Алюминийдің меншікті жылу сыйымдылығын есептеңдер




Презентация қосу
Физика - табиғаттың тілі екен ғой,
Көз тартар табиғаттың сыры екен ғой.
Салған ән, айтылған сөз, ішілген ас,
Бәрінің бағынары физика ғой.

Ұққанға табиғаттың сыры терең,
Дегенге оқып, зерттеп, көрем, білем,
Демесең болсын егер еңбегім еш,
Әуелі физиканы оқы дер ем.

Мақсаты: Оқушылардың пәнге қызығушылығын арттыру, пән бойынша алған
білімдерін қорытындылау, тәлім-тәрбиесін, танымдық қабілетін, белсенділігін
арттыру. Білімді, дарынды, озық болуға тәрбиелеу.

Ашық сабақтар
Ойынның барысы:
Топтарға бөліну және таныстыру

1. «Бәйге»

2. «Сәйкестікті тап»

3. «Ойлан тап»

4. «Ғажайып ұяшық»

5. «Тапқыр достар»
Ашық сабақтар
Дұрыс жауап берілген сұраққа
жұлдызша беріледі. Әр дұрыс
жауап бір ұпай.

Ашық сабақтар
4. Жылу берілу
6. кезінде
Будың дененің
сұйыққа алған
айналу немесе жоғалтқан энергиясы?
процесі?
1.3.7. Қатты
Заттың
5.Ішкі
Судың күйден
Ішкіэнергияны
энергияныңсұйыққа
күйлерін
қайнау айналу
температурасы?
өзгерту
атаңдар?
өлшем процесі?
тәсілдері?
бірлігі?

конденсация Жұмыс жасау,
жылу берілу

Жылу мөлшері

балқу
Джоуль

100 градус
Қатты, сұйық, газ

Ашық сабақтар
2.
4. Денені
7.6.
3.Өз
5. Сұйық
құрайтын
Сұйықтың
Жылу күйден
сұйығымен
Мұздың бөлшектердің
берілудің
буға
балқуқатты қатты
динамикалық
айналу
неше күйге
температурасы
құбылысы?
түрі қозғалыс
ауысуэнергиясы
тепе-теңдікте
бар? процесі?бу?
болатын мен
1. Жылу мөлшерінің өлшем бірлігі?
олардың өзара әсерлесу энергиясы?
жылуөткізгіштік,
0 градус конвекция,
сәулелену
қаныққан бу
Булану
Джоуль
ішкі энергия
қатаю

Ашық сабақтар
Дұрыс жауап бір ұпаймен
бағаланады.

Ашық сабақтар
Физикалық шамалар мен өлшем бірліктерді сәйкестендіру

t Дж уақыт

масса
Q с
0
V Дж/кг С Жылу
мөлшері

меншікті жылу
m Дж/кг сыйымдылығы

c м3 меншікті балқу
жылуы

λ кг көлем

Ашық сабақтар
t с Уақыт

Q Дж Жылу мөлшері

V м3 Көлем

m кг Масса

c Дж/кг0С Меншікті жылу
сыйымдылығы

λ Дж/кг Меншікті балқу жылуы

Ашық сабақтар
Екі топқа есеп беріледі.
Дұрыс есептерге де
жұлдызша беріледі.

Ашық сабақтар
Есептер шығару
І топтың есептері

1. Температурасы 46,5 0С-қа дейін қыздырылған 200 г шай ішкен
адам, егер өзінің температурасы 36,5 0С болса, қанша энергия алады?

2. Массасы 3 кг бензин мен 2 кг керосинді араластырады. Осы қоспа толық
жанғанда қанша жылу мөлшерін шығарады? Бензин мен керосиннің
меншікті жану жылуы 4,6*107 Дж/кг.

ІІ топтың есептері

1. 440*107 Дж энергияны алу үшін Қарашығанақта өндірілетін табиғи газдың
қандай мөлшерін жағу керек? Табиға газдың меншікті жану жылуы 4,4*107
Дж/кг.

2. 1,89*107 Дж пайдалы жұмысты орындау үшін0 тракторға 4,2*107Дж/кг
меншікті жану жылуы бар 1,5 кг отынды
3 қажет ететін трактор
қозғалтқышының ПӘК-ін табыңдар?

Ашық сабақтар
Дұрыс жауап ұяшықтағы ұпаймен
бағаланады.

Ашық сабақтар
“Ғажайып ұяшық”

5 15 5
10 10
5 15 5 Ашық сабақтар
Дененің жұмыс істеу қабілеті?

