Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі «электронды үкімет» туралы жалпы түсінік
Жоспар
Кіріспе
Ι Негзгі бөлім
1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару құрылуы ұйымдастыруды қалыптастыру туралы мемлекеттік органдар және олардың жіктелуі.
2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі «Электронды үкімет» туралы жалпы түсінік.
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі Кәсіби Үкімет қалыптастыру.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Ι Негзгі бөлім
1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару құрылуы ұйымдастыруды қалыптастыру туралы мемлекеттік органдар және олардың жіктелуі.
2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі «Электронды үкімет» туралы жалпы түсінік.
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі Кәсіби Үкімет қалыптастыру.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстан бүгінгі таңда әлеуметтік – экономикалық жаңару мен саяси демократияландырудың жаңа кезеңіне қадам басқалы тұр.
Мен өзіміздің әлемдік рейтинг кестесінің жоғары бөлігіне іліккен елдер тобының ішінен орын алуымызға мүмкіндік беретін білемін – деп...! Ел басшымыз Н.Ә. Назарбаев «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы» Қазақстан халқына жолдауында айтылған еді! Осы жолдауында Үкіметке қоятын талаптар көп болды, бір мысал келтіретін жәйт «Электронды Үкімет» жобасын іске асыруды жеделдетілсін. Ол үшін биылғы жылы «Біріздендірілген номерлердің ұлттық тізімі туралы» заңға тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізулуге тиіс. Мысалы, нақты іске асырылған жағдайда мұның өзі әрбір азаматтың енді қазіргі кезде жиі талап етіліп жүрген СТН, ӘЖК, төлқұжат нөмірі және басқа да құжаттардың орнына өзінің әмбебаб дербес кодын иеленуге мүмкіндік береді.
Қазақстан бүгінгі таңда әлеуметтік – экономикалық жаңару мен саяси демократияландырудың жаңа кезеңіне қадам басқалы тұр.
Мен өзіміздің әлемдік рейтинг кестесінің жоғары бөлігіне іліккен елдер тобының ішінен орын алуымызға мүмкіндік беретін білемін – деп...! Ел басшымыз Н.Ә. Назарбаев «Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті 50 елдің қатарына кіру стратегиясы» Қазақстан халқына жолдауында айтылған еді! Осы жолдауында Үкіметке қоятын талаптар көп болды, бір мысал келтіретін жәйт «Электронды Үкімет» жобасын іске асыруды жеделдетілсін. Ол үшін биылғы жылы «Біріздендірілген номерлердің ұлттық тізімі туралы» заңға тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізулуге тиіс. Мысалы, нақты іске асырылған жағдайда мұның өзі әрбір азаматтың енді қазіргі кезде жиі талап етіліп жүрген СТН, ӘЖК, төлқұжат нөмірі және басқа да құжаттардың орнына өзінің әмбебаб дербес кодын иеленуге мүмкіндік береді.
Пайдаланылған әебиеттер.
1. «Әкімшілік құқық мәні бойынша дәрістер С.Б.Болтбекұлы Алматы 2004.
2. «Қазақстан Республикасының Конституциясы» Алматы 2002.
3. «Мемлекет және құқықтық теория негіздері» Алматы 2003.
4. www. government. kz
5. www. akorda. kz
6. www. google. kz
1. «Әкімшілік құқық мәні бойынша дәрістер С.Б.Болтбекұлы Алматы 2004.
2. «Қазақстан Республикасының Конституциясы» Алматы 2002.
3. «Мемлекет және құқықтық теория негіздері» Алматы 2003.
4. www. government. kz
5. www. akorda. kz
6. www. google. kz
Тақырып: Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік басқару құрылуы
ұйымдастыруды қалыптастыру рационализациясы
Жоспар
Кіріспе
Ι Негзгі бөлім
1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару құрылуы ұйымдастыруды
қалыптастыру туралы мемлекеттік органдар және олардың жіктелуі.
2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі Электронды
үкімет туралы жалпы түсінік.
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі Кәсіби
Үкімет қалыптастыру.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстан бүгінгі таңда әлеуметтік – экономикалық жаңару мен саяси
демократияландырудың жаңа кезеңіне қадам басқалы тұр.
Мен өзіміздің әлемдік рейтинг кестесінің жоғары бөлігіне іліккен елдер
тобының ішінен орын алуымызға мүмкіндік беретін білемін – деп...! Ел
басшымыз Н.Ә. Назарбаев Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті
50 елдің қатарына кіру стратегиясы Қазақстан халқына жолдауында айтылған
еді! Осы жолдауында Үкіметке қоятын талаптар көп болды, бір мысал
келтіретін жәйт Электронды Үкімет жобасын іске асыруды жеделдетілсін. Ол
үшін биылғы жылы Біріздендірілген номерлердің ұлттық тізімі туралы заңға
тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізулуге тиіс. Мысалы, нақты іске
асырылған жағдайда мұның өзі әрбір азаматтың енді қазіргі кезде жиі талап
етіліп жүрген СТН, ӘЖК, төлқұжат нөмірі және басқа да құжаттардың орнына
өзінің әмбебаб дербес кодын иеленуге мүмкіндік береді.
I. Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару құрылуы ұйымдастыруды
қалыптастыру туралы мемлекеттік органдар және олардың жіктелуі.
Мемлекет тетілі – мемлекеттің функциясын, алдына қойған мақсатын іске
асыруға арналған мемлекет органдардың жүйесі.
Мемлекет тетілігінің, қоғамның өркениетті даму кезеңдерінде әртүрлі
құрылымдары жәңе қызметтері болған. Адам баласының қоғамы, прогресс жолымен
жылжи отырып, мемлекеттік органдар құрған, мемлекеттің қызметін өз мәнінде
қамтамасыз еткен. Мемлекет тетілінің құрамдық және қызметтің әртүрлігі,
оның жалпылама және көптеген бұрынғы және қазіргі мемлекеттерге тән
сипаттағы маңызды белгілерін бөліп көрсетуге мүмкіндік береді.
Мемлекет тетіліне – қоғамды мемлекеттік басқару және оның негізгі
мүдделерін қорғау жатады және арнайы органдардың мекемелердің жүйесі арқылы
іске асырлады.
Мемлекет тетіктің жалпы сипаттағы белгілері мынадан көрінеді:
Біріншіден, мемлекет тетілі арнайы басқарумен шұғылданатын адамдардан
тұрады (заң шығарумен, заңды орындаумен, оларды бұзудан қорғайды).
Екіншіден, мемлекеттік тетік органдардың және мекемелердің қиын жүйесі,
өздерінің негізгі билік қызметтерін іске асыруға тығыз байланыста болады.
Үшіншіден, мемлекеттік аппарат бөліктерінің барлық қызметтері
ұйымдастыру және қаржы құралдармен қамтамасыз етіледі, ал керек жағдайда
мәжбүрлеу арқылы іске асырылады.
Төртіншіден, мемлекет тетігі азаматтардың заңды мүдделерін, құқықтарын
қорғауға арналған. Мемлекеттік органдардың өктемдік міндеттері құқықпен
шектеледі, ал жағдай мемлекет пен жеке адамдардың арасындағы адалдық
қатынасты толығыменқамтамасыз етеді.
Мемлекет тетігін құру және қызметін белгілеу объективтік сипаттағы
белгілі принциптердің негізінде іске асырылады. Мемлекеттік органдарды
құруда және жұмыс процесінде жан жақты есепке алу, қоғамды мемлекеттік
басқаруда толық тиімділікті қамтамасыз етеді.
Осыған дейінгі кеңес үкіметі кезінде, мемлекет аппараты құрудағы
негізгі принциптердің негізінде іске асырылады. Мемлекеттік органдарды
құруда және жұмыс процесінде негізгі принциптерге заң ғылымдары мына
принциптерді ұсынды! Мемлекеттік басқарудағы халықтың толық қатынасу
принципі, демократиялық центрамум, пролетарлық интернационализм,
социалистік заңдылық, социалистік жоспарлылық, есеп және тексеру, мемлекет
аппараты бөлімдерінің қызметінде партиялық басшылықты күшейту.
Қоғам өміріндегі саяси, экономикалық жағы басқа салалардағы үлкен
өзгерістер, мемлекеттік органдардың құрлымына, мазмұнына және қызметтерінің
сипатына айтарлықтай өзгерістер енгізеді. Оларға мыналарды жатқызуға
болады:
1) Мемлекеттік аппараттардың барлық бөліктеріне азаматтардың мүдделерін
жоғары қою принципі тән. Ол демократиялық сайлау жүйесімен,
әлеуметтік – экономикалық, саяси, жеке адамдардың құқықтарына,
азаматтардың бостандығына кепілдік жасауы, мемлекттік органдардың әр
түрлі қызметтерімен қамтамасыз етілуі.
2) Өкіметті бөлу принципі ( заң шығаратын, орындайтын, соттық ), сол
арқылы өкімет органдары және лауазымды адамдар жағынан болатын
бассыздықты жоятын тетіктер құрылады.
3) Мемлекеттік аппараттың жұмысындағыжариялылық және ашықтық принципі.
Мысалы, мемлекет азаматтарыныңжалпы халықтың дауыс беру негізінде
(референдум), халықтың мүдделеріне қарсы, мемлекеттің қай органдары
болмасын өз шешімдерін жояды, сонымен бірге, бұған халықаралық
қатынастардағы да кіреді.
4) Жоғары мамандық және мемлекеттік органдардың құдіреттілігі, олардың
жоғарғы ғылыми деңгейде мемлекет өміріндегі мәселелерді халықтың
мүддесіне сай шешуінде.
5) Заңдылық принцип – барлық мемлекет тетігін құпатын бөліктердің елмен
және бірімен-бірінің қарым-қатынасы, сонымен қатар әр түрлі қоғамдық
топтармен және ұйымдардың құқықтық бастамасы.
6) Демократизм принципі, мемлекеттік органдардың қызметін белгілегенде,
азаматтардың көпшілігінің әр түрлі мүддесін, діни ерекшеліктерін,
ұлттық мәдениетін, дәстүрлерін есепке алуға мүмкіндік береді.
7) Федеративті (одақтың) мемлекеттерде, мемлекеттік аппараттың қызметін
белгілегендегі ең маңызды принципке субординация және жалпы
федералдық органдардың (орталықпен) және мемлекеттік билікпен
федерация мүшелерінің арасындағы бір-бірімен келіскен әрекеті жатады.
Мемлекет органдары – мемлекет аппаратының бір бөлігі, заңға байланысты
өзіндік құрамы бар, қоғамдық өмірдің бір жағын басқаруға қатаң түрде
міндеттелген, басқа мемлекеттік тетік бөліктерімен әрекеттес, біртұтастықты
құрады.
Жоғарыдағы түсініктемеден көрінгеніндей, мемлекеттік органдардың
өзіндік белгілері бар:
1. мемлекет тетігінің дербес бөлігі ретінде көрінеді.
2. мемлекеттік органдар тек құқықтық актілер негізінде құрылып әрекет
жасайды.
3. тек өзінетән мақсаттар мен функцияларды орындайды және соған сай
нысандармен әдістерді пайдаланады.
4. билік өкілдігі берілген және қажетті кезде мәжбүрлеу шарасын қолдана
алған.
5. алдына қойған мақсатқа жету үшін, құрылған мемлекеттік қызметтермен
соған сай бөлімдерден тұрады.
6. міндетін жүзеге асыру үшін, құрылған мемлекеттік өзіне сай құрамы,
материалдық негізі және қаржы құралдары бар.
Мемлекеттік қызметті іске асыру нысаны мен мемлекеттік органдар:
өкіметті, атқарушы, иелік, сот, прокурорлық және басқа тексеру – бақылау
органдарына топтасады.
Енді өзіміздің еліміздегі мемлекеттік аппараттың яғни айтылған
биліктерге тоқтала кетсек.
А) Қазақстан Республикасының Үкіметі және Атқарушы билік органдары.
Үкімет – жоғарғы атқарушы және билеуші мемлекеттік орган, тікелей елді
басқарады. Оның құқықтық мәртебесінің негіздері Конституциялық V –
бөлімінде бекітілген.
Үкіметтің құдіреті, ұйымдастырылуы мен қызмет атқаруының тәртібі
Президенттің Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы 1995ж 6 мамырындағы
конституциялық заңмен белгіленген.
Үкімет Республика конституциясының, аталған жарлық пен Конституциялық
заңның, Республиканың өзге де заңнамаларының негізінде және оларды орындау
үшін қызмет атқарады.
Үкіметті Президент Конституцияда көзделген тәртіппен құрады.
Республиканың Премьер-Министрі өзі тағайындалғаннан кейін он күн мерзімде
Үкіметтің құрылымы мен құрамы туралы Республика Президентіне ұсыныс
енгізеді.
Үкіметтің құрылымын министрліктер және өзге де орталық атқарушы
органдар құрайды.
Үкімет – алқалы орган. Оның құрамына Үкімет мүшелері – Премьер –
министрі, оның орынбасарлары, министрлер және республиканың өзге де
лауазымды адамдары кіреді.
Үкімет мүшесі Қазақстан халқына және Президентіне Үкімет туралы
Конституциялық заңда белгіленген мазмұнда ант береді.
Премьер – Министрді Президент Парламнтінің келісімен қызметке
тағайындайды. Үкіметтің басқа мүшелерін де Президент тағайындайды.
Үкіметтің негізгі конституциялық өкіметтіктеріне:
1) Мемлекттің әлеуметтік – экономикалық саясатының, оның қорғаныс
қабілетінің, қауіпсіздігінің, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етудің
негізгі бағыттарын әзірлеу және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастыру.
2) Парламентке Республикалық бюджетті және оның атқарылуы туралы есепті
ұсыну, бюджеттің және оның атқарылуын қамтамасыз ету.
3) Мәжіліске заң жобаларын енгізу және заңдарын орындалуын қамтамасыз
ету.
4) Мемлекеттік меншікті басқаруды ұйымдастыру.
5) Республиканың сыртқы саясатын жүргізу жөнінде шаралар әзірлеу.
6) Министрліктердің, өзге де орталық және жергілікті атқарушы органдардың
қызметіне басшылық жасау.
7) Республиканың министрліктері, өзге де орталық және жергілікті атқарушы
органдары актілерінің қолданылуын толық не бір бөлігінде жою немесе
тоқтата тұру.
8) Үкімет құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдардың басшыларын
қызметке тағайындап, қызметтен босату.
9) Конституциямен, заңдармен және Президент актілерімен өзіне жүктелген
өзге де қызметтерді орындау жатады.
Министрліктердің және өзге де орталық атқарушы органдардың басшылары
болып табылатын Үкімет мүшелері:
1. тиісті мемлекеттік органдарға басшылықты жүзеге асырады.
2. өз құдіреті жөнінде шешімдер қабылдауға дербес болады.
3. Премьер – Министрдің алдында өздеріне бағынышты мемлекеттік
органдардыңжұмысы үшін дербес жауап береді.
4. тиісті мемлекеттік органдардың қарауындағы мемлекеттік басқару
саласындағы істің жайына және заңдардың, Президент пен Үкімет
актілерінің орындалуын қамтамасыз ету үшін жауап береді.
Конституцияның 57-бабының 6-тармақшасында көзделген ретте, яғни өз
қызметі мәселелері жөнінде министр Парламент палаталарында есеп береді.
Атқарушы биліктің орталық органдардың олардың қызметінің сипатына қарай
салалық құдыретті органдарға, сала аралық құдыретті органдарға, бақылау
және қадағалау органдарына, мемлекеттің арнайы немесе ерекше функцияларын
іске асыратын мамандырылған мемлекеттік органдарға бөлуге болады.
Қазіргі кезде төмендегі салалар бойынша республиканың мынадай атқарушы
органдар бар:
а) экономика саласы бойынша: Қазақстан Республикасының экономика және
бюджетті жоспарлау; индустрия және сауда; энергетика және минералды
ресурстар; ауыл шаруашылығы; көлік және коммуникация; қаржы; қоршаған
ортаны қорғау министрліктері; Қазақстан Республикасының мемлекеттік
материалдық резервтер жөніндегі; табиғи монополияларды реттеут және
бәсекелестікті қорғау жөніндегі; жер ресурстарын басқару жөніндегі;
статистика жөніндегі агентктер;
ә) әлеуметтік—мәдениет салалары бойынша: Қазақстан Республикасының
білім және ғылы; Денсаулық сақтау; Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау;
Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрліктері; Туризм және спорт
жөніндегі агенттіктер;
б) әкімшілік—саяси қызмет салалары бойынша: Қазақстан Республикасының
Әділет, Ішкі істер, Қорғаныс, Сыртқы істер министрліктері; Қазақстан
Республикасының Қаржы полициясы; Кезендік бақылау; Мемлекеттік құпияларды
қорғау жөніндегі төтенше жағдайлар жөніндегі агенттіктері.
Министрлердің құрамында Үкімет құратын ведомстволар (комитеттер)
болады. Мысалы, индустрия және сауда министрлігінің Құрылыс істер
жөніндегі; Шағын бизнесті қолдау жөніндегі; Сауда және т.б. жөніндегі
комитеттер; Әділет министрлігінің тіркеу; Қылмыстық атқару жүйесі және т.б.
жөніндегі комитеттері.
II. Мемлекеттік басқару жүйесіндегі Электронды Үкімет туралы жалпы
түсінік.
Ел басының биылғы халыққа жолдауында елімізде электронды үкімет жүйесін
енгізуді тездету жайлы айтылған болатын. Бұл жүйе іске қосылса, компьютері
интернет желісіне қосылған кез-келген азаматқа үйде отырып-ақ мемлекеттік
мекемелерден керекті құжаттарды алуына, лезде түрлі төлемдерде жүзеге
асыруына мүмкіндік жасалады. Жүйенің тағы бір жаңашылдығы—енді әрбір
азаматтың жеке кодтың орнына жүреді. Қазақстанда электронды үкімет жүйесін
енгізу бағдарламасы үш кезеңнен жүзеге аспақ. Нәтижесіндемемлекеттік
органдардың жұмысы тиімді әрі көпшілікке ашық болады. Бұл адамдарды бір
есіктен бір есікке құшақ-құшақ қағаз арқалап жүруден босатады. Коммуналдық
қызмет үшін ақы төлеу, мүлікті тіркеу секілді түрлі сұрақтарыңызға бір
жерде отырып-ақ жауп алуға және іске асыруға мүмкіндік береді. Ол үшін
электронды үкіметтің сайтына кіріп, қажетті мекемеңізге сұрау салсаңыз
болғаны. Бір сөзбен айтқанда еліміздегі ақпараттық теңсіздікті жояды.
Бірінші, кезең ақпараттық, онда мына электронды үкіметтің порталы
арқылы біз халыққа ашық түрде ақпараттық қызметтер береміз. Екінші кезеңде
интерактивтік қызметтер, олар атап айтқанда салық декларациясын тапсыру,
лицензиялар, рұқсаттар алу. Үшінші кезең—транцизиялық кезең,мұнда
электронды үкімет арқылы коммуналдық қызмет түрлерін төлеуге болады, яғни
қаржылық кезең.
Қазір бағдарламаның бірінші кезеңі—ақпараттық қызмет ұсыну жүйесін
енгізудің соңғы дайындықтары жүріп жатыр. Электронды үкіметің бірінші
кезеңі үстіміздегі жылдың 12 сәуірінде іске қосылмақ. Алғашқыда халыққа 10
министрлік пен бірқатар веомоствалар ғана ашық болады. Қалғандары жыл
соңына дейін осы қатарға еңбек Электронды Үкімет жүйесі өз деңгейінде
жұмыс істеуі үшін көпшіліктің интернетке қосылуға мүмкіндігі болуықажет.
Мамандар бұл мәселеде жақын уақытта өз шешімін табады дейді. Ол үшін
интерет қызметінің тарифы арзандатылмақ. Интернет тарифы белгілі өте
жоғары. Осы жыл ішішінде алғашқы 6 айдаы 25 пайызға және жыл соңына дейін
тағы да 25 пайызға төмендету жоспарланып отыр. Қазір Қазақстандықтардың
басым бөлігінің жеке компьютері жоқ, бұл да электронды үкімет жүйесінің
толыққанды жұмыс істеуіне кедергі болады. Осыған орай енді Алматы
қаласындағы және жаңа ұлттық ақпараттық технопаркте компьютер құрастыру
жоспарланып отыр.
Қарапайым халқы үшін қажетті болған күнделікті қолданысқа қолайлы
компьютерлер жасап шығару бағдарламасы да қолға алынайын деп тұр. Бұл,
әрине, ақпараттық технологиялар паркі іске қосылғанда толық қолға алынады
деп есептейміз. Осы 300 долларлық компьютерді жасау арқылы индустрия сауда
министрлігі бүгінгі күнде үкімет алдындағы электронды үкімет жүйесін қосуға
үлкен үлесі болады деп есептейміз.
Сондай-ақ бағдарлама бойынша әрбір азаматқа жеке код беріледі. Алдағы
уақытта біртіндеп қолданысқа енетін бұлкоджаңа пластикалық үлгіде шығатын
жеке куәлікке микро ... жалғасы
ұйымдастыруды қалыптастыру рационализациясы
Жоспар
Кіріспе
Ι Негзгі бөлім
1) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару құрылуы ұйымдастыруды
қалыптастыру туралы мемлекеттік органдар және олардың жіктелуі.
2) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі Электронды
үкімет туралы жалпы түсінік.
3) Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару жүйесіндегі Кәсіби
Үкімет қалыптастыру.
Қорытынды
Пайдаланылған әдебиеттер
Кіріспе
Қазақстан бүгінгі таңда әлеуметтік – экономикалық жаңару мен саяси
демократияландырудың жаңа кезеңіне қадам басқалы тұр.
Мен өзіміздің әлемдік рейтинг кестесінің жоғары бөлігіне іліккен елдер
тобының ішінен орын алуымызға мүмкіндік беретін білемін – деп...! Ел
басшымыз Н.Ә. Назарбаев Қазақстанның әлемдегі бәсекеге барынша қабілетті
50 елдің қатарына кіру стратегиясы Қазақстан халқына жолдауында айтылған
еді! Осы жолдауында Үкіметке қоятын талаптар көп болды, бір мысал
келтіретін жәйт Электронды Үкімет жобасын іске асыруды жеделдетілсін. Ол
үшін биылғы жылы Біріздендірілген номерлердің ұлттық тізімі туралы заңға
тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізулуге тиіс. Мысалы, нақты іске
асырылған жағдайда мұның өзі әрбір азаматтың енді қазіргі кезде жиі талап
етіліп жүрген СТН, ӘЖК, төлқұжат нөмірі және басқа да құжаттардың орнына
өзінің әмбебаб дербес кодын иеленуге мүмкіндік береді.
I. Қазақстан Республикасының мемлекеттік басқару құрылуы ұйымдастыруды
қалыптастыру туралы мемлекеттік органдар және олардың жіктелуі.
Мемлекет тетілі – мемлекеттің функциясын, алдына қойған мақсатын іске
асыруға арналған мемлекет органдардың жүйесі.
Мемлекет тетілігінің, қоғамның өркениетті даму кезеңдерінде әртүрлі
құрылымдары жәңе қызметтері болған. Адам баласының қоғамы, прогресс жолымен
жылжи отырып, мемлекеттік органдар құрған, мемлекеттің қызметін өз мәнінде
қамтамасыз еткен. Мемлекет тетілінің құрамдық және қызметтің әртүрлігі,
оның жалпылама және көптеген бұрынғы және қазіргі мемлекеттерге тән
сипаттағы маңызды белгілерін бөліп көрсетуге мүмкіндік береді.
Мемлекет тетіліне – қоғамды мемлекеттік басқару және оның негізгі
мүдделерін қорғау жатады және арнайы органдардың мекемелердің жүйесі арқылы
іске асырлады.
Мемлекет тетіктің жалпы сипаттағы белгілері мынадан көрінеді:
Біріншіден, мемлекет тетілі арнайы басқарумен шұғылданатын адамдардан
тұрады (заң шығарумен, заңды орындаумен, оларды бұзудан қорғайды).
Екіншіден, мемлекеттік тетік органдардың және мекемелердің қиын жүйесі,
өздерінің негізгі билік қызметтерін іске асыруға тығыз байланыста болады.
Үшіншіден, мемлекеттік аппарат бөліктерінің барлық қызметтері
ұйымдастыру және қаржы құралдармен қамтамасыз етіледі, ал керек жағдайда
мәжбүрлеу арқылы іске асырылады.
Төртіншіден, мемлекет тетігі азаматтардың заңды мүдделерін, құқықтарын
қорғауға арналған. Мемлекеттік органдардың өктемдік міндеттері құқықпен
шектеледі, ал жағдай мемлекет пен жеке адамдардың арасындағы адалдық
қатынасты толығыменқамтамасыз етеді.
Мемлекет тетігін құру және қызметін белгілеу объективтік сипаттағы
белгілі принциптердің негізінде іске асырылады. Мемлекеттік органдарды
құруда және жұмыс процесінде жан жақты есепке алу, қоғамды мемлекеттік
басқаруда толық тиімділікті қамтамасыз етеді.
Осыған дейінгі кеңес үкіметі кезінде, мемлекет аппараты құрудағы
негізгі принциптердің негізінде іске асырылады. Мемлекеттік органдарды
құруда және жұмыс процесінде негізгі принциптерге заң ғылымдары мына
принциптерді ұсынды! Мемлекеттік басқарудағы халықтың толық қатынасу
принципі, демократиялық центрамум, пролетарлық интернационализм,
социалистік заңдылық, социалистік жоспарлылық, есеп және тексеру, мемлекет
аппараты бөлімдерінің қызметінде партиялық басшылықты күшейту.
Қоғам өміріндегі саяси, экономикалық жағы басқа салалардағы үлкен
өзгерістер, мемлекеттік органдардың құрлымына, мазмұнына және қызметтерінің
сипатына айтарлықтай өзгерістер енгізеді. Оларға мыналарды жатқызуға
болады:
1) Мемлекеттік аппараттардың барлық бөліктеріне азаматтардың мүдделерін
жоғары қою принципі тән. Ол демократиялық сайлау жүйесімен,
әлеуметтік – экономикалық, саяси, жеке адамдардың құқықтарына,
азаматтардың бостандығына кепілдік жасауы, мемлекттік органдардың әр
түрлі қызметтерімен қамтамасыз етілуі.
2) Өкіметті бөлу принципі ( заң шығаратын, орындайтын, соттық ), сол
арқылы өкімет органдары және лауазымды адамдар жағынан болатын
бассыздықты жоятын тетіктер құрылады.
3) Мемлекеттік аппараттың жұмысындағыжариялылық және ашықтық принципі.
Мысалы, мемлекет азаматтарыныңжалпы халықтың дауыс беру негізінде
(референдум), халықтың мүдделеріне қарсы, мемлекеттің қай органдары
болмасын өз шешімдерін жояды, сонымен бірге, бұған халықаралық
қатынастардағы да кіреді.
4) Жоғары мамандық және мемлекеттік органдардың құдіреттілігі, олардың
жоғарғы ғылыми деңгейде мемлекет өміріндегі мәселелерді халықтың
мүддесіне сай шешуінде.
5) Заңдылық принцип – барлық мемлекет тетігін құпатын бөліктердің елмен
және бірімен-бірінің қарым-қатынасы, сонымен қатар әр түрлі қоғамдық
топтармен және ұйымдардың құқықтық бастамасы.
6) Демократизм принципі, мемлекеттік органдардың қызметін белгілегенде,
азаматтардың көпшілігінің әр түрлі мүддесін, діни ерекшеліктерін,
ұлттық мәдениетін, дәстүрлерін есепке алуға мүмкіндік береді.
7) Федеративті (одақтың) мемлекеттерде, мемлекеттік аппараттың қызметін
белгілегендегі ең маңызды принципке субординация және жалпы
федералдық органдардың (орталықпен) және мемлекеттік билікпен
федерация мүшелерінің арасындағы бір-бірімен келіскен әрекеті жатады.
Мемлекет органдары – мемлекет аппаратының бір бөлігі, заңға байланысты
өзіндік құрамы бар, қоғамдық өмірдің бір жағын басқаруға қатаң түрде
міндеттелген, басқа мемлекеттік тетік бөліктерімен әрекеттес, біртұтастықты
құрады.
Жоғарыдағы түсініктемеден көрінгеніндей, мемлекеттік органдардың
өзіндік белгілері бар:
1. мемлекет тетігінің дербес бөлігі ретінде көрінеді.
2. мемлекеттік органдар тек құқықтық актілер негізінде құрылып әрекет
жасайды.
3. тек өзінетән мақсаттар мен функцияларды орындайды және соған сай
нысандармен әдістерді пайдаланады.
4. билік өкілдігі берілген және қажетті кезде мәжбүрлеу шарасын қолдана
алған.
5. алдына қойған мақсатқа жету үшін, құрылған мемлекеттік қызметтермен
соған сай бөлімдерден тұрады.
6. міндетін жүзеге асыру үшін, құрылған мемлекеттік өзіне сай құрамы,
материалдық негізі және қаржы құралдары бар.
Мемлекеттік қызметті іске асыру нысаны мен мемлекеттік органдар:
өкіметті, атқарушы, иелік, сот, прокурорлық және басқа тексеру – бақылау
органдарына топтасады.
Енді өзіміздің еліміздегі мемлекеттік аппараттың яғни айтылған
биліктерге тоқтала кетсек.
А) Қазақстан Республикасының Үкіметі және Атқарушы билік органдары.
Үкімет – жоғарғы атқарушы және билеуші мемлекеттік орган, тікелей елді
басқарады. Оның құқықтық мәртебесінің негіздері Конституциялық V –
бөлімінде бекітілген.
Үкіметтің құдіреті, ұйымдастырылуы мен қызмет атқаруының тәртібі
Президенттің Қазақстан Республикасының Үкіметі туралы 1995ж 6 мамырындағы
конституциялық заңмен белгіленген.
Үкімет Республика конституциясының, аталған жарлық пен Конституциялық
заңның, Республиканың өзге де заңнамаларының негізінде және оларды орындау
үшін қызмет атқарады.
Үкіметті Президент Конституцияда көзделген тәртіппен құрады.
Республиканың Премьер-Министрі өзі тағайындалғаннан кейін он күн мерзімде
Үкіметтің құрылымы мен құрамы туралы Республика Президентіне ұсыныс
енгізеді.
Үкіметтің құрылымын министрліктер және өзге де орталық атқарушы
органдар құрайды.
Үкімет – алқалы орган. Оның құрамына Үкімет мүшелері – Премьер –
министрі, оның орынбасарлары, министрлер және республиканың өзге де
лауазымды адамдары кіреді.
Үкімет мүшесі Қазақстан халқына және Президентіне Үкімет туралы
Конституциялық заңда белгіленген мазмұнда ант береді.
Премьер – Министрді Президент Парламнтінің келісімен қызметке
тағайындайды. Үкіметтің басқа мүшелерін де Президент тағайындайды.
Үкіметтің негізгі конституциялық өкіметтіктеріне:
1) Мемлекттің әлеуметтік – экономикалық саясатының, оның қорғаныс
қабілетінің, қауіпсіздігінің, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етудің
негізгі бағыттарын әзірлеу және олардың жүзеге асырылуын ұйымдастыру.
2) Парламентке Республикалық бюджетті және оның атқарылуы туралы есепті
ұсыну, бюджеттің және оның атқарылуын қамтамасыз ету.
3) Мәжіліске заң жобаларын енгізу және заңдарын орындалуын қамтамасыз
ету.
4) Мемлекеттік меншікті басқаруды ұйымдастыру.
5) Республиканың сыртқы саясатын жүргізу жөнінде шаралар әзірлеу.
6) Министрліктердің, өзге де орталық және жергілікті атқарушы органдардың
қызметіне басшылық жасау.
7) Республиканың министрліктері, өзге де орталық және жергілікті атқарушы
органдары актілерінің қолданылуын толық не бір бөлігінде жою немесе
тоқтата тұру.
8) Үкімет құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдардың басшыларын
қызметке тағайындап, қызметтен босату.
9) Конституциямен, заңдармен және Президент актілерімен өзіне жүктелген
өзге де қызметтерді орындау жатады.
Министрліктердің және өзге де орталық атқарушы органдардың басшылары
болып табылатын Үкімет мүшелері:
1. тиісті мемлекеттік органдарға басшылықты жүзеге асырады.
2. өз құдіреті жөнінде шешімдер қабылдауға дербес болады.
3. Премьер – Министрдің алдында өздеріне бағынышты мемлекеттік
органдардыңжұмысы үшін дербес жауап береді.
4. тиісті мемлекеттік органдардың қарауындағы мемлекеттік басқару
саласындағы істің жайына және заңдардың, Президент пен Үкімет
актілерінің орындалуын қамтамасыз ету үшін жауап береді.
Конституцияның 57-бабының 6-тармақшасында көзделген ретте, яғни өз
қызметі мәселелері жөнінде министр Парламент палаталарында есеп береді.
Атқарушы биліктің орталық органдардың олардың қызметінің сипатына қарай
салалық құдыретті органдарға, сала аралық құдыретті органдарға, бақылау
және қадағалау органдарына, мемлекеттің арнайы немесе ерекше функцияларын
іске асыратын мамандырылған мемлекеттік органдарға бөлуге болады.
Қазіргі кезде төмендегі салалар бойынша республиканың мынадай атқарушы
органдар бар:
а) экономика саласы бойынша: Қазақстан Республикасының экономика және
бюджетті жоспарлау; индустрия және сауда; энергетика және минералды
ресурстар; ауыл шаруашылығы; көлік және коммуникация; қаржы; қоршаған
ортаны қорғау министрліктері; Қазақстан Республикасының мемлекеттік
материалдық резервтер жөніндегі; табиғи монополияларды реттеут және
бәсекелестікті қорғау жөніндегі; жер ресурстарын басқару жөніндегі;
статистика жөніндегі агентктер;
ә) әлеуметтік—мәдениет салалары бойынша: Қазақстан Республикасының
білім және ғылы; Денсаулық сақтау; Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау;
Мәдениет, ақпарат және қоғамдық келісім министрліктері; Туризм және спорт
жөніндегі агенттіктер;
б) әкімшілік—саяси қызмет салалары бойынша: Қазақстан Республикасының
Әділет, Ішкі істер, Қорғаныс, Сыртқы істер министрліктері; Қазақстан
Республикасының Қаржы полициясы; Кезендік бақылау; Мемлекеттік құпияларды
қорғау жөніндегі төтенше жағдайлар жөніндегі агенттіктері.
Министрлердің құрамында Үкімет құратын ведомстволар (комитеттер)
болады. Мысалы, индустрия және сауда министрлігінің Құрылыс істер
жөніндегі; Шағын бизнесті қолдау жөніндегі; Сауда және т.б. жөніндегі
комитеттер; Әділет министрлігінің тіркеу; Қылмыстық атқару жүйесі және т.б.
жөніндегі комитеттері.
II. Мемлекеттік басқару жүйесіндегі Электронды Үкімет туралы жалпы
түсінік.
Ел басының биылғы халыққа жолдауында елімізде электронды үкімет жүйесін
енгізуді тездету жайлы айтылған болатын. Бұл жүйе іске қосылса, компьютері
интернет желісіне қосылған кез-келген азаматқа үйде отырып-ақ мемлекеттік
мекемелерден керекті құжаттарды алуына, лезде түрлі төлемдерде жүзеге
асыруына мүмкіндік жасалады. Жүйенің тағы бір жаңашылдығы—енді әрбір
азаматтың жеке кодтың орнына жүреді. Қазақстанда электронды үкімет жүйесін
енгізу бағдарламасы үш кезеңнен жүзеге аспақ. Нәтижесіндемемлекеттік
органдардың жұмысы тиімді әрі көпшілікке ашық болады. Бұл адамдарды бір
есіктен бір есікке құшақ-құшақ қағаз арқалап жүруден босатады. Коммуналдық
қызмет үшін ақы төлеу, мүлікті тіркеу секілді түрлі сұрақтарыңызға бір
жерде отырып-ақ жауп алуға және іске асыруға мүмкіндік береді. Ол үшін
электронды үкіметтің сайтына кіріп, қажетті мекемеңізге сұрау салсаңыз
болғаны. Бір сөзбен айтқанда еліміздегі ақпараттық теңсіздікті жояды.
Бірінші, кезең ақпараттық, онда мына электронды үкіметтің порталы
арқылы біз халыққа ашық түрде ақпараттық қызметтер береміз. Екінші кезеңде
интерактивтік қызметтер, олар атап айтқанда салық декларациясын тапсыру,
лицензиялар, рұқсаттар алу. Үшінші кезең—транцизиялық кезең,мұнда
электронды үкімет арқылы коммуналдық қызмет түрлерін төлеуге болады, яғни
қаржылық кезең.
Қазір бағдарламаның бірінші кезеңі—ақпараттық қызмет ұсыну жүйесін
енгізудің соңғы дайындықтары жүріп жатыр. Электронды үкіметің бірінші
кезеңі үстіміздегі жылдың 12 сәуірінде іске қосылмақ. Алғашқыда халыққа 10
министрлік пен бірқатар веомоствалар ғана ашық болады. Қалғандары жыл
соңына дейін осы қатарға еңбек Электронды Үкімет жүйесі өз деңгейінде
жұмыс істеуі үшін көпшіліктің интернетке қосылуға мүмкіндігі болуықажет.
Мамандар бұл мәселеде жақын уақытта өз шешімін табады дейді. Ол үшін
интерет қызметінің тарифы арзандатылмақ. Интернет тарифы белгілі өте
жоғары. Осы жыл ішішінде алғашқы 6 айдаы 25 пайызға және жыл соңына дейін
тағы да 25 пайызға төмендету жоспарланып отыр. Қазір Қазақстандықтардың
басым бөлігінің жеке компьютері жоқ, бұл да электронды үкімет жүйесінің
толыққанды жұмыс істеуіне кедергі болады. Осыған орай енді Алматы
қаласындағы және жаңа ұлттық ақпараттық технопаркте компьютер құрастыру
жоспарланып отыр.
Қарапайым халқы үшін қажетті болған күнделікті қолданысқа қолайлы
компьютерлер жасап шығару бағдарламасы да қолға алынайын деп тұр. Бұл,
әрине, ақпараттық технологиялар паркі іске қосылғанда толық қолға алынады
деп есептейміз. Осы 300 долларлық компьютерді жасау арқылы индустрия сауда
министрлігі бүгінгі күнде үкімет алдындағы электронды үкімет жүйесін қосуға
үлкен үлесі болады деп есептейміз.
Сондай-ақ бағдарлама бойынша әрбір азаматқа жеке код беріледі. Алдағы
уақытта біртіндеп қолданысқа енетін бұлкоджаңа пластикалық үлгіде шығатын
жеке куәлікке микро ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz