Халықтың жыныстық - жастық құрылымы және денсаулығы




Презентация қосу
№13 М.Мәметова атындағы
орта мектеп

9-сынып
Сабақтың тақырыбы:

Халықтың жыныстық-жастық
құрылымы және денсаулығы
• Білімділік мақсаты:
• а) Елдегі халықтың жас және жыныстық
құрылымының географиялық
айырмашылықтары
• ә) Туу мен өлім деңгейлерін, себептерін, оған
әсер ететін факторлар
• г) Қазақстан халқының орта жасының
ұзақтығы
• ғ) Елдің әлеуметтік-экономикалық даму
деңгейінің халық денсаулығына әсері туралы
білім беру
Дамытушылық мақсаты:
А) Денсаулық сақтауды
дамытуға арналған
бағдарламалар жайлы айту
Б) Карта, оқулық және
статистикалық мәліметтермен
жұмыс жасай отырып,
қорытынды шығаруды үйрету
Тәрбиелік мақсаты:
• Еңбекке баулу, мамандыққа бағдарлау
және экономикалық тәрбие беру
Сабақтың барысы:
• 1. Ұйымдастыру
• 2. Үй тапсырмасын тексеру
• 3. Жаңа білімді қалыптастыру
• 4. Жаңа білімді бекіту
• 5. Қорытындылау
• 6. Бағалау
• 7. Үй тапсырмасы
2. Үй тапсырмасын тексеру
• 1. Шаруашылықты орналастыру мен
дамытуда халықтың алатын орны
• 2. Халық санының өзгерісіне әсер ететін
факторлар
• 3. Халықтың табиғи өсімі деген не?
• 4. Халық саны табиғи өсіммен бірге тағы
ненің есебінен өседі?
Термин сөздер

•Демография
•Иммиграция
•Эмиграция
Халықтың саны Барлығы Ерлер Әйелдер
Барлық халық 16 675 8 042 8 632
Олардың жасы.
1-ге дейінгі 367 189 178
1-4 1 366 702 664
5-9 1 305 670 635
10-14 1 115 570 544
15-19 1 363 695 668
20-24 1 635 811 824
25-29 1 481 736 745
30-34 1 267 627 640
35-39 1 174 571 603
40-44 1 083 524 558
45-49 1 073 510 563
50-54 1 009 468 540
55-59 754 334 419
60-64 581 244 337
65-жоғары 1 094 386 708
Халықтың жастық-жыныстық құрылымы
1800

1600

1400

1200

1000

800

600

400

200

0
. гі р н 4 9 4 9 4 9 4 9 4 9 4
сы ін .ап .се т.1 -1 -2 -2 -3 -3 -4 -4 -5 -5 -6 ры
а й 1 5 ок 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 ға
ң
ж де 0 0 жо
ды 1 -ге 6 5-
ар
Ол
Барлық халық

18,000

16,000

14,000

12,000
Млн. адам

10,000

8,000

6,000

4,000

2,000

0
Барлығы Ерлер Әйелдер
Халықтың жыныстық құрылымы

Ерлер Әйелдер

48.23%
51.77%
Қазақстанда 1000 ер
адамға 1074 әйелден
келеді

Ерлерге
қарағанда
әйелдердің
басымдығы – ТМД
елденріне тән
құбылыс.
Қазақстан халқы

Еңбекке
Еңбекке Еңбекке
қабілет қабілет
қабілет
тілікте ті ерлер
16-63, тіліктен
н әйел 16-
58 жоғары
жастау
Қазақстан халқының орта
жасы

69 жас

Ерлердің Әйелдердің
отра жасы - орта жасы -
64 73
Теңізші, тракторшы, шопан,
металлург, мұнайшы,
Ерлерге арналған өртсөндіруші, әскери
кәсіптер қызметкер, ұшқыш, шахтер,
банк қызметкері, полиция
қызметкері, жүргізуші т.б.

