Өсімдіктер мен жануарларды сұрыптау әдістері

Презентация қосу

Ә.Жангелдин атындағы орта мектеп

Өсімдіктер мен жануарларды
сұрыптау әдістері
9 “а”сынып

Биология пәні мұғалімі :А.а.Әлиева

2011-2012 оқу жылы
Нүктелердің орнын толықтыр

...

... ...

МӘДЕНИ
ӨСІМДІКТЕРДІҢ
ШЫҒУ
ОРТАЛЫҚТАРЫ
... ...

.... ...
•Мына суреттегі өсімдіктерді шығу
орталықтарына қарай
топтастырыңдар:
“Вавиловтың өмірі,еңбектері”-
шығармашылық жұмыс

Селекция -дегеніміз

Нәтижесінде:
16.02.2012ж

s 47.Өсімдіктерді және
жануарларды сұрыптау
әдістері
Мәдени өсімдіктердің жаңа
сорттарын шығару әдісінің
даму тарихын төрт негізгі
кезеңге бөліп қарауға болады.

Ғылыми
селекция
Өсімдіктер
Р.А.Оразалиев селекциясында І.Әбуғалиев
А.Ғаббасов Н.Л.Удольская
Я.К.Бычек Сұрыптау Г.З.Бияшев

Жеке Жаппай

Өздігінен Айқас тозаңданатын
өсімдіктерде
тозаңданатын пайдаланылады,
өсімдіктерде бұнда гетерозигота
пайдаланылады, Даралар
гомозиготалы саны көп болады.
таза сорттар Сондықтан
бұл әдісті бірнеше
алынады. ұрпақ бойы қайталайды.
Будандастыру

Туыстық Туыстық емес Алыстан
будандастыру Будандастыру будандастыру
(инбридинг) (аутбридинг) (гетерозис)

Генотиптері жақын
болғандықтан, Будан алынады, Будан
олардан көбіне
гомозиготалы ұрпақ
ұрпақ генотипі алынады.
гетерозиготалы болады.
алады.

Тіршілік қабілеті жоғары,
өнімі мол,
Таза тармақ алуда Тіршілік қабілет жоғары, өсі қарқыны күшті ұрпақ
Селекцияда көп өнімі мол алынаы. Селекцияда
пайдаланылады пайдаланылады.
Жануарлар селекциясы
Б.М.Мусин Н.С.Бутарин
Н.З.Ғалиакбаров А.Е.Есенжолов
Д.Н.Пак Сұрыптау А.И.Жандеркин

Жеке Жаппай

Сиырдың етті тұқымы-
Жеке дараларды бөліп алып қазақтың ақбас сиыры
таза сорттар алынады. Сүтті тұқым –қырдың қызыл
сиыры алынды
Қазақтың етті ақбас
сиыры Ярослав сүтті сиыры
Жануарлар селекциясы

Шағылыстыру

Туыстық Туыстық емес Алыстан
шағылыстыру шағылыстыру шағылыстыру

Малда Алынған дарадан
мол өнім болғанымен ұрпақ алу мүмкін емес ,
Әртүрлі даралардың
сыртқы орта жағдайына бірақ сыртқы
Қолтұқымын
төзімсіз орта жағдайына,
шағылыстыру
ауруға шалдыққыш
Шаруашылыққа пайдалануына
келеді.
өте төзімді.
сүйрік
Х қортпа

бестер

Сүйрік пен қортпаның “бестер” деп аталатын туысаралық
гибридтерінің болашағы зор, олар жедел өседі (гетерозис)
және еті өте дәмді болып келеді.
• Хонорик күзен мен еуропа құндызының буданы («хо» - күзен,
«нор» - құндыз) 1978 жылы Д.Тернов осы будандарды алды.
• Зеброид - зебра мен есектің буданы
• Зеброид АҚШ-тың қорығында пайда болған.
Сұрыптау түрлері Қысқаша Нәтижелер Шаруашы-
сипаттама лықтағы маңызы

1.Жаппай
2.Жеке

Будандастыру түрлері

1. Туыстық

2. Туыстық емес

3. Алыстан
будандастыру
Тапсырмасы флипчартта
Өсімдік Мына Жануар
1. Селекцияның
қандай
әдістерімен
•Қашыр = есек х айғыр
алынған?
1.Бидай –бидайық, •Зеброид =
жаздық бидай 2. Қандай
• зебра+ пони (ат, есек)
айырмашылықтары
2.алма+ лимон- бар? •Бестер = сүйрік х қортпа
лимон дамді алма
3. Мына
будандардың
кемшілігі қандай?
Жарайсыңдар!
Үйге тапсырма

Күнделікті енді ашайық
Үй тапсырмасын жазайық.
Бүгінгі алған білімді,
Ұмытпай есте сақтап алайық.

s 47.Өсімдіктерді және жануарларды
сұрыптау әдістері

Ұқсас жұмыстар

Қолдан сұрыптау

Табиғи сұрыптау

Жануарларды акклиматизациялау ерекшеліктері. Тұяқты жануарлардың табиғаттағы рөлі. Қоректік тізбектегі орны

Биологиялық алға басу табыстары ретінде ағзалардың бейімделуі

Малдарды генотипі бойынша сұрыптау және оның негізгі көрсеткіштері

Мәдени сұрыптау

Жануарлар биотехнологиясының әдістері

СҰРЫПТАЛУ, ӨЗГЕРГІШТІК. ДНҚ ҚҰРЫЛЫСЫ ЖӘНЕ ҚЫЗМЕТІ

Жасушалық селекция

Сұрыптау, сұрыптау түрлері. Өсімдіктің Жемісі

Пәндер