Студенттердің сабаққа қатысу және үлгерімін есепке алу ақпараттық жүйесін жобалау
Қазтұтынуодағы қарағанды экономикалық университеті
Есеп-қаржы факультеті
Ақпараттық-есептеуіш жүйелер кафедрасы
Курстық жОБА
Пән: Ақпараттық жүйелерді жобалау
Тақырыбы: Студенттердің сабаққа қатысу және үлгерімін есепке алу
ақпараттық жүйесін жобалау
Орындаған:
Жетекші:
Қарағанды 2017
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
1 ТЕОРЕТИКАЛЫҚ БӨЛІМ 6
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ..
1.1Зерттеу 8
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ..
2 АНАЛИТИКАЛЫҚ 10
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ..
2.1Деканаттың басқару жүйесін 10
зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.2Ақпараттық 15
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ..
2.3Бағдарламалық 17
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
2.4Техникалық 20
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... .
2.5Технологиялық 21
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
3 ЖОБАЛАУ 24
БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ...
3.1Есептің 24
қойылымы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ...
3.2Ақпараттық қамтамасыздандыру 25
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .
3.3Бағдарламалық қамтамасыздандыру 27
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
3.4Техникалық қамтамасыздандыру 37
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
3.5Технологиялық 38
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
4 ЭКОНОМИКАЛЫҚ 41
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
4.1Экономикалық жүйенің тиімділігін 41
негіздеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
4.2Экономикалық жоба жүйесін 42
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .4 3
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
ӘДЕБИЕТТЕР 45
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... .
ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4 7
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
КІРІСПЕ
2005 жылдан бастап Қазақстан ЖОО оқыту кредиттік технология жүйесінде
жүруде.
Кредиттік технология оқытудың дербестігін, студенттердің өзіндік
жұмыстарының (СӨЖ) мәні жоғары сапада болуын талап етеді. СӨЖ
ұйымдастырудың негізі студенттердің дәрісханадағы және дәрісханадан тыс
жұмыстарын тұтас, үздіксіз жүйесіне айналдыруды көздейді.
Казақстандық білім беруді модернизациялау тұжырымдамасы студенттің оқу
үдерісінде өзіндік жұмысының рөлін арттыруға бағытталған белгілі деңгей мен
профильдегі білікті мамандарды даярлауды, еңбек нарығында бәсекелес және
құзіретті, өз мамандығын еркін меңгерген мамандарды даярлауды қарастырады.
Курстық жобаның мақсаты: Студенттердің сабаққа қатысу және үлгерімін
есепке алу ақпараттық жүйесін жобалау.
Оқытушы әрбір өтілетін тақырыпты жіктеп, жіліктеп түсіндіріп,
студенттен сол материалдарды қалай меңгергенін сұрау арқылы оның ерекшелігі
жайлы, студент аталған тақырыптан қандай мәселелерді меңгеруі керектігі
жөнінде бағыт-бағдар береді. Ал студент материалдарды өзі ізденіп, алынатын
білімді толық меңгеруі қажет.
Курстық жобаның міндеті: Студенттің сапалы білім алуына, сол пәннен
алынатын міндетті білім дағдыларын меңгеруіне дұрыс бағытта жол ашу.
Білім беру жүйесінде әр пәннің өзіндік ерекшеліктері, өзіне тән
қиыншылықтары болады. үшін, әр пән оқытушысы сол пәннің өзіне тән
ерекшеліктеріне, сол пәнге тән оқытудың принциптеріне көңіл бөлгені жөн.
Педагогикалық әдебиеттерде өзіндік оқу жұмысы оқытуды ұйымдастыру
формасы және оқытушының әдістемелік жетекшілігімен, бірақ оның тікелей
қатысуынсыз орындалатын студенттердің жоспарланған жұмысы ретінде қаралады.
Жобаның өзектілігі: Деканат жұмысын автоматтандыру.
Студенттің өзіндік жұмысы – оқу, зерттеуші және өзіндік білім алу
сипатындағы әртүрлі тапсырмаларды орындау, кәсбіи білім жүйесін меңгеру
құралы, танымдық және кәсіби іс-әрекет тәсілі, телекоммуникация құралдарын
қолдану арқылы, кәсбіи шеберлік пен шығармашылық іс-әрекет дағдылары мен
біліктерін қалыптастыру құралы, дәріс және мәтіндік материалмен жұмыс істеу
дағдыларын қалыптастыру құралы.
СӨЖ негізгі міндеттері:
1. Студенттердің лекция барысында алған білімдерін бекіту, тереңдету
және кеңейту.
2.Студенттерде ғылыми-педагогикалық әдебиеттермен, анықтамалықтармен
өздігінен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру.
3. Студенттерді негізгі педагогикалық іскерліктермен қаруландыру.
4. Студенттердің шығармашылық қабілеттері мен педагогикалық бағытта
ойлауындамыту.
5. Студенттердің болашақ оқытушы ретінде жас маман ретінде қызметке
деген қызығушылықтарын тәрбиелеу.
СӨЖ дайындалғанда әр студент:
- ұсынылған әдебиеттерді оқып-үйренуге;
- реферат, баяндама дайындауға;
- практикалық тапсырманы орындауға;
- өз пікірін қорғауға;
- тақырып бойынша қосымша материалдар жинақтауға міндетті.
Студенттердің өзіндік жұмыстары қамтиды:
-реферат, кроссворд, проблемалық міндеттерді шешу, слайд-
презентациялар, үй тапсырмаларын орындауды көздейді (үй тапсырмаларын
студент кітапханада, үйде орындайды).
- оқытушының тапсырмаларды орындау жайлы кеңес пен ұсыныстары. Бұл
жерде семестр бойы жүйелілікті сақтау керек. СӨЖ тиімділігі оның
әдістемелік қамтылуына байланысты. Ең алдымен, оқулықтар мен оқу құралдары,
оқытушылар құрастырған әдістемелік нұсқаулар, Интернет ресурстары, оқу
залының мүмкіндігі, құралдар.
Жоғары оқу орындары студенттерінің білімдерінің үлгерімініне көптеген
факторлар әсер етеді: әл-ауқаты, денсаулық жағдайы, жасы, отбасылық
жағдайы, жоғары оқу орнына дейінгі дайындық деңгейі, өзін-өзі ұйымдастыру
дағдысы, өз қызметін ұйымдастыру және қадағалауы, жоғары оқу орнын
таңдау, білім алу формасы, (күндізгі, сырттай, қашықтықтан), жоғары оқу
орынның білім алу процесінің ұйымдастырылуы, жоғары оқу орынның материалдық
базасы, қызмет көрсетушілер меноқытушылардың біліктілік деңгей і, жоғары
оқу орынның абыройы және де студенттің жеке психологиялық ерек шелігі.
Ақпаратты басқару компьютерлерді қолданудың негізгі сферасы болып
табылады және де, болашақта үлкен роль атқарады. Мәліметтер қорын басқару
жүйесі компьютерлік техниканың даму жолдарына байланысты жетілдендіріліп
тұрды, пайдаланушының қойған барлық күрделі деңгейдегі талаптарын орындауға
бейімделді, сондай-ақ глобальды желі бойында орналасқан және де
телекоммуникациялық жүйелерді пайдаланатын компоненттердің бір-бірімен
байланыс жасауын қамтамасыз етті.
Оқу пікірталастары оқытудың сөздік әдістерінің ішінде елеулі орын
алады. Оның оқыту процесіндегі ең басты қызметі – танымдық қызығушылықты
ынталандыру, студенттерді қандай да мәселе бойынша түрлі ғылыми
көзқарастарды белсенді түрде талдауға қатыстыру, басқа жеке тұлғанық және
өзінің көзқарастарының негіздерін түсінуге жағдай жасау. Пікір-сайыс өткізу
үшін студенттердің дайындығы, талданатын мәселе бойынша кем дегенде екі
қарама-қарсы көзқарас болу керек. Білімсіз өткен пікірсайыс жүйесіз
мәселеден ауытқып, нәтижесіз өтеді. Оқу пікірсайыстары студенттердің өз
ойларын анық және дәл тұжырымдау іскерлігінің болуын, дәйекті дәлелдерді
құрастыра білуін талап етіп, оларды ойлауға, өз пікірінің дұрыстығын
дәлелдеуге, ой жарыстыруға үйретеді.
Студенттер үшін білім көзі – бақылау, оқытушы сөзі, баспа материалдары.
Оқулықтар, оқу құралдары, ғылыми – көпшілік әдебиеттер және журналдардан
оқушылар түрлі ақпараттар алып, сабақта алған білімдерін бекітуге,
кеңейтуге және тереңдетуге мүмкіндік алады, өз бетімен білім алу
әдістерімен қаруланады. Кітаппен жұмыс әдісін меңгеру үшін ең алдымен оның
тәсілдері меңгеріледі.
Кітаппен жұмыс істеу тәсілдерін меңгеруде көп уақыт алатын статикалық
оқу үлкен рөл атқарады. Мұндай оқудың мақсаты мәтінді түсіндіру,
студенттерге мәтінді толық меңгерту, оған мәтіннің негізгі идеясын ұқтыру.
Жаңа ақпаратты түсінудің құнды әдісі – мәтінді талдау.
Қосымша әдебиеттерді қолдану үшін оқушылардың өз бетімен жұмыс істеу
қабілеті болуы керек. Студенттердің кітаптар мен журналдарды сыни тұрғыдан
оқуының да үлкен маңызы бар. Идеялардың матрицасы - әртүрлі авторлардың
еңбектеріндегі біртекті ойлар мен құбылыстарға салыстырмалы сипаттама беру.
Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университетінің мамандықтарына
байланысты бірнеше факультеттерге бөлінеді. Осы факультеттерді басқаратын
деканаттары бар. Әр деканатта өздерінің жұмысына жауап беретін кафедралары
және сол кафедраны басқаратын меңгерушілері болады және ондағы жұмыс
істейтін жоғары дәрежедегі оқытушылар сонымен бірге ең бастысы ондағы білім
алатын болашақ маман иелері бар.
Деректер базасын басқару жүйесінің шешімді дәлелдеу және жобалау
процестерін автоматизацияландыру деңгейіне қарай Жоғарғы Оқу Орнында
ақпараттық кеңес беретін және ақпараттарды анықтамалық түрде басқару болып
табылады. Ақпараттық кеңес беретін автоматтандырылған басқару жүйесінің
таңдалған үлгі мен әдіске сәйкес шешімді өңдеп, және осы мәселеге шешім
шығаратын тұлғалармен бекітіледі. Басқару автоматизациясының ең төменгі
деңгейі ақпарттық-анықтамалық жүйенің құрам бөліктерімен іске асады.
Жоғары оқу орнындағы АБЖ негізінен ақпараттық-анықтамалық класына
жатады. Ол басқарылу шешімдерін құрастыру және негіздеу секілді проблемалық
жағдайларды анализдеуге жетекшілер пайдаланатын есеп беру құжаттарын алу
автоматизациясы үшін қажет. Оның құрамына тәрбие істері, ғылыми зерттеу,
мамандар даярлау, әкімшілік-шаруашылық, қаржы комплекстері секілді бірнеше
топтар кіреді. Жоғары оқу орнында басқару жүйесінің негізгі бөлігі ретінде
кафедра студенттерінің үлгерімін деректер базасына енгізіп келтіруге
болады.
