Дешті Қыпшақ деген сөз қыпшақтың даласы деген сөз

Презентация қосу

Нұрсұлтан қаласы, Білімді жаңғырту орталығы

«Ұлы Дала»: тарихи-географиялық сипаттамасы (2 сабак)
Қазақстан тарихы, 10-сынып

№49 мектеп КММ
Нұржанова Мадина Абсадиковна
Оқу мақсаты:

10.1.2.2 – тарихи дерек көздерді талдау негізінде «Ұлы Дала»
ұғымының мәнін түсіндіру.

Сабақтың мақсаты:
«Ұлы Дала» тарихи-географиялық атауының мәнін ашу,
Еуразия тарихындағы Ұлы Даланың орнын анықтау.
Тірек сөздер.
Экологиялық орны
Әскери-cаяси тарихы
Тілдік топ
Көлік дәлізі
«Ұлы Дала» ұғымы – баяғыдан бар
ұғым. Дешті Қыпшақ деген сөз
қыпшақтың даласы деген сөз. Ұлы
Дала ұғымына мынау Алтайдан Қара
теңізге дейінгі даланы атайтын
болған. Оның негізгі аумағы – біздің
қазақтың жері. Біздің даламызда кен
де болған, темір де болған, қолөнер
де болған, бәрі болған»
Н.Ә.Назарбаев
Ұлы дала аумағы

Көне тарихи жазбаларға көз жүгіртсек , «Ұлы Дала» ұғымының ежелден
бері келе жатқанын аңғарамыз. Бұл атау ғасырлар қойнауынан аршып
алынып, бүгінгі күнге дейін жеткен жыр, қисса, дастандарда, түркітілдес
халықтар туралы деректерде, орыс әдебиеттерінде, Қытай жазбаларында
және Лев Гумилев сынды көрнекті тарихшы-ғалымдардың еңбектерінде
көп кездеседі. Демек, Қазақстанның «Ұлы Дала елі» деген бейресми,
қосымша атауға ие болуында тарихи негіз бар. Бұл атау еліміздің
географиялық ерекшелігіне сипаттама ғана емес, бұл халқымыздың
кеңпейіл дархандығының, мемлекеттік күш-қуатының, айрықша мәртебесі
мен Тәуелсіздігінің айнымас символикалық бір нышаны ретінде
қабылдануға тиіс. Сондықтан, ендігі кезекте, осы ерекше атауды өз
санамызға сіңіріп қана қоймай, оны дүниежүзі халықтары алдында
барынша насихаттап, айшықтауымыз қажет.
Елбасымыздың “Ұлы Даланың жеті қыры”
мақаласы
ЖАҢА ТАҚЫРЫПТЫ МЕҢГЕРТУ

Зерттеу сұрағы:

Неліктен «Ұлы Дала» тарихи-мәдени ұғым
да, ал Еуразия Даласы географиялық ұғым?

Жұптық жұмыс. «Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі
арқылы зерттеу сұрағын өзара талқылайды.

Жеке жұмыс. Эссе

«Дешті Қыпшақ» тарихи атауы мағынасын ашу» 50-
70 сөзден тұратын эссе жазу

Дескрипторлар:
- тарихи ұғымның мәнін ашу
- деректер арқылы мысал келтіру
Қорытынды

Ұлы Дала – Еуразияның орталығында орналасқан кең байтақ
дала белдеуі, көшпелі өркениеттің бесігі . Ұлы Далада әр
ғасырда алуан тілде сөйлейтін, нәсілдік сипаты әртүрлі
көшпелілер қоныс тепті. Олардың барлығын ортақ көшпелі
өркениет біріктірді. Ұлы дала тарихы – көшпелі мемлекеттердің
және көшпелі ұлы империялардың тарихы. Ұлы Дала – үздіксіз
байланыстар мен қатынастар аймағы,Азия мен Еуропаны
байланыстырған ауқымды көлік дәлізі.

Ұқсас жұмыстар

Батыс Қазақстан облысы Тасқала ауданы

Қасым хан

Латын жазулы түркі жазба ескерткіштері

ҚЫПШАҚ ХАНДЫҒЫ

Қыпшақтардың шаруашылығы

Экономикалық қай балаларының жағдайы

Бұрындық хан

Қимақтар мен қыпшақтар

Қыпшақтардың батыс бірлестігі

Қыпшақтар мекендеген ұлан байтақ территория

Пәндер