Қазақ солдаты




Презентация қосу
Сен бүгін кереметсің, соны
ешқашанда жадыңнан
шығарма!
1.Ұлы Отан соғысынан 1.Ұлы Отан соғысынан 1.Жалпыға бірдей міндетті
кейінгі жылдарда халық кейінгі жылдарда жалпыға сегізжылдық білім беруге
сирек қоныстанған бірдей міндетті көшу көзделді:
аудандарда малшы жетіжылдық білім беру ісі A) 1949-1950 оқу жылынан
балалары үшін салынды: қайтадан қолға алынды: бастап
A) Пансионаттар A) 1949 жылы B) 1962-1963 оқу жылынан
B) Жексенбілік мектептер B) 1952 жылы бастап
C) Кешкі мектептер C) 1956 жылы C) 1970-1971 оқу жылынан
D) Мектеп-интернаттар D) 1960 жылдардың бастап
Е) Жылжымалы мектептер басында D) 1980-1981 оқу жылынан
2.Жалпыға бірдей орта Е) 1964 жылы бастап
білім беруге көшу 2.1984 жылғы кезекті Е) 1984-1985 оқу жылынан
науқаны өріс алды: мектеп реформасы бастап
A) 1940 жылдар ішінде бойынша қарастырылған 2.1965-1966 оқу жылында
B) 1960 жылдар ішінде шара: Қазақстандағы жоғары оқу
C) 1970 жылдар ішінде A) Он жастан бастап оқыту орындарының саны:
D) 1980 жылдар ішінде B) Сегіз жастан бастап A) 20
Е) 1990 жылдар ішінде оқыту B) 30
C) Жеті жастан бастап C) 39
оқыту D) 49
D) Алты жастан бастап Е) 55
оқыту
Е) Ақылы оқыту
3.1965 жылы республика 3.1970 жылдар ішінде 3.1970 жылдарда «болашағы
халық шаруашылығындағы жүздеген метептер жабыла жоқ» елді мекендердегі
жұмыс істеп жатқан бастады: жабылған мектептердің бәрі
дипломды мамандардың A) Қалалық жерлерде дерлік:
саны: B) Қала типтес кенттерде A) Қалалық жерлердегі
A) 0,5 млн-нан астам C) «Болашағы жоқ» елді мектептер
B) 1,5 млн-нан астам мекендерде B) Орыс-қазақ мектептері
C) 2 млн-нан астам D) Совхоздарда C) Мектеп-гимназиялар
D) 2,5 млн-нан астам Е) Колхоздарда D) Лицей-мектептер
Е) 5,5 млн-нан астам 4.1960-1970 жылдары Е) Қазақ тілінде оқытатын
4.1960-1970 жылдары гидрогеология және мектептер
катализаторларды гидрофизика ғылымдары 4.1960-1970 жылдары генетика
электрохимиялық саласында нәтижелі еңбек мен микробиология саласында
әдістермен зерттеу еткен ғалым: қомақты табыстарға жеткен
мәселесін дұрыс көтере A) Д.Сокольский ғалым:
білген ғалым: B) У.Ахметсафин A) Д.Сокольский
A) Д.Сокольский C) М.Айтхожин B) У.Ахметсафин
B) У.Ахметсафин D) Е.Бөкетов C) М.Айтхожин
C) М.Айтхожин Е) Ә.Марғұлан D) Е.Бөкетов
D) Е.Бөкетов Е) Ә.Марғұлан
Е) Ә.Марғұлан
Ән
Нұр уа
ғис р
а Ті Әл Қабдеш Жұмаділов
л ен
дие ім
в жа
но
в
аев а
ым б
Р
Роза Ілияс Есенберлин

в
по
лы

іре
шұ Жұбан Молдағалиев
ы

үс
ом Әбді

М
нМ
жәм
іл
ж а т Нұр
пейі
ыр совт
би

у ың
Ба
Ға

Олжас Сулейменов Дос-Мұқасан

Нағима Есқалиева
Қабдеш Жұмаділов

Ш.Айтматов
Әдебиет пен өнер

Жалпы Тоқырау жылдарының әдебиетіне шолу,
мақсаты өнердегі жетістіктер мен іркілістерді
ажырату, танымал жазушылардың татымды
шығармаларын атау және олардың
мазмұнымен таныстыру.
Ғабит Мүсірепов – үлкен дарын иесі

