Дауысты дыбыстардың жіктелуі

Қызылорда қаласы,

№173 Ә. Молдағұлова атындағы орта мектебінің

қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Салходжинова Баян Есенкелдіқызы

Семья - это счастье, любовь и удача, Семья - это летом поездки на дачу. Семья - это праздник, семейные даты, Подарки, покупки, приятные траты. Рожденье детей, первый шаг, первый лепет, Мечты о хорошем, волненье и трепет. Семья - это труд, друг о друге забота, Семья - это много домашней работы. Семья - это важно! Семья - это сложно! Но счастливо жить одному невозможно! Всегда будьте вместе, любовь берегите, Обиды и ссоры подальше гоните!

дауысты дыбыстардың жіктелуі

Менің жанұям

мақсаты:

Буын, дауысты дыбыстардың жіктелуі туралы ақпарат беру;

Жанұя мәтініне қатысты айтылған ақпараттарды тыңдап түсіну, арқылы коммуникативтік сөйлеу дағдыларын қалыптастыру.

Оқушылар үшін

күтілетін нәтижелер:

Дауысты дыбыстардың жіктелуін үйренеді, фонетикалық талдау жасайды.

«Менің жанұям» тақырыбы бойынша сөз тіркестерін дұрыс айтуға, сауатты жазуға үйренеді.

Шаттық шеңбері

«Суреттер аллеясы» сергіту сәті

(топқа бөлу )

Үй тапсырмасы:

Үндестік заңы

1. Буын үндестігі(слоговой сингармонизм)

а) жуан+жуан+жуан; оқу+шы+лар

ә) жіңішке+жіңішке+жіңішке; етік+ші+лер

2. Дыбыс үндестігі (звуковой сингорманизм)

а) қатаң; б, в, г, д+қатаң бас+тық

ә) ұяң (б, в, г, д әріптерінен басқа) -ұяң, үнді, ауыл+ға

б) . . . . к г шелек+і шелегі

. . . . п +дауысты б кітап+ы кітабы

. . . қ ғ тарақ+ы тарағы

«Бағдаршам»

үздік

орта

төмен

Дыбыс

Дауысты

Дауыссыз

Үндестік заңы

Буын

үндестігі

Дыбыс үндестігі

Буын

Ашық Тұйық Бітеу

Фонетика

Дауысты дыбыстардың жіктелуі

Еріннің қызметіне қарай

Жақтың қызметіне қарай

Тілдің қызметіне қарай

еріндік

езулік

ашық

қысаң

жуан

Жіңішке

о, ө, у, ұ, ү

а, ә, е, э, ы, і, и

а, ә, е, э, о, ө

ы, і, ұ, ү, у, и

а, о, ы, ұ, (у), (и), э

ә, ө, і, ү,

(и), (у), е

Фонетикалық талдау

1-топ:мамандық; 2-топ: заңгер; 3-топ: шөбере .

Оқушылар жауап үлгісі бойынша бір-бірінің тапсырмаларын тексереді.

Жауап үлгісі

1-топ

Ма-ман-дық- үш буынды, 1-ашық, 2, 3-бітеу буындар

М-дауыссыз, үнді;

А -дауыссыз, үнді;

М-дауыссыз, үнді;

А- дауысты, езулік, ашық, жуан;

Н- дауыссыз, үнді;

Д- дауыссыз, ұяң;

Ы- дауысты, езулік, қысаң, жуан;

Қ- дауыссыз, қатаң.

Жауап үлгісі

2-топ

Заң-гер - екі буынды, 1, 2 -бітеу буындар

З-дауыссыз, ұяң;

А-дауысты, жуан, езулік, ашық;

Ң-дауыссыз, үнді;

Г-дауыссыз, ұяң;

Е- дауысты, езулік, ашық, жіңішке;

Р- дауыссыз, үнді.

Жауап үлгісі

3-топ

Шө-бе-ре - үш буынды, 1, 2, 3- ашық буындар

Ш- дауыссыз, қатаң;

Ө- дауысты, еріндік, ашық, жіңішке;

Б- дауыссыз, ұяң;

Е- дауысты, езулік, ашық, жіңішке;

Р- дауыссыз, үнді.

Сөздік жұмыс

Онша-не очень

немере- внук

Жеке меншік- частный

шөбере- правнук

Балалар дәрігері-педиатор

заңгер-юрист

Дәптермен жұмыс

1. Жаңа сөздермен сөз тіркестерін құрау.

Онша үлкен емес, жеке меншік үй, балалар дәрігері болып істейді, . . .

2. Сөйлемдер құрау.

1. Менің отбасым онша үлкен емес.

топты бағалау

«Екі жұлдыз, бір тілек»

Сергіту жаттығу.

Аталар, апалар,

әжелер, балалар,

ағалар, әр үйде

әпкелер, бар олар.

(Әли Ысқабай)

Лексикалық тақырып:

Менің отбасым

Тыңдап отырған бестік

Ұйымдастыру:

Оқушылар бесеуден отырады, екеу-екеуден қарсы, ал біреуі сәл алшақта - сөйлесуге қатыспайды, бірақ бақылайды.

Жаттығудың сипаттамасы:

Оқушылар топта бесеуден отырады. Әр оқушы сөйлеуші, сұрақ қоюшы және жазып алушы рөлін атқарады. Сөйлеуші бір нәрсені айтады, сұрақты түсіндіреді немесе пікірін білдіреді. Сұрақ қоюшы көмектесіп айтып отырады және түсініктеме беруді сұрайды. Жазып алушы қажетті жерлерін түртіп алып, әңгіме соңында қорытынды береді. Келесі жолы рөлдер ауысады.

Критерий бойынша бағалау

критерийлер

1-топ

2-топ

3-топ

хабарлануы

көркемделуі

қателері

Жалпы орташа баға

- үздік - орта

- төмен

Бағалау плакаты (топтық бағалау)

Сұрақты ұстап ал!

Мұғалім сұрақ қойған кезде фасоль салынған қапшықты лақтырады. Бұл сұрау үдерісіне кинестикалық сипат береді және оқушыларды өз еркімен жауап беру үшін ниет білдіруге итермелейді. Сіз оқушыларға жауапты білмеген жағдайда сұрақты басқа оқушыға лақтыруына мүмкіндік бере аласыз. Сонымен қатар, бұл тапсырманы командамен шешуге де болады. Мұғалім кезек-кезекпен фасольды қапшықты әр командаға лақтырады. Егер де қапшықты қағып алған адам сұраққа жауап берсе, онда команда 3 балл алады. Егер де ол жауабын білмесе, қапшықты басқа командаға 2 балға лақтырады. Егер де қапшық тағы да кері лақтырылатын болса, онда дұрыс жауаптың құны 1 балға дейін төмендейді.