Аянға мінездеме

Маңғыстау облысы, Бейнеу ауданы, Абай орта мектебі қазақ тілі мен әдебиеті мұғалімі

Сайын Мұратбеков

«Жусан иісі"

Зарлықова Жанар қазақ тілі мен әдебиет пәні мұғалімі 7- сынып

Сайын Мұратбеков

(1936-2005)

«Жусан иісі»

(Повестен үзінді)

САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:

Шығарманың идеясын,

тақырыбын ашқыза отырып,

шығарманы құрылысына

қарай талдату

І топқа:

1) Сайын Мұратбеков қай жылы, қай

жерде дүниеге келд?

2) Қай жылы қай оқу орнын бітірді?

1936 жылы Талдықорған өңірі

Қапал ауданы, Қоңыр ауылында дүниеге келген

1971 жылы Мәскеудегі М. Горький атындағғы Әдебиет институтын

Мырзатай Серғалиев

Мұғалім

1954 жылы

ІІ топқа:

1) « . . . Сайын өзіне ғана тән тапқырыптық, жанрлық, стильдік даралығы, ерекше сөз нақышы, ашық үні, өзіндік бояуы бар шығармаларымен танылды» деп пікір айтқан кім?

2) Қай салада қызмет етті?

ІІІ топқа 1) Жазушының ең алғаш шығармалары қай жылы жарияланды?

2) Ел арасына тараған қандай шығармаларын білесіңдер?

Жабайы алма

Ауыл оты

Дос іздеп

жүрмін

Кәмен -Тоғай

Жусан иісі

ІІ Автор үшін алты сұрақ

ШЫҒАРМАЛАРЫ

ІV. Қысқа да, нұсқа

Әңгіме желісін қысқаша мазмұндау.

Повесть деген не?

Баяндау арқылы қара сөзбен жазылған көлемі орташа ұзақ әңгіме

Жаңа сабақ

Сайын Мұратбековтің «Жусан иісі»повесіндегі

Аян бейнесі

Notes: Аян бейнесі

2 - топқа: Аянның портреті жазу.

3 - топқа: Жағымды - жағымсыз кейіпкерлерді ажырату.

V. Кейіпкерлерге талдау

1 - топқа: Аянға мінездеме.

Аян қандай?

Әңгіменің басталуы

Әңгіменің дамуы

Әңгіменің байланысы

Шығарманың шиеленісі

Шарықтау шегі

Шығарманың шешімі

Қорытынды

«Ой қозғау» стратегиясы

1. Мәтін кім туралы? Оқиға қай кезде болған?

2. Аян қандай бала еді?

3. Аян әжесі өлгенде неге жыламайды?

4. Аян аяғын кімге салдырды?

5. Аян алғашқы сауатын кімнен ашты?

6. Соғыс жылдарындағы ауыл балаларының тағдыры мен тауқыметі қандай болған?

7. Аян ауыл шетіндегі ат қораға не үшін барды?Өз ойларыңды айтыңдар.

8. Ауыл балаларының Аянды жақсы көрулерінің себебі не деп ойлайсыңдар?

9. иісі арқылы жазушы оқырманға қандай ой тастайды?

10. Ертегілерінің «Бір жетім бала болыпты» деп басталуының себебі неде?

11. Аян мен әңгімеші баланың бойынан қандай адамгершілік қасиеттерді байқадыңдар?

12. Аянның балалар үйіне кету себебі?

Аянның прототипі-Науқан Керімов. Сайын Мұратбеков бұл шығармасының желісін өзінің балалық шағынан алған екен. Демек соғыстан кейінгі ауыл балаларының тағдыры.

Аян, яғни Науқан Керімов бүгінде Ескелді ауданының Ақын Сара ауылында тұрады. 1937 жылы туған.