Ғ.Мүсірепов 1902 жылы қазіргі Солтүстік Қазақстан облысы
Жамбыл ауданында дүниеге келген. Ауылында хат танығаннан
кейін 1916 жылы 2 кластық орыс мектебінде 1 жыл, жоғары
басқыш мектебінде 4 жыл оқып, оны 1921 жылы бітіріп шығады.
Әңгімелері
«Қос шалқар»
«Көк үйдегі көршілер»
«Талпақ танау»
«Ананың анасы»
«Ашынған ана»
«Ер ана»
«Ақлима»
«Айгүл қойшының бір күні»
«Әмина»
«Қыран жыры»
«Өмір»
«Жапон әңгімелері»
«Ананың арашасы»
Романдары

«Қазақ солдаты»
«Оянған өлке»
«Кездеспей кеткен бір бейне»
Пьесалары

«Қыз Жібек»
«Қозы Көрпеш – Баян сұлу»
«Амангелді»
Әбдіжәміл Нұрпейісовтың
шығармасына түсірілген фильм
Жұбан Молдағалиев
(1920-1987)
«Өлеңге ерте келіп, кеш ер жеттім.
Ойлағам шалалықты кешер деп кім?
Қағазға қалдыруға асығыппын
Көңілдің қуанышын, кесел дертін».

Жұбан Молдағалиев 1920 жылы Орал облысының Тайпақ ауданында
Сайқұдық деген жерде (Қазіргі «Өлеңті» совхозында) туған. Әкесі жастай
қайтыс болған ол ана тәрбиесінде өсіп, өз аулында орталау білім алады.
Болашақ ақынның әдебиетке әуестенуімен өлең жазуға жасаған алғашқы
талабы да Оралда басталады.Ол әдебиет үйірмелерінің жұмысына белсенді
қатысады. 1939 жылы «Комсомол ұрпағы» атты облыстық жастар газетінде
тұңғыш өлеңі жарық көреді.
1940 жылы Жұбан міндетті әскери қызметке шақырылады да, сонда жүріп
Ұлы Отан соғысын қарсы алады. Ақынның одан кейінгі шығармашылық
өмірі майдан жағдайында өтеді. Оның жас қаламы жауға қарсы ұрыстың
ауыртпалық сезімін бастан кеше отырып қаз тұра бастайды.
Ақын өзі «Отан үшін», «Майдан ақиқаты», «Жеңіс туы» атты майдан
газеттерінде қызмет істеп, өлеңдерін жариялайды.

Совет Армиясы қатарынан кейін Жұбан «Лениншіл жас», «Қазақ әдебиеті» газеттері мен
«Жұлдыз» журналының редакцияларында, Қазақстан жазушылар Одағында басшы қызметтерді
атқарды. 1949 жылы оның «Жеңіс жырлары» атты тұңғыш өлеңдер жинағы жарық көрді. Одан
бергі дәуірде ақын «Қызыл галстук» (1949), «Нұрлы жол» (1951), «Бастаушымыз партия»
(1954), «Жыр туралы жыр» (1957), «Заман тынысы» (1960), «Жесір тағдыры» (1962),
«Ғашық көзбен» (1964), «Мен - қазақпын» (1965) тағы басқа кітаптарын жариялады.
Ілияс Есенберлин
(1915 – 1983)

1915 Ақмола облысындағы Атбасар
жылы қаласында туған.
1940 Тау-кен институтын бітірген. Ұлы
жылы Отан соғысына қатысқан.
1946 Соғыстан кейінгі жылдары
жылы филармонияны, “Жазушы” баспасын
басқарды
1983 Алматыда 68 жасында қайтыс болды.
жылы
Шығармаларының жарық көруі

1940 жыл Алғашқы өлеңдері жарық көрді. Алғашқы он бес жыл ішінде поэма” сынды
шығармалары жарық көрді.
1945 жылы “Айша”, “Сұлтан” поэмалары жарық көрді.
1949 жылы “Адамгершілік туралы жыр» өлеңдер жинағы жарық көрді.

1959 жылы «Біржан сал трагедиясы» дастаны жазды
“Адам туралы жыр” повесі жарық көрді.
1960 жылы «Өзен жағасында» повесі жарық көрді.
1965 жылы “Толқиды Есіл” повесі жарық көрді.
1966 жылы “Айқас” романы жарық көрді. “Айқас” романы үшін І.Есенберлинге Абай атындағы
мемлекеттік сыйлықтың иегері деген атақ берілді.
1968 жылы «Айқас» романына Қазақ КСР Мемлекеттік сыйлығы берілді.
1967 жылы «Қатерлі өткел» прозасы
1968 жылы “Ғашықтар” романы
1969 жылы «Қаһар»
1971 жылы «Алмас қылыш»
1972 жылы “Алтын құс” романы
1973 жылы «Жанталас»
1974 жылы “Көлеңкеңмен қорғай жүр”

1978 жылы “Маңғыстау майданы”, “Аманат” романдары жарық көрді
“Көшпенділер” трилогиясы

І бөлім “Алмас қылыш”

ІІ бөлім “Жанталас”

ІІ . “Қаһар”

Тарихи романдар
Әнуар Тұрлыбекұлы Әлімжанов (12.05.1930 жылы туған,
Талдықорған облысы, Андреев ауданы, Қарлығаш ауылы) — қазақ жазушысы.
1954 жылы Қазақтың мемлекеттік университетінің журналистика факультетін
бітірген. Шығармаларын орыс тілінде жазады. Оның алғашқы әңгімелері,
очерктері, публицистикалық мақалалары 1952 жылы жариялана бастады.
Әнуар Әлімжановтың тақырыбы алуан салалы:қазақ халқының өткен дәуірдегі
мүшкіл халі, бүгінгі гүлденген Қазақстан, социализмнің белсенді
құрылысшылары, жаңа совет адамдары, халықтар достығы, Азия, Африка
елдерінің ұлт азаттығы жолындағы жан қиярлық күресі т.б.
Әнуар Әлімжановтың тарихи тақырыпқа жазған шығармаларының идеялық
мазмұны бүгінгі күннің талап-тілегімен үндес. "Отырар ескерткіші",
"Құрманғазының жастық шағы" повестерінде орта ғасырдағы
қанаушылықты, деспоттықты, зұлымдықты өткір де уытты сөздермен түйресе,
халық бойындағы алып күшті, сарқылмас жігерді, өнерге, жарқын болашаққа
ұмтылған өршіл талапты сүйсіне толғайды.

Қайтыс болғаны:
1993 қараша
Бауыржан Момышұлы

Е.Дайыров
Бауыржан Момышұлы 1910 жылы 24-ші желтоқсанда Жамбыл
облысының Жуалы ауданындағы Көлбастау мекенінде дүниеге келді.
Баруыржан Момышұлы – Екінші дүние жүзілік соғыстың даңқты жауынгері,
халық қаһарманы, қазақтың көрнекті жазушысы.

ШЫҒАРМАШЫЛЫҒЫ
Бауыржан Момышұлы – көрнекті жазушы, шығармаларын қазақ және
орыс тілінде жазған.
Алғашқы кітабы «Офицер күнделігі» деген атпен жарық көрді. Одан кейін
«Бір түннің тарихы», «Біздің семья», «Москва түбіндегі шайқас»,
«Майдан», «Генерал Панфилов», «Куба әскерлері», «Адам қайраты»
тағы басқада әңгімелері мен повестер жинақтары шықты. Бауыржан әңгіме,
повестермен қатар өлең толғаулар да жазған. Бауыржанның бойындағы
ақындық қуаттық бүршігі ерте белгі бергендігін мектептегі ұстазы
Тәңірберген Отарбаев байқаған. Шәкірттеріне шығарма жаздырып
қабілеттерін байқау үстінде бала Бауыржанға «сенен ақындықты иісі
шығады» деп айтқан екені аяулы ұстазы.
Олжас Сулейменов
Өміpбаяны
1936 ж. мамырдың 18 Алматыда дүниеге келген.
1959 ж. С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің Геология факультетін,
кейін А.М. Горький атындағы Әдебиет институтын бітіреді.
1962—71 жж. Казахстанская Правда ұнжариясының әдеби қызметкері,
Қазақфильм киностудиясы сценарлық-редакцялық алқасының бас редакторы,
Простор журналының бөлім меңгерушісі болып жұмыстар атқарады.
1971—81 жж. Қазақстан жазушылар одағы басқармасының хатшысы, сонымен бірге
1983—91 жылдары Қазақстан жазушылар одағы басқармасының бірінші
хатшысы болды.
1989 ж. ақпанында халқаралық Невада-Cемей ядролық қаруға қарсы қозғалысының
президенті болды.
1991 ж. қазанынан Қазақстан Халық конгрессі партиясының төрағасы, құрметті төрағасы
болды.
1995 ж. тамызынан бастап ҚР Италия республикасындағы, 1996 ж. сәуірінен
Грекия республикасындағы, сондай-ақ Мальта республикасындағы төтенше және өкілетті
елші міндетін атқарды.
Қабдеш Жұмаділов

