Хамза кітабы


Slide 1

Махмұт Қашқари “Диуани лұғат ат түрк” сөздігі

Slide 2

Махмұд Қашқари (1029-1101) - түркі ғалымы,

әйгілі «Диуану лұғат-ит-түрк» («Түркі сөздерінің жинағы») атты еңбектің авторы.

Толық аты жөні Махмұт ибн әл Хұсейн ибн Мұхаммед.

Туған жері қазіргі Қырғызстан жеріндегі Ыстықкөл жағасындағы (кей деректе Шу бойындағы) Барсхан қаласы.

Slide 3

Тұңғыш түркі тілінің сөздігін жасап шыққан, грамматикасын түзген, күллі түркі тілдерінің тұтастығын білдіретін қасиеттерін, өзара айырмашылық белгілерін айқындап, өзекті заңдылықтарын жүйелеген тұңғыш ғалым.

Slide 4 Slide 5

“Мен бұл кітапты хикмат сөздер, сежілер, мақал-мәтелдер, өлең-жырлар, режез және несір секілді әдеби сөздермен безендіріп, мақсұс әліппесі ретімен түзеп шықтым. Үйренушілер мен қызығушылар керекті сөздерді тез, оңай табу үшін көп жылдар бейнет шегіп, сөздерді орын -орнына қойдым.

Ақыры бұл тіл кітабын мынадай сегіз бөлікке жіктедім”

М. Қашқари

Slide 6

“Диуани лұғат ат -Түрк”

Slide 7 Slide 8

И<Ж

Ы<І иып-жіп, иыр-жыр, иаш-жас,

иыл-жыл, баш-бас, тыл-тіл

Ш<С

Ғ<У тағ-тау, бағ-бау

Т<Д тауыш-дауыс

Б<М байрам-мейрам

Slide 9

Шығыс септігі: -тін (бешіктін иөрді - бесіктен шешті)

Көмектес септігі: бірлә (қанығ қан бірле иумас - қанды қанмен жумас)

-ды, -ді < -ты, -ті ішді

ұшды

ашды

(қапұғ ашды - қақпаны ашты)

Slide 10

Оттұз < отыз

Иүз < жүз

Slide 11

“Диуани лұғат ат Түрк” (үзінді) Тангуттарға қарсы күрес жырлары

1. Қатұнсіні йоғылады,

Танғұт бәгін йағылады

Қаны ақып зағылады

Бойұн сұвын қызыл сағды

Қатұнсің деп ұрандады,

Таңғұт бегімен айқасты.

Қаны ағып заулады,

Мойнынан қызыл су саулады.

Slide 12

Қатұнсіні Қатұнсің

Йоғылады ұрандады

ЙО Ұ, Ғ Р, Л Д


Ұқсас жұмыстар
Жамаладдин ибн Мұхан түрік данасы
Осман империясы
Қазақ тілінің сөз байлығы
ДНҚ- ның қатталу деңгейлері
Қостанайдағы орыс - татар мектебі
Сын тұрғысынан ойлау технологиясын бастауышта пайдаланудың қазіргі жағдайы
МҰХТАР ӘУЕЗОВТЫҢ АБАЙ ЖОЛЫ РОМАН - ЭПОПЕЯСЫ ҚАЙ ЖЫЛЫ ЖАРЫҚҚА
Ілияс Есенберлин шығармалары-қазақ халқының тарихи ұлттық санасының қалыптасуының қайнар көзі
Ұлттық діндер
Орта ғасырдағы мұсылман философиясы
Пәндер



Реферат Курстық жұмыс Диплом Материал Диссертация Практика Презентация Сабақ жоспары Мақал-мәтелдер 1‑10 бет 11‑20 бет 21‑30 бет 31‑60 бет 61+ бет Негізгі Бет саны Қосымша Іздеу Ештеңе табылмады :( Соңғы қаралған жұмыстар Қаралған жұмыстар табылмады Тапсырыс Антиплагиат Қаралған жұмыстар kz