Ақынның өмір жайлы тұжырымдарын жаңа көзқарас тұрғысынан қорыту

Жоспар
Кіріспе

Кіріспе
1 Дара ақынның жырларын оқып, кейінгі ұрпақ санасына дарыту
2 Алғашқы өлеңдері

Қай елдің тарихында да халыққа сіңірген еңбегі мен көрсеткен қызметі көп жылдардан соң бағаланып, танылатын тарихи тұлғалар болады. Тағдыры тарих тәлкесіне тап болып, туған халқымен жарты ғасырдан соң қайта мәңгілік табысқан сондай тұлға- Мағжан Жұмабаев. Осылайша, туған халқын жан-тәнімен сүйгендігі үшін, қазақ халқын барынша сөздің құдіретімен айта алғаны үшін жазықсыздан-жазықсыз жазаланған ақын жүрегі өзіне- өзі өлеңнен ескерткіш орнатты. Қазақтың біртуар ақын ұлы халқымен қайтадан қауышты...
Дара ақынның жырларын оқып, кейінгі ұрпақ санасына дарыту мен сияқты талай жастың арманы арманына айналды.
Зерттеу жұмысының негізгі мақсаты – М. Жұмабаевтың «От» өлеңін талдау
Зерттеу жұмысының осы мақсатынан туындайтын мынадай негізгі міндеттер жүйелі түрде қарастырылады:
• Ақын шығармашылығын жүйелеу, саралау;
• Мағжан поэзиясының көркемдік қуатын анықтау;
Зерттеу жұмысы кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан тұрады. Зерттеу барысында артына өшпес рухани мол мұра, өзіне өлмес мәңгілік ескерткіш қалдырып кеткен ұлы ақын Мағжан Жұмабаевтың «От» өлеңіне талдау жасалынған.
Қазақ әдебиетінің тарихынан жазықсыз атылған тұлғалардың бірі – Мағжан Жұмабаев. Талантты ақынның есімі де, маржан жырлары да бұл кезеңде
қудалауға ұшырады. Азат өмірді, халқының тәуелсіз ел болған қалпын көруге ұмтылған, сол жолда білегіндегі күшімен де, жүрегіндегі жырымен де күресіп өткен қайраткер ақынның тағдыры аса күрделі белестерді бастан кешірді.
Мағжан жазған әрбір жыр өзінің алдындағы ақындардан бастау алады. «Қазақ жазушыларынан, әрине, Абайды сүйемін. Менің бала күнімнен ішкен асым, алған нәрімнің барлығы да – Абайдан. Бұдан соң Мағжанды сүйемін. ... Мағжан мәдениеті зор ақын. Сыртқы кестенің келісімі мен күйшілігіне қарағанда бұл бар заманның шегінен асқандай ... бүгінгі күннің бар жазушысының ішінен келешекке бойұрып, артқы күнге анық қалуға жарайтын сөз – Мағжанның сөзі»,-деген Мұхтар Әуезов. Ұлы жазушының осы бір сөзінен-ақ біз Мағжан ақынның жырының қандай деңгейде жазылғанын байқаймыз.

Пән: Әдебиет
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе
Зерттеу жұмысының сипаты. Зерттеу жұмысы қазақ әдебиетіндегі Мағжан ақынның От деген өлеңінің орны, ерекшелігі жайлы, көркем шығармаларға талдау жасау болып табылады.
Зерттеу жұмысының өзектілігі. Қазақстан тәуелсіздікке қол жеткізуі тарихымыздағы және ұлттық рухани құндылықтардың қайта жаңғыруына жол ашты. Ұлттық рухани құндылықтар төл тарихымыздың ажырамас бөлігі болып табылады. Көрнекті өкілдердің өмірін, шығармаларын жаңаша түрде зерттеп, екшелеп алу біздің еншімізде.
Демек, біз, тәуелсіз қазақ мемлекеттілігі жағдайында ұлттық санамызды жаңғыртып, тарихи танымның көкжиегін кеңейту үшін тар жол тайғақ кешуден өткен халқымыздың кешегі жүріп өткен жолын жаңаша көзқараспен жазуға міндеттіміз.
