Тас қалау турлері және кірпіш төсеу әдістері

Презентация қосу

Тас қалау турлері және
кірпіш төсеу әдістері

Пән атауы: Күрделілігі орташа қабырғаларды кірпіштен қалау
және жондеу жұмыстарын орындау
Мақсаты мен міндеттері:

Тас жұмыстарының өндірісін, әдістерін және
технологияларының негізін түсіндіру. Кірпіш төсеу
процестерінің технологиясымен танысу
Конструкцияларды табиғи немесе жасанды тастардан
тұрғызу тас қалау немесе тас жұмыстары деп аталады.
Тас қалаудың төрт түрі бар:
1) Кесектасты қалау – дұрыс емес пішіндегі табиғи
тастардан құралған;
2) Жұқа тақтайлы қалау – дұрыс пішіндегі табиғи
тастардан (сүргіленген) құралған;
3) Кірпіш қалау – сазды немесе силикатты кірпіштен
(жасанды тас) өндіріледі;
4) Ұсақ блокты қалау – 20х20х40см өлшемдегі жасанды
тастар (шлакблокты, керамзитбетонды,
газосиликатты).
Қалау кесінділерінің ережесі
Тастардың қалауда орналасу әдісін қалау кесіндісі деп атайды. Кесудің негізгі үш
ережесі бар:
1) Кірпіш сығылуға жақсы қарсы тұрады да, бірақ иілу мен мұз уатуға нашар қарсы
тұратындықтан қалау күштемесінің әрекетіне перпендикуляр болатын қабаттармен
орындалады;
2) Шектесуші тастардың бүйір жазықтығы төсемге перпендикуляр болуы керек.
Қалауда тігістің екі жүйесі болуы қажет – параллель және перпендикуляр төсем;
3) Монолиттік пен жүктемені беруді қамтамасыз ету үшін қалаудың тік тігістерін таңу
қажет;
4) Тік тігістер қалауда биіктік бойынша салалы (сквозными) болмауы тиіс, ал келесі
қатарда немесе қатарлардың белгілі бір санынан кейін бүтін тастармен қайта жабылуы
қажет.
Кірпіш төсеу тәсілдері
Қалауда кірпіштер сыртқы шекараның ұзын жағына параллель
орналасуға болады, яғни төсеумен немесе қысқа жағымен –
итерумен.
Қабырғаның сыртқы және ішкі бетіне шығатын беттік тастар
шақырым, ал шақырымдар арасындағы қалаудың ішкі бөлігін
толтырым деп аталады.
Көлденең, тік, бойлай және көлденең тігістер қалауда ерітіндімен
толтырылады. Бұл қалаудың монолиттілігін көтереді, жүктеменің
біркелкі таралуына әсер етеді және қалаудың жылутехникалық
қасиетін көтереді.
Қабырға қалыңдығы жылутехникалық шарттар мен қабырғаға
жүкті тиеуге (шатыр, жабын, аражабындар) байланысты
тағайындалады.
Қабырға қалыңдығы кірпіш өлшемімен еселі: ¼ кірпішке, ½
кірпішке, 1 кірпішке, 1 ½ кірпішке және т.б.
Марка (сығылуға беріктік шегі) жобамен анықталады. Кірпіштің
төрт негізгі маркасы бар М75, 100, 125, 150. Аса жүктелген
қабырғалар үшін М200 кірпіші қолданылады. Жеңіл кірпіш
(қуысты) 50, 75, 100 маркалы болады.
Көлденең тігістердің орташа қалыңдығы 10-12мм, вертикаль –
10мм болу керек. Ылғал сылақ астына тағайындалған
қабырғаларда қалау кеуектеліп жүргізіледі, яғни ерітінді
қабырғаның алдыңғы бетіне 10÷15 мм-ге жетпейді. Басқа
жағдайларда тігістерді толық толтырады немесе қабырғаның
тігісін сөгеді, немесе қосалқы ғимараттар қабырғаларында және
қапталған құрғақ сылақпен тігістер подрезка жасайды. Шойтас
қалаудағы тігістер қалыңдығы 20 мм-ден көп емес.
.

