ХХІ ғасыр мұғалімінің кәсіби құзыреттілігі




Презентация қосу
Қазақ инновациялық гуманитарлық заң университеті

ХХІ ғасыр мұғалімінің
кәсіби құзыреттілігі

Шаяхметова А
ХХІ ғасыр
мұғалімі қандай
болу керек?
Қазіргі заман мұғалімі –

рухани дамыған əрі əлеуметтік тұрғыдан есейген,
педагогикалық құралдардың барлық түрлерін шебер
меңгерген білікті маман, өзін-өзі əрдайым жетілдіруге
ұмтылатын шығармашыл тұлға. Ол жоғары білімді
шығармашыл тұлғаны қалыптастырып, дамыту үшін
жауапты деген.
Мұғалімнің кəсіби білігін шыңдаудың үздіксіздігі
оның шығармашылық қабілетінің дамуының кепілі жəне
өзіндік жеке педагогтік тəжірибесінің дамуының алғы
шарты болып табылады.
Мұғалімнің кəсіби шеберлігінің негізі:

Біріншіден, мұғалімнің өмірге көзқарасы,
оның идеялық нанымы.

Екіншіден, пəнді жетік білуі, ойын
оқушыларға жеткізу үшін жан жақты, терең
дайындықпен баруы, оқушылар бойына əдеп,
əдет, дағды сияқты жақсы қасиеттерді сіңіруі,
моральдық нормаларды білуі.

Үшіншіден, оқыту мен тəрбиелеудің əдіс-
тəсілдерін табысты қолдана білуі.
XXI ғасыр мектеп мұғалімнің
азаматтық тұлғасы

•Қазақ елінің жəне өз мектебінің елжанды патриоты;

•өзінің қызметтік міндеттеріне жауапкершілікпен
қарайтын, адамгершілік деңгейі жоғары тұлға;

• мектепте моральдық ахуалды жасап, командалық,
серіктестік рухты қолдаушы;

•салауатты өмір салтын ұстанушы.
Мұғалімнің кәсіби
құзіреттілігі –нәтижелі
білім берудің негізі, оның
жан-жақты білімімен,
ұстаздық шеберлігімен,
оқытудың жаңа әдістерін
меңгеруімен өлшенеді.
Педагог қаншалықты
білімді, шығармашыл
болса, оның құзыреттілік
аясы да соғұрлым кең
болмақ.
«Құзыреттілік» ұғымы «Құзырлылық»-белгілі
педагогика саласында сала бойынша жан-жақты
тұлғаның субъектілік хабардар, білгір деген
тәжірибесіне ерекше мағынаны қамти отырып,
көңіл аудару қандай да бір сұрақтар
нәтижесінде ендіріліп төңірегінде беделді
отырған ұғым. шешім шығара алады
дегенді білдіреді
Кәсіби құзыреттіліктің төрт түрі

1. Арнайы, немесе 2. Әлеуметтік кәсіби
қызметтік кәсіби құзыреттілік құзыреттілік кәсіби
жоғары кәсіби деңгейде қызметті қоғамдастықта қабылданған
меңгерумен және тек арнайы кәсіби қарым-қатынас тәсілдерін,
білімді игеріп қоймай, сонымен біріккен кәсіби қызмет және
бірге оны тәжірибеде қолдануды серіктестік әдістерін игерумен
білумен сипатталады. сипатталады.

3. Жеке кәсіби құзыреттілік өзін-өзі
4. Дара (индивидуальды) кәсіби
көрсету және өзін-өзі дамыту әдістерін,
құзыреттілік өз-өзін басқара білу
кәсіби деформацияға қарсы тұру тәсілдерін, кәсіби өсуге
құралдарын меңгерумен сипатталады. дайындық, кәсіби қартаюға
Және осыған маманның өз кәсіби берілмеу, кәсіби мотивацияның
қызметін жоспарлауды, өз бетімен табанды болуы қасиеттерін
шешім қабылдауды, проблеманы көруді меңгерумен сипатталады.
енгізеді.
Қазіргі мұғалімнің кәсіби құзыреттілігі

•Оқыту мен тәрбиелеу нəтижелерін жүзеге асырудағы кәсіби
біліктілігі;

• ұстаздық шеберлікті шығармашылықпен меңгеруі ;

•ғылыми əлеуеті мен бəсекеге қабілеттілігін дамытуға деген
ұмтылысының болуы ;

•объективтілік, дербес əрекетшілдік жəне мақсаттылық, өзара
сынды қабылдай алуы;

•өзін интеллектуалды және жасампаз маман ретінде
көрсете білуі.
Мұғалімнің кәсіби құзіреттілігінің негізгі шарттары:

1. Тұлғааралық
Тұлғааралық және
және еңбектегі
еңбектегі байланыс.
байланыс.

