Қазақстандағы қан топтары

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН “ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН
РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ МЕДИЦИНА АКАДЕМИЯСЫ”АҚ

ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ
МИНИСТІРЛІГІ

Қалыпты және патологиялық физиология кафедрасы

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы:Қан құюдағы физиологиялық негіздер.Гемотранфузия.

Тобы: ЖМҚБ-01.19.
Дайындаған: Нигматиллаева С.С.
Қабылдаған: Мырзамұратова А.К.
Жоспар:
І.Кіріспе.

ІІ.Негізгі бөлім
1.Қанның маңызы

2.Қан топтары

3.Гемотрансфузия

ІІІ.Қорытынды
ІV.Қолданған әдебиеттер
Бір
Бір тамшы
тамшы қан
қан бізге
бізге не
не айта
айта алады?
алады?

Қан— ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол
қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып,
тасымалдау қызметін атқарады. Бұл салмақтың
шамамен 7 пайызы. Ересек еркектерде қан көлемі
шамамен 5,9 л, әйел үшін - 3,9 литр.
Қан зерттеу - медициналық диагностиканың ең кең
таралған әдістерінің бірі. Бұл бірнеше тамшы
қаннан дененің күйі туралы маңызды ақпаратты
алуға мүмкіндік береді.
Қан жасушалары

1.Эритроцит 3.Тромбоцит

Бұл қан
жасушалардың
2.Лейкоцит аттарын айтыңдар
Қанның функциялары:

1.Қоректендіреді
2.Ауа тасымалдайды
3. Түпкілікті өнімді
тасымалдайды
4.Метаболизм
5.Терморегуляторлы
6.Гомеостатикалық
7. Қорғаныс
Қан топтары алдын-ала қан тобы
бар адамдардың қанынан алынған
арнайы стандартты сарысулар
бойынша анықталады..

Қазақстандағы қан топтары:
O тобы (I) – 25-30 %;
A тобы (II) – 25-30 %;
B тобы (III) – 35-40 %;
АВ тобы (IV) – 15 %.
I Қан тобы
I (0) тобына плазмада
немесе басқа
топтардың сарысуында
бір-біріне
жабыстырылмайтын
қызыл қан
клеткаларының
қандары жатады.
Сондықтан топтың
қанын барлық адамдарға
құюға болады.
Қорытынды: қан тобы - I
әмбебап донор
II Қан тобы
ІІ (А) тобындағы қан
эритроциттері бір-
біріне жабысып,І және
ІІІ топтардың
плазмасында
жойылады. Бұл
топтың қаны ІІ және
IV топтағы қанмен
үйлеседі, оны тек осы
қан топтары бар
адамдарға ғана құюға
болады.
III қан тобы
III (B) тобы I және II
топтағы қан
плазмасында немесе
сарысуында жабысқан,,
бірақ III және IV топтағы
эритроциттермен
үйлесетін қан
эритроциттерін
қамтиды. Бұл топтың
қанын ІІІ және IV
топтағы қанмен
адамдарға құюға
болады.
IV қан тобы
IV (АБ) тобы барлық
басқа топтардың
плазмасында немесе
сарысуында бір-біріне
жабысатын
эритроциттердің
қанына қатысты. Бұл
топтың қанын IV қан
тобы бар адамдарға
ғана құюға болады.

Қорытынды: қанның түрі - 4
әмбебап реципиент (алушы)
Қан құю диаграммасы
группы крови которые
встречаются у разных
национальностей:
Жиілігі (%)
Ұлты
0(I) A(II) B(III) AB(IV)
Орыстар 33 38 21 8
Литвалықтар 40 34 20 6
Грузиндер 55 29 10 6
Қалмақтар 26 22 41 11
Немістер 33–44 40–48 8–17 3–7
Ағылшындар 45–53 30–43 8–12 2–4
Американдық
99–100 0,1–0,5 – –
индейцтер
Австралиялық
47–63 32–48 0–10 0–3
аборигендер

Африка
56 33 9 2
бушмендері
Rh (резус) –
ф

Ол алдымен маймылдың қанында табылды -
Резус маймылдары.
Еритроциттердегі адамдардың 85% -ы протеинге (резус-
факторға) ие, ал халықтың 15% -ы жоқ.
Қан сапасы туралы оның болмауы көрінбейді, бірақ
оны қан құю мен жүктілік кезінде ескеру қажет.
резус – фактордың
ашылуы
1937-1940 - Карл
Ландштейн және
оның әріптестері:
Александр Винер
және Филипп Левин
Rh факторын
анықтады, олар үшін
Нобель сыйлығы
берілді.
Қан топтары туралы білімнің
маңыздылығы
Қан топтарының білімі белгілі
соттық-медициналық маңызға
ие:
а) қылмыскердің қан тобын,
қылмыс орындары мен
заттарда қан іздерін анықтау
б) әке болудың анықтамасы
в) жүктіліктегі Rh-құндылығы
(резус қақтығысы!)
Қылмыскердің қанының түрін
анықтау
Әке болуды анықтау
Rh - жүктілік
кезінде
маңыздылығы

Резус - конфликт
Осы кестенің көмегімен сіз ата-аналардың қан тобы
туралы біле отырып болашақ баланың қан тобын
анықтай аласыз. Ата-аналардың топтары қызыл түспен
белгіленген. көгілдір - бала мүмкін қан тобы..

I II III IV

I I I, II I, III II, III
I, II, III,
II I, II I, II II, III, IV
IV
I, II, III,
III I, III I, III II, III, IV
IV
IV II, III II, III, IV II, III, IV II, III, IV
Донорлар және донорлық қан

«Донор» сөзі латын donare сөзінен шыққан. Яғни, донор - беруші
адам. Көп жағдайларда ол өмір береді

14 маусым - Дүниежүзілік
донорлар күні
Донор болу үшін міндетті
жасы 18-ден 60 жасқа дейін;
салмағы кемінде 50 кг;
жақсы денсаулық
Гемотрансфузия
Гемотрансфузия-адам ағзасындағы
биологиялық сұйықтықты немесе қанды
донордан реципиентке құюдың дербес,басқа
жағдайы.
Донор мен реципиенттің қаны қан тобы және
резус фактор бойынша сәйкес болу қажет
«Қанды,оның компоненттерін
дайындау,өңдеу,сақтау,өткізу
номенклатурасын,сондай ақ,қанды,оның
компоненттері мен препараттарын сақтау,құю
ережелерін бекіту туралы»ҚР ДСМ 2012 жыл
26 шілдесінің №501 бұйрығымен бекітілген
Қанды және оның компоненттерін құю
көлемін төмендету үшін МҰ-да қанды
үнемдейтін технологиялар және
аллогендік қан компоненттерін құю
баламалары қолданылады, оларға
мыналар жатады:
1) қанды немесе оның компоненттерін
аутологиялық құю (бұдан әрі -
аутогемотрансфузия);
2) басқарылатын гемодилюция;
3) реинфузия;
4) гемопоэз бен лейкопоэз, коагуляциялық
гемостаз факторларының синтезін ширату.
Аутогемотрансфузия
Аутогемотрансфузия кезінде реципиентке өзінің қанын немесе
өзінің қанынан алдын ала дайындалған оның компоненттерін
қайтару жүргізіледі.
Аутогемотрансфузиялық жаңа алынған қанды қолдану үшін
мыналар көрсетілімдер болып табылады:
1) қанайналымының 20%-дан астам мөлшерін жоғалту
болжанатын күрделі және көлемді хирургиялық жоспарлы
операциялар (ортопедия, кардиохирургия, урология);
2) қан тобы сирек кездесетін пациенттерге донорлық қан
компоненттерінің барабар мөлшерін іріктеп алу және құюдың
мүмкін болмауы;
3) хирургиялық жоспарлы емдеу кезінде қан компоненттерін
құю көрсетілімдері болғанда пациенттердің қан құюдан бас
тартуы.
ІІІ.Қорытынды

Қан — ағзадағы ішкі сұйық ортаның бірі. Ол
қантамырларының тұйық жүйесін бойлай ағып,
тасымалдау қызметін атқарады. Қан барлық
мүшелердің жасушаларына қоректік заттар мен
оттегін жеткізеді және тіршілік әрекетінің өнімдерін
зәр шығару мүшелеріне тасымалдайды.
Организмдегі биологиялық әрекетшіл заттардың
гуморальдық реттелу қызметі қанның қатысуымен
іске асады. Қан ағзаның инфекциядан қорғаныш
реякциясын қамтамасыз етеді.
ІV.Пайдаланған әдебиеттер.
1. Сәтбаева Х.Қ., Өтепбергенов А.А., Нілдібаева
Ж.Б. Адам физиологиясы (Оқулық). – Алматы.:
Издательство «Дәуір», 2008. 663 б.
2. Қалыпты физиология. Студенттерге арналған
әдістемелік нұсқаулар /Жауапты ред.
Махамбетова М.Б., Жумакова Т.А., Байжанова Н.С.
– Алматы, 2007.
3. Адам физиологиы, Сатбаева Х.Қ., Алматы: ТОО
ПРИНТ-С, 2008
4. Нормальная физиология, Миндубаева Ф.А.,
Москва, ГЭОТАР, 2015 г.
5. Адам физиологиясы, Атлас динамикалық
сызбалар, Қанқожа М.К., Москва, ГЭОТАР, 2017

Ұқсас жұмыстар

Қан топтары мен антигенді сәйкессіздік

Қан топтары

Қан тобы жүйесінің факторлары

Эпидемиялық процестің сипаттамасы

Қан топтары, қан құю

Гендердің өзара әрекеттесуі

Пәндер