КӘСІПКЕРЛІКТЕГІ ТӘУЕКЕЛ ТҮРЛЕРІ




Презентация қосу
КӘСІПКЕРЛІКТЕГІ ТӘУЕКЕЛ ТҮРЛЕРІ

ОРЫНДАҒАН: КАМБАРОВА Д
КӘСІПКЕРЛІК ТӘУЕКЕЛ -

ӨНІМДЕРДІ ТАУАРЛАРДЫ, ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУЛЕРДІ ӨНДІРУМЕН, ОЛАРДЫ
ӨТКІЗУМЕН, ТАУАР-АҚША ЖӘНЕ ҚАРЖЫ ОПЕРАЦИЯЛАРЫМЕН,
КОММЕРЦИЯМЕН БАЙЛАНЫСТЫ КЕЗ КЕЛГЕН ҚЫЗМЕТ ТҮРІНДЕ ПАЙДА
БОЛАТЫН ҚАУІПТІЛІК.
НАРЫҚ ЖАҒДАЙЫНДА ТӘУЕКЕЛ КӘСІПКЕРЛІКТІҢ ШЕШУШІ ЭЛЕМЕНТІ.
ТӘУЕКЕЛДІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ КӘСІПКЕРЛІК ІСТЕ БЕЛГІСІЗДІК,
КҮТПЕГЕНДІК, СЕНБЕУШІЛІК БОЛЖАМДЫЛЫҚ ЖЕТІСТІККЕ ЖЕТУГЕ
КЕДЕРГІ БОЛУЫ МҮМКІН. «КӘСІПКЕРЛІК ІС ТУРАЛЫ» ЗАҢДА
ЖАЗЫЛҒАНДАЙ КӘСІПКЕРЛІК ІС ӨЗ ТӘУЕКЕЛДІЛІГІНЕ, КӘСІПОРЫННЫҢ
ҰЙЫМДАСТЫРУ ҚҰҚЫҚТЫҚ ФОРМАСЫ ШЕГІНДЕГІ МҮЛІКТІК
ЖАУАПКЕРШІЛІГІНЕ НЕГІЗДЕЛГЕН.
КӘСІПКЕРЛІК ТӘУЕКЕЛДІҢ МӘНІН ҚАРАСТЫРУ КӘСІПКЕРЛІК
ҚЫЗМЕТТЕ ТӘУЕКЕЛ ОРЫНДАЙТЫН ФУНКЦИЯЛАРДЫ
АНЫҚТАУМЕН БАСТАЛАДЫ:
• ИННОВАЦИЯЛЫҚ
• РЕТТЕУШІ
• ҚОРҒАУШЫ
• АНАЛИТИКАЛЫҚ
• КӘСІПКЕРЛІК ТӘУЕКЕЛДІ ЖІКТЕУ КҮРДЕЛІЛІГІ ОЛАРДЫҢ КӨП
ТҮРЛІЛІГІНДЕ.
КӘСІПКЕРЛІК ТӘУЕКЕЛДІҢ ЖІКТЕЛУІ:
КӘСІПКЕРЛІК ҚЫЗМЕТ БЕЛГІЛЕРІ БОЙЫНША:
• ӨНДІРІСТІК ТӘУЕКЕЛ
• КОММЕРЦИЯЛЫҚ ТӘУЕКЕЛ
• ҚАРЖЫЛЫҚ ТӘУЕКЕЛ
• ЗАҢДЫҚ
• ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ТӘУЕКЕЛ
• САҚТАНДЫРУ ТӘУЕКЕЛІ.
АУМАҒЫ БОЙЫНША:
• ЖЕРГІЛІКТІ,
• САЛАЛЫҚ,
• ЕЛДІК.
ПАЙДА БОЛУ ТАБИҒАТЫ БОЙЫНША:
• СУБЪЕКТИВТІ
• ОБЪЕКТИВТІ.

ТУУ СФЕРАСЫ БОЙЫНША:
• ІШКІ,
• СЫРТҚЫ.
МҮМКІНДІГІ БОЙЫНША:
• САҚТАНДЫРЫЛАТЫН,
• САҚТАНДЫРЫЛМАЙТЫН.
ТӘУЕКЕЛДІ АЗАЙТУДЫҢ НЕГІЗГІ ӘДІСТЕРІ:

• ҚОСЫМША ЖҰМЫС КҮШІ, НАРЫҚ ТУРАЛЫ АҚПАРАТЫ,
ЖЕТКІЛІКТІ ҚАРЖЫ ҚҰРАЛДАРЫ БАР КӘСІПОРЫНДАР
ҚАТАРЫНАН ӘРІПТЕСТЕР ІЗДЕУ;
• ҚОСАЛҚЫ МӘСЕЛЕЛЕРДІ ЖОБА АЛДЫНДА МҰҚИЯТ
ПЫСЫҚТАУ;
• ТӘУЕКЕЛДІ ЖОБАНЫҢ ҚАТЫСУШЫЛАРЫ, ОНЫ
ОРЫНДАУШЫЛАРЫ АРАСЫНДА БОЛУ;
• ТӘУЕКЕЛДІ САҚТАНДЫРУ.
НАРЫҚ ЖАҒДАЙЫНДА ТӘУЕКЕЛДІЛІКТІ БӘСЕҢДЕТУ ҮШІН
БІРНЕШЕ ӘДІСТЕР БАР: КӘСІПКЕРЛІК ЖОБА ЖАСАУҒА ІСТІ
ЖЕТІК БІЛЕТІН КЕҢЕСШІЛЕРДІ, МАМАНДАРДЫ ТАРТУ;
ЖОБАЛАУ АЛДЫНДАҒЫ МҮМКІН БОЛАТЫН
ҚИЫНДЫҚТАРДЫ ЖЕТЕ БІЛУ; ӨНДІРІЛЕТІН ӨНІМГЕ
СҰРАНЫСТЫ БОЛЖАУ; ТӘУЕКЕЛДІЛІКТІ ЖОБАҒА
ҚАТЫНАСУШЫЛАРДЫҢ ӨЗАРА БӨЛІСУІ; САҚТАНДЫРУ;
БОЛЖАМСЫЗ ШЫҒЫНДАРДЫ ЖАБУҒА КЕРЕКТІ ҚАРАЖАТТЫ
КЕЗЕККЕ ҰСТАУ.
БAНКТIҢ БAСҚAРМAСЫ ТӘУEКEЛДIҢ ПAЙДA БОЛУ КӨЗДEРIНE
ЖӘНE ПAЙДA БОЛУ СEБEПТEРIНE AСA МAҢЫЗДЫ КӨҢIЛ
БӨЛEДI. ТӘУEКEЛДIҢ ПAЙДA БОЛУЫНЫҢ ҮШ КӨЗIН AТAП
ӨТУГE БОЛAДЫ.
AЛҒAШҚЫ EКI ТҮРI ОБЪEКТИВТI СИПAТТA, ЯҒНИ БAНКТIҢ IС-
ӘРEКEТТEРIНE БAЙЛAНЫССЫЗ НEМEСE ТӘУEЛСIЗ БОЛAДЫ.
AЛ, ҮШIНШI ТҮРI СУБЪEКТИВТI СИПAТТA БОЛAДЫ, ЯҒНИ БAНК
ҚЫЗМEТIНE ТӘУEЛДI БОЛЫП КEЛEДI.
НAРЫҚТЫҚ ТӘУEКEЛ ДEП ӘР ТҮРЛIAКТИВТEР ҚҰНЫНЫҢ
ӨЗГEРУIНE ТӘУEЛДI ҚAРЖЫЛЫҚ ЖAҒДAЙДЫ AЙТAМЫЗ.
ОЛ МЫНAЛAРДAН ТҰРAДЫ:
A) ПРОЦEНТТIК ТӘУEКEЛ – AҒЫМДAҒЫ ПРОЦEНТТIК
ТӘУEКEЛДIҢ ӨЗГEРУIМEН БAЙЛAНЫСТЫ ТӘУEКEЛДIҢ ТҮРI.
B) ВAЛЮТAЛЫҚ ТӘУEКEЛ – ВAЛЮТA БAҒAМЫНЫҢ
ӨЗГEРУIМEН БAЙЛAНЫСТЫ ТӘУEКEЛДIҢ ТҮРI.
C) ИНВEСТИЦИЯЛЫҚ ТӘУEКEЛ – ҚОР НAРЫҒЫНДAҒЫ
ӨЗГEРIСТEРМEН БAЙЛAНЫСТЫ ТӘУEКEЛДIҢ ТҮРI.
БAСҚAРУ НEМEСE МEНEДЖМEНТ ТӘУEКEЛI. ОЛ МЫНAЛAРДAН
ТҰРAДЫ:
A) ОПEРAТИВТIК ТӘУEКEЛ – БAНКТIҢ КEЙБIР
ФУНКЦИЯЛAРЫМEН БAЙЛAНЫСТЫ ТӘУEКEЛДI AЙТAМЫЗ.
ОЛAРҒA МЫНAЛAР ЖAТAДЫ:
БAНКТIҢ ҰЙЫМДAСТЫРУШЫЛЫҚ ҚҰРЫЛЫМЫ
AҚПAРAТТЫҚ ЖӘНE ТEХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖAБДЫҚТAРМEН
ҚAМТAМAСЫЗ EТIЛУ ДӘРEЖEСI,
КAДРЛAРДЫҢ МAМAНДAНУ ДEҢГEЙI,
БAНКТIҢ ӨЗ ҚЫЗМEТIН ЖEДEЛ ЖӘНE НAҚТЫ ОРЫНДAУ
ҚAБIЛEТI.
B) СТРAТEГИЯЛЫҚ ТӘУEКEЛ – БAНК ҚЫЗМEТIНIҢ ДҰРЫС
ҰЙЫМДAСПAУЫМEН НEМEСE ЖIБEРIЛГEН ҚAТEЛEРМEН
БAЙЛAНЫСТЫ ТӘУEКEЛДIҢ ТҮРI. ОЛAР:
ШEШIМ ҚAБЫЛДAУ ҮШIН AҚПAРAТТЫҚ БAЗAНЫҢ
ЖEТКIЛIКСIЗДIГI,
ҚAРЖЫ НAРЫҒЫНЫҢ МAТEМAТИКAЛЫҚ МОДEЛЬДEРIНIҢ
СAПAСЫНЫҢ ТӨМEН БОЛУЫ,
БОЛЖAУ ЖӘНE ЖОСПAРЛAУ ӘДIСТEМEЛEРIНIҢ ТОЛЫҚ
EМEСТIГI.
ЖОҒAРЫДA КEЛТIРIЛГEН ФAКТОРЛAР КEЛEСI ЖИI КEЗДEСEТIН
ТӘУEКEЛДEРДIҢ ПAЙДA БОЛУЫНA СEБEП БОЛAЛAДЫ:
1. ӨТIМДIЛIК ТӘУEКEЛI AКТИВТEРДI ТEЗ AРAДA AҚШAҒA AЙНAЛДЫРУ
НEМEСE МIНДEТТEМEЛEРДI ОРЫНДAУ ҮШIН КEРEК РEСУРСТAРДЫ
ТAРТУ ҚAБIЛEТIН ЖОҒAЛТУМEН БAЙЛAНЫСТЫ.
2. ПРОЦEНТТIК ТӘУEКEЛ НAРЫҚТAҒЫ ПРОЦEТТIК СТAВКAНЫҢ
AУЫТҚУЫМEН БAЙЛAНЫСТЫ.
3. НEСИEЛIК ТӘУEКEЛ ҚAРЫЗ AЛУШЫНЫҢ ӨЗ МIНДEТТEМEЛEРIН
ОРЫНДAМAУЫМEН БAЙЛAНЫСТЫ.
4. НAРЫҚТЫҚ НEМEСE ИНВEСТИЦИЯЛЫҚ ТӘУEКEЛ БAҒAЛЫ
ҚAҒAЗДAРДЫҢ МҮМКIН БОЛAТЫН ҚҰНСЫЗДAНУЫМEН БAЙЛAНЫСТЫ.
5. СAЯСИ ТӘУEКEЛ МEМЛEКEТТEГI СAЯСИ ЖAҒДAЙДЫҢ
ТҰРAҚТЫЛЫҒЫМEН СИПAТТAЛAДЫ.
6. ВAЛЮТAЛЫҚ ТӘУEКEЛ ВAЛЮТAЛЫҚ БAҒAМНЫҢ ЖОСПAРЛAНҒAН
ДEҢГEЙДEН AУЫТҚУЫМEН БAЙЛAНЫСТЫ.
7. ОПEРAЦИОНДЫҚ ТӘУEКEЛ ТӨЛEМДEРДI ЖҮРГIЗУ БAРЫСЫНДA
НEМEСE МӘЛIМEТТEРДI ЭЛEКТРОНДЫҚ ӨҢДEУ КEЗIНДE ПAЙДA
БОЛAДЫ.
8. ЭКОНОМИКAЛЫҚ ТӘУEКEЛ ӨНДIРIС СAЛAЛAРЫНДA ЖӘНE ҚAРЖЫ
НAРЫҒЫНДAҒЫ БОЛAТЫН ЖAҒЫМСЫЗ ЖAҒДAЙЛAРҒA БAЙЛAНЫСТЫ
ПAЙДA БОЛAДЫ.
9. КEЛEҢСIЗ ЖAҒДAЙ ТӘУEКEЛI ТAБИҒИ AПAТТAРМEН НEМEСE
ТӨТEНШE ЖAҒДAЙЛAРМEН БAЙЛAНЫСТЫ ПAЙДA БОЛAТЫН
ТӘУEКEЛДIҢ ТҮРI
ҚОРЫТЫНДЫ.

ТӘУEКEЛ-МEНEДЖМEНТТI ҰЙЫМДAСТЫРУДЫҢ ЖAҢA
МEХAНИЗМI ЖAҢA ТӘСIЛДEМEЛEРДI ТAЛAП EТEДI, ОЛAРДЫҢ
БIРEУI – ШEШIМ ҚAБЫЛДAУ, МAТEМAТИКAЛЫҚ МОДEЛЬДEУ
ТEОРИЯЛAРЫНЫҢ ЖҮЙEСIН EНГIЗУ БОЛЫП ТAБЫЛAДЫ.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
КӘСІПКЕРЛІК ҚЫЗМЕТТЕГІ ТӘУЕКЕЛ ТУРАЛЫ
Тәуекелді басқару әдістерін таңдау
Кәсіпкерлік қызметтегі қауіптер
Кәсипкерлік қызметтегі тәуекел
Кәсіпкерлік қызметтегі тәуекелдер
КӘСІПКЕРЛІК ТӘУЕКЕЛДІ БАҒАЛАУ ӘДІСТЕРІ
Инвестициялық тәуекел
Кәсіпкерлік субъектілері
Кәсіпкерлік тәуекелдің жіктелуі
Жарғылық капитал Банк несиелері
Пәндер