Мамай батыр



1 Мамай Жұмағұлұлы
2 Аңырақай шайқасы
Мамай Жұмағұлұлы (1702-1799) - Жоңғар шапқыншылығында батылдығымен танылған батырлардың бірі. Абылай ханның сенімді үзеңгілес серігі. Орта жүз Арғын тайпасының Тобықты руынан шыққан.
Жоңғар шапқыншылығы «Ақтабан шұбырында, Алқакөл сұлама» болып қазақ халқының есінде мәңгілікке қалды. Сыр бойына - қолөнер, -сауда орталықтары болған, қазақ хандығының материалдық құндылықтары жинақталған, саяси орталығы Оңтүстік Қазақстан аймағына 30 мың қолмен жоңғарлар басып кірді. Жоңғар шапқыншылығы кенеттен басталғаны соншалық, әшейіндегі балажан қазақ балаларына да қарамастан бытырай қашты. Халық көптеп қырылды. Бес мың отбасы тұтқынға алынды. Жоңғар билігіне түскен халық салық төледі, қазақ халқының көп бөлігі қашып, Бұқар мен Хиуаны, Самарқандты паналады. Жоңғар шапқыншылығына қарсы күрес барлық күшті біріктіруді талап етті. Сол кезде қалыптасқан тарихи жағдайдың өзі батырлық пен ержүректілікті, батылдықты алдыңғы қатарға қойды. Барлық жүздер мен ру - тайпаларда соғыс ісі мамандыққа айналып, әр рудың өз батыры, қолбасшысы шыға бастайды.

Пән: Қазақстан тарихы
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 3 бет
Таңдаулыға:   
Мамай батыр

Мамай Жұмағұлұлы (1702-1799) - Жоңғар шапқыншылығында батылдығымен
танылған батырлардың бірі. Абылай ханның сенімді үзеңгілес серігі. Орта жүз
Арғын тайпасының  Тобықты руынан шыққан.
Жоңғар шапқыншылығы Ақтабан шұбырында, Алқакөл сұлама болып қазақ
халқының есінде мәңгілікке қалды. Сыр бойына - қолөнер, -сауда орталықтары
болған, қазақ хандығының материалдық құндылықтары жинақталған, саяси
орталығы Оңтүстік Қазақстан аймағына 30 мың қолмен жоңғарлар басып кірді.
Жоңғар шапқыншылығы кенеттен басталғаны соншалық, әшейіндегі балажан қазақ
балаларына да қарамастан бытырай қашты. Халық көптеп қырылды. Бес мың
отбасы тұтқынға алынды. Жоңғар билігіне түскен халық салық төледі, қазақ
халқының көп бөлігі қашып, Бұқар мен Хиуаны, Самарқандты паналады. Жоңғар
шапқыншылығына қарсы күрес барлық күшті біріктіруді талап етті. Сол кезде
қалыптасқан тарихи жағдайдың өзі батырлық пен ержүректілікті, батылдықты
алдыңғы қатарға қойды. Барлық жүздер мен ру - тайпаларда соғыс ісі
мамандыққа айналып, әр рудың өз батыры, қолбасшысы шыға бастайды. Солардың
ішіндегі ерекше көзге түскендер Бөгенбай батыр, Қабанбай батыр, Жәнібек
батыр, Есет батыр, Мамай батырлар еді.
Мамай батыр Жұмағұлұлы Сырдария өзенінің жағасында туған. Жоңғар
шапқыншылығы басталған кезде Тобықты руы туған жері Шыңғыстауды тастап,
Оңтүстік Қазақстанның Сырдария алқабын паналауға мәжбүр болды.
Мамай бала күннен өз тұстастарының арасынан ақылдылығы мен дене бітімі
жағынан ерекше көзге түскен. Өзінің батырлық қасиеттерімен он үш жасынын
бастап көріне бастаған. Жас жігіт жоңғарлармен шайқаста ерекше батылдық пен
ержүректілік, ептілік танытып, жеке жеңістерімен әйгілі қазақ батыры
Қанжығалы Бөгенбайдың ықыласына бөленеді.
1723 жылғы жоңғар шапқыншылығынан кейін қазақтың үш жүзі жауға соққы
беру үшін барлық күш-жігерін біріктіруге күш салысады. Кейінгі жылдар -
жоңғарларға қатты соққы берумен тарихта қалған жылдар. Солардың ішіндегі ең
үлкен шайқас Мамай батыр ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Шалкиіздің өзін біз көбінесе лирикалық мені арқылы танимыз
Жерұйық іздеген желмаялы Асанқайғы. Қызыл тілдің шешені Қазтуған жырау. Шәлгез (Шалкиіз) жырау. Жиембет жырау
Ортағасырлық мәдениет және мемлекет қайраткерлері: асан қайғы, қазтуған, шалкиіз және жиембет жыраулар
Доспамбет жырау
Қырымның қырық батыры жыры және Мұрын жырау
Қырымның қырық батыры жырының лексикалық сипаты
Шалкиіз Тіленшіұлы
Хикая, оның жасалу жолы
НОҒАЙЛЫ ДӘУІРІНДЕГІ ЖЫРЛАРДЫҢ ЗЕРТТЕЛУІ
Ноғайлы әдебиеті
Пәндер