Ақиқаттың нақтылығы

Таным теориясының дамуы

Білімнің қайнар көзі

Туа пайда болатын идеялар концепциясы (Сократ, Платон)

Құдай аяны (діни - идеалистік философия)

Объективті дүниенің бейнесі (материализм)

Білім деген не?

Білім дәлелденген ақиқат

Білім сыртқы дүниенің адам басындағы бейнесі

Таным - қоршаған дүниені адам санасында белсенді бейнелеу процесі. Таным - шындықты бейнелеудің жоғары формасы, салыстырмалы ақиқаттан нақты ақиқатқа өту, субъекттің объектке шексіз жақындай түсуін бейнелеу. Таным теориясын философияда гносеология немесе эпистемология деп те атайды.

Танымның екі формасы:

сезімдік, түйсіктік таным;

- рационалдық, логикалық таным.

Рационалдық таным - логика, ойлауды

абсолюттендіру, танымның негізі ақыл, парасат деп ұғыну. (Декарт, Спиноза, Гегель. )

Формалары: ұғым, пікір, ой қорытындысы

(тұжырым) .

Гностицизм - дүниені тануға болады, адамның танымдық мүмкіндігін шексіз деп түсінетіндер;

Агностицизм - дүниені тануға болмайды, адамның танымдық мүмкнідігі шектелген деп түсіндіретіндер. (Иммануил Кант) .

Қазіргі заманғы гносеология көбінесе гностицизм бағытын ұстанады.

Ақиқат - грекше “алетейа” -”жасырынбаған”, “айғақ” дегенді білдіреді.

Ақиқат - Алла Тағала - дейді Құран Кәрім.

“Ақиқат - біздің білімдеріміздің мәңгі идеяларға сәйкес келуі” (Платон) .

“Ақиқат - қоршаған дүениені дұрыс бейнелейтін білім”. (Аристотель) .

ақиқат

адамгершілік

сұлулық

Сократтың философиялық үшбұрышы

Абсолюттік ақиқат - заттар мен құбылыстар туралы толық, жан-жақты қамтылған, жеткілікті білім;

Объективтік ақиқат - мазмұны субъектіге тәуелсіз, бүкіл адамзатқа да тәуелсіз білім;

Салыстырмалы ақиқат - объективтік ақиқаттың көріну формасы. Ол шындықты негізінен дұрыс, бірақ толық емес мөлшерде, тек белгілі бір деңгейде бейнелейді.

Нақты ақиқат. Ақиқаттың нақтылығы. Абстрактілі, тиянақсыз ақиқат жоқ, ақиқат әрқашан нақты.