Баялдыны өңдеу

Презентация қосу

Тақырыбы:Баялдылар. Өсіру агротехникасы,
тұқым шаруашылығы.

Орындаған : Затмолда Сейдімар
Кабылдаған :Булашева А
Баялды. Баялдыны еліміздің оңтүстік бөлігінде өсіреді.
Тамаққа жұмсақ шырынды мәйегі бар пісіп жетпеген
жемістер қолданылады. Баялды қабығының түсі ақшыл
көк түстен қара күлгін түске дейін, жеміс пішіні
дөңгелек, алмұрт тәрізді болады.
Шөпті көпжылдық баклажан, сондай-ақ қара жемісті түнгі (Solanum
melongena), көк немесе бадриджан, түнгі отбасының өкілі. Табиғи жағдайда
оны Үндістанда, Оңтүстік Азияда, сондай-ақ Орта Шығыста кездестіруге
болады. Санскриттегі ежелгі мәтіндердің арқасында ғалымдар баклажан
шамамен 1,5 мың жыл бұрын өсе бастағанын білді. Бұл мәдениетті бүкіл
әлемге бірінші болып арабтар таратқан. Олар баклажандарды Африкаға 9
ғасырда әкелді. Еуропада бұл көкөніс 15 ғасырдың ортасында пайда болды,
бірақ тек 19 ғасырда танымал болды.
Тағамдық құндылығы. Баялдының құрамында, %: қант — 4,6; азот заттары —
1; минералды заттар — 0,5; пектин — 0,7 бар. Бұдан басқа, баялдының
құрамында С, В1, В2, РР дәрумендері, ащы дәм беретін каротин және
гликоалкалоид бар. 100 г. баялдының құнарлығы —18 ккал. Баялдының ең
танымал шаруашылық-ботаникалық сұрыптары: «донской», «деликатес»,
«скороспелый», «длинный» «фиолетовый», «крымский», «универсал», «алмаз»,
«консервный». Баялдының стандартты жемістері жас, таза, пайдалы, пішіні
мен түсі осы ботаникалық сұрыпқа тән, ұсқынсыз емес, жұмсақ қабығымен,
механикалық зақымдары жоқ болуы тиіс. Жемістің мәйегі — шырынды, қатты,
қуыстықсыз, тұқымдары ақ, қатты қабығы жоқ. Жеміс өлшемі ұзынша
пішіндінің ұзындығы 10 см. кем болмауы, ал дөңгелек пішіндіде — көлденең
диаметрі бойынша 5 см. кем емес.
Баялдыны өңдеу. Баялдыларды пісу деңгейі бойынша
сұрыптайды, өлшемдері бойынша іріктейді, жуады, жеміс
сабақты кеседі. Жас жемістердің қабығын аршымауға және
олардан дәндерді алмауға болады. Тым піскен баялдының қатты
қабығын аршиды (ол үшін оларды алдын ала жідитеді немесе
қуыру шкафында сәл қуырады – аршудың мұндай түрінде шикізат
аз шығындалады ), жас, тығыз баялдылардың қабығын «тиімді»
пышағының көмегімен аршиды. Баялдыларды дөңгелек, әр түрлі
өлшемді текше (қабығымен және қабықсыз) ретінде турайды, ал
қуырылған картоп немесе қуыру үшін – жіңішке тілімдер етіп
турайды (мысалы, слайсерде).
Баялды өнімін дайындау, сақтау, тасымалдау жəне өткізу барысында
жыл сайынғы шығын мөлшері орташа есеппен 15-20%-ды құрайды,
сондықтан көкөністерді кептіру өнімді сақтаудың тиімді əдісі ретінде
кең қолданылып келуде. Кептіру – ең қарапайым, арзан жəне көп еңбекті
қажет етпейтін көкөністерді сақтаудың бір түрі. Баялдының кептірілген
өнімдері адам ағзасының тіршілігі үшін қажетті жеңіл сіңетін
қанттарға (сахароза, глюкоза, фруктоза), органикалық қышқылдарға жəне
басқа да заттарға бай. Бұлардан бөлек олар қайта өңдеу саласы мен
қоғамдық тамақтандыру кəсіпорындары үшін жақсы шикізат болып
табылады.
Қорытынды. Гелиокептіргіш конструкциясы баялдыны кептіру үшін оңтайлы
жылу-ылғалды жағдайға қол жеткізуге мүмкіндік берді. Бұл кептіру мерзімі мен
қарқындылығын айтарлықтай қысқартты жəне дайын кептірілген өнімнің
сапасын жоғарылатты. Шикізатты дайындаудың, баялдыны кептіру тиіміділігі
мен кептіру сапасын арттыратын əдістер анықталды.

Ұқсас жұмыстар

Ауылшаруашылық дақылдарын зиянкестерден қорғау

Балықты жылумен өңдеу

Цифрлық бейнелеу технологиясын дамыту тенденциялары

Қоқыстарды қайта өңдеу

Абразивті құралдармен өңдеу

Топырақты өңдеудің міндеттері

Жарма алудың аппаратуралық - технологиялық схемаларын қарастыру

МИКРОФЛОРАСЫ ӨТКІНШІ МИКРООРГАНИЗМДЕР

Топырақтың негізгі және беткі қабатын өңдеу және оның тәсілдері, құралдары

Топырақ өңдеу жүйесі

Пәндер