Қазақстан Республикасында салықтық әкімшілік ету механизімін жетілдіру туралы

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 16 бет
Таңдаулыға:

ДОКЛАД

Саламатсыздарма мемлекеттік аттестациялау комиссия мүшелері .

Сіздердің назарларыңызға менің «Қазақстан Республикасында салықтық әкімшілік ету механизімін жетілдіру » атты дипломдық жұмысымды ұсынамын. Дипломдық жұмыс жалпы 3 бөлімнен тұрады. 1-ші бөлімде

1. Қазақстан Республикасында салық әкімшілік ету органдарының қызметін ұйымдастырудың теориялық негіздерін қарастырдым.

2-ші бөлімде Қазақстан Республикасында салықтық әкімшілік ету және бюджетке төлемдердің түсуін бақылау жағдайына талдау жасадым. Ал 3-ші бөлімде Қазақстан Республикасында салықтық әкімшілік ету механизімін жетілдірудің негізгі бағыттары бойынша жазып өз ұсынысымды айттым.

Қазақстанда салықтық әкімшілік ету механизімі арқылы қоғамымыздағы келесі мәселелерге жол табуға болады: 1. әлеуметтілік - экономиканың қарқынды дамуына мүмкіндік туғызу, 2. жергілікті бюджет мүмкіншілігін арттырудағы олардың өз кірістері мен шығыстарын теңестіруді қамтамасыз ету мүмкіншілігін өсіру, салық салу мен салық төлеуден жалтару сыбайластық жемқорлыққа жол бермеу жолындағы бақылауды күшейту, салықтық әкімшілік бақылау жүргізуді орындау және ұйымдастыруды жетілдіру.

Салық салудың нәтижелілігі оларды алуды ұйымдастыратын салық қызметінің, олар жүргізіп отыратын салық әкімшілігінің тиімді жүзеге асырылуына тікелей байланысты. Өйткені, егер салық салуды ұйымдастыру тәжірибе жүзінде сапалы қызмет атқарса, олардың атқаратын қызметтері арасында үйлесімді тепе-теңдік сақталатын болса бұл рөл жағымды болып келеді.

Салық жинауды тұрақты қамтамасыз ету әрбір мемлекеттің қаржылық жүйесінің тұрақтануының негізгі шартты болып табылады. Яғни, салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің дұрыс есептелуін, толықтығын және уақытылы төленуін қамтамасыз етуде салық органдарының салықтық әкімшілік ету механизімінің маңызы зор.

Сондықтан менің Диплом жұмысының мақсаты салық қызметі органдарының салықтық әкімшілік ету механизімін жетілдіруді және бюджетке төлемдердің түсуін қамтамасыз етудегі салық әкімшілігінің атқаратын қызметін теориялық негіздеу болып табылады. Ол үшін мынадай міндеттер алға қойылды:

- Қазақстан салықтық әкімшілік ету механизімінің қалыптасуымен дамуының теориялық негіздерін қарастыру;

- салықтық әкімшілігінің мәні мен қажеттілігіне сипаттама беру ;

- салықтық әкімшілік ету органдарының негізгі қызметтерінің бірі болып табылатын салық бақылауының мәні мен жіктелуін қарастыру;

- салықтардың бюджетке түсуін қамтамасыз етудегі салық әкімшілігінің атқаратын қызметіне талдау жүргізу;

- салықтық әкімшілік ету механизімінің бақылау қызметі тиімділігін арттырудағы мәселелермен және оны шешу жолдарын қарастыру.

Дипломдық жұмыстың зерттеу жаңалықтары келесілерден көрінеді:

- ғылыми зерттеулер негізінде салық әкімшілігінің мәні мен қажеттілігінің экономикалық мазмұны нақтыланды;

- салықтық әкімшілік ету органдарының қызмет етуі барысында салық бақылауының жіктелуі қарастырылды;

- салықтардың бюджетке түсуін бақылауда салық әкімшілігінің атқаратын қызметіне талдау жасалды;

- салық әкімшілігінің мақсаты анықталды;

- салықтық әкімшілік ету механизімінің бақылау қызметі тиімділігін арттыратын ұсыныстар берілді.

Сонымен, Салық әкімшілігі дегеніміз- салық салу жүйесін мемлекет тарапынан басқару. Біздіңше, салық әкімшілігі өзіндік ерекшелігі бар процесс болып табылады.

