Биосфера - адам өмір сүру ортасы

Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

ЖОСПАР
1.КІРІСПЕ 3
2.НЕГІЗГІ БӨЛІМ 4
0.1 Адам денсаулығы және қоршаған орта 4
0.2 Өмір сүру ортасы жайлы түсінік 6
0.3 Биосфера - адам өмір сүру ортасы. 8
3.ҚОРЫТЫНДЫ 10
4.ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 11

КІРІСПЕ
Адам тіршілігінің ортасы (Среда жизни человека) (дұрысы: адамның өмір сүру ортасы) -- табиғи ортаның, квазитабиғи дамыған ортаның ("екінші табиғаттың"), елді мекендердің (инфрақұрылымның) және пәтерішілік (тұрғын) ортаның (артетабиғи ортаның), әлеуметтік-психологиялық орта мен әлеуметтікэкономикалық ортаның лшынтығы, яғни адамға әсер етуші табиғи, табиғиантропогендік және әлеуметтік-экономикалық факторлар кешені

НЕГІЗГІ БӨЛІМ
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
2.1 Адам денсаулығы және қоршаған орта
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамның күнделікті тіршілігі қоршаған орта жағдайларымен тығыз байланысты. Тірі ағзаларға тән көптеген қасиеттер адам ағзасына да тән. Адамның тынысалуы, тамақтануы, өсуі, дамуы табиғи орта жағдайында өтеді. Сондыктан да адам тіршіліктің құрамды бір бөлігі болып есептеледі. Сонымен бірге адам - өзі өмір сүріп отырған қоғамдағы саналы тұлға. Адамның өсуіне, дамуына және тұлға ретінде қалыптасуына әлеуметтік жағдайлардың ықпалы зор. Басқа ағзалар белгілі табиғи орта жағдайларында тіршілік етуге бейімделген.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адам барлық табиғи орта жағдайларында тіршілік ете алады. Өзіне қажетті жағдайларды саналы түрде жасап алуға кабілетті. Жер бетінде өмір сүрген ежелгі адамдар басқа ағзалар сияқты орта жағдайларына тәуелді болды. Қоғамның даму дәрежесіне сәйкес адамның табиғатқа тәуелділігі бірте-бірте бәсеңдей бастады. Адам табиғи мақсатына қарай саналы түрде өзгертті.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Денсаулыққа әсер ететін жағымсыз факторлар
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адамның денcаулығына қоршаған табиғи орта жағдайларының әсері зор. Адамға дем алатын ауаның, күнделікті пайдаланатын ауыз судың, тағамның таза болуынын маңызы ерекше. Адамның мұкият ойланбай жасаған кейбір іс әрекеттері денсаулығына зиянды. Мыңдаған жылдар бойы қалыптасқан орта жағдайларының зиянды өзгерістері адам денсаулығына кері әсер етеді. Әсіресе, бұл жағдай Қазакстанда ерекше байқалуда. Мысалы, Арал теңізінің тартылуы, ядролық сынақтардың жүргізілуі және т. б. атауға болады.
----------------------------------- ----------------------------------- ----------
Адам денсаулығына өмір сүру салтын дұрыс ұстануы да әсер етеді. Темекі тарту, ішімдікті пайдалану, дұрыс тамақтанбау және т.б. жағдайлардан адам денсаулығы бұзылады. Кейде еңбек етудің қолайсыздығы, тұрмыстық жағдайлардың нашарлауы денсаулыққа кері әсер етеді. Салауатты өмір сүру салтын дұрыс ұйымдастыра білмеу, медициналык жәрдемнің дұрыс көрсетілмеуі де әсерін тигізеді.
Денсаулыққа жағымды әсер ететін факторлар бірнеше топка бөлінеді:
1. Бұлшықет қимылдарының белсенділігі. Адамның барлык тіршілік әрекеті түрлі кимыл-козғалыстар жиынтығынан тұрады. Қозғалыс - тіршілік тірегі деген ұғымда зор мән бар. Қозғалыс белсенділігі жұмыс істеу қабілетін арттырады, түрлі ауруларға қарсы тұруына көмектеседі.
Тынысалу мүшелерінің жұмысын жақсартып, жүрек бұлшықеттерін шынықтырады, зат алмасудың қалыпты жүруін қамтамасыз етеді. Әсіресе спорт пен дене шынықтыру жаттығулары қозғалыс белсенділігін арттырады.
2. Еңбек пен демалысты дұрыс ұйымдастыру. Бұлардың денсаулық үшін маңызы зор. Адам өмірінде еңбек басты орын алады. Еңбек ету арқылы адам өзіне қажетті жағдайларды жасап алады. Шектен тыс еңбек ету ағзаның қажуына әкеп соқтырады. Сондықтан да еңбек ету мен демалысты дұрыс үйлестіре білу қажет. Бұл адам ағзасындағы барлық мүшелердің жұмысын жақсартады. Адамның ұзақ өмір сүруіне де септігін тигізеді.
3. Дұрыс тамақтана білу. Дұрыс тамақтанудың нөтижесінде асқорыту мүшелерінің жұмысы жақсарады. Адамның дұрыс өсіп дамуына, зат алмасу үдерістерінің қалыпты жүруіне жағдай жасайды жөне т. б. Адамның ұзақ өмір сүруінде дұрыс тамақтана білудің рөлі зор. Көбіне көкөніс, жеміс-жидектерді пайдалану, тамақтану ережелерін мұқият сақтау. Майлы етті тағамдарды шектеп пайдалануды естен шығармау қажет. Дұрыс тамақтану адамның дене салмағының біркалыпта болуына жағдай жасайды. Артық салмақ аурудың пайда болуына әсер етеді. Артык салмақ - аурудың белгісі деген ұғым соны аңғартады. Адам денсаулығына халықтың ғасырлар бойы қалыптасқан салт-дәстүрлері де жағымды әсер етеді. Мысалы, ораза ұстау - адам ағзасын қажетсіз заттардан тазартады. Балаларды сундетке отырғызу - терінің таза болуына септігін тигізеді. Намаз оку - тазалықты сақтап, буын қозғалыстарының белсенділігін арттырады. Әрбір адам өз денсаулығына қамқорлық жасап, үнемі көңіл бөліп отыруы тиіс. Ұзақ өмір сүрудің негізгі шарты - денсаулықты сақтау мен нығайту екенін естен шығармауымыз керек.
Адам денсаулығының басты үш көрсеткіші бар. Олар: біріншіден - адам ағзасының орта жағдайларына бейімделуінің жоғары дәрежеде болуы. Ол ағзадағы барлық мүшелер жүйесінің бірімен-бірінің үйлесімді жұмыс аткаруы аркылы байқалады. Екіншіден - адамның психикалық көңіл күйінің калыпты дамуы арқылы айқындалады, ойлау, есте сактау, зейін, дарындылық және т. б. қабілеттіліктерді қоғамның қажетіне жұмсай білу. Үшіншіден - жеке тұлғаның қоғамдағы өз орнын білуімен, жауапкершілігін сезінумен айқындалады. Бұл адамдардың бірімен-бірінің қарым-қатынасы аркылы білінеді.
Дүниежүзілік денсаулық ұйымының шешімімен 7 сәуір Бүкіләлемдік денсаулық сақтау күні деп белгіленген. Біздің елімізде де адамдардың денсаулығын сақтауға ерекше көңіл бөлінуде. Қазақстан Республикасы Үкіметінің арнайы қаулысымен Салауатты өмір салтын қалыптастырудың Ұлттық орталығы ұйымдастырылды.

2.2 Өмір сүру ортасы жайлы түсінік
Тірі организмдер үнемі өзара іс-қимыл, қоршаған адамдармен олардың табиғи құрылымдар мен құбылыстар. Тарихи бірлігі, тірі ағзалар мен оларды қоршаған ортаның XIX ғасырдың жазған көрнекті орыс физиолог И. М. Сеченев: Ағза жоқ, сыртқы орта, қолдайтын, оның өмір сүруін, мүмкін емес; сондықтан, ғылыми анықтау ағзаның кіруі тиіс және сәрсенбі, әсер ететін оған.
Жиынтығы табиғи жағдайлар мен құбылыстар, айналадағы тірі организмдерге отырып, бұл организмдер тұрақты өзара іс-қимылда, өмір сүру ортасы деп аталады.
Ортаның ролі двояка. Ең алдымен тірі организмдерге алады тағамды ортаны мекендейді. Сонымен қатар, әр түрлі ортаның шектейді организмдердің таралуы бойынша жер шарында. Ыстық және құрғақ климат шөл кедергі өмір оған көптеген организмдердің сияқты, қатты суық полярлық облыстарда обитать оларға тек ең төзімді түрлері. Дәл сәрсенбі өзгертеді организмдер, яғни ықпал етеді, оларды жетілдіру жолымен табиғи іріктеу. Организмдер ғана емес, ортаға бейімделеді, бірақ дамып отырады.
Өз кезегінде, тыныс-тіршілігін организмдер әсер етеді қоршаған ортаға. Средообразующая тірі организмдердің рөлі зор. Өсімдіктер оттегін бөледі, сөйтіп қолдайды, оның тепе-планета атмосферасында. Жоғары өсімдіктер (ағаштар мен бұталар) затеняют топыраққа ықпал етеді қайта бөлу және ылғалдың, сонымен бірге шөптермен құрады ерекше микроклимат. Өсімдіктер мен жануарлар әсер етеді құрылымы мен қасиеттері топырақ.
Егер шығу тегі табиғи құбылыстардың байланысты емес, оның тыныс-тіршілігімен өмір сүріп организмдер, онда біз істі абиотической, немесе жансыз, өмір сүру ортасы: бұл әр түрлі физикалық сипаттамалары, климат, химиялық сипаттамасы, судың, топырақтың, субстрат сипаты, радиациялық фон және т. б.
Жағдайда күштер мен құбылыстар табиғат міндетті өзінің шығу тегімен тіршілік организмдердің мекендеу ортасы деп аталады биотической, немесе тірі. Бұл жиынтығы тірі организмдердің көрсететін өз өміріне әсер ететін басқа да организмдер.
Қарамастан алуан өмірлік жағдай Жер бетіндегі әкелді түрлілігі орталар, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.