2. Қызметтің
Қызметтің экономикалық,
экономикалық, әлеуметтік,
әлеуметтік, құқықтық,
құқықтық,
адамгершілік,
адамгершілік, психологиялық
психологиялық аспектілерін
аспектілерін меңгеруі.
меңгеруі.

3. Қызметті
Қызметті жаңа
жаңа жағдайға
жағдайға бейімдеудегі,
бейімдеудегі, басқару
басқару шешімін
шешімін
қабылдаудағы
қабылдаудағы дайындығы.
дайындығы.

4. Практикалық
Практикалық кәсіби
кәсіби тапсырмаларды
тапсырмаларды орындаудағы
орындаудағы дайындық
дайындық әлеуеті
әлеуеті

5. Нақты
Нақты жағдайларға
жағдайларға байланысты
байланысты қандай
қандай да
да бір
бір әдістерді
әдістерді пайдалану
пайдалану біліктіліг
біліктіліг

6. Тиімді
Тиімді шешім
шешім қабылдау
қабылдау қабілеті.
қабілеті.
Педагог шығармашылық әлеуетін
дамыта отырып, өзінің құзіреттілік
аясын кеңітеді. Кәсіби құзіреттілік
маманның әлеуметтегі дәл осы
уақыттағы қабылданған стандарттар
мен нормаларға сәйкес өзінің кәсіби
педагогикалық қызметін атқаруға
дайындығы мен қабілетін анықтайтын
кәсіби білімдер жиынтығы немесе
жекелік-кәсіби сипаттама.

Кәсіби
Кәсіби құзіретті
құзіретті еңбек
еңбек деп
деп мұғалімнің
мұғалімнің
педагогикалық
педагогикалық әрекетті
әрекетті өте
өте жоғары
жоғары
деңгейде
деңгейде атқара
атқара алуы,
алуы, педогогикалық
педогогикалық
қарым-қатынасқа
қарым-қатынасқа түсе
түсе алуы
алуы
нәтижесінде
нәтижесінде оқушылардың
оқушылардың білімділік
білімділік
және
және тәрбиелік
тәрбиелік деңгейінің
деңгейінің жоғары
жоғары
болуы
болуы деп
деп санаймыз.
санаймыз.
Б.Тұрғынбаева «…өзінің
практикалық әрекеті арқылы
алған білімдерін өз өмірлік
мәселелерін шешуде қолдана
алуын – құзырлылықтар деп
атаймыз» деп анықтаса,
Ресей ғалымы
Н.Кузьминаның көзқарасы
бойынша «Құзырлылық
дегеніміз – педагогтің басқа
бір адамның дамуына негіз
бола алатын білімділігі мен
абыройлылығы».
А.Ф.Присяжная: Педагогика ғылымында
құзыреттілік - тұлғаның белгілі бір
сферадағы функциялары мен уәкілеттігін
анықтайтын, оның интегративті қасиеті
ретінде қарастылатындығын айтады .

К.Құдайбергенова: «Құзыреттілік ұғымы
- соңғы жылдары педагогика саласында
тұлғаның субьектілік тәжірибесіне ерекше
көңіл аудару нәтижесінде ендіріліп
отырған ұғым. Құзыреттіліктің латын
тілінен аудармасы «competens» белгілі
сала бойынша жан – жақты хабардар білгір
деген мағынаны қамти отырып, қандай да
бір сұрақтар төңірегінде беделді түрде
шешім шығара алады дегенді білдіреді»
деп көрсетеді.
Әрбір мұғалімнің кәсіби
Құзыреттілікті нәтижеге дайындық сапасына қойылатын
бағытталған білім беру талап немесе кәсіби теориялық
жүйесінің сапалық білімі мен практикалық
критериі ретінде қарау, біліктілігі –құзыреттілік пен
зерттеу, бүгінгі күн кәсіби шеберлігінің сапасы
талабы. ретінде қаралады.

Әр ұстаз оқытудың жаңа технологиясындағы тиімді
пайдаланылған әдістердің бәрі бала дамуына қарай
бағытталатындығын ескеруі керек. Әлемдік тәжірибеде бар
электронды оқу құралдарын пайдалану шеңберін ұлғайту.
Құзыреттілікті нәтижеге бағытталған білім беру жүйесінің сапалық
критериі ретінде қарау, зерттеу, бүгінгі күн талабы.
•Әр ұстаз оқытудың жаңа технологиясындағы тиімді пайдаланылған
әдістердің бәрі бала дамуына қарай бағытталатындығын ескеруі керек.
Әлемдік тәжірибеде бар электронды оқу құралдарын пайдалану шеңберін
ұлғайту

•Мектепішілік
•Мектепішілік бақылау
бақылау –– басшылық
басшылық жұмыстарын
жұмыстарын жандандыру,
жандандыру, себебі
себебі бұл
бұл
оқушының
оқушының білім
білім сапасының
сапасының деңгейін
деңгейін анықтап,
анықтап, ұстаздың
ұстаздың жеке
жеке жауапкершілігін
жауапкершілігін
көтереді.
көтереді.

•Мектептің
•Мектептің материалдық
материалдық базасын
базасын нығайту
нығайту

.
•Мемлекеттік
•Мемлекеттік тілде
тілде жазылған
жазылған әдістемелік
әдістемелік құралдарды
құралдарды шығару.
шығару.

Оқыту
Оқыту деңгейін
деңгейін халықаралық
халықаралық стандартқа
стандартқа жеткізуге
жеткізуге қадам
қадам жасау.
жасау.
Осындай
Осындай биік
биік нәтижеге
нәтижеге қол
қол жеткізуді
жеткізуді ––
кәсіби
кәсіби құзіреттілігі
құзіреттілігі жоғары
жоғары мұғалім
мұғалім ғана
ғана жүзеге
жүзеге асырмақ
асырмақ
ХХІ ғасыр мұғаліміне қойылатын талаптар

Біріншіден, мұғалім жеке көзқарасы бар және соны қорғай білетін жігерлі тұлға және маман
мұғалім болуы қажет.Зерттеушілік, ойшылдық қасиеті бар мұғалім жалтақ болмайды.Өз ісін жетік
біліп, сабағын креативті жүргізетін мұғалім ғана түпкі нәтижеге қол жеткізе алады.
Екіншіден, педагогтік, психологиялық білімін жетілдіріп үйренумен қатар, сол білімін күнделікті
ісінде шебер пайдалана білетін болуы керек.Дүние жүзінде ғаламдану үрдісі жүріп жатқандықтан,
ақпараттар ағыны көбейді.Мұғалім қай пәннен сабақ бермесін, ол баланы өмірдің әр саласына
қатысты кез келген сұрағына жауап беруге даяр болуы керек.Әр мұғалімнің педогогикалық ойлау
қабілеті ғылыми түрде қалыптасуы тиіс. Психологиялық басты заңдылық «Адам өзінің
шығармашылық өзгерушілік қызметі арқылы адамдармен қарым – қатынас жасайды және жеке
ойлау қабілеті зор жеке тұлға болып қалыптасады» дейді. Көп білу үшін көп оқу, «Интернет»
жүйесін меңгеру қажеттігі туындайды.
Үшіншіден, инновациялық оқыту, ақпарат құралдарының, мультимедиалардың көбеюі мұғалімнің
еңбегінде оқулықтарды жалаң пайдалануды артқа тастады. Енді білім негіздерін өз бетінше оқып
үйренуге оқушыны баулу міндеті тұр.Өзінің оқушысын өз бетінше білім алуға үйретпеген мұғалім
қазір түпкі нәтижеге қол жеткізе алмайды. Жан – жақты даму үшін осы салада мұғалім ғана
көмектесе алады.
Төртіншіден, мұғалім ұйымдастырушылық, құрылымдылық, бейімділік сараптамалық қабілеттер
мен қатар өз бойындағы педагогикалық жағдаяттарды, дәйектерді, құбылыстарды талдай білуі және
солардың пайда болуының себеп – салдарын анықтай білуге де бейім болуы шарт.Соның негізінде
күрделі жағдайларда шешім таба алатын дәрежеге жету мүмкін.
Бесіншіден, мұғалімнің адамгершілік, саяси идеялық ұстанымдарды бала тәрбиесіне негіз етіп
алуы тиіс. Оқушы ықпал ету обьектісі емес , ынтымақтаса қызмет ететін тұлғаға айналуы қажет.

Ұқсас жұмыстар
Педагогтың тұлғасы және оның кәсіби құзыреттілігі, үздіксіз кәсіби өсуінің факторлары
Мұғалімнің құзыреттілігі
Мұғалімнің шектеулілігі
ПЕДАГОГТЫҢ ТҰЛҒАСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ КӘСІБИ
Болжау іскерлігі
Мұғалімнің жеке тұлғасы-оның кәсіби қызметінің негізгі өзегі туралы ақпарат
Қашықтықтан оқыту жүйесі
Кенжебеков Бораш Жоғары білімді маманның кәсіби құзыреттілігі - маман тұлғасының ішкі психологиялық қасиеттері мен күйлерінің, кәсіби
БІЛІМ МАЗМҰНЫН ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ ЖАҒДАЙЫНДАҒЫ БАСТАУЫШ
Әрбір мұғалімнің кәсіби. Мұғалім имиджі
Пәндер