Салықтар - мемлекеттік бюджетке заңды және жеке тұлғалардан белгілі бір мөлшерде түсетін міндетті төлемдер .

Салық әкімшілігі салық салудың барлық мәселелерінің өкілеттілігі және ерекше құқықтарымен, салық қызметімен және өзара байланыстағы салық төлеушілерімен бөлініп алынған мемлекеттік басқарудың әкімшіл-нұсқаушыл органы болып табылады. Сонымен қатар, салық әкімшілігі басқару әрекеті үлкен әлеуметтік маңызды сала. Салық әкімшілігінің кемшіліктері бюджетке түсетін салықтардың түсімін кенеттен төмендеуіне алып келеді. Салықтық құқық бұзушылықтың мүмкіндіктерін көбейтеді. Әкімшілік орталықтарымен аймақтардағы бюджетаралық қарым қатнастардың балансын бұзады. Соңғы нәтижесінде қоғамда әлеуметтік ауыртпалықтар оданда нашарлай түседі .

Салықтық әкімшілігі салық заңдарын яғни Салық кодексі, заңдылық нормативтік актілерді орындалуын қадағалау б. т.

Салық әкімшілігін жүзеге асыру іс жүзінде мемлекеттің қаржылық іс әрекетіне бағытталып, ақша қорларын құюға кететін және осы мемлекеттік қаржы жүйесінің құрамына кіретін табыстарды жинау болып табылады.

Салық әкімшілігі субъектісі - мемлекеттік салық қызметі, яғни тек салықтық тексеру жүргізуге құқығы бар орган - салық комитеті.

Салықтық әкімшілігінің объектісі - салық заңдылықтары бойынша заңды міндеттемелер жүктелген тұлғалар. Олар салық төлеушілер, салық агенттері, банктер, салық төлеуші туралы ақпараттары бар тұлғалар.

Салық әкімшілігінің мақсаты - салық заңдарын бұзушылық фактілерді немесе салық құқықтық қатынастарды қатысушының өз міндетін санасыз орындалғанын анықтау; айыптарды анықтау және оларды заңда бекітілген жауапкершілікке тарту; салық заңын бұзушылықты жою; қарыздарды өтеу бойынша шаралар қолдану түріндегі мемлекеттік материалдық қорғау; салық заңын бұзушылықтың алдын алу.

Салық әкімшілігін жүзеге асыру нысаны тікелей бақылау, сырттай бақылау болып бөлінеді. Тікелей салық бақылауына тексеру - тексеруші тұлға алғашқы құжаттарымен, салықтық есепке қатысты құжаттарды тексеруін талдау жасайтындығымен сипаттауға болады. Оның құжаттық, рейдтік, хронометражды түрлері бар. Сырттай салық бақылау - бақылау субъектісі мен объектісі тексеру жүргізу кезінде байланысқа түспей сырттай жүргізіле беретіндігімен сипатталып (камералдық) түрі.

Салықтық әкімшілігін өткізу уақыты - алдын-ала, қазіргі және ағымдағы немесе кейінгі түрлері болады.

Салықты әкімшіліктің ішкі және сыртқы болып бөлінді, бақылау объектісі бір ұжымдық жүйенің бөлімдерінде немесе ведомства аралық бағытттарға байланысты.

2Салықтардың бюджетке түсуін қамтамасыз етудегі салық әкімшілігінің атқаратын қызметін талдау бойынша салықтық Әкімшілендіруге келетін болсақ, қысқаша қорытындысы мынандай:

2009жылы ҚҚС қайтарымы 94, 0 млрд. теңгені құрады, міндетті зейнетақы жарналары 12, 6% ұлғайды, сот шешімімен 88 кәсіпорын жалған болып саналды, жалған мәміле бойынша 11, 7 млрд. теңге қайтарылды, экономикалық контрабанда бойынша 258 қылмыстық - іс қозғалып 3, 5 млрд. теңге қайтарылды. Жалпы салықтық тексерулердің қорытындысы бойынша 11, 7 млрд. теңге алынды. Сонымен бірге, кіші және орта кәсіпкерлік субъектілерін тексеруге мораторий сақталып отырды. Мысалға, моратори кезінде 2008 -2009 жылдың 14 айы ішінде 3, 3 мың рейттік тексерулер жүргізілді (мораториды жариялануға дейін және акциздік өнімдерді тексеруден) өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 46, 7 мың тексерулер жүргізілді, немесе 14 есе көп.

