ДИАБЕТ ИНСУЛИННІҢ АСҚАЗАН АСТЫ БЕЗІНЕН ЖЕТКІЛІКТІ МӨЛШЕРДЕ

Қант диабетінің медициналық-әлеуметтік маңызы

Дайындаған:Теңленбек Дана

Донбай Лаура

Үмбетқалиева Назым

Қант Диабеті - бұл қанда қант мөлшерінің көбейіп кетуінен пайда болатын дерт. Бұл аурумен жас та, кемел жастағылар да, кәрі де ауырады. Әсіресе жасөспірім кездегі диабет ауруы өте қиын, мұндай жаста диабетпен ауырғандарға арнаулы дәрі (инсулин) қолдану ұсынылады. Әйтсе де бұл ауру 40-тан асқан, тамақты шектен тыс ішіп, толыса бастаған адамдарға тән болып келеді. Қант диабеті - көмірсутек, май, ақуыздың зат алмасуының созылмалы бұзылуы, яғни қанға көп мөлшерде қант түйіршегінің бөлінуі болып табылады. Диабет инсулиннің асқазан асты безінен жеткілікті мөлшерде бөлінбеуі салдарынан басталады. Инсулинсіз ағза қант түйіршегін өңдей алмайды. Соның салдарынан қанның құрамында қант мөлшері артады.

Қант диабетінің 3 типі бар:

Қант диабетінің 1-ші түрі. Бұл ұйқы безінің өздігінен инсулин өндіре алмауы салдарынан қан құрамында осы гормонның тапшылығы туындауы. Бұл көбіне жас адамдарда кездеседі. 1-типті қант диабетімен ауыратын адамдар инсулин мен қандағы қант деңгейін бақылауда ұстау үшін емделуге мұқтаж. Инсулин - бұл ұйқы безі бөлетін, қандағы глюкозаның мөлшерін бақылайтын гормон. Инсулиннің тым аз болуы дененің біз жейтін тағамнан глюкозаны сіңіре алмайтынын білдіреді. Бұл орын алған кезде қандағы глюкоза деңгейі жоғарылайды, уақыт өте келе бұл жоғарылаған деңгейлер қан тамырларын зақымдауы және ағзаның мүшелері мен жүйкелеріне оттегі мен қоректік заттарға бай қанның жеткізілуін азайтуы мүмкін.

1-типті қант диабетінің фактілері

2-типті қант диабеті

2-типті қант диабеті - бұл ағзаның тамақ глюкозасын энергияға айналдыру қабілетіне әсер ететін созылмалы ауру. Көптеген жағдайларда 1-типті қант диабеті өмірдің жастық шағында дамиды және көбіне балалық кезінде анықталады. Бұл ауру, иммундық жүйе ұйқы безінде инсулин бөлетін жасушаларға шабуыл жасағанда басталады, инсулин - дене жасушалары үшін глюкозаны энергияға айналдыруға көмектесетін гормон. Қандағы глюкозаның мақсатты деңгейін ұстап тұру дене мүшелерін зақымданудан сақтауға көмектеседі. Ол сонымен қатар 1 типті қант диабетімен ауыратын адамдарды гипогликемиядан қорғайды.

Инсулин терапиясы диабетке шалдықпаған адамның табиғи инсулин реакциясына мүмкіндігінше жақындауға бағытталған. Бұл 1 типті қант диабетімен ауыратын адамдарға қандағы глюкозаның мақсатты деңгейін ұстап тұруға көмектеседі.

Инсулин терапиясы дененің табиғи реакциясына жақындаған сайын, қандағы глюкозаның деңгейін теңестіреді.

2-типті қант диабеті туралы фактілер

1, 1 млн. астам балалар мен жасөспірімдер бүкіл әлемде 1 типті диабетпен өмір сүруде.

56%диабетпен ауыратын адамдар гипогликемия қаупі жайында алаңдайды.

60%+диабет аурулары өз жақындарының гипогликемия қаупіне ұшырауы жайында алаңдайды.

34 млн. астам пациент біздің қант диабетіне қарсы дәрі- дәрмектерді бүкіл әлемде қолданады.

Гестациялық қант диабеті. Ол тек жүкті әйелдерде кездеседі. Босанғаннан кейін көміртек алмасуы қалпына келіп жатқан кезде оның жоғалуы жиі болады. Бірақ қант диабетінің 2-ші түріне айналуы да мүмкін. Сонымен қатар генетикалық ақаулар салдарынан туындайтын қант диабетінің басқа да айрықша түрлері кездесіп жатады. Бірақ ол сирек кездесетін жағдай.

Предиабет дегеніміз не? Предиабет - бұл сіздің қандағы қант деңгейі қалыптыдан жоғары болатын, бірақ қант диабеті деп санауға жеткіліксіз болатын денсаулық жағдайы. Алдын ала диабетпен ауыратын адамдарда келесі 5-10 жыл ішінде қант диабетін дамыту мүмкіндігі 50% құрайды. Бірақ сіз 2 типті қант диабетінің дамуын болдырмау үшін шаралар қолдана аласыз

Предиабетке кім қауіп төндіреді? Егер сізде предиабетке қауіп факторлары болса, қандағы қантты үнемі тексеріп тұру туралы дәрігеріңізбен сөйлесіңіз. Бұл предиабеттік тексерулер өте маңызды, өйткені предиабет жиі белгілері болмайды. Сіз оны жылдар бойы ұстай аласыз, бірақ оны білмейсіз.

Предиабет қаншалықты жиі кездеседі? 88 миллионға жуық американдық ересектер предиабетпен ауырады. Бұл 65 жастан кіші әрбір 3 ересек адамның 1-ден астамына және 65 жастан асқан адамдардың жартысына әсер етеді. Предиабетпен ауыратындардың 84% -дан астамы оның бар екенін білмейді, өйткені предиабет жиі белгілері болмайды.