Қазіргі кезде кафедрадағы АБЖ-да оқу үлгерімін басқарумен байланысты
алғашқы жүйе көрсеткіштерінің типтік құрамы анықталған, ақпараттық базалар
құрылған, ал бағдарламалық қамтамасыз ету ретінде мәліметтер базасын
басқару жүйесі пайдаланылады.
1 ТЕОРЕТИКАЛЫҚ БӨЛІМ
Ғылыми техникалық прогрестің қарқынды түрде дамуы білімнің
жоғарылауымен және ақпарат көлемінің көп болуымен сипатталады. ХХІ ғасырда
жаңа технологиялардың жыл сайынғы дамуымен, оның жедел өсуі ақпарат
алмасудың бірнеше нұсқаларын ұсынып отыр. Оны шешудің ең тиімді жолы -
автоматтандыру. Қазіргі кезде біздің елімізде, шет елдерде де
ақпараттарды автоматтандыруды кеңінен қолданады, оларды пайдаланылу
салалары өте көп. Мұндай күрделі ақпараттарды автоматтандыру жүйелерді
реттеу функциясын және алдыға қойылған тапсырманы шешу әдісін талдау
қызметін атқарады. Ақпаратты іздеу, сақтау, өңдеу, басқару, жіберу
компьютерлерді қолданудың негізгі сферасы болып табылады және болашақта
үлкен роль атқарады. Қазіргі ақпараттық қоғамның талаптарына сәйкес жаңа
техналогиялардың көмегімен әртүрлі саладағы жұмыс орындарының ақпаратын
автоматтандыру негізгі мәселелердің бірі болып табылады. Мемлекеттік және
жеке шаруашылық мекемелерде, оқу орындарында және басқа да салаларда
ақпараттандыру жүйесін кеңейту және жұмыс орнын автоматтандыру мәселелері
басты назарда. Автоматтандырылған жұмыс орны деп мамандардың жұмыс орнында
орналасқан және олардың жұмыстарын автоматтандыру үшін қолданылатын
профессионалды-бағытталған кішігірім есептеу жүйесін айтуға болады. Жұмыс
орнын автоматтандыру бухгалтерлік есептеулер жүйесі, электронды деканат,
оқу жүктемесін есептеу, қызметкерлер, студенттер туралы деректер қоры және
тағы да басқалар бар. Аталған жұмыстардың ішінде маңызды дерек қорларының
бірі студенттер базасы. Яғни, бірнеше топ студенттерінің ағымдық және
қорытынды бағалау жүйесін және сабаққа қатысуын есепке алуын деректер
базасын жобалап, базаға енгізу.
Студенттердің білімі оның барлық кәсіби не арнайы бағыттарының сапасы
және дәрежесімен анықталады.
Ал білім дәрежесі студенттердің үлгерімі арқылы анықталады. Ол көптеген
әлеуметтік-психологиялық және әлеуметтік-педагогикалық факторлардан,
сонымен қатар жеке студент тұлғасының психофизикалық мінездемесіне
байланысты болады. Көп жылдар зерттеулердің нәтижесінде ғалымдар студенттің
оқу қызметі және оның табыстылығы туралы айтқанда жеке тұлғаның
интелектуалдық дәрежесінің басты ролде екенін көрсетті. Әрине, бұл
фактордың мәнін бағаламауға болмайды. Бірақ, бүгінгі күні білім алушылардың
үлгерімі басқа да факторларға байланысты екенінде күманданудың қажеті жоқ.
Жоғары оқу орындары студенттерінің білімдерінің үлгерімініне көптеген
факторлар әсер етеді: әл-ауқаты, денсаулық жағдайы, жасы, отбасылық
жағдайы, жоғары оқу орнына дейінгі дайындық деңгейі, өзін-өзі ұйымдастыру
дағдысы, өз қызметін ұйымдастыру және қадағалауы, жоғары оқу орнын
таңдау, білім алу формасы, (күндізгі, сырттай, қашықтықтан), жоғары оқу
орынның білім алу процесінің ұйымдастырылуы, жоғары оқу орынның материалдық
базасы, қызмет көрсетушілер меноқытушылардың біліктілік деңгей і, жоғары
оқу орынның абыройы және де студенттің жеке психологиялық ерек шелігі.
Оқу шеберханасында өткізілген практика кезінде студенттердің сабаққа
қатысуын есепке алуы күн сайын өндірістік оқытуға арналған журналды
белгіленеді, ал өндірісте не кәсіпорында өткізілген өндірістік оқыту
практикасында күн сайын цехтың не учаскенің есепке алу табельінде
белгіленеді. Мұнда да студенттердің практикаға қатысуының жалпы пайызын
есептеп шығаруға болады. Ол үшін белгілі бір мерзімді алып, жалпы
студенттер саны мен мерзімін алып, жіберілген сабақ сандары арқылы былай
анықтаймыз.
Студенттердің сабаққа қатысуын анықтау формуласы:
% -ы = ΣТн Тж . 100 % (1)
Мұнда, ΣТн – сабаққа нақты қатысқан судент – сағат санының жалпы
көлемі, ал ΣТж — оқу жоспары бойынша бөлінген студент саны — сағаттың
жалпы көлемі. Сол сияқты студенттердің жіберген сағат көлемін де есептеуге
болады. Жіберілген сағат % пайызы ΣТжб ΣТбс
Мұндағы ΣТжб – жіберілген сағаттардың жалпы көлемі, ал ΣТбс – сол
мерзім ішінде оқытуға бөлінген жалпы сағат көлемі.
Студенттердің ағымдық бағалау кезінде алған білімдерін есепке алу
әдістерін қарастыру керек.Бұл әдісте есепке алу оқу материалдарының
қаншалықты игергендігін бақылау, оқыту процесін ағымдық бақылау және
пәндер бойынша тапсырмаларды қалай орындағанын тексеру арқылы білеміз. Осы
әдістердің өзара айырмашылықтары мен ерекшелігі бар, оларды ажырата алуымыз
керек.Ол үшін осы әдістерге жалпы сипаттама беріп, олардың өзара байланысын
да анықтауымыз қажет. Студенттердің мамандықтарының пәндері бойынша
лабораториялық жұмыстардың орындалу мерзімі мен мазмұнын атқарылатын
технологиялық процестердің күрделілік сипатын тексеру оқу процесінің
міндетті дербес орындалу бөлігіне кіреді. Ағымдық байқау жұмысы оқу
процесінің дербес бөлігі емес, оқытудың кез-келген мерзімінде атқарылған
жұмысты байқауға арналған. Оқытушы обьективті мәліметтер негізінде белгілі
бір мерзім аралығындағы студенттердің лабораториялық жұмысты
орындаупроцесінің дайындығы мен оның атқарылуын қадағалайды. Студенттер
мұнда бірнеше жұмысты қатар атқарады, жұмыстың нұсқауға, нормативті
құжаттарға сай орындалуын, технологиялық процестер тәсілінің
бірізділікпен технологиялық процестер тәсілінің бірізділікпен атқарылуын,
тиісті құрал-жабдықтарды, бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана білу
қабілеттілігін көрсете алуы тиіс. Оқытушы өз ескерулерін айтуы
мүмкін.Сонда да тексеру мен ағымдық байқау студент білімі, біліктілігі және
дағдысын анықтауды бірін-бірі толықтырып тұратын әдіс. Жас шеберлер мұндағы
әрбір қимылды, құрал-жабдықтар мен аспаптар қызхметін дұрыс пайдаланғанын
жиі бақылап, қорытынды жасағанда өз пікірін тұжырымдап айта білуі керек.
Ақпаратты басқару компьютерлерді қолданудың негізгі сферасы болып
табылады және де, болашақта үлкен роль атқарады. Мәліметтер қорын басқару
жүйесі компьютерлік техниканың даму жолдарына байланысты жетілдендіріліп
тұрды, пайдаланушының қойған барлық күрделі деңгейдегі талаптарын орындауға
бейімделді, сондай-ақ глобальды желі бойында орналасқан және де
телекоммуникациялық жүйелерді пайдаланатын компоненттердің бір-бірімен
байланыс жасауын қамтамасыз етті.
1.1 Зерттеу бөлімі
Оқу пікір таластары оқытудың сөздік әдістерінің ішінде елеулі орын
алады. Оның оқыту процесіндегі ең басты қызметі - танымдық қызығушылықты
ынталандыру, студенттерді қандай да мәселе бойынша түрлі ғылыми
көзқарастарды белсенді түрде талдауға қатыстыру, басқа жеке тұлғанық және
өзінің көзқарастарының негіздерін түсінуге жағдай жасау. Пікір-сайыс өткізу
үшін студенттердің дайындығы, талданатын мәселе бойынша кем дегенде екі
қарама-қарсы көзқарас болу керек. Білімсіз өткен пікір сайыс жүйесіз
мәселеден ауытқып, нәтижесіз өтеді. Оқу пікірсайыстары студенттердің өз
ойларын анық және дәл тұжырымдау іскерлігінің болуын, дәйекті дәлелдерді
құрастыра білуін талап етіп, оларды ойлауға, өз пікірінің дұрыстығын
дәлелдеуге, ой жарыстыруға үйретеді. Оқытушы сөз мәнерінің үлгісі болып,
студенттердің ой-пікірлерін тыңдап, оған әдепті түрде түзетулер енгізіп, өз
пікірінің ақиқаттығына таласпай, соңғы сөзді айтуға құқығы бар екендігін
студенттердің естеріне салуы қажет. Жақсы өткізілген пікірсайыс балаларға
білім және тәрбие береді, мәселені терең түсінуге, өз пікірін қорғауға,
басқалардың пікірімен санасуға үйретеді.
Кодекстер және оқулықтармен жұмыс – оқытудың маңызды әдісі. Сабақта
кодекстермен жұмыс жасау оқытушы басшылығымен жүзеге асады. Одан әрі
студенттер кодекспен жұмыс істеуге өздері үйренеді. Баспа материалдарымен
өз бетімен жұмыстың кейбір тәсілдері бар. Олар:
- конспектілеу – кітаптың мазмұнын қысқа баяндау;
- мәтіннің қарапайым және күрделі жоспарын жасау. Жоспар құру үшін
мәтінді оқып болған соң оны бөліктерге бөліп, әр бөлікке атау
беру керек;
- тезистеу – кітаптың негізгі ойларын қысқа баяндау;
- цитаталау – мәтінді сөзбе сөз көшіру. Міндетті түрде автор,
кітап (жұмыс) аты, баспасы, шьққан жылы, беттері көрсетіледі;
- аннотация – мәнді, елеулі мағынасын жоғалтпай мазмұнды қысқа
баяндау;
- рецензиялау – оқу материалы туралы өз ойын қысқа жазу;
- анықтама жазу – тапқан кітап, т.б. мағлұмат көзі туралы мәлімет.