Кесте 1-де талданғандай, 1. 12. 2008 жылға ҚР мемлекеттік бюджет кірістерінде салықтық түсімдердің орындалуының қорытындыларын талдау бойынша, салықтардың түсімінің көзделген жоспардан төмендеуін көріп отырмыз. Осының барлығы бюджеттік заңнамасына сәйкес бюджеттік параметрлерді нақтылауды және салықтық әкімшілікті күшейтуді қажет етеді.

Мемлекеттік бюджетке корпорациялық табыс салығының түсімінің кемуі 2008 жылы жоспарланған 808 389 130 мың тенгенің орнына, нақты 782 992 948 мың тенгені, яғни -25396182 мың тенгеге азайып, 96, 9%-ды құраған. Ал әлеуметтік салық жоспарланған 230 664 229 мың тенгенің орнына, нақты 225 638 598 мың тенгені, яғни -5025631 мың тенгеге азайып, орындалу 97, 8 %-ды құраған. Сәйкесінше, салықтық әкімшіліктің тексеру нәтижесі көрсеткендей жер салығы 106, 2%-ға, көлік құралдары салығы 106, 5 %-ға, бірінғай жер салықтары 113, 5 %-ға артық орындалған.

Кесте 1

1. 12. 2008 жылға ҚР мемлекеттік бюджет кірістерінде салықтық түсімдердің орындалуы

Мың тенге

Төлемінің атауы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі

Орындалу,

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі

Ауытқу +/-

Орындалу,

Төлемінің атауы: 1

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 2

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 3

Орындалу,%: 5

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 6

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 7

Ауытқу +/-: 8

Орындалу,%: 9

Төлемінің атауы: Салықтық түсімдер

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 2 517 211 982

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 2 539 259 517

Орындалу,%: 100, 9

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 670 724 534

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 686 678 716

Ауытқу +/-: 15 390 078

Орындалу,%: 102, 4

Төлемінің атауы: Корпоративтік табыс салығы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 808 389 130

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 782 992 948

Орындалу,%: 96, 9

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: Жеке табыс салығы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 234 576 428

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 241 250 943

Орындалу,%: 102, 8

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 234 576 428

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 241 250 943

Ауытқу +/-: 4 550 027

Орындалу,%: 102, 8

Төлемінің атауы: Әлеуметтік салық

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 230 664 229

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 225 638 598

Орындалу,%: 97, 8

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 230 664 229

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 225 638 598

Ауытқу +/-: 5 596 960

Орындалу,%: 97, 8

Төлемінің атауы: Мүлікке салынатын салық

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 67 474 308

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 75 245 103

Орындалу,%: 111, 5

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 67 474 308

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 75 245 103

Ауытқу +/-: 7770795

Орындалу,%: 111, 5

Төлемінің атауы: Жер салығы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 9 839 347

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 10 453 244

Орындалу,%: 106, 2

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 9 839 347

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 10 453 244

Ауытқу +/-: 79 809

Орындалу,%: 106, 2

Төлемінің атауы: Көлік құралдарына салынатын салық

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 13 046 423

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 13 893 233

Орындалу,%: 106, 5

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 13 046 423

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 13 893 233

Ауытқу +/-: 90 305

Орындалу,%: 106, 5

Төлемінің атауы: Бірыңғай жер салығы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 363 609

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 412 621

Орындалу,%: 113, 5

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 363 609

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 412 621

Ауытқу +/-: 2 657

Орындалу,%: 113, 5

Төлемінің атауы: Қосылған құн салығы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 677 043 460

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 611 800 178

Орындалу,%: 90, 4

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: 1) Ішкі өндіріс тауарлар ҚҚС

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 181 379 042

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 154 291 582

Орындалу,%: 85, 1

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: 2) Импорт тауарларға ҚҚС, барлығы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 495 664 418

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 457 508 595

Орындалу,%: 92, 3

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: Акциздер, барлығы

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 54 629 361

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 51 588 792

Орындалу,%: 94, 4

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 2 378 685

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 1 755 144

Ауытқу +/-: -623 541

Орындалу,%: 73, 8

Төлемінің атауы: 1) Ішкі өндіріс тауар салын акциздер

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 33 545 503

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 32 943 063

Орындалу,%: 98, 2

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 2 378 685

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 1 755 144

Ауытқу +/-: -623 541

Орындалу,%: 73, 8

Төлемінің атауы:

2) Импортал.

тын тауар. салын акциздер

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 21 083 858

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 1 642 829

Орындалу,%: 95, 7

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: Табиғи және басқа да ресурстар үшін түсімдер

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 4 459 195

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 11 469 281

Орындалу,%: 257, 2

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 2 858 566

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 8 218 963

Ауытқу +/-: 5 360 397

Орындалу,%: 287, 5

Төлемінің атауы: Алымдар

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 418 251

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 574 715

Орындалу,%: 137, 4

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 315 755

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 479 741

Ауытқу +/-: 163 986

Орындалу,%: 151, 9

Төлемінің атауы: Халықаралық саудаға және сыртқы операц салын салық.

1. 12. 2008ж арналған МБ жоспары: 12 098 502

1. 12. 2008ж арналған МБ фактісі: 12 132 917

Орындалу,%: 100, 3

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 12. 2008ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Кесте 2

2009 жылдағы ҚР мемлекеттік бюджет кірістерінде салықтық түсімдердің орындалуы

мың тенге

Төлемінің атауы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі

Орындалу,

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі

Ауытқу +/-

Орындалу,

Төлемінің атауы: 1

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 2

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 3

Орындалу,%: 5

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 6

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 7

Ауытқу +/-: 8

Орындалу,%: 9

Төлемінің атауы: Салықтық түсімдер

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 2127237657

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 2 228 681 798

Орындалу,%: 104, 8

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 745 959 011

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 777 674 333

Ауытқу +/-: 128 455 357

Орындалу,%: 104, 3

Төлемінің атауы: Корпоративтік табыс салығы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 659 770 200

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 643 668 528

Орындалу,%: 97, 6

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%:

Төлемінің атауы: Жеке табыс салығы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 264 049 241

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 268 724 614

Орындалу,%: 101, 8

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 264 049 241

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 268 724 614

Ауытқу +/-: 4 675 373

Орындалу,%: 101, 8

Төлемінің атауы: Әлеуметтік салық

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 227 541 421

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 232 839 686

Орындалу,%: 102, 3

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 227 541 421

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 232 839 686

Ауытқу +/-: 5 298 265

Орындалу,%: 102, 3

Төлемінің атауы: Мүлікке сал. салық

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 85 916 299

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 91 851 111

Орындалу,%: 106, 9

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 85 916 299

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 91 851 111

Ауытқу +/-: 5 934 812

Орындалу,%: 106, 9

Төлемінің атауы: Жер салығы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 12 282 273

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 13 022 133

Орындалу,%: 106, 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 12 282 273

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 13 022 133

Ауытқу +/-: 739 860

Орындалу,%: 106, 0

Төлемінің атауы: Көлік салығы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 16 270 554

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 17 521 354

Орындалу,%: 107, 7

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 16 270 554

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 17 521 354

Ауытқу +/-: 1 250 801

Орындалу,%: 107, 7

Төлемінің атауы: Бірыңғай жер салығы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 455 438

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 578 140

Орындалу,%: 126, 9

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 455 438

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 578 140

Ауытқу +/-: 122 702

Орындалу,%: 126, 9

Төлемінің атауы: Қосылған құн салығы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 467 114 500

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 515 933 456

Орындалу,%: 110, 5

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: 1) Ішкі өндіріс тауарларына ҚҚС

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 76 100 000

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 111 278 726

Орындалу,%: 146, 2

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: 2) Импортталатын тауарларға ҚҚС,

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 391 014 500

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 404 654 729

Орындалу,%: 103, 5

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: Акциздер, барлығы

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 54 402 702

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 57 393 429

Орындалу,%: 105, 5

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 37 074 431

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 38 815 180

Ауытқу +/-: 1 740 748

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: 1) Ішкі өндіріс тауарлар салынат. акциздер

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 37 096 393

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 38 837 142

Орындалу,%: 104, 7

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 37 074 431

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 38 815 180

Ауытқу +/-: 34 775 042

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: а) Алкоголь өніміне салынатын акциздер

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 17 306 309

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 18 556 287

Орындалу,%: 107, 2

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: б) Бензинге және дизель отынына салын. акциздер

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 171 777 998

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 201 185 703

Орындалу,%: 117, 1

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 85 047 371

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 94 093 796

Ауытқу +/-: 90 358 146

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: 2) Импортта тауарларға салын. акциздер

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 7 185 716

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 8 350 382

Орындалу,%: 116, 2

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 5 424 794

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 6 652 646

Ауытқу +/-: 6 031 369

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: Табиғи және басқа да ресур. пайдал. үшін түсімдер

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 1 790 207

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 2 375 030

Орындалу,%: 132, 7

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 872 007

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 1 218 689

Ауытқу +/-: 1 139 154

Орындалу,%: 110, 6

Төлемінің атауы: Алымдар

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 136 944 800

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 152 226 450

Орындалу,%: 111, 2

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 0

Ауытқу +/-: 0

Орындалу,%: 122, 6

Төлемінің атауы: Халық-қ саудаға сыртқы операц. . сал. салық

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 13 724

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 14 542

Орындалу,%: 106, 0

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 903

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 2 129

Ауытқу +/-: 2 122

Орындалу,%: 0, 0

Төлемінің атауы: Мемлекеттік баж

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 21 722 585

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 22 997 240

Орындалу,%: 105, 9

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 11 024 280

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 12 354 856

Ауытқу +/-: 11 162 006

Орындалу,%: 184, 9

Төлемінің атауы: Салықтық емес т.

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 109 361 899

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 136 175 507

Орындалу,%: 124, 5

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 20 202 586

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 22 390 532

Ауытқу +/-: 19 976 895

Орындалу,%: 12, 2

Төлемінің атауы: Негізгі капиталды сатудан түс. түсім

1. 02. 2008ж арналған МБ жоспары: 61 759 522

1. 02. 2008ж. арналған МБ фактісі: 35 887 389

Орындалу,%: 58, 1

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ жоспары: 56 301 474

1. 01. 2010ж. арналған ЖБ фактісі: 31 349 437

Ауытқу +/-: 27 332 571

Орындалу,%: 172, 3

Қайнар көзі: Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігінің статистикалық бюллетені №1, 2009ж

Кесте 2 көрсеткендей, 2009 жылдағы мемлекеттік бюджет кірістерінде салықтық түсімдердің орындалуы бойынша, айталық іште өндірілетін тауарларға салынатын ҚҚС бойынша +35, 2 млрд. теңгеге, яғни 146, 2% акциздердің барлығы - 2, 9 млрд. теңгеге, табиғи және басқа да ресурстарды пайдаланғаны үшін түсімдер бойынша - 584, 8 млн теңгеге асыра орындау байқалып отыр. Бұл салық заңнамасын жетілдіру бойынша әкімшілік қабылданған шаралардың дұрыстығын куәландырады.

Салықтық әкімшілік жүргізген тексерудің нәтижесінде 2008-2009 жылдардағы корпорациялық табыс салығы бойынша декларацияда талдаудың өзі ғана жалпы сомасы 1, 0 трлн. теңгеге төмендетілген және табыс көзі қысқартылған табыстардың бар екенін көрсетіп отыр (3 кесте) .

Корпоративтік табыс салығы бойынша салық салынатын табыс сомасын төмендету сауда және қызмет көрсету саласында көбірек кездеседі. Ал, аймақтар бөлігінде қарастыратын болсақ, Алматы, Астана және Қарағанды мен Маңғыстау облыстарында көптеп кездеседі.

Кесте 3

Салық салынатын табыс мөлшері азайтылып, шегерім мөлшері жоғарылатып көрсетілген экономика салалары

млн. теңге

Табыс сомасын төмендету

Жоғарылатылған шегерім

Қосымша анықталған ССТ

саны

сомасы

саны

сомасы

: Жалпы ҚР бойынша

Табыс сомасын төмендету: 5678

Жоғарылатылған шегерім: 601749

Қосымша анықталған ССТ: 10417

1704075

2305824

: Ауыл шаруашылығы

Табыс сомасын төмендету: 876

Жоғарылатылған шегерім: 65607

Қосымша анықталған ССТ: 173

2653

68260

: Тау-кен өндірісі

Табыс сомасын төмендету: 53

Жоғарылатылған шегерім: 11131

Қосымша анықталған ССТ: 107

28422

39553

: Өңдеу өнеркәсібі

Табыс сомасын төмендету: 603

Жоғарылатылған шегерім: 42254

Қосымша анықталған ССТ: 1474

286285

328539

: Құрылыс

Табыс сомасын төмендету: 730

Жоғарылатылған шегерім: 40920

Қосымша анықталған ССТ: 1557

107299

148219

: Сауда, қызмет

Табыс сомасын төмендету: 2484

Жоғарылатылған шегерім: 378846

Қосымша анықталған ССТ: 5000

1103268

1482114

: Көлік және байланыс

Табыс сомасын төмендету: 208

Жоғарылатылған шегерім: 26394

Қосымша анықталған ССТ: 511

37721

64115

: Жылжымайтын мүлікпен операция

Табыс сомасын төмендету: 442

Жоғарылатылған шегерім: 25991

Қосымша анықталған ССТ: 921

38544

64535

: Басқа да коммуналды қызмет

Табыс сомасын төмендету: 70

Жоғарылатылған шегерім: 875

Қосымша анықталған ССТ: 159

6147

7022

: Қайнар көзі: Д. Кушубаева. По анализу декларации КПН. // Вестник НС РК. №6. 2008г.

Сауда және автомобиль жөндеу мен басқа да тұрмыстық қызмет көрсету саласында қызмет ететін кәсіпорындар бойынша табысты төмендетіп көрсетудің үлесі басқа салалармен салыстырғанда әолде қайда жоғары, барлық төмендетудің 43, 7 пайызын құрайды. Екінші орында, ауыл шаруашылығы мен өңдеу өнеркәсібі, сәйкесінше 15, 4 және 10, 6 пайызды құрайды.

Салықтық әкімшілік жүргізумен қатар, тексеру барысында есепте тұрған тұлғалардан алынған салықтар мен төлемдерден, айыппұл мен өсiмпұл негiзiнде түскен түсiм нәтижесiн келесi 4 кестеден көруге болады.

Кесте 4

Алматы қаласы бойынша 2008-2009 жылдардағы салық тексерулері нәтижесiнде қосымша есептелген сомалар көрсеткiшi

(мың теңге)

Төлем түрлері

2008 жыл

2009 жыл

Ауытқу, нақты 2009-2008жж.

(+; -)

Төлем түрлері: Заңды тұлғалардан алынатын салықтар

2008 жыл: 2119430, 1

2009 жыл: 2832439, 1

Ауытқу, нақты 2009-2008жж.: 713009

133, 6

Төлем түрлері: Жеке тұлғалардан алынатын салықтар

2008 жыл: 43142, 1

2009 жыл: 24741, 4

Ауытқу, нақты 2009-2008жж.: -18400, 7

57, 3

Төлем түрлері: Басқа да салықтар мен міндетті төлемдер

2008 жыл: 11403, 3

2009 жыл: 4802, 3

Ауытқу, нақты 2009-2008жж.: -6601

42, 1

Төлем түрлері: Барлығы:

2008 жыл: 2173975, 5

2009 жыл: 2861982, 8

Ауытқу, нақты 2009-2008жж.: 688007, 3

131, 6

Қайнар көзі: Алматы қаласы бойынша Салық басқармасы мәліметтері негізінде жасалды.

Жоғарыдағы 4 кесте мәлiметтерi бойнша салықтар мен бюджетке төленетiн басқа да төлемдер 2009 жылы 2008 жылмен салыстырғанда 688, 0 млн. теңгеге өсiп, 131, 6 пайызды құрап, 31, 6 пайызға өсiп отыр. Заңды тұлғалар салығы 713, 0 млн. теңгеге өсiп, 133, 6 пайызды құрап отыр. Ал жеке тұлғалардан түскен қаржы 18, 4 млн. теңгеге азайып, 57, 3 пайызға орындалды.

Салық қызметi органдарының қызметкерлерiнiң салық әкімшілігін қолдана отырып, заңды тұлғаларға жүргiзiлген салық тексерулерiнiң қорытындысын және жеке тұлғаларға жүргiзiлген салық тексерулерінің қорытындысында, 2009 жылғы тексерiс нәтижесiне баға беруiмiзге болады. Сонымен қатар, тұлғалардың өз мiндеттерiн атқаруына бақылау жасауда салық тексерулерінің маңызы зор немесе Алматы қаласы бойынша салық басқармасы қызметкерлерінің атқарған салық әкімшілігі қызметтерінің нәтижесінде бюджетке түсетін салық мөлшері біршама артқан немесе оны келесі 5-кесте мәліметтерінен көруге болады.

Кесте 5

Алматы қаласы бойынша салық қызметi органдарының 2008-2009

жылдардағы заңды тұлғаларға жүргiзiлген салық тексерiсi нәтижесi

Мың тенге

Салықтар

2008 жыл

2009 жыл

Ауытқу, 2009-2008 жж

(+; -)

Салықтар:

Корпорациялық табыс салығы

Қосылған құн салығы