Медбике, мұғалім, еден
жуғыш, тоқымашы,
Әйелдерге арналған сауыншы, есепші, хатшы,
кәсіптер балабақша тірбиешісі, аспаз
т.б.
Халықтың жастық құрылымының
географиялық ерекшелігі
• “Жастау” аймақтар, • Халықтың орта жасы
яғни жастардың үлесі Астана (73жас),
басым аймақтар – Алматы(71жас),
оңтүстік аймақтар Маңғыстау облысында
және Батыс Қазақстан (70жас) жоғары,
• Ал Ақмола (66), Солтүстік
Қазақстан (66),
Қарағанды облысында
(67) төмен көрсеткішке
ие.
Туу мен өлім-жітім деңгейі
• 2012-жылы туылғандар саны – 323 837 ад.
• Қайтыс болғандар саны – 119 929 ад.
• Республикада 100 000 жаңа туған балаға
23,3 ана өлімі, 1000 тірі туған балаға 16,8
нәресте өлімі тіркелген
• Қазақстанда қатерлі ісік, қан айналымы,
жүрек-қан тамырлары, өкпе ауруларының
артуы байқалуда
Демографиялық
(туу мен өлім)

Төменгі туу мен
жоғары өлімнің
себептері: Әлеуметтік-
экономикалық
(тіршілік деңгейі,
жұмыспен қамту,
экономикалық
тұрақтылық)
Туу мен өлімге әсер ететін факторлар:

Тікелей әсер етеді: Жанама әсер етеді:
• Кеш үйлену, • Тіршілік деңгейінің
ажырасу, ана мен төмендеуі,
балалар өлімі, қылмыстың өсуі,
созылмалы алкаголь,
аурулар т.б. нашақорлық т.б.
Тууды
арттыру
Мемлекет
тік, ұлттық
Өлімді проблема
төмендету ның бірі
2011-2015 жылдарға
бағытталған “Салауатты
Қазақстан” денсаулық сақтауды
дамыту бағдарламасының
мақсаты -
Қазақстан азаматтарының денсаулығын жақсарту
және елдің әлеуметтік-экономикалық дамуын
қамтамасыз ету, бәсекелестікке қабілетті
денсаулық сақтау жүйесін қалыптастыру
Бағдарламаға сәйкес 2013 жылы
халықтың өмір сүру ұзақтығы
69-жастан, 2015 жылы 70-жасқа
дейін ұлғайту көзделіп отыр

Ана өлімін 100 000-ға 24
адамға азайту
жоспарлануда
4. Жаңа білімді бекіту:
1.Қазақстанда жыныстық құрылымына
қарай қай халық басым?
2. Қай жас шамасында ерлер мен
әйелдердің саны теңеседі?
3. Қай жас тобында әйелдер басым, ол
немен байланысты?
4. Халықтың қай жас шамасында адамдар
көп? Себебі неде?
5. Диаграммадан өздеріңнің жас
шамаларыңды тауып, кімдер басым екенін
айтыңдар.
5. Қорытындылау
БҮКІЛ ДҮНИЕЖҮЗІЛІК ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ
ҰЙЫМЫНЫҢ МАМНДАРЫНЫҢ БАҒАЛАУЙ
БОЙЫНША, АДАМНЫҢ ДЕНСАУЛЫҒЫ МЕН
ӨМІР СҮРУ ЖОЛЫНЫҢ ҰЗАҚТЫҒЫ50-55
ПАЙЫЗЫ АДАМНЫҢ САЛАУАТТЫ ӨМІР
САЛТЫМЕН ТЫҒЫЗ БАЙЛАНЫСТЫ.
БАЛАЛЫҚ ШАҚТАН БАСТАП ӨЗ
ДЕНСАУЛЫҒЫНА ДҰРЫС ҚАРАП, ДҰРЫС
ТАМАҚТАНУ ҚАЖЕТ.
6. Бағалау
Үйге тапсырма:
1. Тақырыпты оқу
2. Қазақстан халқының жыныстық-
жастық пирамидасын талдай білу
3. “Өз денсаулығыңды сақта, қарт
адамдарға мейірбандықпен қара”
тақырыбына эссе жазып келу

Ұқсас жұмыстар
Халықтың жастық- жыныстық құрамы. Еңбек ресурстары туралы
Халықтың жастық - жыныстық құрамы. Еңбек ресурстары
Суицидтің қауіп - ұсыну және ақпараттық жағдаяттарды қатер факторлары келісімін алу талдау
ПОПУЛЯЦИЯНЫҢ КЕҢІСТІК ҚҰРЫЛЫМЫ
Халықтың механикалық жылжуының көрсеткіштері
Экология және тұрақты даму туралы
Түрдің популяциялық құрылымы
Бақыт концептісінің концептілік құрылымы
Әлеуметтік құрылым мен әлеуметтік институттар
Баланың физикалық дамуын бағалау әдісі
Пәндер