АТОМ ЯДРОСЫНЫҢ ҚҰРАМЫ



1 - кезең. Ұйымдастыру
2 - кезең. «Миға шабуыл?»
3 - кезең. «Білімді мыңды жығар!»
4 - кезең. «Білгенімді зердеме тоқу»
5 - кезең. «Ойлан тап!»
6 - кезең. «Бұл қай элемент?»
7 - кезең. «Тіліңмен жүгірме, біліміңмен жүгір!»
8 - кезең. «Білімдіге - биіктен орын!»
9 - кезең. «Озық ойлы оқушы»
10 - кезең. «Білгенімді дамыту»
Сабақтың жүрісі

Өткен тақырыпты қайталау
“Миға шабуыл”

Қандай элементтерді радиактивті элемент дейді?
2. Радиактивті сәулелену дегеніміз не?
3. Радиактивті элементтер шығаратын сәуле магнит өрісінде қандай сәулелерге жіктеледі?
4. α - сәулесі дегеніміз -
5. β - сәулесі дегеніміз -
6. γ- сәулесі дегеніміз -
7. Радиактивтік дегеніміз қандай құбылыс?
а) “Кім көп біледі?”
Қайталау сұрақтары:
(Өз-өзінен ерекше сәуле шығарып тұратын химиялық элемент)
(Радиактивті элементтердің ерекше сәуле шығаруын)
(α, β, γ -сәулелер)
(оң зарядталған бөлшектер ағыны)
(теріс зарядты электрондар)
(ең қысқа толқынды электромагнитті сәулелер)
(Радиактивті элементтер ядроларының α, β, γ -сәулелерін шығару құбылысы)

1. E = h…;
2. hν = … + mev2/2;
3. . . . =σТ4;
. . . =qU
e…= mev2/2;
ν = с/
ә) "Бұл қай формула?"
Белгісіз шаманы табу
ν
Аш
ЕТ
А
U
λ

σ = 5, 672 *10-8 Вт/м2*К4;
h = 6, 62*10-34Дж*с;
с =3*108 м/с;
б) "Бұл қай тұрақты?"
Тұрақты шаманы айту

“Білімді мыңды жығар”
Жаңа сабақ

6. 03. 2013.
Резерфорд тәжірибесі.
Атомның планетарлық моделі.
Атом ядросының құрамы.

Эрнест
Резерфорд
(1871-1937)




+
+
+
+
+
+
+
Алтын
атомының
ядросы
-
-
-
-
α - бөлшегі

Атомның планетарлық моделі
Ядро
Электрондық қабықша
Электрондар

qя = + Z • e
Атом ядросының заряды
Ядроның өлшемі, заряды
Ядроның диаметрі 10-12 - 10-13 см,
атомның диаметрі 10-8 см
qэ = - Z • e
qя -Атом ядросының заряды
Z - элементтің Менделеев кестесіндегі реттік нөмірі
- әрбір электронның немесе протонның заряды бір элементар зарядқа (е =1, 6 • 10 -19Кл) тең;
- кез келген элемент атомының ядросындағы протондар элементтің Менделеев кестесіндегі реттік нөміріне тең.
Уран ядросының 92U238 заряды (qЯ= +92 · е)
заряд саны Z=92

Протон
Нейтрон
Нуклид
1932 жылы Резерфордтың шәкірті ағылшын ғалымы Джеймс Чедвик ядроның құрамына кіретін жаңа бөлшек - нейтронды ашты.
Нуклон

Нақты бір элеменнтің ядроларындағы протондар саны (Z) өзгермейді, нейтрондар саны әртүрлі болып кездеседі. Осыған сәйкес химиялық элементтің ядролардағы нуклондар саны (А) өзгеріп отырады.
Химиялық элемент zХА
A = N + Z
Массалық сан
Заряд саны
Нейтрон саны
Z - рет саны, протон саны
А - нуклон саны


Бір-бірінен тек ядросындағы нейтрондар санына қарай ажыратылатын элемент түрлерін изотоптар деп атайды.
Сутегінің үш түрлі изотоптары
1Н1, 1Н2, 1Н3

Протон А=1 Z=1
Нейтрон А=1 Z=0
Электрон А=0 Z=-1
1
1
p
1
0
n
0
-1
e

Жаңа сабақты бекіту
“Білгенімді зердеме тоқу”

1. Атом құрылысының «планетарлық» моделін ұсынған ғалым кім? Қай елдің ғалымы? Қай жылы ұсынды?
Ағылшын ғалымы Э. Резерфорд,
1911 жылы

2. Атомның құрылысын кім айтып береді?
Атомның центрінде ядро орналасқан, электрондар ядро айналасында эллипстік орбита бойымен қозғалады.

3. Электрон қалай белгіленеді?
Заряды қандай?
( -10е)
теріс
Электрон

4. Протон қалай белгіленеді?
Заряды қандай?
( 11р)
оң
П р о т о н

5. Нейтрон қалай белгіленеді?
Заряды қандай?
Н е й т р о н
(01n )
Заряды жоқ

6. Нуклон дегеніміз не
(Протон мен нейтронның жалпы санын нуклон дейміз. )

7. Атом ядросы зарядының формуласы қандай?
8. Элементар заряд неге тең?
9. Химиялық элементтің ядросының белгіленуі?
10. Ядродағы нейтрон санын қалай табамыз?
11. Изотоп дегеніміз не?
(zХA)
(Z=Z, A≠A)
(q=Z*e)
(e=1, 6*10-19Кл)
(N=A-Z)

“Ойлан тап”
Химиялық элементтердің Менделеев кестесін пайдалана отырып, төмендегі ядролардың қандай элементтерге жататынын анықтаңдар.

VІ. «Бұл қай элемент?»
Протон
Нейтрон
Элемент
7
7
51
71
101
155
9
10
Атом ядросындадағы протон мен нейтрондар саны берілген. Бұл қай элемент екенін табу?

Менделеев кестесін пайдаланып, аргон, күміс, алтын, уран, цезий ядроларының құрамы қандай?
VІІ. «Тіліңмен жүгірме, біліміңмен жүгір!»

VІІІ. «Білімдіге - биіктен орын!»
Магнийдің 12Мg24 ; 12Мg25 ; 12Мg26 изотоп- тарының ядроларының құрамына ененетін протондар мен нейтрондардың санын табыңдар.
2. Неонның 10Ne20 ; 10Ne21 ; 10Ne22 изотоптарының
ядроларының құрамына ененетін протондар мен
нейтрондардың санын табыңдар.
3. Уранның 92U233 ; 92U235 ; 92U238 изотоптарының
ядроларының құрамына ененетін протондар мен
нейтрондардың санын табыңдар.

IX. “Озық ойлы оқушы!”
а) Алюминий 13Al27 ядросының
заряд саны нешеге тең?
Ал q - заряд ше?
б) Атом ядросының толық заряды
20, 8*10-19 Кл . Бұл қай элемент?

“Білгенімді
дамыту”

Үйге тапсырма:
§54. оқу,
42 - жаттығуды шығару.
Сөзжұмбақ құрастыру.

«Бағалау»

Зейін қойып
тыңдағандарыңызға
рақмет!
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz