Гетероциклді қосылыстардың химиялық қасиеттер

Лекция 5.

Гетероциклді қосылыстар

Гетероциклді қосылыстар органикалық химияда маңызды рөл атқаратын кең таралған қосылыстар. Олар әртүрлі биологиялық және фармацевтикалық қолданыстарға ие және көптеген табиғи және синтетикалық қосылыстардың құрылымын құрайды.

Гетероциклді қосылыстардың құрылыс ерекшеліктері

Жалпы құрылым

Гетероциклді қосылыстар - бұл молекуласының құрамында кем дегенде бір гетероатом (оттегі, азот, күкірт және т. б. ) бар циклдік қосылыстар. Олардың құрылымы мен химиялық қасиеттері гетероатомның түріне, санына және циклдегі байланыстардың орналасуына байланысты.

Классификация

Гетероциклді қосылыстардың көптеген классификациясы бар. Негізгі жіктелуі гетероциклдегі атомдардың саны (3, 4, 5 және т. б. ) және циклдегі гетероатомдардың саны бойынша жүзеге асырылады.

Гетероциклді қосылыстардың химиялық қасиеттері

Кышқылдық-негіздік қасиеттері

Гетероатомдардың электронды тығыздықты тартуына байланысты гетероциклді қосылыстар әртүрлі қышқылдық-негіздік қасиеттерге ие болуы мүмкін.

Тотығу-тотықсыздану қасиеттері

Кейбір гетероциклді қосылыстар, әсіресе пиридиндер сияқты, тотығу-тотықсыздану реакцияларына қатыса алады.

Электрофилдік алмастыру реакциялары

Гетероциклді қосылыстар электрофилдік алмастыру реакцияларына ұшырауы мүмкін, бұл жаңа функционалдық топтардың қосылуына әкеледі.

Пиридиндер: құрылысы, алу жолдары және қолданысы

Құрылысы

Пиридин - гетероциклді қосылыс, оның құрамында алты мүшелі азот атомы бар цикл бар.

Алу жолдары

Пиридинді синтездеудің бірнеше әдісі бар, олардың ішінде Хёхстің пиридин синтезі ерекшеленеді.

Қолданысы

Пиридин гербицидтер, дәрі-дәрмектер, бояғыштар және басқа да химиялық заттарды синтездеу үшін қолданылады.

Хинолиндер және изохинолиндер

Хинолин

Хинолин - бұл пиридин мен бензолдың бірігуінен пайда болған гетероциклді қосылыс.

Изохинолин

Изохинолин - бұл хинолиннің изомері, онда азот атомы бензол сақинасына жақын орналасқан.

Пирролдар: құрылысы, алу жолдары және қолданысы

Құрылысы

Пиррол - бес мүшелі гетероциклді қосылыс, онда бір азот атомы бар.

Алу жолдары

Пирролды алудың әртүрлі әдістері бар, олардың ішінде Паульдің пиррол синтезі ерекшеленеді.

Қолданысы

Пиррол бояғыштар, дәрі-дәрмектер және полимерлерді синтездеуде қолданылады.

Индол және тетцен

Индол

Индол - бұл бензол сақинасына қосылған пиррол сақинасынан тұратын гетероциклді қосылыс.

Тетцен

Тетцен - бұл төрт азот атомы бар бес мүшелі гетероциклді қосылыс.

Пуриндер: құрылысы, алу жолдары және қолданысы

Құрылысы

Алу жолдары

Қолданысы

Пуриндер нуклеин қышқылдарының негізгі құрылыс блоктары болып табылады.

Пиразолдар және оксазолдар

Пиразолдар

Пиразол - бұл бес мүшелі гетероциклді қосылыс, онда екі азот атомы бар.

Оксазолдар

Оксазол - бұл бес мүшелі гетероциклді қосылыс, онда бір азот атомы және бір оттегі атомы бар.

Гетероциклді қосылыстардың маңызы және келешегі

Гетероциклді қосылыстар фармацевтикалық, ауылшаруашылық, химиялық және басқа да салаларда маңызды рөл атқарады. Олардың көптеген қолданылуы бар, оның ішінде дәрі-дәрмектер, пестицидтер, бояғыштар, полимерлер және басқа да қосылыстарды синтездеу жатады. Гетероциклді қосылыстардың кең ауқымы, химиялық қасиеттері және биологиялық белсенділігі оларды химия саласын зерттеу үшін болашақта да маңызды етеді.

Ұқсас жұмыстар

Гетероциклді қосылыстарға сипаттама

Бір гетероатомды бесмүшелі гетероциклді қосылыстар

Гетероциклді қосылыстар

Органикалық қосылыстар

Алкалоидтар туралы түсінік, алкалоидтардың жіктелуі

Дәрілік заттардағы гетероциклді жүйелер

Азиридин және оксиран топтарының ісікке қарсы заттарына синтез

Жалпы медицина

МОРФИННІҢ ОРГАНИЗМГЕ ӘСЕРІ

Аминқышқылдардың өндіру биотехнологиясы

Пәндер