Осыған орай, Отан тарихында әлі де үстірт қарастырылған немесе мүлдем зерттелмей, тарихи тұрғыдан шынайы өз бағасын ала алмаған мәселелер аз емес. Соның бірі - қазақ әдебиетінде түрлі талқыға түсіп, әдебиеттанушылардың әр түрлі пікірде қалыптасқан Мағжан сынды жарық жұлдызымыздың төл туындылыры болып табылады.
Сөз өнері арқылы рухани мол мұра қалдырған М. Жұмабаевтың шығармашылық мұрасын зерттеу, зерделеу, бүгінгі күн тұрғысынан баға беру қазіргі әдебиеттану ғылымының өзекті мәселелерінің бірі болып табылады.Тақырыптың мақсаты мен міндеттері: Ақынның өмір жайлы тұжырымдарын жаңа көзқарас тұрғысынан қорытып, бұрын әдебиетімізде белгісіз болып келген немесе тың деректерге сүйеніп тарихи шындық тұрғысынан зерттеу -зертеу жұмысының басты мақсаты. Осыған орай зерттеу жұмысының алдына мынадай міндеттер қойылады:
-Поэзия жанрының әдебиетте көрініс табуы
- Әдебиеттегі орны
- Көркем шығармаларға талдау жасау
- Ақын-жазушылардың еңбектерін ғылыми тұрғыда зерделеу
- шетелдік және отандық зерттеулерді жинақтау және олардың ғылыми деректік маңызына дәйектілікпен қарау.
Тақырыптың тарихнамасы: Қай елдің тарихында да халыққа сіңірген еңбегі мен көрсеткен қызметі көп жылдардан соң бағаланып, танылатын тарихи тұлғалар болады. Тағдыры тарих тәлкесіне тап болып, туған халқымен жарты ғасырдан соң қайта мәңгілік табысқан сондай тұлға- Мағжан Жұмабаев. Осылайша, туған халқын жан-тәнімен сүйгендігі үшін, қазақ халқын барынша сөздің құдіретімен айта алғаны үшін жазықсыздан-жазықсыз жазаланған ақын жүрегі өзіне- өзі өлеңнен ескерткіш орнатты. Қазақтың біртуар ақын ұлы халқымен қайтадан қауышты...
Дара ақынның жырларын оқып, кейінгі ұрпақ санасына дарыту мен сияқты талай жастың арманы арманына айналды.Зерттеу жұмысының негізгі мақсаты - М. Жұмабаевтың От өлеңін талдауЗерттеу жұмысының осы мақсатынан туындайтын мынадай негізгі міндеттер жүйелі түрде қарастырылады::: Ақын шығармашылығын жүйелеу, саралау;:: Мағжан поэзиясының көркемдік қуатын анықтау;Зерттеу жұмысы кіріспеден, негізгі бөлімнен, қорытындыдан тұрады. Зерттеу барысында артына өшпес рухани мол мұра, өзіне өлмес мәңгілік ескерткіш қалдырып кеткен ұлы ақын Мағжан Жұмабаевтың От өлеңіне талдау жасалынған.Қазақ әдебиетінің тарихынан жазықсыз атылған тұлғалардың бірі - Мағжан Жұмабаев. Талантты ақынның есімі де, маржан жырлары да бұл кезеңде
қудалауға ұшырады. Азат өмірді, халқының тәуелсіз ел болған қалпын көруге ұмтылған, сол жолда білегіндегі күшімен де, жүрегіндегі жырымен де күресіп өткен қайраткер ақынның тағдыры аса күрделі белестерді бастан кешірді.Мағжан жазған әрбір жыр өзінің алдындағы ақындардан бастау алады. Қазақ жазушыларынан, әрине, Абайды сүйемін. Менің бала күнімнен ішкен асым, алған нәрімнің барлығы да - Абайдан. Бұдан соң Мағжанды сүйемін. ... Мағжан мәдениеті зор ақын. Сыртқы кестенің келісімі мен күйшілігіне қарағанда бұл бар заманның шегінен асқандай ... бүгінгі күннің бар жазушысының ішінен келешекке бойұрып, артқы күнге анық қалуға жарайтын сөз - Мағжанның сөзі,-деген Мұхтар Әуезов. Ұлы жазушының осы бір сөзінен-ақ біз Мағжан ақынның жырының қандай деңгейде жазылғанын байқаймыз. Қазақтың ұлы ақыны Абайды оқып, еліктеп, Абайша жазған дарынды тұлға өлеңдері қазіргі кезде өз оқырманын тапты.
Мағжан - ең алдымен, сыршыл ақын. Ол жүректің қобызын шерте біледі, оның жүрегінен жас пен қаны аралас шыққан тәтті сөздері өзгенің жүрегіне тәтті у себеді. Мағжан не жазса, сырлы, көркем, сәнді жазады.
Оқушының жүрегіне әсер бере алмайтын құрғақ өлеңді, жабайы жырды Мағжаннан таба алмайсыз,- деген Жүсіпбек Аймауытов
Алғашқы өлеңдерінің бірін "Алтын хакім Абайға" деп атауының өзінен ақынның ұлы Абайды ерекше құрмет тұтқаны сезіледі. Егер зерттеу жұмыстарына қарасақ, бұл өлең Ахмет Байтұрсыновтың Қазақтың бас ақыны деп аталатын еңбегі шықпай тұрып жазылған. Біз бұл өлеңнен ақынның терең ойлы екенін тани аламыз. Өз өлеңдерінде қазақ арасындағы әр түрлі келеңсіз мінез-құлықты, әрекетсіздік пен жалқаулықты, сауатсыздықты сынайды. Елін білім алуға, өнер үйренуге шақырады. Мағжанның ағартушылық сарындағы өлеңдерінің арасында ел мен жер тағдырына алаңдаушылық жатады. Ақын туған елін сүйді, туған жерінің әрбір пұшпағын жүрегіне жақын тұтты. Қолында дәулеті бар деген бай-болыстар да, азын-аулақ оқыған төрелер де өз басының қамын ойлаумен жүр. Оқудағы шәкірттерге де дұрыс білім берілмейді. Халықтың жайына алаңдайтын ешкім жоқ. Міне,Мағжанның өкініші - осылар.Мағжан поэзиясының құдіреттілігі сол - ол оқырмандарына көтеріңкі көңіл - күй, бойға рух, жанға жігер береді. Өлеңдерінің құдіреттілігі сол - жастардың қанындағы ұлттық рухты күшейтеді, отаншылдық сезімін арттырады. Оларды батырлыққа тәрбиелейді. Мағжан өлеңдері жастарды елін, жерін сүюге тәрбиелейді. Мұның бәрі Мағжан тума дарын екендігін аңғартса, екіншіден өзіне дейінгі ақындардан оқу-үйрену нәтижесінде жеткен. Ол тек қана қоғамдық саяси ойлар айтумен шектеліп қалмаған, қазақ әдебиетін бүкіл ел танитын әлемдік дәрежеге шығаруды да мақсат еткен. Ақынның ол арманы өз өлеңдері арқылы орындалды.Дегенмен, Мағжанның ойлары мұнымен шектелмейді. Бір ұлттың өз халқының мүддесін ойлаумен ғана қалып қоймайды. Мағжанның азаматтық парасатынан туындаған арман-мақсаттар бұдан әлдеқайда биік. Туған халқы туралы айтқанда, оның кешегі өткен жолын еске алады, оны бүгінгі жағдайымен салыстырады. Не себепті ақын жалпы түріктік идея көтереді? Түркі тектес халықтардың бәрінің болашағынан үміт күтеді, жалпы Шығысты пір тұтады. Бұл қатарда ақынның "Пайғамбар", "Күншығыс", "Түркістан", От" тәрізді бірсыпыра өлеңдерінде түптің түбінде жақсылық атаулының бәрі де Шығыстан келмек, Батыстан торлаған қою қара бұлтты Шығыстың жарық сәулесі ғана жоймақ. Бұл өлеңдерінде ақынның туған жерге, өз топырағына, Шығысына деген ғажайып сүйіспеншілігі, перзенттік патриотизмі айқын көрінеді. Мағжан өз халқының бойындағы биік рухқа сенген, армандаған азаттыққа жеткізеді, әлемдік өркениет көшінің алдыңғы легіне қайта қосылуға болады деп үміттенген. Мағжан ақынның кез- келген өлеңдерінен оның қазақ халқына, жалпы түркі жұртына деген асқан сүйіспеншілігі байқалып тұрады.От өлеңінде өршіл ақынды ұлтымыздың, ел-жұртымыздың тағдыры, болашағы, өткені қатты толғандырады. Өлең тақырыбы - қазақ халқын ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.