Мексика шығанағы аумағындағы дауыл

Презентация қосу

ТАҚЫРЫБЫ: ЖЕЛ ҚУМА ӘСЕРІНЕН ПАЙДА БОЛҒАН СУ БАСУЛАРҒА
БАҒА БЕРУ. МЕКСИКА ШЫҒАНАҒЫ АУМАҒЫ
Мексика шығанағы аумағындағы
дауыл

Дүниежүзілік метеорологиялық ұйымның (WMO)
сарапшылары Мексика шығанағындағы ең қуатты және
қауіпті дауылды АҚШ жағалауына жеткен Лаура дауылын
атады. CNN Лаура дауылын 2005 жылы Луизианадағы жаппай
су тасқынын тудырған Катрина дауылымен салыстырды.
Содан кейін оған Мексика шығанағы үстінде болған кезде 4-
ші санаттағы қауіптілік деңгейі берілді.
Бір күннің ішінде «Лаура дауылы» бірінші санаттан төртінші
деңгейге көтерілді. Желдің жылдамдығы жоғары
болғандықтан су бетінде толқындар бір-біріне ұласып ірі су
басуға алып келді.[1]
Дауылдың пайда болу себебі
Дауыл Батыс Африканың жағалауынан 16 тамызда жылжып,
тропикалық айналған үлкен тропикалық толқыннан пайда
болды. Лаура дауылы Кіші Антиль және Пуэрто-Рикоға
тропикалық дауыл ретінде басталды, содан кейін Доминикан
Республикасы, Гаити және Куба арқылы жүрді. Осы уақытта
тропикалық дауыл туралы ескерту жарияланып, Кубада 260
000-нан астам адам эвакуацияланды. [2]
Шамамен сол уақытта, жаңбырдың көп жаууы әсеріненсу
деңгейі одан жоғары көтеріліп Оңтүстік Флоридаға жетті,
нәтижесінде қатты су тасқын пайда болды, Флорида
жағалауында қауіпті су тасқыны пайда болды. 2020 жылы 25
тамыздың басында Лаура дауылы Мексика шығанағына кіріп,
ірі дауылға ұласты. Соның нәтижесі судың көтерілуіне әкеліп
көптеген елді-мекендерді жерлерді су басып қалды. [2]
Желқуманың пайда болуы
Дауыл теңіз бетіндегі суды көтеріп су басуға алып келді - Мексика
шығанағында су деңгейі күрт көтерілді: метеорологтар оның алты
метрге дейін көтерілуі мүмкін екенін ескертті.
Бұған дейін Миссисипи өзенінің сағасы мен екі штаттың жағалау
маңындағы тұрғындары үшін дауыл туралы ескерту жарияланды,
Техас пен Луизиана билігі 585 мың жергілікті тұрғынға «Лаура
желінің » жақындауына байланысты эвакуациялауды бұйырды
Луизианада жел қума әсерінен су тасқыны пайда болып қаланың
көп бөлігін су басты». [2]
Желдің әсеріненя яғни жел қума су беті биіктігі үш-алты метрден
асатын толқынға ұласып құрлыққа су 15 метрге дейін көтеріліп
көртеген елді мекендерді басып қалды, бұл құрлық аумағының
60-70 км аумағы су тасқыны әсерінен су астында қалған еді [2]
Су басудың алып келген шығындары
Баспасөз хабарламаларына сәйкес, АҚШ билігі апат аймағына 1500
гвардияшы жіберген, оның ішінде Ұлттық ұлан мүшелері де бар. Дауыл
эпицентріндегі желдің күші секундына 67 км-ге жетті - бұл көптеген
қиратуларға алып келді, алты адам қайтыс болды, 500 мың адам жарықсыз
қалды. Сарапшылары түсіндіргендей, су температурасының жоғарылауы
жел мен теңіз деңгейінің көтерілуіне, дауылдың күшеюіне және кең
ауқымды су тасқыны қаупіне әкеледі. Жылы ауа булану мен жауын-
шашынның жоғарылауына да ықпал етеді. [4]
«Теңіз деңгейінің көтерілуі, негізінен адамның іс-әрекетімен байланысты
болуы мүмкін, циклондар нәтижесінде су деңгейі одан да жоғары
көтерілуіне әкеліп соқтыруда», - деді Том Трутон, Тропикалық циклондар
және климаттың өзгеруі жөніндегі ДСҰ директоры. Оның айтуынша,
зерттеулерге сәйкес, ауа температурасының Цельсий бойынша екі градусқа
жоғарылауы нәтижесінде дауылдың жүз километр радиуста туындаған
жауын-шашын мөлшері 10-15 пайызға артты.Ғалымдар бүкіл әлемдегі
тропикалық циклондар мен дауылдардың қарқындылығы мен жойқын күші
тек өсе береді деп сенеді. [4]
Жел қуманың апаттылық деңгейіне баға
Лаура дауылы Саффир-Симпсон шкаласы бойынша төртінші санаттағы қауіпті
дауыл болып бағаланды. Саффир-Симпсон шкаласы бойынша 4 санаттағы
толқынының биіктігі 4-5,5 метр құрайды. Желқума әсерінен толқын биіктігі 5,2
метр құрады. [5]
2020 жылы 26 тамызда АҚШ-тың оңтүстік жағалауында болған Лаура
дауылының қауіптілік шкаласы 4-ші санатта бағаланды. Бұл туралы АҚШ-тың
Дауылды Бақылау Ұлттық Орталығы хабарлайды.
Циклон ішіндегі желдің жылдамдығы 61 м / с жетеді, бұл дауыл шкаласы
бойынша төртінші санатқа сәйкес келеді. Дауыл күшейе береді, 27,2 м / с
жылдамдықпен солтүстік-батысқа қарай жылжыды. Метеорологтар «апатты
дауыл, қатты жел су тасқынына әкелетінін ескетті. Орталықтың болжамы
бойынша, циклон сәрсенбі күні кешке дейін Техас пен Луизиана жағалауларына
жақындады. [5]
Метеорологтар дауылдан пайда болған су тасқынының «апаттық деңгейі
жоғары» деп мәлімдеді. Техас пен Луизиана билігі «Лаура дауылынан»
жақындауына байланысты 585 мың адамды эвакуациялады.
Жел қума әсерінен болған су тасқынына « қауіпті » деген баға беруге болады.
[5]
Жел қума әсерінен пайда Жел қума әсерінен пайда болған
болған сутасқыны апаттылық сутасқыны биіктігі 5,2 метрды
деңгейі 4-ші санатқа жатады. құрады. Желдің жылдамдығы 240
км/сағ
Жел қуманың апаттылық деңгейі
Дауылдың әсерінен Луизианадағы Резерфорд жерінде су басу деңгейі
деңгейінен 5,2метр биіктікке көтерілді, деп хабарлайды Чарльздағы ұлттық
ауа-райы қызметі. [5]
Салыстыру үшін, 5,2 метр ересек жирафтың биіктігімен бірдей немесе
баскетбол шеңберінің ресми биіктігінен екі есе биік осындай биіктікте
құрлықты су басты.
AccuWeather метеорологы Алекс Джонсон Луизианадағы сутасқыны
жайлы-«Мұндай күштің дауыл күші толқындардың әсерімен үйлесіп, жағалау
бойындағы ғимараттардың екінші қабатын толығымен қирататындай күшті
сутасқыны болды», - деді. [5]
«Желден пайда болатын су басу- бұл дауылдың ортасы жағалау сызығына
жақындаған кезде желдің су бетіне әсерінен ірі толқын пайда болып жағаға
жақындағанда толқынның көлемі ұлғайып ірі су тасқынына алып келді . Бұл,
негізінен, циклонның циркуляция центрі айналасында қозғалатын желдің
күшіне байланысты, сонымен қатар қысымның төмендеуіне байланысты », -
деді AccuWeather метеорологы Бретт Россио. [5]
Жел қума әсерінен болған су тасқынына апаттылық деңгейі 4-ші санатта
бағаланды. Яғни қауіпті деген баға берілді.
Жел қума әсерінен пайда болған сутасқыны
қауіптілік деңгейі 4-ші санатқа жатады
Пайдаланылған әдебиеттер

1. https://news.un.org/ru/story/2020/08/1384682
2. https://www.bbc.com/news/world-us-canada-53921285
3. Johnathan Manning. Calcasieu updates on Laura recovery -
Sept. 18. KPLC (September 18, 2020).
4. Raegan Gibson. Hurricane Laura recovery worker
electrocuted during debris cleanup in Newton Co.. KBMT
(September 15, 2020)
5. https://www.accuweather.com/en/hurricane/hurricane-lauras-
17-2-foot-storm-surge-took-everything-from-louisiana-
resident/820647

Ұқсас жұмыстар

МЕКСИКА ШЫҒАНАҒЫ АУМАҒЫ

Солтүстік жарты шар материктерін қайталау сабағы

ДҮНИЕЖҮЗІЛІК ӨНЕРКӘСІП МҰНАЙ ӨНЕРКӘСІБІ

Аймақтық өнеркәсіп географиясы

Тундра зонасы

Солтүстік Американың табиғат зоналары

Темір өнеркәсібі

Қазақстан аумағында ауа температурасының таралуы

Қазақстан аумағындағы ірі керуен сарайлары

АМЕРИКА ХАЛЫҚТАРЫНА ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ШОЛУ

Пәндер