АТАУЛАР Ауа - райы

Презентация қосу

Ақ сөзі түркі тілдерінде ақ//ах//ағ//а:қ формасында
қолданылып, бір-біріне жақын үш түрлі мағынаны
аңғартады:

1) «ақ» деген негізгі түстік мағына
(«белый»); оның төңірегіне: ақшыл, 3) тамаша, керемет, ғажайып.
көздің ағы, жұмыртқаның ағы, т.б.
мағыналар туған;

2) «ақ» сөзінің ауыс мағыналары:
кіршіксіз таза, ақжүрек, кінәсіз,
адал;
Ақ сөзінің этимологиясы жайында,
оның заттық не түстік негізі
жөнінде ХХ ғасырдың өзінде-ақ
түркологтар арасында әртүрлі
пікірлер қалыптасты.
Э.В.Севортян «аға» және «әке» дег
ен туыстық атаулардағы екі сөздің
де негізі «ақ» – «оқ» (қартаю)
етістігінен өрбіген дегенді айтады.
Егер «ақ» түбірініңкөне түркі
тілінде «қартаю, жан ұлғаю»
мағынасын берсе, тілек
мағынасындағы «қосағыңмен қоса
ағар» тірексі құрамындағы «ағар»
сөзі жоғарыдағы «ақ» түбірімен
төркіндес болуы мүмкін.
Ал Еріктің жары Айнаға қап тауын асып
кетсе де бәрі-бір, күйеуі қайда – бұл сонда,
қосағымен қоса ағарудан өзге арман да,
мақсат та жоқ (Оралхан Бөкей). Ақ, қара
тілдік бірліктері «сақал» сөзімен тіркесуі
арқылы «жастық, кәрілік» мағынасын береді.
АҚ КОНЦЕПТІСІНІҢ СЕМАНТИКАЛЫҚ ЖІКТЕЛУІ

ОНОМАСТИКАЛЫҚ
ӘН-КҮЙ
АТАУЛАР
АТАУЛАРЫНДА

АҚ

ЗООНИМДЕР ТҰРАҚТЫ
ТІРКЕСТЕР
Аң-құс Ән-күй

Жер-су

Бата
Ай атауы АҚ КОНЦЕПТІСІНЕ
БАЙЛАНЫСТЫ
АТАУЛАР Ауа-райы

Адамдық қасиет
Адам есімдері

Өсімдік атаулары
Аң-құс атаулары
• Ақбөкен
• Аққу - Ақ шандоз
• Ақ аю
Өсімдік атаулары

Ақүрпек (лепидолопсис)
Адам есімдері
• Ақжүрек
• Ақсұңқар
• Ақбала
• Ақниет
• Аққыз
• Ақтілек
Жер-су атаулары
• Ақтөбе
• Ақтау
• Ақкент (шағын аудан)
• Ақсу Жабағылы
Адамдық қасиет
• Ақкөңіл
• Ақ жүректі
• Ақ пейілді
• Ниеті ақ
Ән-күй атаулары

Ақ көгершін көгершін Теңеген соң сені гүлге
Қолғанат құс сен едің. Мұң болмасын көңіліңде.
Бар кезіп қайт ел үшін Сенің киген көйлегің де,
Кең дүниенің көлемін. Аппақ болсын өміріңде
Ай атауы
"Ақпан" - қазақтың "ақ ықпа", яғни боран
деген сөзінен шыққан.
Ауа-райы
• Ақ боран
• Ақ жаңбыр
Бата
• Ақ бата
• Ақ тілек

Ұқсас жұмыстар

Бастауыш сыныпта дүниетанудан дидактикалық материалдарды қолданудың ерекшеліктері

Қос сөз

АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫНДАҒЫ ЖӘНЕ АДАМ ӨМІРІНДЕГІ АТМОСФЕРАЛЫҚ АУАНЫҢ МАҢЫЗЫ

Ауа райы

Атмосфералық қысым

Ауа райы болжамы

Метеорологиялық ескерту

Теңіз ұйымдарын гидрометеорологиялық қамтамасыз ету

Экономика салалары мен жекелеген кәсіпорындардың жұмыстарының ерекшеліктерін ескере отырып, метеожағдайлардың осы салаларға әсерін тексеру

Коммерциялық мақсаттағы жеделхат және байланыс бөлімі

Пәндер