Кәсіпорындағы еңбекақы төлеу

Презентация қосу

Кәсіпорындағы
еңбекақы төлеу

Орындаған:Сальменова Н
Тексерген:Азимхан А
Еңбекақы
оның дегеніміз не?
Еңбекақы бұл жұмыскерге
еңбегі үшін, сапасына,
санына және шығарған қажетті
өнім көлеміне сәйкес берілетін
төлем. Қалыпты жағдайда
еңбекақы қажетті өнімнің
құнына тең және оның
ақшалай
Еңбек ақы түрі болып табылады
– жұмыскерлердің .
іс жүзінде істеген жұмысы үшін және
жұмыс уақытына кіретін уақыт үшін ақшалай және натуральды
формада алатын сыйақылар жиынтығы.

Еңбек ақы – тұтынуға жіберілетін қаржының негізгі бөлігі,
ұжымның жұмыс нәтижелеріне тәуелді болатын табыстың бір
бөлігі болып табылады
ақы төлеу негізгі және қосымша түрлерге бө
Негізгі Қосымша
- мерзімділік, үдемелі және кесімді
еңбекақы төлеу кезінде
орындалған жұмыстың сапасы
және мөлшері үшін,
пайдаланылған уақыт үшін - демалыс уақыттарына ақы төлеу;
төлемдер; - мемлекеттік және қоғамдық
- еңбектің қалыпты жағдайынан міндеттерді орындаған уақыттары
ауытқуымен байланысты үшін ақы төлеу;
төлемдер, яғни мерзімнен тыс - кішкентай балалары бар
жұмыстар үшін, түнгі уақыттарға, аналарға жұмыстағы үзілістері
мереке күндерде және т.б үшін ақы төлеу;
күндерде жұмыс жасағаны үшін - жасөспірімдерге белгіленген
төленетін төлемдер; жеңілдік сағаттарға ақы төлеу.
- қызметкердің кесірінсіз тоқтап
қалулар үшін төлемдер;
- сыйлықтар, сыйлықақылы
үстемелер және т.б.
Жалақыны ұйымдастыру принциптері - бұл
экономикалық заңдардың әрекет етуін
көрсететін және жалақының
функцияларын неғұрлым толық жүзеге
асыруға бағытталған объективті және
ғылыми негізделген ережелер.

Жалақыны ұйымдастырудың негізгі принциптеріне келесілерді
жатқызуға болады:
- көрсетулі (номиналды) және нақты жалақының үнемі өсуі; -
еңбек өлшемінің оны төлеу өлшемімен сәйкестілігі;
- жұмыскерлердің еңбектің жоғары соңғы нәтижелеріне қол
жеткізуге материалдық жағынан ынталылығы;
- еңбек өнімділігінің өсу қарқынының жалақының өсу қарқынынан
озып отыруын қамтамасыз ету.
бекақының формалары мен жүйел
Еңбекақы төлеудің екі формасы бар:
Мерзімді-жұмыс атқарған
Кесімді-өнімнің әрбір данасына
уақытына төлемақы, бірақ мұнда
немесе орындалған жұмыс көлеміне
күнтізбелі емес, заң бойынша
төленетін ақы.
нормативтік уақыт алынады.
Жай кесімді Жай мерзімді

Мерзімді сыйлықтық
Кесімді сыйлықтық
Сағаттық
Жанама кесімді
Күндік
Аккордтық
Апталық
Кесімді прогрессивті
Айлық
Еңбекақының тікелей кесімді жүйесінде
жалақы дайындалған өнімдер санын
(орындалған жұмыс немесе қызмет
көрсетулердің) белгіленген нормаға көбейту
жолымен анықталады.

Т
Рдана= Рдана=Т х Нуақыт
Нө.саны
мұндағы Т - орындалатын жұмыс разрядының
сағаттық тарифтік мөлшерлемесі, теңге;
Нө.саны - бір уақыт өлшемінде дайындалатын
өнім санының сағаттық нормасы;
Нуақыт - өнімнің бір данасы үшін уақыт нормасы
1) Тура кесімді: еңбек ақы орындалған жұмыс
мөлшеріне тура пропорцоналды.
Кесімді 2) Кесімді-сыйлықты: қандай да бір шартқа
еңбекақы байланысты қосымша сый-ақы беріледі. Сыйақы
негізгі еңбек ақыдан пайыз түрінде белгіленеді.
және оның 3) Кесімді-прогрессивті: еңбек бағасы деңгейі
түрлері прогрессивті шкала бойынша өсіп отырады.
4) Кесімді-жанама: бұл жүйе бойынша негізгі
өндіріске қызмет көрсететін жұмысшыларға еңбек
ақы беріледі. Еңбек ақы жұмысшының жеке еңбегіне
қарай емес, ол қызмет көрсететін бөлімшенің жалпы
нәтижесіне тәуелді болады.
5) Аккордты: келісім бойынша еңбек ақы жалпы
орындалған жұмыс үшін беріледі. Көбінесе, ерекше
немесе авариялық жағдайларда қолданылады.
Мерзімді жалақы және оның түрлері
Мерзімді жалақы деп жұмысшыға жалақы белгіленген тарифтік
мөлшерлеме немесе өндірістегі нақты жұмыс атқарған уақыт үшін
оклады бойынша төленетін еңбек ақының формасын айтады.
Жай мерзімді жүйеде жалақы осы разрядтың жұмыскеріне тарифтік
мөлшерлеме бойынша нақты орындаған жұмыс уақытына белгіленеді. , ол
сағаттық, күндік, айлық тарифтік мөлшерлеме түрінде белгіленуі мүмкін.
Мерзімді-сыйлықтық еңбек ақы жүйесінде жай мерзімді еңбек ақы мен
жұмыскерлерді сыйлықтандыру туралы арнайы шаралардың белгіленуі бойынша
сандық және сапалық көрсеткіштерді орындағаны үшін сыйлық беру
ұштастырылады.
Окладтық жүйеде еңбекақы тарифтік жүйелер бойынша емес, белгіленген
айлық лауазымдық окладтар бойынша асырылады.
Тарифтік жүйе келесі элементтерден тұрады:
1.Тарифтік-біліктілік анықтамалық (ТБА) – әртүрлі жұмыстардың сипаттамасы
және осы жұмыстарды орындайтын жұмысшыларға қойылатын талаптар бар
құжат. Әр жұмысқа сәйкес бііліктілік разряды көрсетіледі. Бұл құжатты
жұмысшылар еңбегін тарифтеу, яғни нақты разрядты беру үшін қолданады.
2. Тарифтік сетка – бұл тарифтік разрядтар мен оларға сәйкес болатын
тарифтік коэффициенттердің шкаласы. Тарифтік коэффициент – эберілген
разрядтың ставкасы бірінші разряд ставкасынан қаншаға артық екенін
көрсететін шама. Жалпы алғанда 21 разряд бар.
3. Тарифтік ставка – уақыт бірлігі үшін анықталған еңбекті төлеу шамасы.
Тарифтік ставка минимальды еңбек ақы деңгейімен байланысты болады. Ол
үкіметпен белгіленеді және инфляцияға байланысты мерзім сайын
индексацияланады.
4. Аудандық коэффициент – жергілікті климаттық және басқа жұмыс
шарттарын есебке алады.
Еңбекақының тарифтік емес
жүйесі жұмыскердің жалақысын
Мұндай жүйені қолдану
толығымен жұмыскер жұмыс
ұжымның тұтастай мүдделілігі
істейтін ұжым жұмысының соңғы
мен әрбір мүшесінің
нәтижелеріне тәуелді етеді. Бұл
жауапкершілігі жағдайында
жүйеде қатаң оклад немесе
жұмыскердің еңбегінің
тарифтік мөлшерлеме
нәтижесін есепке алудың
белгіленбейді.
нақты мүмкіндігі болғанда
тиімді болады.
Бұл жағдайда әрбір жұмыскердің
жалақысының нақты мөлшері төмендегідей
факторларға, атап айтқанда:
-жұмыскердің біліктілік деңгейіне;
-еңбекке қатысу коэфицентіне (КТУ);
- нақты жұмыс атқарған уақытына
байланысты.
Жалақыны тарифтік емес жүйеде есептеу
келесідей
реттілікпен
1) бөлімшенің, жүзеге
цехтың, учаскенің, асырылады:
бригаданың әрбір
жұмыскерінің жинаған баллдар көлемі М1: К - біліктілік деңгейі;
мұндағы
М1=К x N x КТУ N - атқарылған адам-сағаттар саны;
КТУ - еңбекке қатысу коэфицентіне

2) бөлімшенің барлық жұмыскерлерінің жинаған баллдарының
жалпы соммасы:
М=∑М1

3) бір баллды төлеуге (d) келетін еңбекақы қорының
үлесі; d = ФОТ/М
мұндағы ФОТ - еңбек ақы қоры,
теңге.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

ТАРИФТІК КЕСТЕ, ОҒАН РАЗРЯДТАР

Еңбекақы есептеу

Кәсіпорында еңбеақы төлеу

Кәсіпкерлік қызметте еңбекақы төлеуді ұйымдастыру

Еңбек шарты

Уақытына қарай еңбекақы төлеу жүйесі

Кәсіпорында еңбекақыны төлеуді ұйымдастыру

Қызметкерлерге еңбекақы төлеу туралы құжаттар

Еңбек келісім шарты

БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕП ҚҰЖАТТАРЫ

Пәндер