ӨСІМДІК ЖАСУШАСЫ МЕН БАКТЕРИЯ ЖАСУШАСЫ




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
Инженерлік-технологиялық факультеті

Бактериялар: Сипаттамасы және типтері

Орындаған: Жанбай Д.Н
Тексерген: Бектасова С.С
Тобы: БТ-805
БАКТЕРИЯЛАР – ТІРІ
АҒЗАЛАРДЫҢ ЕЖЕЛГІ ТҮРІНЕ
ЖАТАДЫ.ОЛАР
3,5 МЛРД. ЖЫЛ БҰРЫН АРХЕЙ
ЭРАСЫНАН БАСТАП ӨМІР
СҮРЕДІ.
●«Бактерия» термині

гректің «bacterion» -
таяқша деген сөзінен
шыққан.

Бактерияларды тек микроскоп арқылы көруге болады, сондықтан
оларды микроорганизмдер немесе микробтар деп атайды;
● Микроорганиздерді микробиология ғылымы зерттейді.

● Бактерияларды зерттейтін ғылым – бактериология ғылымы.

● Бұл ғылым негізін Антони ван Левенгук қалаған ( XVII ғ.) .
АШЫЛУ ТАРИХЫ:

Ең алғаш бактерияны микроскоп арқылы көріп, сипаттаған
1676 жылы голландиялық натуралист Антони ван Левенгук.
● «Бактерия» терминін 1828 жылы Христиан Эренберг

енгізді.
● 1850 жылдары Луи Пастер бактериялардың физиологиясы

мен зат алмасу қасиеттерін, олардың ауру туғызушы
қасиетін сипаттады.
● Роберт Кох бактерияларды зерттей отырып, олардың ауру

қоздырғыш екенін ( Кох таяқшасы). 1905 жылы туберкулез
ауруының себебін анықтағаны үшін Нобель сыйлығын алған.
● М. В. Бейерник және С. Н. Виноградский микробиология

мен бактериялардың табиғаттағы рөлін ашудың негізін
қалаған.
МИКРОСКОП 1971
БАКТЕРИЯЛАР ҚАЙДА ӨМІР СҮРЕДІ?
Бактериялар Жер шарының кез-
келген жерінде кездеседі: атмосферада,
мұхит түбінде де, ағысы жылдам өзенде
де, өте қатты суықта да,қайнаған сүтте де,
ядролық реакторда да; ең көп кездесетін
жері топырақта. Топырақтың жоғарғы
қабатында 1г. Миллионға жуық бактерия
болады, яғни шамамен 1 гектарда 2 тонна
бактерия. Бактериялар сонымен бірге
өсімдіктер, жануарлар, адамдар денесінде
паразиттік жолмен тіршілік етеді.
БАКТЕРИЯ ЖАСУШАЛАРЫ ӨТЕ ҰСАҚ

●Бактериялар – организмдердің
ішіндегі жасушалары ең ұсақ
түрлері,оның жасушаларының
мөлшері 0,1 - 10 мкм.
●Қарапайым типографиялық

нүктеден орта көлемдегі 100
мыңға жуық бактерияны көруге
болады екен.
ӨСІМДІК ЖАСУШАСЫ МЕН БАКТЕРИЯ
ЖАСУШАСЫ:

Өсімдік жасушасы Бактерия жасушасы
Бактериялардың ерекше белгілері:
●Ядросы жоқ.
●Жасуша шырынына толы үлкен вокуолі жоқ.
●Қозғалу органоидтары бар ( талшығы мен кірпікшесі)
● Цитоплазмсы бар.
●Қабықшасын қоршаған капсуласы бар.
БАКТЕРИЯЛАР ПІШІНІНЕ ҚАРАЙ БІРНЕШЕ
ТОПҚА БӨЛІНЕДІ:

●коккалар (шар ● спириллалар
тәрізді) (оралма тәрізді)

● бациллалар
●вибриондар (үтір
(таяқша пішінді) пішінді)
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ҚОРЕКТЕНУ
ТИПТЕРІ
Автотрофты Гетеротрофты

Ауада өмір сүреді Оттексіз ортада өмір сүреді

Бейорганикалық Сапрофитт Паразит- Симбиоз
Күн сәулесінің заттар тер- тірі
ер- дар
энергиясын энергиясын өлекселар ағза
пайдаланады( пайдаланады ді денелерінд
цианобактери (күкіртбактериясы е тіршілік
ыдыратуш
ялар) ,темірбакте- етеді
ы
риясы)
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ ТЫНЫС АЛУ
ЖОЛДАРЫ:
● Аэробты – оттекті ортада тыныс
алады.
● Анаэробты – оттексіз ортада

тыныс алады.
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ
КӨБЕЮІ:Бактерия жасушалары
әр 20-30 минут сайын
екіге бөлінеді
СПОРАЛАРЫНЫҢ ПАЙДА БОЛУЫ
● Қолайсыз жағдай туғанда
(су,тамақ жетпегенде,
температура төмендегенде)
бактериялар тыныштық
күйге көшеді.
● Споралар өте төзімді,

олар қайнатқанда,
құрғатқанда, төмен
температурада сақтала
алады.
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ КӨП
ТҮРЛІЛІГІ:

Бактерия сибирской Бактерия холеры Бактерия дифтерии
язвы

Бактерия вызывает Бактерия молочнокислого Бактерия
заболевание брожения стафилококка
туберкулёзом
НАЗАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар
Өсімдік жасушасы Бактерия жасушасы
Жасуша әлемі
Бактериялардың ферменттері
Аналық бүрлер көлемі
Жасуша
Саңырауқұлақ гифасы
Қосмембраналы органоидтар
ЖАСУША ТЕОРИЯСЫ
Жасуша ­тірі организмдер
Бактерия жасушасының сызбанұсқасы
Пәндер