Органикалық заттар

Қош келдіңіздер!

Сұрақ - жауап

Органикалық химия? Органикалық заттар?

Органикалық химияның негізгі элементі?

Органикалық қосылыстардағы көміртектің валенттігі?

Органикалық қосылыстар қалай жіктеледі?

Метан құрамындағы көміртектің, сутектің массалық үлесі?

Метан табиғатта қалай түзіледі және қайда кездеседі?

Метанның физикалық қасиеттері қандай?

Метанның химиялық қасиеттері қандай?

Метан қандай газбен қопарылыс беретін қоспа түзеді?

Химиялық тәжірибе

Метан қатарының көмірсутектері

(Алкандар)

немесе

СН4

немесе

С2Н6

немесе

С3Н8

СН4

С2Н6

С3Н8

С4Н10

С5Н12

С6Н14

. . .

Құрылыстары мен химиялық қасиеттері ұқсас, ал құрамдары бір немесе бірнеше СН2 тобына өзгеріп отыратын заттар гомологтар деп аталады. (Грекше homologos - «ұқсас» деген мағынаны білдіреді. )

СН2 тобы гомологтық айырма деп аталады.

Метан қатары көмірсутектерінің жалпы формуласы СnH2n+2, мұнда n - көміртек атомының саны, n ꞊ 1, 2, 3 . . .

Молекулалық формулалары

Көмірсутектің атауы

Тармақталмаған көмірсутектің ықшамдалған құрылымдық формуласы

Температурасы, оС

Агрегаттық күйі

балқу

қайнау

СН4

Метан

СН4

-182

-162

Газ

С2Н6

Этан

СН3-СН3

-183

-89

Газ

С3Н8

Пропан

СН3-СН2-СН3

-187

-42

Газ

С4Н10

Бутан

СН3-СН2-СН2-СН3

-138

-0, 5

Газ

С5Н12

Пентан

СН3-СН2-СН2-СН2-СН3

-130

+36

Сұйық

С6Н14

Гексан

СН3-СН2-СН2-СН2-СН2-СН3

-95

+69

Сұйық

Жалғасы бар . . .

Алкандардың гомологтық қатары

Гексанның қасиеттері

алкандардың қолданылуы

Отын ретінде кеңінен қолданылады, іштен жанатын двигательдердің отыны

алкандардың қолданылуы

1-3 - өндірісте күйе

(1 - картридж;

2 - резина;

3 - типографиялықбояу)

4-7 - органикалық заттар

(4 - еріткіштер;

5 - тоңазытқыштарда;

6 - метанол;

7 - ацетилен)

№11 зертханалық жұмыс

Тақырыбы: Көмірсутек молекулаларының модельдерін дайындау.

Құрал-жабдықтар: түрлі түсті пластилин, шырпы (таяқша немесе сым) .

Жұмыстың орындалуы:

Ақ немесе көгілдір түсті пластилиннен үлкендіктерін бірдей етіп сутек атомдарын бейнелейтін кішірек төрт шар дайындаңдар.

Алдыңғы шарлардан үлкенірек етіп қара түсті пластилиннен көміртек атомын бейнелейтін тағы бір шар жасаңдар.

Қара шардың бетіне арақашықтықтары бірдей етіп төрт нүкте белгілеп алып, осы нүктелерге төрт шырпыны кіргізіп, олардың ұштарына төрт кіші шарды орналастырыңдар.

Осыдан кейін этан молекуласының моделін құрастырыңдар.