Софы Сматаев

Әбіш Кекілбаев
1981 жылы “Қазақкітап” бірлестігі бойынша республика
баспаларынан шыққан кітаптар 6 млн.051 мың сомға сатылса,
1985 жылы сатылған кітаптар ішінде қазақ тіліндегісі
2 млн.171 мың сомға түсіп, орыс тіліндегі кітаптардың
сатылу сомасы 3 млн.599 мың сомға жеткен.
Қазақ тілінде шығарылатын кітаптардың саны 1981
жылы 37,95 % -дан 1985 жылы 13,7%- ға дейін
құлдыраған, ал орыс тіліндегі кітаптардың үлесі осы мерзім
ішінде 61,4%- дан 85,4% дейін артқан.
Классикалық музыка жанрындағы сазгерлер

К.Күмісбеков
Қ.Қожамьяров
Ш.Айтматовтың “Құс жолы” повесінен сахналық көрініс

Ә.Нұрпейісовтың “Қан мен тер” романынан сахналық көрініс
1960-1970 жылдарда республикада телестудия торабы кеңейтілді.
1980 жылдарға таман 4 республикалық, 19 облыстық бағдарламаларды
республика тұрғындарының 75% көре алатын болды.
Республикада “Өнер”, “Жалын”, “Қайнар”, “Қазақ Совет
энциклопедиясының бас редакциясы” баспалары құрылды.
12 томдық “Қазақ Совет энциклопедиясын” шығару 1978 жылы
аяқталды.
1978 жылы респуликада 19 мыңнан астам кітапхана болды.
Республикада 160 мыңнан астам кітап қоры жинақталды. Әбу –Насыр
әл-Фарабидің туғанына 1100 жыл толуы, жалпы және қолданбалы химия
жөніндегі ІІ Менделеев съезі, Азия мен Африка жазушыларының Ү
мәслихаты өткізілді.
Жаңа тақырып бойынша тапсырмалар:

Постер құрастыру

“Иә” “Жоқ” стратегиясы
1.Социал и стік Еңбек Ері атағына ие болған қазақ әдебиетінің аса көрнекті өкілі Ғабит
Мүсірепов пе?
2. «Қан мен тер» триологиясының авторы: Жұбан Молдағалиев па?
3.КСРО Мемлекеттік сыйлығына ұсынылған, майталман ақын: Жұбан Молдағалиев па?
4.Хан Кенесары Қасымұлы туралы тарихи шындықты жазған жазушы Әнуар Әлімжанов па?
5.Әбу Насыр әл Фараби туралы жазылған «Ұстаздың қайтып оралуы» романының авторы
Ілияс Есенберлин бе?
6.Дж.Неру атындағы халықаралық сыйлыққа ие болған жазушы Әнуар Әлімжанов па?
7.Ұлы Отан соғысы тақырыбына жазған шығармалары оқырман көңілінен шыққан жазушы
Әбіш Кекілбаев па?
8.Тұңғыш ғарышкерге арналған «Адамға табын, Жер, енді» поэмасының авторы:
Бауыржан Момышұлы ма?
9.Этнографиялық оркестр құрып, ән жазуды ұлттық сарындағы аспапты музыканы уағыздаумен
ұштастырған: Н.Есқалиева ма?

Оқушыларды бағалау. Үйге : §43 оқу.
Тоқыру заманында жарық көрген өздерің оқыған тарихи романға хабарлама әзірлеңдер.

Ұқсас жұмыстар
Ғабит Мүсірепов үлкен дарын иесі
М. Дулатұлы - Шешенің балаларын сүюі
Ғабит Мүсірепов «Ананың анасы»
Взвод командирі
Қазақ әдебиетінде
Ғ. Мүсірепов - Ананың анасы
Нұрғиса Тілендиев өмірбаяны
Ғабит Мүсірепов ескерткіші
Ғабит Мүсіреповке сыйлық таяғы
Ғ. Мүсірепов. "Ананың анасы" әңгімесі
Пәндер