Ерітінді түрлері: ізбесті, аралас, цементті, сазды, алебастрлы.
Ізбесті ерітінділерді жердегі конструкцияларды қалау үшін
пайдаланады. Ылғалдылығы жоғары орындарда қолдануға
болмайды.
Аралас – ізбест-цементті ерітінділерді жердегі
конструкцияларды қалау үшін және құрғақ құмды топырақтарды
қалау үшін қолдануға болады.
Цементті ерітінділерді барлық жағдайда қолданады.
Алебастрлы ерітінділерді ылғалдылығы жоқ жағдайда гипсті
блоктардан биіктігі 2 қабатқа дейінгі ғимараттарды тұрғызу үшін
қолданады.
Ерітінділер маркалары 4, 10, 25, 50, 75, 100, 150.
Кірпіш қалау тұтас және жеңілдетілген болуы мүмкін.
Тігістерді таңудың көптеген жүйелері бар. Кең таралғаны келесі үш
жүйелер:
1) Итерілетін қатарлар төсеулермен кезектесетін шынжырлы және
бірқатарлы.
2) Көпқатарлы, бұл кезде көптеген төселетін қатарлар 3÷5 итерілетін
қатарлармен жабылады. Көпқатарлы қалаудың артықшылығы тас
қалаушылар еңбегінің үлкен өнімділігі, сол себепті таңудың біркелкі
болуы, қозғалыстың қайталануы, сонымен қатар шақырымдық кірпіштер
санының аздығы мен забутка санының көптігі.
3) Үшқатарлы қалау. Ені 1 м-ден көп емес бағандар мен аралық
қабырғаларды қалау үшін қолданылады.
Жеңілдетілген қалау кірпіш шығынын азайту үшін, биіктігі 2 қабаттан
аспайтын ғимараттар қабырғаларының жылутехникалық құрамын
жақсарту үшін орындалады. Екі сыртқы төсеу қабырғалары орындалады,
олардың арасын термоизоляциялық материалмен – жеңіл бетонмен немесе
шлакты құюмен толтырылады.
Жеңілдетілген қабырғаларда сыртқы қабырғалар арасындағы
байланыс әрбір төрт қатар сайын армирлік ерітінді
диафрагмалармен орындалады. Құдықты қалау кезінде сыртқы
төсеу қатарлар 0,6-1,2 м қашықтықта орналасқан көлденең кірпіш
диафрагмалармен байланысады. Алынған тұйық тік құдықтарды
еленген қождармен көмеді немесе қосымша бет блоктармен
толтырады.
Тас жұмыстарының өндірісі кезінде құралдардың екі түрі және
бақылау-өлшегіш бейімдеулер – рулеткалар, бүктемелі метр,
ереже (ұзындығы 120÷150см жоңқалаған ағаш рейка), деңгей,
тіктеуіш, бұрыштық, бау-арқан, қатарлағыш қолданылады.
Өндірістік: күрекше, балға-кирка, ожау-күрек, шебер, қалақша
Кірпіш төсеу процестерінің технологиясы мен ұйымы
Кірпіш қалау процесі өз араларында жүйелі байланысқан келесі
операциялардан тұрады:
1) Қатарлағыш және арқан тартуды орнату;
2) Кірпішті салу
3) Ерітіндіні төсеу;
4)Кірпішті шақырымдық қатарларға және төсем ерітіндісінен
жасалған шойтаспен толтырылғанға төсеу;
5) Қалаудың дұрыстығын тексеру;
6) Тігістерді сөгу және кесу;
Қалау әдістері. Кірпішті ерітіндіге қалаудың төрт әдісі бар:
присык, тегістеумен присык, вприжим, вполуприсык.
Вприсык әдісін қабырғаларды тақыршаққа қалау кезінде
қолданады; ерітіндіні қабырға шетінен 20÷30мм бос жерге
қалайды. Тас қалаушы кірпішті ерте қаланған кірпіштен 5÷6см
қашықтықта көлбей ұстап, вертикаль тігісті толтыру үшін
төсемнен бүйірімен ерітінді бөлігін жинайды да кірпішті
бастықтырады.
