Электр құбылыстары тұрмыста




Презентация қосу
Ашық сабақ
Физика және
астраномия
8-сынып

Өткізген:Қанатова А.С.
І БӨЛІМ-”БҰЛ САҒАН
ТАНЫС ПА?”

Q 100 3 II 4

ДИФФУЗИЯ

ИЗОПРОЦЕСТЕР

W=E K+E П
СЕМАНТИКАЛЫҚ КАРТА БОЙЫНША
ТАЛДАУ

Меншік Меншік Изобара- Изохора- Изотер- Адиабата
Меншік ті жану лық лық миялық лық
ті
№ Сұрақ Сұйық Газ Қатты ті балқу жылуы
булану
жылуы
жылуы
Диффузия құбылысы + + +
қандай денелерде
байқалады?
Диффузия құбылысы +
қандай денелерде тез
жүреді?
Заттың күйлері қайсысы? + + +
λ әріпімен белгіленеді +
q әріпімен белгіленеді +
r әріпімен белгіленеді +
T=const кезіндегі процесс +
V= const кезіндегі процесс +
p= const кезіндегі процесс +
Q=0 кезіндегі процесс +
ЖАҢА ТАРАУ:ЭЛЕКТР
ҚҰБЫЛЫСТАРЫ
Білемін Білгім келеді Білдім
Электр құбылыстары тұрмыста
Электр құбылыстары техникада
Электр құбылыстары табиғатта
ЖАҢА ТАҚЫРЫП:

§ 28. Денелердің электрленуі.Электр
заряды. Электр зарядының
сақталу заңы.
§ 29. Электроскоп.
Электрөткізгіштержәне электр
тогын
өткізбейтіндер.
“Түртіп алу” стратегиясы

- + ?
˅

Егер сіздің оқып Егер сіздің оқып отырған Егер сіздің оқып отырған Егер ақпарат,сіз үшін
отырғаныңыз,сіз-дің ақпарат, сіз білген ақпа- ақпарат, сіз үшін жаңа,бұ- күдікті не-месе сізді
білгеніңізбен сәйкес келсе ратпен сәйкес келмесе рын естілмеген болса таңқалдырса және осы
не-месе сіз білемін деп немесе басқаша болса тақырып бойынша терең
ойлағандай болсаңыз білгіңіз келсе
Б ІЛ ЕМІН

Б ІЛ ГІМ КЕЛЕДІ

Б ІЛ ДІМ

Б ІЛ ЕМІН

Б ІЛ ГІМ КЕЛЕДІ

Б ІЛ ДІМ

˅

-
+
?

ЕГЕР СІЗДІҢ О ҚЫП О ТЫРҒАНЫҢЫЗ,СІЗ-ДІҢ Б ІЛ ГЕНІҢІЗБЕН СӘЙКЕС КЕЛСЕНЕ-МЕСЕ СІЗ БІЛ ЕМІН Д ЕП ОЙЛ АҒАНД АЙ Б ОЛ САҢЫЗ

ЕГЕР СІЗДІҢ О ҚЫП О ТЫРҒАН АҚПАРАТ, СІЗ БІЛ ГЕН АҚПА-РАТПЕН СӘ ЙКЕСКЕЛ МЕСЕ НЕМЕСЕ БАСҚАША БО ЛСА

ЕГЕР СІЗДІҢ О ҚЫП О ТЫРҒАН АҚПАРАТ, СІЗ ҮШІН ЖАҢА,Б Ұ-РЫН ЕСТІЛ МЕГЕН Б ОЛ СА

ЕГЕР АҚПАРАТ,СІЗҮШІН КҮДІКТІ НЕ-МЕСЕ СІЗДІ ТАҢҚАЛ-Д ЫРСА ЖӘНЕ ОСЫ ТАҚЫРЫП БО ЙЫНШАТЕРЕҢ БІЛГІҢІЗКЕЛ СЕ
І. Бұл құбылыстар өте ертеден белгілі болған. Біздің заманымызға дейін
600-жылдары ертедегі гректер сары янтарьдың ерекше қасиеті бар екенін
байқаған. Яғни янтарьды теріге немесе жүнге үйкегенде оның әртүрлі
денелерді өзіне тартанын байқаған. Сол кезде гректер сары янтарьды
өндірген.
«Янтарь» - Жер бетінде әлденеше жүздеген мың жылдар бұрын өсіп-
өрген қылқан жапытарқы ағаштардың қатып тасқа айналған шайыры. Грек
тілінде «янтарь» -электрон дегенді білдіреді. Гректер осы шайырды
«электрон», ал оған қатысты денелердің электрленуі деп атаған. Янтарь
өзіне басқа денелерді тарту қабілетіне ие болғанда, оны электрленген
күйде деп атайды. «Электрон» сөзінен «электр» деген сөзі шықты.
Электрлену барысында пайда болатын күштерді электр күштері деп
атаған.
ДЕНЕЛЕРДІ ЭЛЕКТРЛЕУ ТӘСІЛДЕРІ

