Вирусты гепатиттер

Орындаған:Сапаргазинов Б. К Қабылдаған: Кабдрахманова А. К

І. Жансүгіров атындағы Жетісу мемлекеттік университеті Жаратылыстану факультеті Жаратылыстану кафедрасы

Вирусты гепатиттер

Барлық жұкпалы ауырулардың ішінде вирусты гепатитер (ВГ) ең көп таралған ауруларға жатады. Жиілігі бойынша жедел респираторлы вирусты инфекцилар, жедел ішек жұқпалы ауруларынан кейінгі орынды алады.

Қазіргі кезде ИВА және ПЦР реакцялары арқылы анықталатын ВГ-тің 6 түрі белгілі: А, В, С, Д, Е, G, тағы F, TTV деген гепатиттер туралы мәліметтер бар.

Жер бетінде бірнеше миллион адамдар гепатиттің вирустарымен инфицирленген. ҚР бойынша 1 адамға санағанда балалар арасында 939, 34, ересектерде 407, 74 кездеседі.

ВГ-ті ертерек анықтау (диагноз қою) басқа да жұқпалы аурулар сияқты приориттетті мәселе болып саналады.

Ерте диагноздың қойылуы клиникада да, эпидемиялық жағынан да өте маңызды, және ерте ем жургізіледі, ерте ауру басқалардан жекешелендіріледі.

Барлық гепатиттерде ерекше тән клиникалық белгілері жоқ, сол үшін стационарға дейін тек қана синдром бойынша жедел гепатит деп айтуға болады, этиологиясыз. Көп жағдайда науқастар сарғаю кезеңі басталғанда барып келеді, ол өте кеш.

ВГ-тің белгілері:

- әлсіздік;

- шаршағыштық;

- тәбеттің төмендеуі;

- жүректің айнуы, кейде құсуы.

Лобараториялық зерттеуде трансаминазалардың өскені байқалады.

Жұғу жолдары:

Энтеральды - А және Е гепатитер су, тағам және кунделікті қарым-қатынас арқылы жұғады. Қоздырғыштың сыртқы қоршаған ортада кең таралуы және тұрақтылығынан эпидемия тууы мүмкін.

Парентаральды - В, С, Д, G гепатиттер қан, қаннан жасалған компоненеттерді құйғанда, инвазивті диагностикалық және емдеу процедураларын жасағанда, наркомандарда(бір инені бірнеше адам қатар залалсыздандырмай қолданғанда) жұғады.

А Вирусты гепатит.

Гепатит А - жедел цикылмен өтетін ауру, РНК-сы бар вируспен шақырылады. Интоксикациясы және бауыр функциясының бұзылуы қысқа уақыт сақталуымен, толық сауығумен сипатталады.

Этиологиясы: вирусты алғаш рет зерттеп ашқан S. Fienstone-1970 жылы. Вирустың құрамында РНК бар, энтеровирус тұқымдастығына жатады, пикорновирус, 27-32нм шамасында. Сыртқы орталықта тұрақты, +40 tem. бірнеше ай сақталады, 200tem. Жылдар сақталынады, қайнатқанда 5 минуттан кейін ультрокүлгін сәулесінің астында - 60 секундтан кейін өледі.

Тасымалдау меxанизмі: ВГА-ның қоздырғышы су, тағам және қарым-қатынас арқылы тасымалданады.

Даму меxанизмі: ВГА-ның қоздырғышы адам организміне ауыз арқылы енеді. Вирус алдымен асқазанға енеді, сосын аш ішекке өтеді. Аш ішектен вирус тез шығып, жалпы қан айналымына және бауыр паренxимасына, гепатоцит мембранасы арқылы енеді, туыстық рецептор арқылы да енуі мүмкін.

Клиникасы: ВГА-ң клиникасында келесі кезеңдерді анықтайды: инкубациялық, продромальды немесе сарғаю алды кезеңі және жазылу. ВГА-ның инкубациялық кезеңі 10күннен 45 күнге дейінгі аралықта болады, орташа 15-30 күндей. Аурудың осы кезеңінде қанда бауыр клеткаларының ферменттері -нің белсенділігі жоғарылайды (АЛТ, АСТ) және циркуляцияда бос гепатиттің вирусы байқалады (HAV) .

Сарғаю алды кезеңі. Аурудың басталуы жиі дене қызуының көтерілуімен 38-390 1-2 күн, 3 күннен соң қалыпқа келеді. Әлсіздік, тәбеттің төмендеуі, құсу. Тітіркегіштік пайда болады, ұйқысы бұзылады, шаршағыш келеді. Сирек жағдайда іштің кебуі, іштің өтуі мүмкін. Соңында зәрдің түсі қоңыр сирек нәжіс түссізденеді. Продромальды кезеңі 3-8 күндей, орташа есеппен 5-6 күн.

Сарғаю кезеңі. Продромальды кезеңі аяқталғанда склераның, жұмсақ және қатты таңдайдың шырыштары, сосын беттің терісі, денесінің және кішірек аяқ-қолдары- ның сарғаюы байқалады. Сарғаю тез 1-2 күн ішінде өршиді. Сарғаюдың интенсивтілігі жеңіл, шамалы айқын,

сирек терінің қышуы болады. Сарғаю пайда болғаннан бастап көлемінің ұлғаюы, сипағанда ауырғыш, ұшы домалақтанған, сирек-үшкір. Бастапқы кезеңінде перифериялық қанда шамалы лейкоцитоз сол жаққа ығысқан, сарғаю пайда болысымен лейкоциттер саны қалыпты немесе қалыптан төмен болады.

Жедел В вирусты гепатит (ЖВВГ)

Жедел және созылмалы түрде өтеді, ДНК-лы вируспен шақырылатын, парентеральды жолмен жұғатын сау тасымалдаушыдан бастап қатерлі түрінде де өтетін, біртіндеп дамитын, ұзақ ағымды, созылмалы гепатитке және бауыр циррозына өтуімен сипатталатын жұқпалы ауру.

Этиологиясы: Қоздырғышы- гепадно-вирустар тұқымдастығының вирусы. В гепататтің вирусы(HBV) -Дейн бөлікшесі-сфера тәрізді, дм 42 нм, электроның тығыз өзегі бар(нуклеокапсид) дм 27 нм, яғни сыртқы қабатының қалыңдығы 7-8 мм/бар. Нуклеокапсидтің

орталығында вирустың геномы бар, ол 2 тізбекті ДНК-дан тұрады, ұзындығы әртүрлі, ұзын тізбек 3200-ға жуық нуклеиотидтің негізден тұрады, екіншісі, қысқа тізбек 1700-2800 негізге дейін, бірақ ол ДНК-ға байланысты полимеразаның көмегімен түзетіп тұрады.

Эпидемиологиясы. Антропонозды инфекция, ауру көзі-адам, яғни ”сау” тасымалдаушы, жедел және созылмалы аурулардың түрлерімен ауыратын адамдар.

ВГ вирусын жұқтырған адамдардың барлығында процестің өту сипатына қарамай HbsAg- ВВГ-ң маркері болып саналады, барлық биологиялық сұйықтықта кездеседі: қанда, шәуһетте, сілекейде, зәрде, көз жасында, өтте, емшек сүтінде, вагинальды секретте, ликворда, синовиальды сұйықтықта.

HBV таралу жолы - залалданған қан немесе оның препараттарын құйғанда, нашар залалданған, инелерді, кесетін инструменттерді қолданғанда, операция жасағанда, тіс емдегенде, эпидемиологиялық зерттеулер кезінде, дуоденальды зондылауда, яғни терінің және шырышты қабаттардың бүтінділігі бұзылғанда жұғуы мүмкін.

Табиғи жол - жыныс қатынасы арқылы және тікелей берілу- анасынан баласына. Жыныс қатынасы арқылы жұғу жолы парентеральды деп атауға болады, себебі вирус шырышты қабаттар мен тері қабаттарының микротравмасы арқылы енеді.

Тікелей берілу- анасынан баласына беріледі, егер анасы тасымалдаушы болса немесе ВВГ жүктіліктің соңғы триместірінде ауырса. Балаға трансплацентарлы жолмен жұғуы мүмкін немесе туылу кезінде немесе туылғаннан соң.

Вирус гепатит В үш антигені бар:

Беткі антигені (HBsAg), вирустыі сыртқы қабатын құрайды;

жұғу антигені (HBeAg) ;

Ядролық немесе орталық антиген (нуклеокапсид), вирустың ДНК полимеразамен тікелей байланысты (HBсAg) .

HBV инфекциясының қан сары суында маркерлар болуына байланысты клиникалық жағдайды интерпретация - (Мукомолов С. А. )

Серологиялық маркерлар

Клиникалық түрлері, инфекциялық кезең

HBeAg

антиНВs

антиНВс

общие

IgM

антиНВс

HBeAg

антиНВе

Жедел ВГВ, ерте кезең

Жедел ВГВ, кеш кезең

+/-

-/+

+ (титрі жоғары)

Жедел ВГВ, реконвалесценция кезеңі

+/- (титрі төмен)

Жедел ВГВ басынан өткізгеннен кейінгі жағдай

+/-

Созылмалы вирусты гепатит В

+/-

-/+

+ (титрі төмен)

+/-

Вирусты гепатитке қарсы вакцинациядан кейін

Ескерту. HBsAg аныықталған адамдарда табылса, (жедел немесе созылмалы жағдай) .

Патогенезі. ВВГ даму механизмінде келесі звеноларды

анықтаймыз.

1. Вирустың енуі - жұғу

2. Гепатоциттерге жабысу және клеткаішіне ену.

3. Вирустың көбеюі және оның гепатоцит бетіне, сонымен

қатар қанға өту.

4. Иммунологиялық реакциялардың қосылуы.

5. Бауырдан басқа да органдар мен мүшелердің

зақымдалуы.

6. Иммунитеттің түзілуі, қоздырғыштан арылу, жазылу

немесе сауығу.

Клиникасы. ВВГ-ң жіктелуі тап АВГ жіктелуіндегідей, типі, ауырлығы, ағымы бойынша. Ауырлығында қосымша қатерлі түрлері қосылады, ағымда созылмалы түрі қосылады.

Инкубациялық кезең ВВГ 60 күннен 180 күнге дейін, орташа есеппен 2-3 ай, 30-45 күнге дейін қысқаруы мүмкін, кейде 225 күнге созылуы мүмкін. Инкубациялық кезеңнің ұзақтығы инфицирлеуші дозаға және аурудың жасына байланысты. Қысқа инкубациялық кезең массивті инфицирленгенде және 1-2 айлық балаларда кездеседі.

Сарғаю кезеңі. Сарғаю пайда болудан 1-2 күн алдында зәр және нәжіс түсі өзгереді. Көп ауруларда сарғаю пайда болғаннан соң улану белгілері өрши бастайды. Сарғаю біртіндеп, 5-6 күн бойы артады, кейде екі және одан да көп апта бойы. Сарғаюдың айқындылық дәрежесі аурудың ауырлығына және холестаз синдромының дамуына байланысты. ВВГ сарғаю 5-10 күн ішінде деңгейіне жетіп ары қарай кері дами бастайды.

Реконвалесцентті кезеңі немесе қалпына келу кезеңі. ВВГ сарғаю кезеңінің ұзақтығы 7-10 күн немесе 1, 5-2 айға дейін. - Сарғаю жойылғаннан бастап балалар белсенді бола бастайды, шағымдар жоқ, тәбет қалпына келеді, бірақ аурулардың жартысында гепатомегалия сақталынады, ал 2/3 - аздап ферментемия тимол сынамасы жоғары басым қосылуы мүмкін, диспротеинемия. Клиникалық белгілердің түгел жойылуы және бауырдың функциональды сынамаларының қалыптасуы 3-4 аптадан кейін анықталады.

Вакцинацияда үш рет бұлшық етке иньекция енгізіледі:

Жаңа туған балаларда вакцинация жүргізіледі: 0; 2; 4.

1 - перзентханада, туылғаннан кейін 24 сағаттан соң.

2-8 аптада (2 ай) - бірінші АКДС егумен бірге.

3-16 аптада (4 ай) - үшінші АКДС егумен бірге.

Ересектеу балаларды және ересектердің

вакцинациясы: 0; 1; 6.

1-ші егу;

2-бірінші егуден кейін бір айдан соң;

3-екінші егуден кейін 6 айдан соң;

ВВГ ауырып кткендер, ВВГ созылмалы түрімен ауыратын адамдар егілмейді, егер құжат түрінде тіркелсе.

Вакцина бұлшық етке дельта тәрізді етке енгізіледі және санның алдыңғы латеральды бөлігіне жасалынады.

Зәр түсі қоңыр

Ақ түсті нәжіс

Сарғаю синдромы. Гепатитте билирубиннің байланысқан және байланыспаған фракцияларының екеуі де көбейеді

Көздің сарғаюы

Тіл астының сарғаюы

Вирус гепатита С - HCV

6 генотипов вируса HCV

США: 75% - 1 генотип

Россия: 56% - 1 генотип

Африка: 4 генотип

Юго-Восточная Азия : 6 генотип

РНК HCV

AЛT

HCV антитела

симптомдар

месяцы

годы

титр

Жедел гепатит

Жедел гепатит С

Хр. гепатит

Цирроз, ГЦК

РНК HCV

AЛT

HCV антитела

симптомы

месяцы

годы

титр

Острый гепатит

созылмалы гепатит С

симптомы

С гепатитінің вирусы. Бірспиральді РНҚ вирусы қатарына жатады. Вирустық гепатитінің ең ауыр тypi С гепатит немесе қан құйылғаннан болган гепатит. Бұл атты гепатит қан аркылы, қан кұю кезінде немесе зарарсызданбаған шприцтерден жуғатындыктан алды. Kaзipri уақытта бүкіл донорлық қан С гепатитінің вирусына тексерілінеді. Жыныс жолы арқылы және ауру анадан іштегі балаға С гепатитінің вирусынын берілуі өте сирек.

С гепатитімен ауыратын адамдардын шамамен 70-80% аурудың созылмалы түpi дамиды. Онын ең үлкен қayіпі - цирроздын пайда болуына себепкер болады және катерлі ісікке әкеліп соқтыруы мүмкін.

Ұқсас жұмыстар

Жұғу көзі ауру - адам

Созылмалы гепатиттің этиологиясы

Вирусты гепатит - дүние жүзіне әйгілі вирус

Жануарлар мпен адамның вирустық инфекциялары: СПИД, құтырық,тұмау,шешек, вирустық гепатит және Эбола қызбасы

Паповавирустар. Поксвирустар. Парвовирустар

Бауыр анатомиясы

Созылмалы гепатит

Эпидемиялық процестің аймақ және уақыт бойынша көрінуінің қазіргі кездегі сипаттамасы

Лимфа түйіндері

Жіті нефритикалық синдром

Пәндер