Суй әулеті

Тақырыбы: Үндістандағы феодалдық

құрылыс

№164 орта мектеп

Орта ғасырлардағы дүние жүзі тарихы

Пән мұғалімі: Иршатова Мөлдір

2013-2014 оқу жылы

7-сынып

24. 01. 2014

Білімділік: феодалдық қатынастың орнауы, Гупта мемлекеті туралы толық мағлұмат беру, халықтың касталарға бөлінуі, діні мен мәдениетінің дамуы туралы түсініктерін қалыптастыру.

Дамытушылық:Оқушылардың оқулықпен өз бетінше жұмыс істеу даңдыларын, тарихи ұңымдарды талдап, салыстырып, қорытынды жасау қабілеттерін дамыту.

Тәрбиелік:Оқушыларды дүниежүзілік мәдениеттің басты жетістіктерімен сусындата отырып, адамгершілікке, имандылыққа, елін, туған жерін құрметтей білуге тәрбиелеу.

Сабақтың мақсаты:

Сабақтың типі:Жаңа сабақты меңгерту

Сабақтың көрнекілігі: карта, суреттер,

сызба, интерактивті тақта, слайд

Сабақтың түрі: Аралас сабақ

Сабақтың әдісі: түсіндіру, баяндау,

сұрақ-жауап, топпен жұмыс

Пәнаралық байланыс: математика, география

ІІ.

Үй тапсырмасы

І.

Ұйымдастыру

кезеңі

ІІІ. Жаңа материалды

түсіндіру

ІҮ. Жаңа сабақты

бекіту-

Ү. Қорытынды.

Бағалау.

ҮІ.

Үйге тапсырма

беру

Математикалық қобдиша(ойыны) . Тапсырма: Математикалық есепті шығарда шыққан санда қандай оқиға болғанын айт.

Сұрақтар

22-17; 9*9

24:4; 9*2

3*2; 39-23

45*2; 49:7

3*3; 12*5

48:4; 120-41

20-7; 45+23

4*4; 11*4

(581- 616 жж) Суй әулеті

(618-907 жж) Тан әулеті

(960-1279 жж) Сун әулеті

(1368-1644жж) Мин әулеті

Жауаптары:

581-616ж. ж Суй әулеті

618-907ж. ж Тан әулеті

960-1279 ж. ж Сун әулеті

1368- 1644 ж. ж Мин әулеті

ҚЫТАЙ

Діні

Мәдениеті

Қолөнер және сауда

Ірі қалалары

ҚЫТАЙ

Орта ғасырлардағы Қытайдың саяси құрылысы

Император (көктің ұлы) шексіз билік етті

Басқарушы шенеуніктер:салық жинаушы, дін басшысы

Әскери басшылар, сот ісін басқарушылар

Император сарайының қызметшілері

Тексеруші палата

10 әкімшілік аймақ

округтер

уездер

10 әкімшілік аймақ

1. Феодалдық қатынастың орнауы. Гупта мемлекеті. Әлеуметтік касталар, брахман, кшатрий, вайший, шудра

2. Қала, қолөнер және сауда

3. Діни наным-сенімі

4. Ғылым және мәдениет

1) мемлекеттік мүддеге

пайдаланылатын жер;

2) патша қызметкерлеріне арналған;

3) аскан қабілетімен көзге түскен адамдарға

сыйға тартылатын жер;

Патша

бүкіл

жерді

4 иелікке

бөлді:

4) дін қызметкерлеріне берілетін жер.

Қалалары

Қолөнер

Сауда

Варангал,

Танджур,

Пайтхан,

Дели,

Сурат

Кокос пальмасынан май өндіріп, арқан есті. Піл сүйегінен қымбат бұйымдар жасады. Зергерлік, әшекей-бұйым жасау кең өріс алды. Қару-жарақ, ыдыс аяқ та көптеп жасалды. Қалаларда тас қалаушылар әсем құрылыстар салды, тері илеушілер ат әбзелдерін жасады.

Керуен сауда дамыды. Солтүстік Үнді жері арқылы Кабулға, одан әрі Әмудария өзенін бойлап Орта Азияға жәнө Қазақстан арқылы Еуропаға баратын керуен жолдары болды. Екінші жол Болан асуы арқылы Кандагар, Иранға шықты.

Будда

Индуизм

Ислам

Діни наным-сенімі

Брахма-дүниенің жаратушысы

Вишну-бейбітш лік сақтаушы

Шива-күйретуші және қайта құрушы

Индуизм діні касталық бөліністі қолдап отырды

Будда

Діні тараған аймақтар

Қытай

Саха

Жапония

Монғолия

Бурят

Тәж-Махал кесенесі

Тәж-Махал кесенесі X ғасырда салынған. Бұл кесенені Үнді, Түрік, Иран, Ауғанстан құрылысшылары салған. Моғол императорының қайтыс болған әйеліне арнап жасалынған Тәжі-Махал кесенесі дүние жүзінe белгілі болды. Бұл кесенені 20 мың адам 18 жыл бойы салды. Ғажайып әдемілігі үшін Тәжі-Махал "Үнді маржаны" деп аталды.

Вишну храмы

Математика

Астраномия

Медицина

Орта

ғасырларда

Үндістандағы

ғылымның

дамыған

салалары

Ү-ҮІІ ғасырлардағы Үнді философиясының көрнекті өкілдері

Джаймини

1. Үндістан феодалдық қоғамының өзге елдерден ерекшелігі

А) Әлеуметтік каста жүйесі

Б) жер иелену нысаны

2. Ұлы Моғол империясын кім құрды

А) Бабыр шах

Ә) Акбар

3. Ұлы Моғол империясы кімнің тұсында ірі мемлекетке айналды

А) Акбар

Ә) Харши

4. Үнділер қай жануарды киелі деп санайды

А) сиырды

Ә) қойды

5. Синус және косинустар теориясын ашқан Үнді математигі

А) Арьбхата

Ә) Нагарджун

6. Арабтар үндістанды қай ғасырда жаулап алды

А) ҮІІІ ғасырда

Ә) ҮІ ғасырда

Үндістандағы феодалдық қатынас өз ерекшелігімен орнады. Феодалдық жерге мемлекеттік меншігі сақталды. Феодалдық шаруашылықтың өркендеуі барысында сауда, қолөнер кәсібі дамыды.