Атом құрылысы және радиоактивтілік: Резерфорд тәжірибесі, α, β, γ сәулелер және изотоптар

1. Атом қандай бөлшектерден тұрады?

2. Радиактивті элемент дегеніміз не?

3. Радиактивті сәулелену дегеніміз не?

4. Магнит өрісінің радиактивті сәулелерді зерттеу-дегі рөлі қандай?

5. -α, -β, - γ сәулелерінің физикалық табиғаты.

6. Радиактивтілік дегеніміз қандай құбылыс?

Лездік тапсырма

Атомның күрделі құрылым

екенін көрсететін қандай

эксперименттік нәтижелерді

білесіңдер?

Фотопластина

Қорғасын ыдыс

Сәулеленетін элемент

Саңылау

Жоспары

1. Резерфорд тәжірибесі

2. Атомның планетарлық моделі

3. Ядроның өлшемі, заряды

4. Изотоптар

Эрнест

Резерфорд

(1871-1937)

Алтын

атомының

ядросы

α - бөлшегі

Атомның планетарлық моделі

Орбиталдық электрондар

Электрондық қабықша

qя = + Z • e

Z-элементтің Менделеев кестесіндегі реттік саны, протон саны;

Ядроның өлшемі, заряды

Ядроның диаметрі 10-12 - 10-13 см,

атомның диаметрі 10-8 см

qэ = - Z • e

- әрбір электронның немесе протонның заряды бір элемен-тар зарядқа (е =-1, 6 • 10 -19Кл) тең;

- кез келген элемент атомының ядросындағы протондар са-ны сол элементтің Менделеев кестесіндегі Z реттік санына тең.

Z =1 Z=92

Протон

Нейтрон

Нуклид

1932 жылы Резерфордтың шәкірті ағылшын ғалымы Джеймес Чедвик ядроның құрамына кіретін жаңа бөлшек - нейтронды ашты.

Химиялық элемент zХА

A = N + Z

Сутегі ядросы zНА

Уран ядросы zUA

Нақты бір элеменнтің ядроларындағы протондар саны (Z) өзгермейді, нейтрондар саны әртүрлі болып кездеседі. Осыған сәйкес химиялық элементтің ядролардағы нук-лондар саны (А) өзгеріп отырады.

Массалық сан

Заряд саны

Нейтрон саны