Табиғатта пайдалы қазбалар

Пайдалы

қазбалардың

түрлері

Пайдалы қазбалардың түрлерімен таныстыру. Адам өміріндегі маңызына, алыну жолдарына тоқталу.

Өз ойларын ашық білдіріп, пікірлерін қорғай білуге, өздігінен ізденуін, шығармашылығын, танымдық қабілетін дамыту.

Табиғатты аялай білуге, ел байлығын үнемдеп пайдалануға тәрбиелеу.

Сабақтың мақсаты:

Мейірімді жүрекпен,

Ақпейілді тілекпен,

Амандасып алайық,

Бір жадырап қалайық!

Әрқашанда біргеміз,

Жабырқауды білмейміз,

Жалқаулықты сүймейміз.

Біз талапты жас ұлан,

Үлгі аламыз жақсыдан!

1 топ - «Мұнай»

2 топ - «Темір»

3 топ - «Гранит»

Үй тапсырмасын тексеру

Пайдалы қазбалар және олардың адам өміріндегі маңызы.

Адамдар үй құрылысына қандай материалдарды қолданады?

(цемент, кірпіш, бетон, орман, құм)

Астың дәмін келтіретін не?

(ұсақ тас, асфальт, бетон)

Машиналар, ұшақ, кеме, темір жолдар жасау үшін?

Үй тапсырмасын тексеру

(металл)

Адамдар үйді немен жылытады?

(мұнай, тас көмір, газ, шымтезек, тақтатас)

Адамдар бұл материалдарды қайдан алады?

Жерден қазып алып, адам қажетіне жұмсалатын тау жыныстарын

не дейді?

Үй тапсырмасын тексеру

(табиғат, жер)

(пайдалы қазбалар)

Үй тапсырмасын тексеру

Адам пайдалы қазбаларды қолданбай өмір сүруі мүмкін бе?

Күнделікті өмірде пайдалы қазбаларды пайдалану жөнінде мысал келтір.

Есте сақта !

Пайдалы қазбалар - жер қойнауынан немесе жер бетінен қазып алынатын тау жыныстары. Бұл табиғат байлықтары адамның қажетіне жаратылады.

Пайдалы

қазбалардың

түрлері

Пайдалы қазбаларды кімдер зерттейді?

Геологтар

Отанымызға, елімізге, халқымызға, табиғи байлықтарымызға тіреу де, сүйеу де, бола білген академик, ғалым, Жезқазған мыс рудасын ашуға көп еңбек сіңірген осы Қаныш Имантайұлы Сәтбаев болатын.

Тұңғыш геолог - Қаныш

Сәтбаев

Тас көмір

1. Қатты, морт сынғыш.

2. Қара түсті жылтыр.

3. Жақсы жанады және

жылуды көп береді.

4. Суда ерімейді.

5. Қарағанды,

Екібастұзда өндіріледі

Мұнай

1. Сұйық

2. Қоңыр түсті

3. Айрықша иісі бар

майлы зат

4. Судан жеңіл

5. Жақсы жанады

6. Маңғыстау, Ақтөбе облыстарында өндіріледі

Мұнай құбыры

Мұнайдан алынады:

Керосин

Мазут

Асфальт

Спирт

Лак

Пластмасса

Газ

Автол

Бензин

Вазелин

Темір

1. Қатты

2. Қоңыр қызыл түсті

3. Өңдеу арқылы алынады

4. Мықты

Әктас

1. Қатты

2. Ақ немесе ақшыл сұр тас

3. Мөлдір емес

4. Мықты

5. Бір тамшы қышқыл қосса қайнайды (газ бөлінеді)

Саз

1. Тау жыныстарының үгілуінен пайда болады.

2. Ақ, қызғылт, сұрғылт, көкшіл түстес келеді.

3. Ол оңай үгіледі.

4. Суды өткізбейді.

Гранит

1. Қатты

2. Сұр немесе қызыл түсті

3. Мөлдір емес

4. Бөлшекті

5. Өте мықты

Мәтінді оқу, әңгімелеу

Оқулықпен жұмыс

«Мұнай» тобы - 1 бөлімі

«Темір» тобы - 2 бөлімі

«Гранит» тобы - 3 бөлімі

Пайдалы қазбалардың шартты белгілері:

Тас көмір - Мұнай- Газ-

Темір - Алтын - Мыс -

Тұз - Әктас - Саз -

Алюминий - А

Дәптермен жұмыс

Пайдалы

қазбалардың

атын жазу

Шартты

белгілердің

суретін салу

Дәптермен жұмыс

Тас көмір - Мұнай- Газ-

Темір - Алтын - Мыс -

Тұз - Әктас - Саз -

Алюминий - А

Шахтер келді шахтаға, Көмір қазып халқына. Дайын болған көмірді, Ұсынады халқына.

Сергіту сәті:

Бұл не?

Ауыр, қатты, соғуға жарамды, ұсақ және тығыз байланысқан бөлшектерден тұрады, машина жасауда қолданылады. Бұл не?

Темір кені

Бұл не?

Қара түсті, аздап жалтырайды, қатты, суға батпайды, жанады. Қарағанды, Екібастұзда өндіріледі. Бұл не?

Тас көмір

Бұл не?

Қошқыл түсті сұйықтық, жанады, одан керосин, газ, бензин мен мазут алынады.

Мұнай

Бұл не?

Ақ, қызғылт, сұрғылт, көкшіл түстес келеді. Ол оңай үгіледі. Суды өткізбейді. Созылмалы қасиеті бар. Біз оны үй жөндегенде, кірпіш соққанда құмыра жасауда пайдаланамыз. Бұл не?

Саз

Бұл не?