Алкалоидтар қасиеттері

Презентация қосу

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік Медицина
Университеті

Тақырыбы: Алкалоидтар туралы түсінік.
Орындаған: Төлегенова Г 114” Б”
Тексерген: Ерназарова Ж.А

Ақтөбе 2010
Жоспары:

Алкалоидтар қасиеттері
Пиридин тобына жататын Алколоид -
никотин

Медицинада қолданылуы
Алкалоидтар – негіздік қасиеттері бар
азотты органикалық қосылыстар.Олар
көптеген өсімдіктердің құрамында
кездеседі және аминқышқылдарынан
синтезделеді.Биологиялық қасиеттері көп
мөлшерде улы,ал аз мөлшерде емдік зат
ретінде байқалады.
Қазіргі кезде 5000-нан астам
алколоидтар белгілі.Олардың
құрылымының негізінде қандай да бір
гетероцикл болады.Алколоидтардың
химиялық жіктеу осы жағдайға
негізделген.
Алкалоидтардың бастауы ретінде орнитин,
лизин, аспарагин қышқылы, фенилаланин, тирозин,
триптофан болып саналады.Физиологиялық ең
қарапайым туындысы ретінде эфедринді
қарастыруға болады.

OH
OH

CH₂-CH-COOH CH-CH-CH₃ CH-CH₂-NHCH₃
NH₂ NHCH₃
Адреналин
Фенилаланин Эфедрин
Эфедрин кеңірдекті бронх кеңітетін
зат.Оған құрылысы ұқсас адреналин
жақын тұр.Ол маңызды биологиялық
процестерді реттейтін гормон ролін
атқарады ( көмірсулардың алмасуы, жүрек
қызметі).
Өсімдіктерде алкалоидтар органикалық
немесе минерал тұздар ретінде шамамен
1-2% мөлшерінде кездеседі. Қазіргі кезде
белгілі алкалоидтардың барлығының
бірдей құрылысы анықталмаған.
Химиялық қасиеттері әртүрлі болып
келетін алкалоидтарды жіктеу олардың
құрамына кіретін гетероциклді
сақиналардың табиғатына негізделген.
Пиридин тобына жататын алкалоид – никотин.Ол
көп мөлшерде темекі жапырағында
кездеседі.Өте улы зат, адам үшін қауіпті
дозасы 20-40мг.

OH CH₂ CH=CH₂
CH₂
CH Хинуклидин
N N

H₃CO
CH₃ Хинолин
N
Никотин
Хинин

Хин ағаштарының қабығында кездесетін алкалоид – хинин. Ол
безгекке қарсы қолданылады, өте улы қатты зат түрінде болады.
Морфин апиынның құрамында
8-12% шамасында кездеседі. Оның
құрамында негізінен изохинолин
ядросымен конденсацияланған
фенантрен сақинасы кіреді. Морфин
молекуласында екі OH топтары бар,
оның біреуі фенолдардың, ал екіншісі
спирттердің қасиеттерін көрсетеді.
Морфин аз мөлшерде қолданғанда
ұйықтататын және ауруды
жансыздандыратын қасиет көрсетеді.
Жиі қолданғанда ағза қатты уланып,
адам жаны оған үйреніп кетеді.
Атропин – доланада кездеседі. Қатты
зат. Ол – тропин спирті мен троп
қышқылының күрделі эфирі.
Медицинада аз мөлшерде адам көзінің
қарашығын үлкейту үшін қолданылады.

COOCH₃
CH₂-CH-CH CH₂-CH-CH
CH-O-COC₆H₅ CH-O-C-CH-CH₂-OH
N-CH₃ N-CH₃

CH₂-CH-CH CH₂-CH-CH O C₆H₅
Кокаин
тропиннің қалдығы троп қышқылының
қалдығы

Атропин
Кокаин күшті жергілікті
жансыздандыратын зат, сондықтан
оны көз, тамақ ауруларын, ауыз, мұрын
қуыстарының кілегей қабаттарын
емдегенде жергілікті анестезия үшін
қолданады. Бейберекет қолданғанда
кокаинизм деп аталатын өте ауыр
нашақорлыққа соқтырады.
Резерпин қан қысымын төмендетеді.
Ол Rauvolfia Serpentina өсімдігінен
бөлініп алынған.Қан қысымы
көтерілгенде (гипертония),кейбір
психикалық науқастарды емдегенде
қолданылады, құрылысы өте күрделі.
Пайдаланылған
әдебиеттер:
С.Н.Ділмағамбетов,Ж.Ж.Ғұмарова,С.
Қ.Борамбаева «Биоорганикалық
химия» Ақтөбе 2008
Н.А.Тюкавкина,Ю.И.Бауков
«Биоорганическая химия» Москва
1985

Ұқсас жұмыстар

АЛКАЛОИДТАРДЫҢ ЖІКТЕЛУІ

АЛКАЛОИДТАРДЫҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ МАҢЫЗЫ

Алкалоидтар туралы түсінік

ДӨШ-нан алкалоидтарды бөліп алу әдістері. Алкалоидтардың физика-химиялық қасиеттері және оларды ДӨШ-да анықтау әдістері

Қатты зат

Алкалоидтардың бастауы ретінде

Жалпы медицина

МОРФИННІҢ ОРГАНИЗМГЕ ӘСЕРІ

Алкалоидтар туралы түсінік, алкалоидтардың жіктелуі

Айқын мысал - өсімдіктерде кездесетін алкалоид хинин

Пәндер