Анықтамалар статистикалық, библиографиялық (өмірбаяндық,
терминологиялық, географиялық, т.б) түрде болады;
- формалдық-логикалық модель – мәтіннің сызбасы;
- тақырыптық тезаурус – бөлім, тақырып бойынша негізі ұғымдарды
ретке келтіру.
Студенттер үшін білім көзі – бақылау, оқытушы сөзі, баспа
материалдары. Оқулықтар, оқу құралдары, ғылыми – көпшілік әдебиеттер және
журналдардан оқушылар түрлі ақпараттар алып, сабақта алған білімдерін
бекітуге, кеңейтуге және тереңдетуге мүмкіндік алады, өз бетімен білім алу
әдістерімен қаруланады. Кітаппен жұмыс әдісін меңгеру үшін ең алдымен оның
тәсілдері меңгеріледі. Кітаппен жұмыс істеу тәсілдерін меңгеруде көп уақыт
алатын статикалық оқу үлкен рөл атқарады. Мұндай оқудың мақсаты мәтінді
түсіндіру, студенттерге мәтінді толық меңгерту, оған мәтіннің негізгі
идеясын ұқтыру. Жаңа ақпаратты түсінудің құнды әдісі – мәтінді талдау.
Оқытушылар кітаптар мен журналдарды тақырыпқа сай қолданады. Осы өздік
жұмыстың жиі қолданылатын тәсілдері: Белгілі бір ақпарат алу және оны
бекіту мақсатымен кітапты оқып шығу. Осы мақсатқа жету үшін, мұғалім
оқушыларға қысқа мерзім ішінде мәтінді қалай түсінуге болатындығын айтады.
Әдетте, студенттер мәтінді бір рет оқып шыққан соң, оны талдап, мәтіннің
жоспарын жасайды. Түсініксіз сөйлем және сөздердің мағынасын сөздік немесе
энциклопедия арқылы ашып, қосымша әдебиеттерден ақпараттар алып, керекті
мәліметтерді конспектілеп, оқығанын өз сөзімен айтып көреді. Оқытушы
студенттерді мәтіндегі негізгі ойды бөлуге үйрету керек. Жоспар жасау үшін
мәтіндер бір-бірімен өзара байланысты бөліктерге бөлінеді де, әр бөлікке
атау беріледі. Қосымша әдебиеттерді қолдану үшін оқушылардың өз бетімен
жұмыс істеу қабілеті болуы керек. Студенттердің кітаптар мен журналдарды
сыни тұрғыдан оқуының да үлкен маңызы бар. Идеялардың матрицасы - әртүрлі
авторлардың еңбектеріндегі біртекті ойлар мен құбылыстарға салыстырмалы
сипаттама беру.
C# бағдарламалау тілі объектіге бағытталған бағдарламалау тілі
болғандықтан деректер базасын басқару жүйесі болып табылады және деректер
базасын басқару жүйесінен басқа тілдерге қарағанда мүмкіндігі көп.C# тілі
CLR-ге арналған қолданбалы деңгейде бағдарламалау тілінде жасалынған.
Сондықтан C# тілі CLR-дің мүмкіншіліктеріне тәуелді. Яғни, CLRC# тіліне
дәстүрлі бағдарламалық тілі түрінде дамуына зор үлес қосады.
Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университетінің мамандықтарына
байланысты бірнеше факультеттерге бөлінеді. Осы факультеттерді басқаратын
деканаттары бар. Әр деканатта өздерінің жұмысына жауап беретін кафедралары
және сол кафедраны басқаратын меңгерушілері болады және ондағы жұмыс
істейтін жоғары дәрежедегі оқытушылар сонымен бірге ең бастысы ондағы білім
алатын болашақ маман иелері бар.Факультет кафедрасына байланысты Есеп-Қаржы
факультетінің Ақпараттық-Есептеу Жүйесі кафедрасындағы Студенттердің
сабаққа қатысу және үлгерімін есепке алу ақпараттық жүйесін жобалауды
қарастырдым. Университет ішіндегі шағын бір деректер базасын құру күрделі
болып табылады. Сондықтан қазіргі кезде осындай деректерді басқарудың
бірнеше көптеген мүмкіндіктері бар. Соның бірі де бірегейі C# объектіге
бағытталған бағдарламалау тілінің көмегімен Студенттердің сабаққа қатысу
және үлгерімін есепке алу ақпараттық жүйесін жобалауға байланысты деректер
базасын құрастырдым. Яғни, кафедра Ақпараттық жүйелер, Есептеуіш техника
және бағдарламалық қамтамасыз ету мамандығы топ студенттерінің сабаққа
қатысуын және үлгерімі есепке алу деректер базасын құру болып табылады.
2 АНАЛИТИКАЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Деканаттың басқару жүйесін зерттеу
Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университетінің Есеп-қаржы
факультетінің Ақпараттық-Есептеу жүйесі кафедрасының студенттерінің
үлгерімі туралы шағын деректер базасын құрдым.
Ақпараттық-Есептеу жүйесі кафедрасында екі негізгі мамандық бойынша
студенттерді оқытады:
- 5В070300 Ақпараттық жүйелері;
- 5В070400 Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамсыз ету.
Кафедраның жұмысын басқаратын және оқытушылармен жұмыс жасайтын, оқу
процесін жоспар бойынша жүргізетін меңгерушісі болады. Сонымен
қатаркафедра бойынша өзіндік жұмыс атқаратын және түрлі
дәрежедегіоқытушылары, екі мамандық бойынша студенттер білім алады. Менің
мамандығым Ақпараттық жүйелері болғандықтан студенттердің сабаққа қатысуы
мен үлгерімін есепке алу туралы деректер базасын құруды жөн көрдім. Кафедра
ішіндегі шағын бір деректі басқарудың өзі күрделі мәселе болып табылады.
Сондықтан қазіргі кезде осындай деректерді басқарудың бірнеше үлгілері бар.
Соның бірі дамығанбағдарламалау тілдерінің бірі C# бағдарламалау тілінде
студенттердің сабаққа қатысуы мен үлгерімін есепке алуды деректер базасын
құрып, ондағы студенттер жайлы мәліметтерді енгізгіп, олардың ағымдық және
қорытынды бағалары мен сабаққа қатысуын енгізу.
Деректер базасын басқару жүйесінің шешімді дәлелдеу және жобалау
процестерін автоматизацияландыру деңгейіне қарай Жоғарғы Оқу Орнында
ақпараттық кеңес беретін және ақпараттарды анықтамалық түрде басқару болып
табылады. Ақпараттық кеңес беретін автоматтандырылған басқару жүйесінің
таңдалған үлгі мен әдіске сәйкес шешімді өңдеп, және осы мәселеге шешім
шығаратын тұлғалармен бекітіледі. Басқару автоматизациясының ең төменгі
деңгейі ақпарттық-анықтамалық жүйенің құрам бөліктерімен іске асады. Жоғары
оқу орнындағы АБЖ негізінен ақпараттық-анықтамалық класына жатады. Ол
басқарылу шешімдерін құрастыру және негіздеу секілді проблемалық
жағдайларды анализдеуге жетекшілер пайдаланатын есеп беру құжаттарын алу
автоматизациясы үшін қажет. Оның құрамына тәрбие істері, ғылыми зерттеу,
мамандар даярлау, әкімшілік-шаруашылық, қаржы комплекстері секілді бірнеше
топтар кіреді. Жоғары оқу орнында басқару жүйесінің негізгі бөлігі ретінде
кафедра студенттерінің үлгерімін деректер базасына енгізіп келтіруге
болады. Қазіргі кезде кафедрадағы АБЖ-да оқу үлгерімін басқарумен
байланысты алғашқы жүйе көрсеткіштерінің типтік құрамы анықталған,
ақпараттық базалар құрылған, ал бағдарламалық қамтамасыз ету ретінде
мәліметтер базасын басқару жүйесі пайдаланылады. Осы ақпараттық базаларды
пайдалана отырып, қолданбалы бағдарламалардың әр түрлі типтерін
құрастыруға болады. Бұл ақпараттық басқаруға байланысты кафедра жұмысын
оңайлатып және есеп беру тапсырмалары кезінде студенттер үлгерімін деректер
базасын құрып автоматизациялауға болады.
Кафедра студенттердің оқу деңгейлерін тексеру үшін оқу және ғылыми
басқару жүйесі мен жоспарын құрастырады. Кафедра мен оқытушылар арасындағы
тапсырмаларды бөлісу, аудиторлық қорды бөлу, абитуриенттерді топтарға бөлу,
оқу процестерінің статистикалық анализдеудің міндеттері, ғылыми-іздену
жұмыстарының тапсырыс портфельдерін құрастыру, т.б. жұмыстар атқарылады.
Кафедраның әртүрлі тарауларын бақылап тексеру үшін және оқыту ғылыми
процестерін басқару әдістерін бағалау, тексеру үшін кафедраны басқарудың
имитациялық модельдері құрастырылады. Бірақ мұндай тапсырмаларға жауап
беретін методология нұсқауы жоқ. Басқару шешімдерін құрастыру және шығару-
әртүрлі этаптардан тұрады: проблемалық жағдай анализі, басқару жүйесін іске
асырудың мақсаттарын таңдау, өте саналы альтернативтерді және критерийлерді
анықтау, сапалы шешімдерді таңдау, альтернативаны анализдеу және баға беру,
шешімнің орындалуын бақылау және есепке алу. Бұл этаптардың реті олардың
іске асырылуының автоматтандырылған немесе автоматтандырылмағандығына
тәуелді емес. Басқару автоматизациясы басқарудың технологиялық схемасын
жүзеге асыратын әдістерге қойылатын қосымша талаптарды ұсынады. Жүйеге жаңа
элементтер енгізеді. Және сонымен бірге, басқару аппаратының мүмкіндіктерін
көбейтеді.
Кафедра меңгерушісінің, ғылыми жетекшінің құқықтары, жауапкершілігі
және міндеттері:
- Кафедра меңгерушісі дипломдық жұмысты (жобаны) ұйымдастыруға және
өткізуге жауапты.
- Кафедра меңгерушісінің ғылыми жетекшінің келісімімен студенттің
қорғауға жіберілмеуі туралы сұрақтың кафедрада қаралып, талқыға
салуға құқығы бар.
Ғылыми жетекші:
- дипломдық жұмысты (жобаны) орындауға тапсырма береді;
- студентке дипломдық жұмысты (жобаны) орындаудың барлық кезеңіне
күнтізбелік кестені құруға көмек көрсетеді;
- студентке негізгі қажетті әдебиеттерді, анықтамалық және мұрағаттық
материалдарды, тақырыпқа қажетті типтік жобалар мен басқа да дерек көздерін
ұсынады;
- консультация кестесін құрайды, консультация өткізілу кезінде
студенттің
Дипломдық жұмысты күнтіз белік кесте бойынша орындауына бақылауды жүзеге
асырады;
-дипломдық жұмыстың (жобаның) барлық бөлімдерінің көлемін белгілейді
және дипломды жазушы мен кеңесшілердің жұмысын үйлестіреді.
