Өздік есімдігінің түрленуі


Slide 1

А. Уорт:

“Орташа мұғалім - айтып береді, жақсы мұғалім - түсіндіреді, үздік мұғалім көрсетеді, ұлы мұғалім - қанаттандырады, шабыттандырады. ”

Slide 2

Жалт-жұлт еткен, сиқырлы,

Шапанын қыс жамылды.

Шәкірттерге бүгінгі

Жаңа тақырып табылды.

Slide 3

Қыс қой тонын сыйлаған,

Туған жерге, далама.

Аппақ қардай кіршіксіз

Ойлар келді санама.

Slide 4

Есімдіктің сырларын

Меңгерейік шамамен.

Қысты қарсы алайық,

Кілең бестік бағамен!

Slide 5 Slide 6

Үй тапсырмасы

101-жаттығу

103-жаттығу

Slide 7

Жаңылтпаштарды жаңылмай,

жылдам айтып,

сұрау есімдіктерін табамыз

Slide 8

Үш кіші ішік піштім,

Бес кіші ішік піштім,

Неше кіші ішік піштім?!

жарайсыңІ

Slide 9

Шеше кеше неше есе кесе көп алдыңыз?

Шеше, кеше неше есе кесе кем алдыңыз?

Күш ті

сің!

Slide 10

Менің нем кем деп ең?

Бер үйді ең кең деген!

Бер үйді ең кең деген!

Менің нем кем деп ең?

Мықтысың!

мықтысың

Slide 11

Нешінші, қайсысы деген

сұрау есімдіктерін

жіктейміз, тәуелдейміз

Slide 12

Жіктеу

нешінші

қайсысы

І

ІІ

Сыпайы түрі

ІІІ

Slide 13

Тәуелдеу

нешінші

қайсысы

І

ІІ

Сыпайы түрі

ІІІ

Slide 14

Өткенді қалай бекітеміз?

“Көршіме бір сауал” ойынын ойнайық!

Slide 15

. Берілген сұрау есімдігін қатыстырып

көршімізге сұрақ қояйық:

Кімнің, қайсымыз,

нешеуі, кімдермен,

нешеуден, кімсіздер,

қандаймыз.

Мысалы: Сен кімнің баласысың?

Slide 16

Сөзжұмбақ шешейік!

Slide 17

Сілтеу есімдігі

Е

Белгісіздік есімдігі

Сұрау

есімдігі

С

Жалпылау есімдігі

Өздік есімдігі тәуелденген

І

Жіктеу

есімдігі

М

Д

І

Болымсыздық есімдігі

К

Slide 18

Жаңа сабақ

Slide 19

Өздік есімдігінің түрленуі

Slide 20

Сабақтың мақсаты:

Өздік есімдігі бізге өзінің түрленуі жайлы үш құпия жолдау жіберіпті. Құпия жолдаудың дұрыстығына жаттығулар арқылы көзімізді жеткіземіз.

Slide 21

Бірінші құпия

Slide 22

Өз есімдігі

тәуелденіп барып

септеледі.

Slide 23

“Қыз қуу” ойынын ойнайық!

Slide 24

Өздік есімдігінің септелу үлгісі

Септік

қыз

жігіт

қыз

жігіт

Атау

Ілік

Барыс

Табыс

Жатыс

Шығыс

Көмектес

Slide 25

Екінші құпия

Slide 26

Өз есімдігі

тәуелденіп барып жіктеледі.

Slide 27

Өздік есімдігінің жіктелу үлгісі

жақ

өзім

өзің

өзіңіз

өзі

І

Мен

Біз

ІІ

Сен

Сендер

Сіз

Сіздер

ІІІ

Ол

Олар

Slide 28

Кейде өз есімдігі

өзі орнына жүретін жіктеу есімдігімен

немесе

зат есіммен де тіркесіп қатар жұмсалады

Мысалы:

Мен өзім айттым Сен өзің айттың

Сіз өзіңіз айттыңыз Ол өзі айтты

Біз өзіміз айттық Сендер өздерің айттыңдар

Сіздер өздеріңіз айттыңыздар Олар өздері айтты

Slide 29

Үшінші құпия

Slide 30

Өз есімдігімен

жасалған

өз-өзінен, өзінен-өзі,

өзді-өзі

деген қос сөздер

дефис арқылы жасалады.

Slide 31

Өзімізді ширатып,

Жаттығайық, кәнекей!

Білгеніңді қолданар

Жаттығулар мінекей. . .

Slide 32

Өлеңдегі түсірілген сөздерді орнына қойыңдар:

Өзім - тәңірі, табынамын . . .

Сөзім - құран, бағынамын . . . !

Бұзушы да, түзуші де . . .,

Енді, ескілік, келдің өлер . . . !

Мағжан Жұмабаев.

Керекті сөздер: сөзіме, өзіме, өзіммін, кезіңе.

Slide 33

Мақал-мәтелдерді

сөйлем мүшесіне талдайық:

Хас сараң өз затын өзінен қызғанады.

Қорқақ өзінің көлеңкесінен де қорқады.

Өздік есімдігі қалай түрленіп тұр?

Slide 34

Балалар!

Өлең патшалығына қош келдіңдер!

Slide 35

Өздік есімдігінің түрленуіне талдау жаса:

Сенбе жұртқа,

тұрса да қанша мақтап.

Әуре етеді ішіне қулық сақтап,

Өзіңе сен, өзіңді алып шығар

Еңбегің мен ақылың екі жақтап.

Slide 36

Өздік есімдігінің емлесіне байланысты бүгін не білдің?

Өзіңе-өзің жүк артып,

Өмір деген тер төгу.

Бір нәрсеге құмартып,

Бір нәрседен жиіркену.

Slide 37

«Ән - көңілдің ажары»

Білімді

шәкірттерім!

Ән патшалығына

қош келдіңдер!

Slide 38

Қалың ағаш жапырағы

Сыбдырласып өзді-өзі.

Көрінбей жердің топырағы

Құлпырып жасыл жер жүзі.

Slide 39

Бойында Арыстың

Өзіңмен таныстым.

Жайнаған гүлдей құрбым ең,

Жағада тұрдың сен.

Slide 40

Ойын патшалығына қош келдіңіздер!

Өнерлі шәкірттерім!

Slide 41

“+” белгісін тиісті жеріне қояйық!

Өздік есімдіктері

Тәуелденіп тұр

Жіктеліп тұр

Септеліп тұр

көптеліп тұр

Өзін

Өздері

Өзіңсің

Өзім

Slide 42

Кубикте алты қыр бар, Әр қырында бір сыр бар.

Суретте

Салыстыр

Зертте

Қолдан

Елестет

Қарсы шық

Slide 43

Бес жолды өлең жазайық!

Өзі

Сын есім, Сын есім.

Етістік, етістік, етістік.

4 сөзден тұратын сөйлем

жауабы

Slide 44

Мысалы

Өзі

Ауыр, қатты

Лақтырады, қалайды, қашайды

Ақыл бастан, асыл одан.

Тас.

Slide 45

Жаңа сабақты бекіту.

Өз-өзіңді

тексер!

Slide 46

Өздік есімдігіне қандай сөз жатады?

Өзісіздер есімдігі қандай тұлғада тұр?

Өзіңмен қай септікте тұр?

«Өз үйім - өлең төсегім» деген мақалда өздік есімдігі қай сөйлем мүшесінің қызметін атқарып тұр?

Өздік есімдігі бар бір мақал жаз.

Slide 47

Үйге тапсырма:

Slide 48

Өздік есімдіктерін

қатыстырып,

бір кейіпкердің атынан

басқа бір кейіпкерге

өзіңнің басыңнан өткен

қызық оқиғаны келтіріп,

хат жазайық!

Slide 49

Сабағымыз аяқталды, тұрайық!

Өзімізге шапалақты ұрайық. . .

Үйге барып, шабытпенен шаттана

Таң қаларлық әдемі хат құрайық!


Ұқсас жұмыстар
Есімдіктердің түрленуін қайталау
Психологиялық дайындық туралы
Сілтеу есімдігі
Есімдік .Сұрау есімдігінің түрленуі
Жіктеу есімдігінің септелуі
ОҚУШЫЛАРДЫ ҰЛТТЫҚ БІРЫҢҒАЙ ТЕСТІЛЕУГЕ ДАЙЫНДАУ ЖҮЙЕСІ
Қазақ тілі әлемі сайысы
Етістіктің түрленуі. Шақ туралы түсінік
Үйге берілген тапсырма
Көптік жалғау жалғанбайтын зат есімдер
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz