Маркетингтік зерттеулер: әдістері, ақпарат көздері және зерттеу кезеңдері

Маркетингтік зерттеу

Дәрістің мақсаты: маркетингтік зерттеулердің табиғатын, әдістері мен құралдарын, маркетингтік мәселелер бойынша зерттеу жүргізудің кезеңдерін оқып үйрену.

Түйінді ұғымдар: маркетингтік зерттеулер, алғашқы және екінші деңгейдегі ақпарат маркетингтік ақпарат, сауалнама, эксперимент, байқау, фокус-топ.

Маркетингтік зерттеулер дегеніміз -

компанияның басқару шешімдерін дұрыс қабылдау мақсатында, алдына қойған маркетингтік міндеттерге сәйкес ақпарат жинау, өңдеу және мәліметтерді талдау мен қорытындылар ұсыну.

Маркетингтік зерттеулердің міндеттеріне мыналар жатады:

фирманың нарықтағы бәсекелестік позициясын анықтау

оның өткізу және баға саясатын, тауарды нарыққа жылжыту мәселелерін бағалау

тұтынушылардың мінез-құлқын зерттеу, олардың талғамдарын анықтау

нарықтың әлуетті мүмкіндіктерін зерттеу

сатып алушылардың жаңа тауарға деген әсерін, бәсекелестер тауарларын, макроортаны талдау.

Ақпарат жинау әдістері

Бастапқы (вторичные) мәліметтер - бұл маркетингтік зерттеулердің мақсаттарынан бөлек, бұрын басқа мақсаттармен жиналған ақпарат.

Екінші ретті ақпарат - бұл нақты зерттелетін мәселені шешу үшін жаңа ғана жиналған ақпарат.

Бастапқы мәліметтердің артықшылықтары:

1. Бұл ақпарат қолға оңай түседі жэне салыстырмалы түрде арзан /фирмалардың материалдары, салалық жарияланымдар, мерзімдік басылымдар жэне т. б. / болады.

2. Бастапқы мәліметтер соңғы ақпараттан жылдамырақ жиналады.

3. Мүндай ақпарат шүбәсіз сенімді болады.

Кемшіліктері:

1. Бастапқы ақпарат ескі болуы мүмкін, өйткені ол басқа мақсат үшін жиналған.

2. Ақпарат жалпы сипатта болғандықтан жүргізіліп отырған зерттеулер мақсатына сәйкес келмеуі мүмкін.

Соңғы ақпаратты жинау үшін көп шығын, еңбек жэне уақыт керек. Сондықтан соңғы ақпаратгы жинаудың арнайы жоспарын дайындау қажет.

Соңғы ақпараттардың артықшылықтары:

1. Зерттеудің нақты мақсатына сәйкес жиналады.

2. Ақпаратты жинау әдістемесі бақыланады жэне белгілі болады.

3. Ақпарат сенімді түрде болады.

Екінші ретті ақпарат - бұл нақты зертгелетін мәселені шешу үшін жаңа ғана жиналған ақпарат. Мүндай зерттеулер «далалық» деп аталады.

Кемшіліктері:

Көп уақыт жэне қаражат керек (сынамалы маркетингтің нақты нәтижесін алу үшін 6 айдан астам уақыт қажет) .

2. Кейбір мәліметтер алынбауы мүмкін.

Маркетингтік зерттеулер процесі және оның кезеңдері

1. Зерттеудің мәселесі мен мақсаттарын айқындау.

2. Зерттеу жоспарын құру.

3. Ақпарат жинау.

4. Жиналған ақпаратты талдау.

5. Зерттеу қорытындылары туралы есеп.

Зерттеу әдістері

Бақылау - бұл таңдап алынған адамдар тобының әрекеттерін немесе болып жатқан жағдайларды бақылау жолымен соңғы ақпаратты жинау әдісі.

Эксперимент - мұнда бір немесе бірнеше айнымалы факторлардың өзгерісі бір немесе көптеген тәуелді айнымалыларға ықпалы анықталады.

Пікір сұрау (опрос) - соңғы ақпаратты алуды жүзеге асыру мақсатымен респонденттермен (пікір сұраушылармен) жеке байланыс әдісі және мәліметтерді жинаудың кең таралған түрі.

Сандық әдістер деп - жабық типті құрылымдық сұрақтарды пайдалану арқылы әр түрлі пікір сұрау жүргізуді айтады.

Сапалық әдіс - ақпаратты сапалы сипаттау және оны стандартты емес түрде жинау арқылы жүргізіледі. Бұл әдіс бақылау, тереңдетілген сұхбат, фокус-топтар және т. б. қолдануға негізделген.

Фокус-топ - құрылымдық емес сипаттағы ақпарат алу мақсатында модератордың басқаруымен өткізілетін респонденттердің кішігірім тобы. Бұл әдістің мәні - әр түрлі тұтынушылар тобының ойларын айқындау.

Бақылауға арналған сұрақтар:

1. Маркетингтік зерттеудің негізгі бағыттары қандай?

2. Маркетингтік зерттеу процесінің кезеңдері қандай?

3. Маркетингте қандай сапалы зерттеу әдістері қолданылады?

Әдебиеттер

1. Маркетинг: Учебник для бакалавров, Авторы: Нуралиев С. У., Нуралиева Д. С. Издательство: Дашков и К, 2013.

2. Основы маркетинга. Теория и практика: учебное пособие, Авторы: Эриашвили Н. Д., Пичурин И. И., Обухов О. В. Издательство: Юнити-Дана, 2012.

3. Ахметова З. Б. Ценообразование: учебное пособие / З. Б. Ахметова. - Алматы: Қазақ университеті, 2016. - 296с.

4. Нейромаркетинг. Как влиять на подсознание потребителя. Роджер Дули. Издательство: Попурри, 2017. - 336с.

Интернет-ресурсы:

Доступно онлайн: Дополнительный учебный материал по «Маркетинг», а также документация для подготовки к семинарам, выполнения СРС/СРСП будет доступна на вашей странице на сайте univer. kaznu. kz. в разделе УМКД.

http://www. iamr. kz

http://econbook. kemsu. ru

https://habrahabr. ru

http://www. w3ii. com/ru/marketing_management

Ұқсас жұмыстар

Маркетингтік ақпарат жүйесі мен маркетингтік зерттеулер: құрылымы, рөлі және әдістері

Маркетингтік ақпарат жүйесі мен маркетингтік зерттеулер: ұғымдары, жіктелуі, мақсаттары және әдістері

Маркетинг пен маркетингтік зерттеулер: тұжырымдары, мақсаттары, әдістері және ақпараттық жүйелері

Маркетингтік зерттеудің мақсаттары, кезеңдері және Қазақстандағы тәжірибесі

Маркетинг және маркетингтік зерттеулер: ұғымдар, құралдар және міндеттер

Кәсіпорынның маркетингтік қызметі мен стратегиялары: маркетингтік орта, зерттеу әдістері және Рахат компаниясының тәжірибелік талдауы

Пилоттық зерттеулер: клиникалық зерттеу түрлері, әдістері және мейірбике рөлі