энергия

Ашық сабақтар
Жылудың ауа және сұйық ағыны арқылы берілуі.

конвекция

Ашық сабақтар
Механикалық энергияның қандай түрлері бар?

Потенциалдық,
Кинетикалық

Ашық сабақтар
Дененің температурасы артқан сайын оның
ішкі энергиясы қалай өзгереді ?

Ішкі энергиясы артады

Ашық сабақтар
Күн шыққан соң суарған суды күн жұтады,
Күн батқан соң суарған суды жер жұтады.

Мақалдың мағынасын түсіндіріңіздер?

Күн шығып тұрғанда егістікті суарса, температураның жоғары
кезінде кебу процесі жақсы жүреді де жер тез кеуіп қалады.

Ашық сабақтар
Жаздыгүні қандай көйлек киген дұрыс: ақ түсті
ме, қара түсті ме?

Ақ түсті.
Себебі: ақ түс күн сәулесін нашар жұтады.

Ашық сабақтар
Суретті
сұрақ

Болып жатырған құбылысты түсіндіріңіз?

Ашық сабақтар
Бейне сұрақ

Ашық сабақтар
Дұрыс жауап бір ұпаймен
бағаланады. Суретті тақтадағы
жауабымен сәйкестендіру қажет.

Ашық сабақтар
І топтың тапсырмалары:
1. Массасы 1,5 т кірпіштен жасалған пешті 10 0С-тан 200С-қа дейін жылыту үшін
қанша жылу мөлшері жұмсалған. Кірпіштің меншікті жылу сыйымдылығы 880
Дж/кг0С.
2. Массасы 3 кг оқ дәрі жанғанда 11400 кДж энергия бөлінген. Оқ дәрінің
меншікті жану жылуын есептеңдер?
3. Массасы 1 кг қорғасынды балқытқанда ішкі энергиясы қаншаға артады?
Қорғасынның балқу жылуы 0,25*105Дж/кг.
4. Массасы 11 кг су буы конденсацияланғанда қандай жылу мөлшері бөлінеді? Су
буының меншікті булануы 2,3*106 Дж/кг
ІІ топтың тапсырмалары:
1. Массасы 110 кг алюминийді 940С-қыздыру үшін 9,1 кДж энергия қажет.
Алюминийдің меншікті жылу сыйымдылығын есептеңдер?
2. Массасы 10 кг тротил толық жанғанда 1,5*108Дж энергия бөліп шығарады.
Тротилдің меншікті жану жылуы неге тең?
3. Алюминий білеушені өңдеу кезінде оның температурасы 200С-тан 4200С-қа
дейін артты. Алюминийдің массасы 5 кг болса, оның ішекі энергиясы қаншаға
өзгерген. Алюминийдің меншікті жылу сыйымдылығы 920 Дж/кг 0С.
4. Бастапқы температурасы 270С массасы 1 кг қорғасын кесегін балқыту үшін
қанша жылу мөлшері қажет? Қорғасынның балқу температурасы 327 0С,
меншікті жылу сыйымдылығы 140 Дж кг/ 0С.
Ашық сабақтар
• «Бәйтерек» монументі Есіл өзенінің жағасындағы Астана қаласында орналасқан. Металлдан,
әйнек пен бетоннан жасалған бұл «терек» сәулеттік мағынасы жағынан да, жасалуы жағынан да
бірегей: Әлемде бірінші рет диаметрі 22 метрлік және салмағы 300 тоннадан тұратын күннің
түсуіне қарай түсін өзгертетін «хамелеон» әйнегінен жасалынған шар биіктігі жағынан рекордқа
ие болды. Ал 97 метр биіктікте орналасуы 1997 жылды көрсететін Астананың мемлекеттің жаңа
астана болғанын және осыған сәйкес ел тарихындағы жаңа кезең нүктесі.
• Қазақстан астанасында асқақтаған бұл «терек» жаңартулардың сәулеттік символы, тәуелсіз
Қазақстан символы ретінде орын алады.
Ашық сабақтар

Ұқсас жұмыстар
Меншікті балқу жылуы формуласы
Қатты заттардың жылулық қасиеті
Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу
Есептерді шешу жоспары
Химия пәнінен интерактивті online сабағы
Алюминий өндірісі
Электролиттік диссоциация
Әр түрлі температурадағы суды араластырғандағы жылу мөлшерін салыстыру
Алюминий қорытпалары
Заттың агрегаттық күйлері
Пәндер