Құрылыс
• Құқық, Криминалистика
• Әдебиет
• Өнер, музыка
• Өнеркәсіп, Өндіріс