Студент құқығы, жауапкершілігі мен міндеті:
- ғылыми жетекшіні және ғылыми жетекшінің келісімен дипломдық
жұмыстың (жобаның) тақырыбын таңдауға;
- дипломдық жұмыстың (жобаның) қорғау кестесі бекітілгенге дейін
дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау уақытын таңдауға құқығы
бар.
Студенттің дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау кестесі бекітілгеннен
кейін дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау мерзімін ауыстыруға құқығы жоқ.
Студент:
- дипломдық жұмыстың (жобаның) барлық бөлімдерін осы нұсқаулықтың
бөліміндегі талаптарға сәйкес сапалы және уақытылы орындауға;
- ғылыми жетекшіге белгіленген мерзімде дипломдық жұмысты (жобаны)
орындау бойынша жүйелі түрде есеп ұсынуға міндетті.
Студент:
- дипломдық жұмыста (жобада) қабылданған шешімдер мен ұсынылған
мәліметтердің дұрыстығына;
- дипломдық жұмысты (жобаны) уақытылы және сапалы орындауға
жауапты.
Студенттердің пәндер бойынша ағымдық үлгерімін бағалау жүйесі былайша
рәсімделеді. Пән бойынша емтихандық баға шекара бақылаулар – 60% және
аралық іскерлік сараптау – 40% бойынша үлгерімнің максимал көрсеткіштерінің
сомасымен сияқты анықталады және 100% құрайды.
Қорытынды баға келесі формуламен есептеледі:
Қ% = Р1+Р22 х 0,6+Э х 0,4 (2)
Мұнда, Р1 – бірінші рейтинг бағасының процентті мазмұны; Р2 – екінші
рейтинг бағасының процентті мазмұны; Э – емтихан бағасының процентті
мазмұны.
Қорытынды бағасының есептеуінің түзулылықтары үшін үйренушы шекара
бақылау және қорытынды емтиханда білімі пайыздарындағы бағалауға керек.
Студенттердің білімі, білуі және дағдылары келесі жүйе бойынша бағаланады:
Кесте 1. Білімді бағалау бойынша ақпарат:
Аттестациялық Баллдардың сандық Оқу пәнін игеру Дәстүрлік жүйе
әріптік баға баламасы дәрежесінің бойынша баға
пайыздық мазмұны
А 4,0 95-100 % Өте жақсы
А- 3,67 90-94 %
В+ 3,33 85-89 % Жақсы
В3,0 80-84 %
В- 2,67 75-79 %
С+ 2,33 70-74 % Қанағаттанарлық
С 2,0 65-69 %
С- 1,67 60-64 %
D+ 1,33 55-59 %
D 1,0 50-54 %
F 0 0-49 % Қанағаттанарлықсыз
Оқып білім алушының білімін бағалау өлшемдері әріптік белгімен жазылып
көрсетіледі.
Өте жақсы деген баға (А; 4,0;95-100%; А-; 3,67;90-94%) пән модулінде
берілген тапсырмаларды уақытында және сауатты орындаса, сонымен қатар
берілген тапсырма бойынша қосымша дерек немесе оқулық қарастырып, өз пікірі
мен ойын қосымша айтып отырса, пән модулінің бағдарламасын толығымен
меңгерсе, аралық бақылау тапсырмаларын уақытында орындаған жағдайда және
ғылыми жұмысты жүйелі түрде орындаған уақытта қойылады.
Жақсы деген баға (В+;3,33; 85-89%; В; 3,0; 80-84%; В-; 2,67; 75-79%)
пән модулі бойынша бағдарлама материалдарын 75 % пайыздан төмен дәрежеде
меңгермеген жағдайда сонымен қатар, тапсырмаларды орындау барысында дөрекі
қателіктер жіберілмесе, өз уақытында бақылау жұмыстарын орындаса, үй
тапсырмалары мен коллоквиум тапсырмаларын ескертусіз әрі ұқыпты орындаса,
ғылыми жұмыс жазып, белсенділік танытқан жағдайда қойылады.
Қанағаттанарлық деген баға (С+; 2,33; 70-74%; С – ;2,0; 65-69%; С-;
1,67; 60-64%; D+; 1,33; 55-59%; D; 1,0;50-54%) егерде, студент пән
бағдарламасының материалдарын орташа меңгерсе, үй тапсырмаларын орындаса,
пән модулі бойынша берілген тапсырмаларды өз деңгейінде мұғалім көмегіне
сүйеніп, бақылау жұмыстарын орындау барысында қйындық сезінген студенттерге
50% балл қойылады.
Қанағаттанарлықсыз деген баға (F; 0; 0-49%) егерде, студент берілген
материалды игере алмаса, пән бағдарламасында көрсетілген тапсырмаларды
орындау барысында дөрекі қателіктерге жол берілсе, қарастырылған пән
бағдарламасының жартысынан көп бөлігін игере алмаса, принципиалды
қателіктер көрсетсе, ағымдық, аралық, қорытынды бақылау тапсырмалары мен
көрсетілген әдебиеттерді меңгере алмаса қойылады.
Студент үлгерімін есепке алу диаграммасын 1 суретте көрсетілгендей
IDEF0 диаграммасында құрылады.
Сурет 1. Ramus бағдарламасындағы контекстік диаграмма
IDEF0 диаграммасында құрылған контекстік диаграмма түрі 2 суретте
көрсетіліп тұр.
Сурет 2. Студенттердің үлгерімін есепке алу контекстік диаграммасы
Контекстік диаграммадан кейін 3 суретте көрсетілгендей декомпозиция
диаграммасы құрылады.
Сурет 3. Декомпозиция диаграммасы
Контекстік диаграммадан кейін құрылған декомпозиция диаграмма құрылу
түрі 4 суретте көрсетілгендей болады.
Сурет 4. Студенттердің үлгерімін есепке алудың жүзеге асырылуының
декомпозициялық диаграммасы
2.2 Ақпараттық қамтамасыздандыру
Деканат деректер базасының ақпараттық қамтамасыз ету жүйесін талдау.
Білім алушылардың өз бетінше ізденушілігін, танымды белсенділігін дамыту
және білім сапасын арттыру үшін көлемді жұмыстар жүргізіледі. Пән
оқытушыларымен жеке тапсырмалар нұсқалары әр пән бойынша бағалану саясаты
жобаланады. Студенттердің білімін анықтау арине пәндер бойынша орындаған
тапсырмалар және оны уақытылы оқытушыға қорғауы арқылы анықталады. Білім
деңгейі тек лабораториялық жұмыстар орындаумен шектелмейді, сонымен қатар
студентті түрлі шараларға қатыстыру, ашық сабақтарды жүргізу, ғылыми
жобамен айналысу.
Ақпараттық қамтамасыз ету бұл сол мекеменің ішкі жүйелерінен тұрады. Ол
кіріс және шығыс ақпараты, ақпарат ағынының сызбасы, сонымен қатар құрылған
деректер базасынан тұрады.
Студенттер мәліметі 2 кестеде көрсетілгендей жоғарғы оқу орнына
түскеннен кейін білім алушының нақты мәліметі енгізіліп, деректер
базасында сақталады. Егер де студент мекен-жайы немесе телефоны өзгеретін
болса оны студент топтың жетекші кураторға ескертіп, базаға жауапты
тұлғаға өзгерген мәліметті тапсырады.
Кесте 2. Студенттер мәліметі кестесінің реквизиттері:
Код Студенттің Мамандығы Курс Группа Мекен-жаТелефон E-mail
аты-жөні йы
Әр топ бойынша студенттердің алған білімдерін бағалау, ағымдық және
қорытынды бағаны анықтау 3 кестенің өрістері бойынша енгізіледі.
Кесте 3. Студент үлгерімінің рейтинг бойынша кіріс ақпаратының кесте
реквизиті:
Код Студенттің аты-жөні Р1 % ТаныстымР2 %
Кесте 5. Факультеттің мамандықтарының шифрлық коды:
Мамандық шифрі Мамандық атауы
5В050800 Учет және аудит
5В050900 Қаржы
5В090900 Логистика
6М051100 Маркетинг
5В070300 Ақпараттық жүйелері
5В070400 Есептеу техникасы және бағдарламалық
қамтамасыз ету
Есеп-қаржы факультетінде, Ақпараттық – есептеу жүйесі кафедрасы
оқытушылар дерегі қысқаша деректер базасына енгізіліп, сақталады.
Кесте 6. Оқытушылар тізімі:
Оқытушы кодыАты-жөні Дәрежесі Мамандығы Пән коды
Кафедра құрамында мамандықтарына байланысты пәндерге байланысты
деректер: пән коды, кредит саны, дәрістер, практикалық сабақ, СӨЖ, ОСӨЖ
сағаттары көрсетіледі.
Кесте 7. Пәндер тізімінің реквит құрамы:
Пән Кредит саны Дәрістер Практика СӨЖ ОСӨЖ
коды сабақ
Әр топтар бойынша студент үлгерімінің семестр бойынша есеп беру
кестесінің реквизиті 8 кестеде көрсетілгендей.
Кесте 8. Шығыс құжаты.
Код Студенттің Предмет Рейтинг1 Рейтинг2 Экзамен Нәтижесі
аты-жөні
Студенттің семестрда пәндерден алған бағалары және емтихан бағасы
есептеліп қорытынды бағасы ведомостке енгізіледі. Қорытынды ведомость
реквизиті 9 кестеде көрсетілген.
Кесте 9. Студент үлгерімінің семестр бойынша қорытынды ведомость:
Код Студент Пән Күні Оқытушы Бағасы Барлық студенттер
аты-жөні атауы саны
Білім беру үрдісін ақпараттандыру қашықтан оқытуды дамытуға мүмкіндік
береді. Қашықтан оқыту – арнайы ақпараттық білім беру жүйесінің көмегімен
білім мекемесінен кез келген кашықта орналасқан тұрғындарға және қалың
бұқара топтарға көрсетілетін білім беретін кызмет кешені.
Ақпараттық білім беру жүйесі деп қолданушының саналы төрде қасиетті
тілігін қанағаттандыруына бағытталған ақпараттык қорлар, өзара әрекеттесуші
хаттамалар, ақпаратты- бағдарламалық және ұйымды- әдістемелік қамтамасыз
етілуі, жүйелік ұйымдастырылған мәліметтерді жіберетін құралдар жиыны деп
түсінеміз.
Қашықтан оқытудын негізіне білім берудің белгілі үлгісі жатады. Білім
көздеріне арнайы түрде дайындаған және де негізгі телекоммуникациялық
ортада сақталған жілінің ақпараттық ресурстары жатады, мысалы деректер
қоры, ақпараттық, жүйелік т.б.
Қашықтан оқытудың мақсаты ... жалғасы
Есеп-қаржы факультеті
Ақпараттық-есептеуіш жүйелер кафедрасы
Курстық жОБА
Пән: Ақпараттық жүйелерді жобалау
Тақырыбы: Студенттердің сабаққа қатысу және үлгерімін есепке алу
ақпараттық жүйесін жобалау
Орындаған:
Жетекші:
Қарағанды 2017
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .3
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ...
1 ТЕОРЕТИКАЛЫҚ БӨЛІМ 6
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ..
1.1Зерттеу 8
бөлімі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ..
2 АНАЛИТИКАЛЫҚ 10
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ..
2.1Деканаттың басқару жүйесін 10
зерттеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
2.2Ақпараттық 15
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ..
2.3Бағдарламалық 17
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
2.4Техникалық 20
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... .
2.5Технологиялық 21
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
3 ЖОБАЛАУ 24
БӨЛІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ...
3.1Есептің 24
қойылымы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ...
3.2Ақпараттық қамтамасыздандыру 25
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... .
3.3Бағдарламалық қамтамасыздандыру 27
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ...
3.4Техникалық қамтамасыздандыру 37
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ...
3.5Технологиялық 38
қамтамасыздандыру ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
4 ЭКОНОМИКАЛЫҚ 41
БӨЛІМ ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ...
4.1Экономикалық жүйенің тиімділігін 41
негіздеу ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
4.2Экономикалық жоба жүйесін 42
есептеу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .4 3
... ... ... ... ... ... ... ... .. ..
ӘДЕБИЕТТЕР 45
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... .
ҚОСЫМША ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .4 7
... ... ... ... ... ... ... ... .. ...
КІРІСПЕ
2005 жылдан бастап Қазақстан ЖОО оқыту кредиттік технология жүйесінде
жүруде.
Кредиттік технология оқытудың дербестігін, студенттердің өзіндік
жұмыстарының (СӨЖ) мәні жоғары сапада болуын талап етеді. СӨЖ
ұйымдастырудың негізі студенттердің дәрісханадағы және дәрісханадан тыс
жұмыстарын тұтас, үздіксіз жүйесіне айналдыруды көздейді.
Казақстандық білім беруді модернизациялау тұжырымдамасы студенттің оқу
үдерісінде өзіндік жұмысының рөлін арттыруға бағытталған белгілі деңгей мен
профильдегі білікті мамандарды даярлауды, еңбек нарығында бәсекелес және
құзіретті, өз мамандығын еркін меңгерген мамандарды даярлауды қарастырады.
Курстық жобаның мақсаты: Студенттердің сабаққа қатысу және үлгерімін
есепке алу ақпараттық жүйесін жобалау.
Оқытушы әрбір өтілетін тақырыпты жіктеп, жіліктеп түсіндіріп,
студенттен сол материалдарды қалай меңгергенін сұрау арқылы оның ерекшелігі
жайлы, студент аталған тақырыптан қандай мәселелерді меңгеруі керектігі
жөнінде бағыт-бағдар береді. Ал студент материалдарды өзі ізденіп, алынатын
білімді толық меңгеруі қажет.
Курстық жобаның міндеті: Студенттің сапалы білім алуына, сол пәннен
алынатын міндетті білім дағдыларын меңгеруіне дұрыс бағытта жол ашу.
Білім беру жүйесінде әр пәннің өзіндік ерекшеліктері, өзіне тән
қиыншылықтары болады. үшін, әр пән оқытушысы сол пәннің өзіне тән
ерекшеліктеріне, сол пәнге тән оқытудың принциптеріне көңіл бөлгені жөн.
Педагогикалық әдебиеттерде өзіндік оқу жұмысы оқытуды ұйымдастыру
формасы және оқытушының әдістемелік жетекшілігімен, бірақ оның тікелей
қатысуынсыз орындалатын студенттердің жоспарланған жұмысы ретінде қаралады.
Жобаның өзектілігі: Деканат жұмысын автоматтандыру.
Студенттің өзіндік жұмысы – оқу, зерттеуші және өзіндік білім алу
сипатындағы әртүрлі тапсырмаларды орындау, кәсбіи білім жүйесін меңгеру
құралы, танымдық және кәсіби іс-әрекет тәсілі, телекоммуникация құралдарын
қолдану арқылы, кәсбіи шеберлік пен шығармашылық іс-әрекет дағдылары мен
біліктерін қалыптастыру құралы, дәріс және мәтіндік материалмен жұмыс істеу
дағдыларын қалыптастыру құралы.
СӨЖ негізгі міндеттері:
1. Студенттердің лекция барысында алған білімдерін бекіту, тереңдету
және кеңейту.
2.Студенттерде ғылыми-педагогикалық әдебиеттермен, анықтамалықтармен
өздігінен жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру.
3. Студенттерді негізгі педагогикалық іскерліктермен қаруландыру.
4. Студенттердің шығармашылық қабілеттері мен педагогикалық бағытта
ойлауындамыту.
5. Студенттердің болашақ оқытушы ретінде жас маман ретінде қызметке
деген қызығушылықтарын тәрбиелеу.
СӨЖ дайындалғанда әр студент:
- ұсынылған әдебиеттерді оқып-үйренуге;
- реферат, баяндама дайындауға;
- практикалық тапсырманы орындауға;
- өз пікірін қорғауға;
- тақырып бойынша қосымша материалдар жинақтауға міндетті.
Студенттердің өзіндік жұмыстары қамтиды:
-реферат, кроссворд, проблемалық міндеттерді шешу, слайд-
презентациялар, үй тапсырмаларын орындауды көздейді (үй тапсырмаларын
студент кітапханада, үйде орындайды).
- оқытушының тапсырмаларды орындау жайлы кеңес пен ұсыныстары. Бұл
жерде семестр бойы жүйелілікті сақтау керек. СӨЖ тиімділігі оның
әдістемелік қамтылуына байланысты. Ең алдымен, оқулықтар мен оқу құралдары,
оқытушылар құрастырған әдістемелік нұсқаулар, Интернет ресурстары, оқу
залының мүмкіндігі, құралдар.
Жоғары оқу орындары студенттерінің білімдерінің үлгерімініне көптеген
факторлар әсер етеді: әл-ауқаты, денсаулық жағдайы, жасы, отбасылық
жағдайы, жоғары оқу орнына дейінгі дайындық деңгейі, өзін-өзі ұйымдастыру
дағдысы, өз қызметін ұйымдастыру және қадағалауы, жоғары оқу орнын
таңдау, білім алу формасы, (күндізгі, сырттай, қашықтықтан), жоғары оқу
орынның білім алу процесінің ұйымдастырылуы, жоғары оқу орынның материалдық
базасы, қызмет көрсетушілер меноқытушылардың біліктілік деңгей і, жоғары
оқу орынның абыройы және де студенттің жеке психологиялық ерек шелігі.
Ақпаратты басқару компьютерлерді қолданудың негізгі сферасы болып
табылады және де, болашақта үлкен роль атқарады. Мәліметтер қорын басқару
жүйесі компьютерлік техниканың даму жолдарына байланысты жетілдендіріліп
тұрды, пайдаланушының қойған барлық күрделі деңгейдегі талаптарын орындауға
бейімделді, сондай-ақ глобальды желі бойында орналасқан және де
телекоммуникациялық жүйелерді пайдаланатын компоненттердің бір-бірімен
байланыс жасауын қамтамасыз етті.
Оқу пікірталастары оқытудың сөздік әдістерінің ішінде елеулі орын
алады. Оның оқыту процесіндегі ең басты қызметі – танымдық қызығушылықты
ынталандыру, студенттерді қандай да мәселе бойынша түрлі ғылыми
көзқарастарды белсенді түрде талдауға қатыстыру, басқа жеке тұлғанық және
өзінің көзқарастарының негіздерін түсінуге жағдай жасау. Пікір-сайыс өткізу
үшін студенттердің дайындығы, талданатын мәселе бойынша кем дегенде екі
қарама-қарсы көзқарас болу керек. Білімсіз өткен пікірсайыс жүйесіз
мәселеден ауытқып, нәтижесіз өтеді. Оқу пікірсайыстары студенттердің өз
ойларын анық және дәл тұжырымдау іскерлігінің болуын, дәйекті дәлелдерді
құрастыра білуін талап етіп, оларды ойлауға, өз пікірінің дұрыстығын
дәлелдеуге, ой жарыстыруға үйретеді.
Студенттер үшін білім көзі – бақылау, оқытушы сөзі, баспа материалдары.
Оқулықтар, оқу құралдары, ғылыми – көпшілік әдебиеттер және журналдардан
оқушылар түрлі ақпараттар алып, сабақта алған білімдерін бекітуге,
кеңейтуге және тереңдетуге мүмкіндік алады, өз бетімен білім алу
әдістерімен қаруланады. Кітаппен жұмыс әдісін меңгеру үшін ең алдымен оның
тәсілдері меңгеріледі.
Кітаппен жұмыс істеу тәсілдерін меңгеруде көп уақыт алатын статикалық
оқу үлкен рөл атқарады. Мұндай оқудың мақсаты мәтінді түсіндіру,
студенттерге мәтінді толық меңгерту, оған мәтіннің негізгі идеясын ұқтыру.
Жаңа ақпаратты түсінудің құнды әдісі – мәтінді талдау.
Қосымша әдебиеттерді қолдану үшін оқушылардың өз бетімен жұмыс істеу
қабілеті болуы керек. Студенттердің кітаптар мен журналдарды сыни тұрғыдан
оқуының да үлкен маңызы бар. Идеялардың матрицасы - әртүрлі авторлардың
еңбектеріндегі біртекті ойлар мен құбылыстарға салыстырмалы сипаттама беру.
Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университетінің мамандықтарына
байланысты бірнеше факультеттерге бөлінеді. Осы факультеттерді басқаратын
деканаттары бар. Әр деканатта өздерінің жұмысына жауап беретін кафедралары
және сол кафедраны басқаратын меңгерушілері болады және ондағы жұмыс
істейтін жоғары дәрежедегі оқытушылар сонымен бірге ең бастысы ондағы білім
алатын болашақ маман иелері бар.
Деректер базасын басқару жүйесінің шешімді дәлелдеу және жобалау
процестерін автоматизацияландыру деңгейіне қарай Жоғарғы Оқу Орнында
ақпараттық кеңес беретін және ақпараттарды анықтамалық түрде басқару болып
табылады. Ақпараттық кеңес беретін автоматтандырылған басқару жүйесінің
таңдалған үлгі мен әдіске сәйкес шешімді өңдеп, және осы мәселеге шешім
шығаратын тұлғалармен бекітіледі. Басқару автоматизациясының ең төменгі
деңгейі ақпарттық-анықтамалық жүйенің құрам бөліктерімен іске асады.
Жоғары оқу орнындағы АБЖ негізінен ақпараттық-анықтамалық класына
жатады. Ол басқарылу шешімдерін құрастыру және негіздеу секілді проблемалық
жағдайларды анализдеуге жетекшілер пайдаланатын есеп беру құжаттарын алу
автоматизациясы үшін қажет. Оның құрамына тәрбие істері, ғылыми зерттеу,
мамандар даярлау, әкімшілік-шаруашылық, қаржы комплекстері секілді бірнеше
топтар кіреді. Жоғары оқу орнында басқару жүйесінің негізгі бөлігі ретінде
кафедра студенттерінің үлгерімін деректер базасына енгізіп келтіруге
болады.
Қазіргі кезде кафедрадағы АБЖ-да оқу үлгерімін басқарумен байланысты
алғашқы жүйе көрсеткіштерінің типтік құрамы анықталған, ақпараттық базалар
құрылған, ал бағдарламалық қамтамасыз ету ретінде мәліметтер базасын
басқару жүйесі пайдаланылады.
1 ТЕОРЕТИКАЛЫҚ БӨЛІМ
Ғылыми техникалық прогрестің қарқынды түрде дамуы білімнің
жоғарылауымен және ақпарат көлемінің көп болуымен сипатталады. ХХІ ғасырда
жаңа технологиялардың жыл сайынғы дамуымен, оның жедел өсуі ақпарат
алмасудың бірнеше нұсқаларын ұсынып отыр. Оны шешудің ең тиімді жолы -
автоматтандыру. Қазіргі кезде біздің елімізде, шет елдерде де
ақпараттарды автоматтандыруды кеңінен қолданады, оларды пайдаланылу
салалары өте көп. Мұндай күрделі ақпараттарды автоматтандыру жүйелерді
реттеу функциясын және алдыға қойылған тапсырманы шешу әдісін талдау
қызметін атқарады. Ақпаратты іздеу, сақтау, өңдеу, басқару, жіберу
компьютерлерді қолданудың негізгі сферасы болып табылады және болашақта
үлкен роль атқарады. Қазіргі ақпараттық қоғамның талаптарына сәйкес жаңа
техналогиялардың көмегімен әртүрлі саладағы жұмыс орындарының ақпаратын
автоматтандыру негізгі мәселелердің бірі болып табылады. Мемлекеттік және
жеке шаруашылық мекемелерде, оқу орындарында және басқа да салаларда
ақпараттандыру жүйесін кеңейту және жұмыс орнын автоматтандыру мәселелері
басты назарда. Автоматтандырылған жұмыс орны деп мамандардың жұмыс орнында
орналасқан және олардың жұмыстарын автоматтандыру үшін қолданылатын
профессионалды-бағытталған кішігірім есептеу жүйесін айтуға болады. Жұмыс
орнын автоматтандыру бухгалтерлік есептеулер жүйесі, электронды деканат,
оқу жүктемесін есептеу, қызметкерлер, студенттер туралы деректер қоры және
тағы да басқалар бар. Аталған жұмыстардың ішінде маңызды дерек қорларының
бірі студенттер базасы. Яғни, бірнеше топ студенттерінің ағымдық және
қорытынды бағалау жүйесін және сабаққа қатысуын есепке алуын деректер
базасын жобалап, базаға енгізу.
Студенттердің білімі оның барлық кәсіби не арнайы бағыттарының сапасы
және дәрежесімен анықталады.
Ал білім дәрежесі студенттердің үлгерімі арқылы анықталады. Ол көптеген
әлеуметтік-психологиялық және әлеуметтік-педагогикалық факторлардан,
сонымен қатар жеке студент тұлғасының психофизикалық мінездемесіне
байланысты болады. Көп жылдар зерттеулердің нәтижесінде ғалымдар студенттің
оқу қызметі және оның табыстылығы туралы айтқанда жеке тұлғаның
интелектуалдық дәрежесінің басты ролде екенін көрсетті. Әрине, бұл
фактордың мәнін бағаламауға болмайды. Бірақ, бүгінгі күні білім алушылардың
үлгерімі басқа да факторларға байланысты екенінде күманданудың қажеті жоқ.
Жоғары оқу орындары студенттерінің білімдерінің үлгерімініне көптеген
факторлар әсер етеді: әл-ауқаты, денсаулық жағдайы, жасы, отбасылық
жағдайы, жоғары оқу орнына дейінгі дайындық деңгейі, өзін-өзі ұйымдастыру
дағдысы, өз қызметін ұйымдастыру және қадағалауы, жоғары оқу орнын
таңдау, білім алу формасы, (күндізгі, сырттай, қашықтықтан), жоғары оқу
орынның білім алу процесінің ұйымдастырылуы, жоғары оқу орынның материалдық
базасы, қызмет көрсетушілер меноқытушылардың біліктілік деңгей і, жоғары
оқу орынның абыройы және де студенттің жеке психологиялық ерек шелігі.
Оқу шеберханасында өткізілген практика кезінде студенттердің сабаққа
қатысуын есепке алуы күн сайын өндірістік оқытуға арналған журналды
белгіленеді, ал өндірісте не кәсіпорында өткізілген өндірістік оқыту
практикасында күн сайын цехтың не учаскенің есепке алу табельінде
белгіленеді. Мұнда да студенттердің практикаға қатысуының жалпы пайызын
есептеп шығаруға болады. Ол үшін белгілі бір мерзімді алып, жалпы
студенттер саны мен мерзімін алып, жіберілген сабақ сандары арқылы былай
анықтаймыз.
Студенттердің сабаққа қатысуын анықтау формуласы:
% -ы = ΣТн Тж . 100 % (1)
Мұнда, ΣТн – сабаққа нақты қатысқан судент – сағат санының жалпы
көлемі, ал ΣТж — оқу жоспары бойынша бөлінген студент саны — сағаттың
жалпы көлемі. Сол сияқты студенттердің жіберген сағат көлемін де есептеуге
болады. Жіберілген сағат % пайызы ΣТжб ΣТбс
Мұндағы ΣТжб – жіберілген сағаттардың жалпы көлемі, ал ΣТбс – сол
мерзім ішінде оқытуға бөлінген жалпы сағат көлемі.
Студенттердің ағымдық бағалау кезінде алған білімдерін есепке алу
әдістерін қарастыру керек.Бұл әдісте есепке алу оқу материалдарының
қаншалықты игергендігін бақылау, оқыту процесін ағымдық бақылау және
пәндер бойынша тапсырмаларды қалай орындағанын тексеру арқылы білеміз. Осы
әдістердің өзара айырмашылықтары мен ерекшелігі бар, оларды ажырата алуымыз
керек.Ол үшін осы әдістерге жалпы сипаттама беріп, олардың өзара байланысын
да анықтауымыз қажет. Студенттердің мамандықтарының пәндері бойынша
лабораториялық жұмыстардың орындалу мерзімі мен мазмұнын атқарылатын
технологиялық процестердің күрделілік сипатын тексеру оқу процесінің
міндетті дербес орындалу бөлігіне кіреді. Ағымдық байқау жұмысы оқу
процесінің дербес бөлігі емес, оқытудың кез-келген мерзімінде атқарылған
жұмысты байқауға арналған. Оқытушы обьективті мәліметтер негізінде белгілі
бір мерзім аралығындағы студенттердің лабораториялық жұмысты
орындаупроцесінің дайындығы мен оның атқарылуын қадағалайды. Студенттер
мұнда бірнеше жұмысты қатар атқарады, жұмыстың нұсқауға, нормативті
құжаттарға сай орындалуын, технологиялық процестер тәсілінің
бірізділікпен технологиялық процестер тәсілінің бірізділікпен атқарылуын,
тиісті құрал-жабдықтарды, бақылау-өлшеу аспаптарын пайдалана білу
қабілеттілігін көрсете алуы тиіс. Оқытушы өз ескерулерін айтуы
мүмкін.Сонда да тексеру мен ағымдық байқау студент білімі, біліктілігі және
дағдысын анықтауды бірін-бірі толықтырып тұратын әдіс. Жас шеберлер мұндағы
әрбір қимылды, құрал-жабдықтар мен аспаптар қызхметін дұрыс пайдаланғанын
жиі бақылап, қорытынды жасағанда өз пікірін тұжырымдап айта білуі керек.
Ақпаратты басқару компьютерлерді қолданудың негізгі сферасы болып
табылады және де, болашақта үлкен роль атқарады. Мәліметтер қорын басқару
жүйесі компьютерлік техниканың даму жолдарына байланысты жетілдендіріліп
тұрды, пайдаланушының қойған барлық күрделі деңгейдегі талаптарын орындауға
бейімделді, сондай-ақ глобальды желі бойында орналасқан және де
телекоммуникациялық жүйелерді пайдаланатын компоненттердің бір-бірімен
байланыс жасауын қамтамасыз етті.
1.1 Зерттеу бөлімі
Оқу пікір таластары оқытудың сөздік әдістерінің ішінде елеулі орын
алады. Оның оқыту процесіндегі ең басты қызметі - танымдық қызығушылықты
ынталандыру, студенттерді қандай да мәселе бойынша түрлі ғылыми
көзқарастарды белсенді түрде талдауға қатыстыру, басқа жеке тұлғанық және
өзінің көзқарастарының негіздерін түсінуге жағдай жасау. Пікір-сайыс өткізу
үшін студенттердің дайындығы, талданатын мәселе бойынша кем дегенде екі
қарама-қарсы көзқарас болу керек. Білімсіз өткен пікір сайыс жүйесіз
мәселеден ауытқып, нәтижесіз өтеді. Оқу пікірсайыстары студенттердің өз
ойларын анық және дәл тұжырымдау іскерлігінің болуын, дәйекті дәлелдерді
құрастыра білуін талап етіп, оларды ойлауға, өз пікірінің дұрыстығын
дәлелдеуге, ой жарыстыруға үйретеді. Оқытушы сөз мәнерінің үлгісі болып,
студенттердің ой-пікірлерін тыңдап, оған әдепті түрде түзетулер енгізіп, өз
пікірінің ақиқаттығына таласпай, соңғы сөзді айтуға құқығы бар екендігін
студенттердің естеріне салуы қажет. Жақсы өткізілген пікірсайыс балаларға
білім және тәрбие береді, мәселені терең түсінуге, өз пікірін қорғауға,
басқалардың пікірімен санасуға үйретеді.
Кодекстер және оқулықтармен жұмыс – оқытудың маңызды әдісі. Сабақта
кодекстермен жұмыс жасау оқытушы басшылығымен жүзеге асады. Одан әрі
студенттер кодекспен жұмыс істеуге өздері үйренеді. Баспа материалдарымен
өз бетімен жұмыстың кейбір тәсілдері бар. Олар:
- конспектілеу – кітаптың мазмұнын қысқа баяндау;
- мәтіннің қарапайым және күрделі жоспарын жасау. Жоспар құру үшін
мәтінді оқып болған соң оны бөліктерге бөліп, әр бөлікке атау
беру керек;
- тезистеу – кітаптың негізгі ойларын қысқа баяндау;
- цитаталау – мәтінді сөзбе сөз көшіру. Міндетті түрде автор,
кітап (жұмыс) аты, баспасы, шьққан жылы, беттері көрсетіледі;
- аннотация – мәнді, елеулі мағынасын жоғалтпай мазмұнды қысқа
баяндау;
- рецензиялау – оқу материалы туралы өз ойын қысқа жазу;
- анықтама жазу – тапқан кітап, т.б. мағлұмат көзі туралы мәлімет.
Анықтамалар статистикалық, библиографиялық (өмірбаяндық,
терминологиялық, географиялық, т.б) түрде болады;
- формалдық-логикалық модель – мәтіннің сызбасы;
- тақырыптық тезаурус – бөлім, тақырып бойынша негізі ұғымдарды
ретке келтіру.
Студенттер үшін білім көзі – бақылау, оқытушы сөзі, баспа
материалдары. Оқулықтар, оқу құралдары, ғылыми – көпшілік әдебиеттер және
журналдардан оқушылар түрлі ақпараттар алып, сабақта алған білімдерін
бекітуге, кеңейтуге және тереңдетуге мүмкіндік алады, өз бетімен білім алу
әдістерімен қаруланады. Кітаппен жұмыс әдісін меңгеру үшін ең алдымен оның
тәсілдері меңгеріледі. Кітаппен жұмыс істеу тәсілдерін меңгеруде көп уақыт
алатын статикалық оқу үлкен рөл атқарады. Мұндай оқудың мақсаты мәтінді
түсіндіру, студенттерге мәтінді толық меңгерту, оған мәтіннің негізгі
идеясын ұқтыру. Жаңа ақпаратты түсінудің құнды әдісі – мәтінді талдау.
Оқытушылар кітаптар мен журналдарды тақырыпқа сай қолданады. Осы өздік
жұмыстың жиі қолданылатын тәсілдері: Белгілі бір ақпарат алу және оны
бекіту мақсатымен кітапты оқып шығу. Осы мақсатқа жету үшін, мұғалім
оқушыларға қысқа мерзім ішінде мәтінді қалай түсінуге болатындығын айтады.
Әдетте, студенттер мәтінді бір рет оқып шыққан соң, оны талдап, мәтіннің
жоспарын жасайды. Түсініксіз сөйлем және сөздердің мағынасын сөздік немесе
энциклопедия арқылы ашып, қосымша әдебиеттерден ақпараттар алып, керекті
мәліметтерді конспектілеп, оқығанын өз сөзімен айтып көреді. Оқытушы
студенттерді мәтіндегі негізгі ойды бөлуге үйрету керек. Жоспар жасау үшін
мәтіндер бір-бірімен өзара байланысты бөліктерге бөлінеді де, әр бөлікке
атау беріледі. Қосымша әдебиеттерді қолдану үшін оқушылардың өз бетімен
жұмыс істеу қабілеті болуы керек. Студенттердің кітаптар мен журналдарды
сыни тұрғыдан оқуының да үлкен маңызы бар. Идеялардың матрицасы - әртүрлі
авторлардың еңбектеріндегі біртекті ойлар мен құбылыстарға салыстырмалы
сипаттама беру.
C# бағдарламалау тілі объектіге бағытталған бағдарламалау тілі
болғандықтан деректер базасын басқару жүйесі болып табылады және деректер
базасын басқару жүйесінен басқа тілдерге қарағанда мүмкіндігі көп.C# тілі
CLR-ге арналған қолданбалы деңгейде бағдарламалау тілінде жасалынған.
Сондықтан C# тілі CLR-дің мүмкіншіліктеріне тәуелді. Яғни, CLRC# тіліне
дәстүрлі бағдарламалық тілі түрінде дамуына зор үлес қосады.
Қазтұтынуодағы Қарағанды Экономикалық Университетінің мамандықтарына
байланысты бірнеше факультеттерге бөлінеді. Осы факультеттерді басқаратын
деканаттары бар. Әр деканатта өздерінің жұмысына жауап беретін кафедралары
және сол кафедраны басқаратын меңгерушілері болады және ондағы жұмыс
істейтін жоғары дәрежедегі оқытушылар сонымен бірге ең бастысы ондағы білім
алатын болашақ маман иелері бар.Факультет кафедрасына байланысты Есеп-Қаржы
факультетінің Ақпараттық-Есептеу Жүйесі кафедрасындағы Студенттердің
сабаққа қатысу және үлгерімін есепке алу ақпараттық жүйесін жобалауды
қарастырдым. Университет ішіндегі шағын бір деректер базасын құру күрделі
болып табылады. Сондықтан қазіргі кезде осындай деректерді басқарудың
бірнеше көптеген мүмкіндіктері бар. Соның бірі де бірегейі C# объектіге
бағытталған бағдарламалау тілінің көмегімен Студенттердің сабаққа қатысу
және үлгерімін есепке алу ақпараттық жүйесін жобалауға байланысты деректер
базасын құрастырдым. Яғни, кафедра Ақпараттық жүйелер, Есептеуіш техника
және бағдарламалық қамтамасыз ету мамандығы топ студенттерінің сабаққа
қатысуын және үлгерімі есепке алу деректер базасын құру болып табылады.
2 АНАЛИТИКАЛЫҚ БӨЛІМ
2.1 Деканаттың басқару жүйесін зерттеу
Қазтұтынуодағы Қарағанды экономикалық университетінің Есеп-қаржы
факультетінің Ақпараттық-Есептеу жүйесі кафедрасының студенттерінің
үлгерімі туралы шағын деректер базасын құрдым.
Ақпараттық-Есептеу жүйесі кафедрасында екі негізгі мамандық бойынша
студенттерді оқытады:
- 5В070300 Ақпараттық жүйелері;
- 5В070400 Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамсыз ету.
Кафедраның жұмысын басқаратын және оқытушылармен жұмыс жасайтын, оқу
процесін жоспар бойынша жүргізетін меңгерушісі болады. Сонымен
қатаркафедра бойынша өзіндік жұмыс атқаратын және түрлі
дәрежедегіоқытушылары, екі мамандық бойынша студенттер білім алады. Менің
мамандығым Ақпараттық жүйелері болғандықтан студенттердің сабаққа қатысуы
мен үлгерімін есепке алу туралы деректер базасын құруды жөн көрдім. Кафедра
ішіндегі шағын бір деректі басқарудың өзі күрделі мәселе болып табылады.
Сондықтан қазіргі кезде осындай деректерді басқарудың бірнеше үлгілері бар.
Соның бірі дамығанбағдарламалау тілдерінің бірі C# бағдарламалау тілінде
студенттердің сабаққа қатысуы мен үлгерімін есепке алуды деректер базасын
құрып, ондағы студенттер жайлы мәліметтерді енгізгіп, олардың ағымдық және
қорытынды бағалары мен сабаққа қатысуын енгізу.
Деректер базасын басқару жүйесінің шешімді дәлелдеу және жобалау
процестерін автоматизацияландыру деңгейіне қарай Жоғарғы Оқу Орнында
ақпараттық кеңес беретін және ақпараттарды анықтамалық түрде басқару болып
табылады. Ақпараттық кеңес беретін автоматтандырылған басқару жүйесінің
таңдалған үлгі мен әдіске сәйкес шешімді өңдеп, және осы мәселеге шешім
шығаратын тұлғалармен бекітіледі. Басқару автоматизациясының ең төменгі
деңгейі ақпарттық-анықтамалық жүйенің құрам бөліктерімен іске асады. Жоғары
оқу орнындағы АБЖ негізінен ақпараттық-анықтамалық класына жатады. Ол
басқарылу шешімдерін құрастыру және негіздеу секілді проблемалық
жағдайларды анализдеуге жетекшілер пайдаланатын есеп беру құжаттарын алу
автоматизациясы үшін қажет. Оның құрамына тәрбие істері, ғылыми зерттеу,
мамандар даярлау, әкімшілік-шаруашылық, қаржы комплекстері секілді бірнеше
топтар кіреді. Жоғары оқу орнында басқару жүйесінің негізгі бөлігі ретінде
кафедра студенттерінің үлгерімін деректер базасына енгізіп келтіруге
болады. Қазіргі кезде кафедрадағы АБЖ-да оқу үлгерімін басқарумен
байланысты алғашқы жүйе көрсеткіштерінің типтік құрамы анықталған,
ақпараттық базалар құрылған, ал бағдарламалық қамтамасыз ету ретінде
мәліметтер базасын басқару жүйесі пайдаланылады. Осы ақпараттық базаларды
пайдалана отырып, қолданбалы бағдарламалардың әр түрлі типтерін
құрастыруға болады. Бұл ақпараттық басқаруға байланысты кафедра жұмысын
оңайлатып және есеп беру тапсырмалары кезінде студенттер үлгерімін деректер
базасын құрып автоматизациялауға болады.
Кафедра студенттердің оқу деңгейлерін тексеру үшін оқу және ғылыми
басқару жүйесі мен жоспарын құрастырады. Кафедра мен оқытушылар арасындағы
тапсырмаларды бөлісу, аудиторлық қорды бөлу, абитуриенттерді топтарға бөлу,
оқу процестерінің статистикалық анализдеудің міндеттері, ғылыми-іздену
жұмыстарының тапсырыс портфельдерін құрастыру, т.б. жұмыстар атқарылады.
Кафедраның әртүрлі тарауларын бақылап тексеру үшін және оқыту ғылыми
процестерін басқару әдістерін бағалау, тексеру үшін кафедраны басқарудың
имитациялық модельдері құрастырылады. Бірақ мұндай тапсырмаларға жауап
беретін методология нұсқауы жоқ. Басқару шешімдерін құрастыру және шығару-
әртүрлі этаптардан тұрады: проблемалық жағдай анализі, басқару жүйесін іске
асырудың мақсаттарын таңдау, өте саналы альтернативтерді және критерийлерді
анықтау, сапалы шешімдерді таңдау, альтернативаны анализдеу және баға беру,
шешімнің орындалуын бақылау және есепке алу. Бұл этаптардың реті олардың
іске асырылуының автоматтандырылған немесе автоматтандырылмағандығына
тәуелді емес. Басқару автоматизациясы басқарудың технологиялық схемасын
жүзеге асыратын әдістерге қойылатын қосымша талаптарды ұсынады. Жүйеге жаңа
элементтер енгізеді. Және сонымен бірге, басқару аппаратының мүмкіндіктерін
көбейтеді.
Кафедра меңгерушісінің, ғылыми жетекшінің құқықтары, жауапкершілігі
және міндеттері:
- Кафедра меңгерушісі дипломдық жұмысты (жобаны) ұйымдастыруға және
өткізуге жауапты.
- Кафедра меңгерушісінің ғылыми жетекшінің келісімімен студенттің
қорғауға жіберілмеуі туралы сұрақтың кафедрада қаралып, талқыға
салуға құқығы бар.
Ғылыми жетекші:
- дипломдық жұмысты (жобаны) орындауға тапсырма береді;
- студентке дипломдық жұмысты (жобаны) орындаудың барлық кезеңіне
күнтізбелік кестені құруға көмек көрсетеді;
- студентке негізгі қажетті әдебиеттерді, анықтамалық және мұрағаттық
материалдарды, тақырыпқа қажетті типтік жобалар мен басқа да дерек көздерін
ұсынады;
- консультация кестесін құрайды, консультация өткізілу кезінде
студенттің
Дипломдық жұмысты күнтіз белік кесте бойынша орындауына бақылауды жүзеге
асырады;
-дипломдық жұмыстың (жобаның) барлық бөлімдерінің көлемін белгілейді
және дипломды жазушы мен кеңесшілердің жұмысын үйлестіреді.
Студент құқығы, жауапкершілігі мен міндеті:
- ғылыми жетекшіні және ғылыми жетекшінің келісімен дипломдық
жұмыстың (жобаның) тақырыбын таңдауға;
- дипломдық жұмыстың (жобаның) қорғау кестесі бекітілгенге дейін
дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау уақытын таңдауға құқығы
бар.
Студенттің дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау кестесі бекітілгеннен
кейін дипломдық жұмысты (жобаны) қорғау мерзімін ауыстыруға құқығы жоқ.
Студент:
- дипломдық жұмыстың (жобаның) барлық бөлімдерін осы нұсқаулықтың
бөліміндегі талаптарға сәйкес сапалы және уақытылы орындауға;
- ғылыми жетекшіге белгіленген мерзімде дипломдық жұмысты (жобаны)
орындау бойынша жүйелі түрде есеп ұсынуға міндетті.
Студент:
- дипломдық жұмыста (жобада) қабылданған шешімдер мен ұсынылған
мәліметтердің дұрыстығына;
- дипломдық жұмысты (жобаны) уақытылы және сапалы орындауға
жауапты.
Студенттердің пәндер бойынша ағымдық үлгерімін бағалау жүйесі былайша
рәсімделеді. Пән бойынша емтихандық баға шекара бақылаулар – 60% және
аралық іскерлік сараптау – 40% бойынша үлгерімнің максимал көрсеткіштерінің
сомасымен сияқты анықталады және 100% құрайды.
Қорытынды баға келесі формуламен есептеледі:
Қ% = Р1+Р22 х 0,6+Э х 0,4 (2)
Мұнда, Р1 – бірінші рейтинг бағасының процентті мазмұны; Р2 – екінші
рейтинг бағасының процентті мазмұны; Э – емтихан бағасының процентті
мазмұны.
Қорытынды бағасының есептеуінің түзулылықтары үшін үйренушы шекара
бақылау және қорытынды емтиханда білімі пайыздарындағы бағалауға керек.
Студенттердің білімі, білуі және дағдылары келесі жүйе бойынша бағаланады:
Кесте 1. Білімді бағалау бойынша ақпарат:
Аттестациялық Баллдардың сандық Оқу пәнін игеру Дәстүрлік жүйе
әріптік баға баламасы дәрежесінің бойынша баға
пайыздық мазмұны
А 4,0 95-100 % Өте жақсы
А- 3,67 90-94 %
В+ 3,33 85-89 % Жақсы
В3,0 80-84 %
В- 2,67 75-79 %
С+ 2,33 70-74 % Қанағаттанарлық
С 2,0 65-69 %
С- 1,67 60-64 %
D+ 1,33 55-59 %
D 1,0 50-54 %
F 0 0-49 % Қанағаттанарлықсыз
Оқып білім алушының білімін бағалау өлшемдері әріптік белгімен жазылып
көрсетіледі.
Өте жақсы деген баға (А; 4,0;95-100%; А-; 3,67;90-94%) пән модулінде
берілген тапсырмаларды уақытында және сауатты орындаса, сонымен қатар
берілген тапсырма бойынша қосымша дерек немесе оқулық қарастырып, өз пікірі
мен ойын қосымша айтып отырса, пән модулінің бағдарламасын толығымен
меңгерсе, аралық бақылау тапсырмаларын уақытында орындаған жағдайда және
ғылыми жұмысты жүйелі түрде орындаған уақытта қойылады.
Жақсы деген баға (В+;3,33; 85-89%; В; 3,0; 80-84%; В-; 2,67; 75-79%)
пән модулі бойынша бағдарлама материалдарын 75 % пайыздан төмен дәрежеде
меңгермеген жағдайда сонымен қатар, тапсырмаларды орындау барысында дөрекі
қателіктер жіберілмесе, өз уақытында бақылау жұмыстарын орындаса, үй
тапсырмалары мен коллоквиум тапсырмаларын ескертусіз әрі ұқыпты орындаса,
ғылыми жұмыс жазып, белсенділік танытқан жағдайда қойылады.
Қанағаттанарлық деген баға (С+; 2,33; 70-74%; С – ;2,0; 65-69%; С-;
1,67; 60-64%; D+; 1,33; 55-59%; D; 1,0;50-54%) егерде, студент пән
бағдарламасының материалдарын орташа меңгерсе, үй тапсырмаларын орындаса,
пән модулі бойынша берілген тапсырмаларды өз деңгейінде мұғалім көмегіне
сүйеніп, бақылау жұмыстарын орындау барысында қйындық сезінген студенттерге
50% балл қойылады.
Қанағаттанарлықсыз деген баға (F; 0; 0-49%) егерде, студент берілген
материалды игере алмаса, пән бағдарламасында көрсетілген тапсырмаларды
орындау барысында дөрекі қателіктерге жол берілсе, қарастырылған пән
бағдарламасының жартысынан көп бөлігін игере алмаса, принципиалды
қателіктер көрсетсе, ағымдық, аралық, қорытынды бақылау тапсырмалары мен
көрсетілген әдебиеттерді меңгере алмаса қойылады.
Студент үлгерімін есепке алу диаграммасын 1 суретте көрсетілгендей
IDEF0 диаграммасында құрылады.
Сурет 1. Ramus бағдарламасындағы контекстік диаграмма
IDEF0 диаграммасында құрылған контекстік диаграмма түрі 2 суретте
көрсетіліп тұр.
Сурет 2. Студенттердің үлгерімін есепке алу контекстік диаграммасы
Контекстік диаграммадан кейін 3 суретте көрсетілгендей декомпозиция
диаграммасы құрылады.
Сурет 3. Декомпозиция диаграммасы
Контекстік диаграммадан кейін құрылған декомпозиция диаграмма құрылу
түрі 4 суретте көрсетілгендей болады.
Сурет 4. Студенттердің үлгерімін есепке алудың жүзеге асырылуының
декомпозициялық диаграммасы
2.2 Ақпараттық қамтамасыздандыру
Деканат деректер базасының ақпараттық қамтамасыз ету жүйесін талдау.
Білім алушылардың өз бетінше ізденушілігін, танымды белсенділігін дамыту
және білім сапасын арттыру үшін көлемді жұмыстар жүргізіледі. Пән
оқытушыларымен жеке тапсырмалар нұсқалары әр пән бойынша бағалану саясаты
жобаланады. Студенттердің білімін анықтау арине пәндер бойынша орындаған
тапсырмалар және оны уақытылы оқытушыға қорғауы арқылы анықталады. Білім
деңгейі тек лабораториялық жұмыстар орындаумен шектелмейді, сонымен қатар
студентті түрлі шараларға қатыстыру, ашық сабақтарды жүргізу, ғылыми
жобамен айналысу.
Ақпараттық қамтамасыз ету бұл сол мекеменің ішкі жүйелерінен тұрады. Ол
кіріс және шығыс ақпараты, ақпарат ағынының сызбасы, сонымен қатар құрылған
деректер базасынан тұрады.
Студенттер мәліметі 2 кестеде көрсетілгендей жоғарғы оқу орнына
түскеннен кейін білім алушының нақты мәліметі енгізіліп, деректер
базасында сақталады. Егер де студент мекен-жайы немесе телефоны өзгеретін
болса оны студент топтың жетекші кураторға ескертіп, базаға жауапты
тұлғаға өзгерген мәліметті тапсырады.
Кесте 2. Студенттер мәліметі кестесінің реквизиттері:
Код Студенттің Мамандығы Курс Группа Мекен-жаТелефон E-mail
аты-жөні йы
Әр топ бойынша студенттердің алған білімдерін бағалау, ағымдық және
қорытынды бағаны анықтау 3 кестенің өрістері бойынша енгізіледі.
Кесте 3. Студент үлгерімінің рейтинг бойынша кіріс ақпаратының кесте
реквизиті:
Код Студенттің аты-жөні Р1 % ТаныстымР2 %
Кесте 5. Факультеттің мамандықтарының шифрлық коды:
Мамандық шифрі Мамандық атауы
5В050800 Учет және аудит
5В050900 Қаржы
5В090900 Логистика
6М051100 Маркетинг
5В070300 Ақпараттық жүйелері
5В070400 Есептеу техникасы және бағдарламалық
қамтамасыз ету
Есеп-қаржы факультетінде, Ақпараттық – есептеу жүйесі кафедрасы
оқытушылар дерегі қысқаша деректер базасына енгізіліп, сақталады.
Кесте 6. Оқытушылар тізімі:
Оқытушы кодыАты-жөні Дәрежесі Мамандығы Пән коды
Кафедра құрамында мамандықтарына байланысты пәндерге байланысты
деректер: пән коды, кредит саны, дәрістер, практикалық сабақ, СӨЖ, ОСӨЖ
сағаттары көрсетіледі.
Кесте 7. Пәндер тізімінің реквит құрамы:
Пән Кредит саны Дәрістер Практика СӨЖ ОСӨЖ
коды сабақ
Әр топтар бойынша студент үлгерімінің семестр бойынша есеп беру
кестесінің реквизиті 8 кестеде көрсетілгендей.
Кесте 8. Шығыс құжаты.
Код Студенттің Предмет Рейтинг1 Рейтинг2 Экзамен Нәтижесі
аты-жөні
Студенттің семестрда пәндерден алған бағалары және емтихан бағасы
есептеліп қорытынды бағасы ведомостке енгізіледі. Қорытынды ведомость
реквизиті 9 кестеде көрсетілген.
Кесте 9. Студент үлгерімінің семестр бойынша қорытынды ведомость:
Код Студент Пән Күні Оқытушы Бағасы Барлық студенттер
аты-жөні атауы саны
Білім беру үрдісін ақпараттандыру қашықтан оқытуды дамытуға мүмкіндік
береді. Қашықтан оқыту – арнайы ақпараттық білім беру жүйесінің көмегімен
білім мекемесінен кез келген кашықта орналасқан тұрғындарға және қалың
бұқара топтарға көрсетілетін білім беретін кызмет кешені.
Ақпараттық білім беру жүйесі деп қолданушының саналы төрде қасиетті
тілігін қанағаттандыруына бағытталған ақпараттык қорлар, өзара әрекеттесуші
хаттамалар, ақпаратты- бағдарламалық және ұйымды- әдістемелік қамтамасыз
етілуі, жүйелік ұйымдастырылған мәліметтерді жіберетін құралдар жиыны деп
түсінеміз.
Қашықтан оқытудын негізіне білім берудің белгілі үлгісі жатады. Білім
көздеріне арнайы түрде дайындаған және де негізгі телекоммуникациялық
ортада сақталған жілінің ақпараттық ресурстары жатады, мысалы деректер
қоры, ақпараттық, жүйелік т.б.
Қашықтан оқытудың мақсаты ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz