Қазақстандағы ежелгі қалалар




Презентация қосу
Қазақстандағы ежелгі қалалар

Орындаған:МҰСҰЛМАН
МАҚСАТ
ЖОСПАР
1. Қазақстандағы ежелгі қалалар
2. Тұрмыс тіршілігі
3. Негізгі бөлім
4. Қорытынды
Қазақстанның ежелгі
қалалары
Жазба деректемелер
мен археологиялық
материалдар
нәтижесінде анықталған
байырғы қоныс
орындары, қала
жұрттары. VI-IX
ғасырларда Оңтүстік
Қазақстан мен Оңтүстік-
Батыс Жетісуда қала
мәдениеті жақсы
дамыды. Саяси жағынан
бұл аймақтар түрік
әулеттеріне бағынды
және реті бойынша
Батыс Түрік, Түргеш,
Қарлұқ
қағандықтарының
Оңтүстік Қазақстандағы ең ірі қала Исфиджаб
саналады. Ол 629 ж. Сюань-Цзянның
жылнамасында “Ақ өзендегі қала” атымен алғаш
аталады. Кейін Махмұт Қашқари Сайрам – ақ
қаланың аты (әл-Мединат әл-Байда), ол
Исфиджаб деп, кейде Сайрам деп те аталғанын
жазады. Сайрамнан Шашқа баратын жол
бойында 8 – 10 ғасырларда Газгирд (Қазығұрт)
болған.
Исфиджабтың шығыс жағында
Шарап, Будухкет, Тамтаж, Абараж,
Жувикат қ-лары мен елді мекендері
орналасқан. Шарапқа – Төрткөл
Балықшы, Будухкетке Қазатлық
қалаларының жұрты сай келеді.
Тамтаж, Абараж – керуен сарайлары
іспетті. Арыстың төменгі ағысында
орталығы Отырар қ. болған Фараб
(Отырар) өңірі жатты. Отырар аты
(Отырарбенд) 8 – 9 ғ-лардағы жазба
деректерде аталады. Оның Фараб,
Тарбанд секілді атаулары да бар.
Отырардан төменірек Сырдария
бойындағы Шауғар өңірінде сол аттас
орталығы болған. Шауғар
қаласы(соғды тілінен аударғанда
Тұрғындары егін шаруашылығымен
айналысып, бидай, тары егіп, бақ, жүзім
өсірген. 9 – 10 ғасырларда солтүстік-шығыс
Жетісуда да қалалар салына бастаған. Іле өз.
бойындағы көшпелілер қоныстарының
орнына пайда болған бұл қалалар тез арада-
ақ қолөнері мен сауда орталығына айналды.
Тараз қаласы – шамамен 2000 жыл

2002 жылы Тараз өзінің 2000 жылдығын атап өтті.
Орта ғасырларда Тараз Ұлы Жібек Жолының бойында
орналасқан қалаларының бірі болған. Ескерткіштердің
түгелдей жойылғанына қарамастан көп жылғы
археологиялық жұмыстардың нәтижесінде көне және
орта ғасырдағы Тараз өмірінің әртүрлі кезеңдерін
сипаттайтын елеулі материалдар жинақталған.
Сауран – шамамен 900 жыл

Сауран – ХІІ ғасырда ірі сауда орталығы ретінде іргетасы
қаланған. Сауран туралы алғашқы деректер 10-ғасырдағы
еңбектерде кездеседі. 13-ғасырдың орта шенінде Сауран
Ақ Орданың астанасы болды. 14-ғасырдың аяғында қаланы
Әмір Темір әскери қамалға айналдырған. Үлкен мешіті
болып, ислам дінінің Қазақстанға тарауына ықпал еткен.
16-ғасырда Сауран мұнаралы биік дуалдармен қоршалған
үлкен қала болған. Қазіргі кезде Сауран – қабырғалары мен
мұнараларының қалдықтары бар, ауданы 550 – 800 м
дөңгелек алаң. Қаланың ішіне қақпа арқылы кіруге болады.
Түркістан – шамамен 1500 жыл

Түркістан қаласының іргетасы V-
VІ ғасырларда қаланған. Есім
ханнан бастау алып, XІV-ХVIIІ
ғасырларда Қазақ хандығының
астанасы болған.Қаланың іргетасы
біздің заманымыздың 1-
мыңжылдыктың бас кезінде
каланған. Археологтар қалның
тарихы тереңде жатқанын
дәлелдеп отыр. Түркістан
қаласының айналасындағы
аймақта тас дәуірі ескерткіштері
(Шоқтас, Қошқорған) бұл өңірде
әуелгі адам кем дегенде 550 мың
жыл бұрын мекен еткенін
көрсетеді.
Қорытынды

Қазақ тарихында көне қалалар мен
тарихи орындар жетерлік.
Олардың көбісі Ұлы Жібек жолы
бойында маңызды қызметтер
атқарып, орта ғасыр тұсында
мәртебелі қала статусына
көтерілді.

Ұқсас жұмыстар
Жетісу өңірі
Оңтүстік Қазақстан және Жетісу өңірі
Ежелгі Тараз қаласы
Қалалық мәдениеттің дамуы
Тарихи­Археологиялық туризм
Ұлы Жібек жолының тарихи мен дамуы
Қазақстан қалаларының экологиясы
Археологиялы ескерткіштер
XІ-ХІІ ғғ. Қазақстан жеріндегі отырықшы және көшпелі отырықшы және көшпелі мәдениет
ТҮРКІ МӘДЕНИЕТІ МЕН ӨРКЕНИЕТІ
Пәндер