Қола дәуірі туралы түсінік

Презентация қосу

21.11.2015 жыл

Қола дәуіріндегі
Қазақстан
Сабақтың мақсаты
Білімділік:Қола дәуірі адамдарының қоғамдық
құрылымы, әдет-ғұрыпын баяндау арқылы сол кездегі
адамдар жасаған материалдық, рухани байлықтармен,
ізгілікті істермен оқушыларды таныстыру.
Дамытушылық: Оқушылардың тарихты ғылыми
тұрғыдан талдауға, оны саналылықпен түсіне білуге
үйрету, олардың қабілетін жан-жақты дамыту.
Тәрбиелік: Оқушылардың тарихқа, өз халқының және
басқа халықтардың мәдениетіне деген қызығушылығы
мен құрмет сезімін дамыту, оларды өз елінің, бүкіл
адамзаттың мәдениетін толықтыруға үлес қоса алатын
азамат етіп тәрбиелеу.
Сабақтың жоспары:

1. Қола дәуірі туралы түсінік
2. Қоладан жасалған еңбек құралдар

3. Қола дәуіріндегі Қазақстанның кен орындары

4. Қола дәуірінің кезеңдері
Қола дәуірі б.з. дейінгі 2
мыңжылдық пен 1 мыңжылдықтың
басы аралығын қамтиды. Б.з. дейінгі
2 мыңжылдықта Евразия даласында
қола алу тәсілі шығып, өндіргіш
күштер қатарында төңкеріс
жасалды. Ежелгі адамдар мыс пен
қалайыны қосу арқылы металл
бұйымдардың беріктігін күшейтті.
Тарихта бұл кезеңді қола дәуірі деп
аталады.
Қоладан жасалған еңбек құралдар.

Қола еңбек құралдары
еңбек өнімділігін
арттырды

Қоладан жасалған
еңбек құралдар: балта,
қашау, пышақ, шот,
жебенің және найзаның
ұштары т.б
Қола дәуіріндегі Қазақстанның кен орындары:

Орталық және Шығыс Қазақстанның

Кен өндіру
Жезқазған, әдістері:
Риддер, а) опыру
Қаршыға, әдістері;
Жылтыр, ә) отпен үгіту
Күшікбай әдісі;
б) ұңгіп қазу
кен орны әдісі.
Қаныш Сәтбаевтың есебі бойынша

Қола дәуірінен бастап өндірілген
кеннің көлемі

Шығыс
Қазақстанда
Жезқазған Нарым мен Қалба
кен орны

1 милион тонна 1100 тонна
кен өндіріліп, қалайы
100 тонна мыс
қорытылған өндірілген
Қола дәуірінің кезеңдері

Б.з.б XVIII- XVI
Ерте қола Нұра кезеңі
ғасыр

Б.з.б XVI- XII
Ортаңғы қола Атасу кезеңі ғасыр

Беғазы- Б.з.б XII- VIII
Кейінгі қола ғасыр
Дәндібай

Бұл кезең Қарағандығы жақын Дәндібай ауылынан, Солтүстік Балқаш
тұсынан Беғазы сайынан табылған ескерткіштер.
Қола дәуірі

Беғазы –
Андронов Дәндібай
мәдениеті мәдениеті
Әлкей Марғұлан

Зерттелуі Орталық
Сібір,
А.Я.Тугаринов Қазақстан
Жайық өңірі,
М.П.Грязнов
Қазақстан, Зерттелуі
Теплухов
Орта Азия
К.В. Сальников Ә.Марғұлан
Б.з.б. 2 мыңжылдықта Еуразия далалық аймақтарында
қола алу тәсілі ойлап табылып, тас құралдарды күнделікті
өмірден ығыстырып шығарды.
Өзгерістер:
• Рулық қатынастар ыдырап, орнына тайпалық
бірлестіктер құрыла бастады.
• Түсті металдар мен алтын өндірістік жолмен игерілді
• Мал шаруашылығы қалыптасты.
• Біртіндеп көшпелі мал шаруашылығына ауыса бастады
-Бұл екі бағыт-мал шаруашылығы мен металургияның тез
дамуы ер адамның еңбегіне қажеттілікті арттырып,
аталық отбасылық рулық қатынас орнады.
-Жер тесемен өнделгендіктен, сол кездегі, егіншілік «теселі
егіншілік» деп аталған. Көбінесе бидай, тары өсіріген:
бақшалық шаруашылық та дамыған.

Ұқсас жұмыстар

Қола дәуірінің ерекшелігі

КӨШПЕЛІЛЕРІНІҢ МӘДЕНИЕТІ

Топ ұжымын бағалау

Тас дәуірінің кезеңдерін ата

Қола дәуіріндегі ерекшеліктері

Қазақстан аумағындағы қола дәуірі

Сақ тайпаларының мекендеген дәуірі

Беғазы - Дәндібай мәдениеті

Қазақстан тарихының кезеңдері

Қазақстан тарихына кіріспе

Пәндер