Вприсык тегістеумен тігісті толық толтырған кезде қолданады.
Бұл жағдайда ерітінді жүйегін қабырға шетінен 10÷12мм
қашықтықта төсейді. Кірпіш қалау вприсык әдісімен ұқсас
өндіріледі, бірақ кірпіш қалау кезінде сығымдалатын ерітінді
қалдығы қалақша (күрекше) алынып тасталынады және төсемге
тағы да тасталынады. Тігісті сөгу үш-төрт қатарды қалаудан
кейін сөгу көмегімен орындалады.
Вприжим әдісі тігістерді толық толтырған кезде қолданылады.
Тас қалаушы ерітінді бөлігін төсемнен ерте төселген кірпішке
кельмамен қысады, содан кейін басқа қолымен кірпішті ерітіндіге
баса отырып қалайды.
Вполуприсык әдісі шойтаспен толтырып қалау кезінде
қолданылады. Кірпішті шақырым ленталар арасында ертерек
жайылған төсемге салады және қолмен басу арқылы шойтаспен
толытырылған кірпіштің жоғарғы шеті шақырымдық лентаның
жоғарғы шетімен бір деңгейде болатындай етіп басады.
Қабырғаларды бос саңылаулары бар тастардан қалаған кезде
тастарды саңылаулары тік орналасатындай етіп қалайды.
Кірпіш қабырғаларды қаптау. Қабырғаларды қаптаушы
кірпіштермен қаптау қалаумен бірге бір уақытта орындалады.
Қабырғаларды керамикалық плиткаларды қисайту мен қаптау М-
50 ерітіндісінде өндіріледі. Қаптау кешектелуге шығарылған
қабырғалардың шөгуінен кейін орындалады.
Биік ғимараттардың, көпір тіреулерінің қабырғаларын қаптау
үшін табиғи тастардан жасалған
(граниттен,мрамордан,әктастан,т.б) плиталар қолданылады.
Мұндай қаптау сәндік, ұзақ және қымбат. Плиталарды
қапталатын беттерге қосу үшін қапсырмалар, ілмектер,
анкерлердің металл бекітуі қолданылады.
Кесек тастан және кесек тас-бетоннан қалау. Тартылған немесе
төселген тастардан ғимарат іргетастарының, көпір тіреулерінің,
тіреу қабырғаларының және т.б құрылғылары үшін орындалады.
Күрекше астындағы кесек тас қалау іргетасқа анағұрлым көп
жүктеме кезде қолданылады. Қалауды қалыңдығы 25-30см-ге
дейінгі көлденең қатарлармен қатты ерітіндіде (40÷60 мм)
жүргізеді. Төменгі қатарлар үшін көлемі бірдей тастарды
таңдайды, көлденеңділігі бау бойынша тексереді. Тас қалау
кезінде олардың арасын ұсақталған шағыл тасты ертіндімен
толтырады. Тігістер қалыңдығы 15мм-ден артық емес.
Кесек тас - бетонды қалау бетон қоспасы мен оған жаншылған
кесек тастың көлденең қатарларынан тұрады. Тастардың көлемі
кесек тас-бетонды қалау көлемінің шамамен жартысын құрауы
тиіс. Қорама қалыпта, немесе ұзын ор қабырғаларымен
кернегіште орындалады. Әрбір төселген қабат аудандық
вибратормен тығыздайды

Ұқсас жұмыстар

ТАС ЖҰМЫСТАРЫ ТАС ҚАЛАУ ПРОЦЕСІ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

Кесу ережелері және тас қалау элементтері

Керамикалық бұйымдар

Ежелгі Мысыр, Қытай және т.б. елдерде әктас пен гипс өндіруі мен қолдануының дамуы

Өндірістік ғимараттардың қабырғалары

Табиғи тас

Қабырғалар мен қаңңа бөлшектері

Бетон қоспасын төселген бетон

САЗДЫ ӨҢДЕУ ЖӘНЕ ПЛАСТИКАЛЫҚ МАССАНЫ

ТҰТАС ҚҰЙМАЛЫ БЕТОН ЖӘНЕ ТЕМІРБЕТОН

Пәндер