Үйкелу арқылы электрленуі
Соққы арқылы электрленуі
Әсерлесу арқылы электрленуі
Жарық арқылы электрленуі
Қыздыру кезіндегі
электрлену
Химиялық рекциялар
кезіндегі электрленуі
ОҢ (+) ТЕРІС(-)

1733 жылы француз ботанигі және
физигі Шарль Дюффе зарядтың екі
тегін ашты
1778 жылы Бенжамин Франклин
(американ физигі) оларға «оң»
және «теріс» деген атау берді
+ + - - - +

АТТАС ЗАРЯДТАР
ТЕБІЛЕДІ ,
ӘР АТТАС ЗАРЯДТАР
ТАРТЫЛАДЫ
Қоршаған ортаның денелерімен
әрекеттеспейтін денелер жүйесін
оқшауланған немесе тұйықталған деп
атайды

Бұл жүйедегі электрлену құбылысы электр зарядының
сақталу заңына бағынады:
Тұйықталған жүйедегі денелердің
электрленуінің барлық құбылыстарында электр
зарядтарының қосындысы сақталады:

q1 + q2 + … + qn = const
Электроскоп Электрометр

Электрленуді байқауға арналған ең
ыңғайлы аспап электроскоп деп
аталады.
ІІІ. «ОЙ ТОЛҒАУ»

Тақырыптық тест
1. Үйкелген дененің басқа денені тарту құбылысы алғаш
қай жерде белгілі болды?
А. Англия В. Греция С. Ресей
2. Янтарь грек тілінен аударғанда қандай мағана
білдіреді?
А. Элементар В. Электрон С. Эбонит
3. Бір-бірімен жанасқанда денелердің өзара әсерлесу
құбылысы не деп атайды?
А. Денелердің электрленуі В. Денелердің әсерлесуі
С. Денелердің беттесуі
4. Аттас зарядтар бірін-бірі
А. Тартады В. Тебеді С. Еш әрекет болмайды
5. Электр зарядының неше тегі бар?
А. Екі. Оң заряд В. Бір. Теріс С. Екі. Оң және теріс
6. Электр зарядының сақталу заңы
А. q1 q 2 В.
... q n constС. q1 const q1 q 2 const

7. Денелердің электрленгендігін білуге арналған прибор
А. Динамометр В. Калориметр С. Электроскоп
8. Электр заряды еркін қозғала алатын заттар не деп
аталады?
А. Өткізгіштер В. Жартылай өткізгіштер
С. Диэлектриктер
9. Электр заряды еркін қозғала алмайтын заттар не
деп аталады?
А. Өткізгіштер В. Жартылай өткізгіштер
С. Диэлектриктер
10. Жүнге үйкелген янтарьда болатын заряд.
А. Оң заряд В. Теріс С. Оң және теріс
ҮЙГЕ ТАПСЫРМА: §28,29

БІЛІМДЕРІН
БАҒАЛАУ:ӨЗІН-ӨЗІ
БАҒАЛАУ ПАРАҒЫ
БОЙЫНША
ОҚУШЫЛАРДЫ БАҒАЛАУ

Ұқсас жұмыстар
Физика табиғат туралы ғылым. “Фюзис” – табиғат
Табиғат құбылыстары
Электр ажыратқыш
Толқындардың интерференция және дифракция құбылысы
"Ғажайып алаң" ойыны 2 бөлім
Электр құбылыстары
Жердің магнит өрісі
ЗАТТАР ЭЛЕКТРОЛИТТ БЕЙЭЛЕКТРОЛИТ
Электр тізбегі
Деңгейлік есептер шығару
Пәндер