Мемлекеттік қызметшілердің мемлекеттік қызметті тоқтатуы
Мемлекеттік қызмет туралы
1999 жылғы 23 шілдедегі N 453-1 Заңы
(ҚР 04.06.01 ж. N 204-II; 11.03.03 ж. N 393-II;
25.09.03 ж. N 484-II; 2005.08.07 № 75-III Заңдарымен енгізілген
өзгерістерімен)
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi - мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң
құрамына кiрмейтiн, мемлекеттiк органда тұрақты кәсiби негiзде лауазымдық
өкiлеттiктi жүзеге асыратын мемлекеттiк қызметшi;
мемлекеттiк лауазым - мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық
актiлермен белгіленген лауазымдық өкiлеттiк пен лауазымдық мiндеттердiң
ауқымы жүктелген құрылымдық бiрлiгі;
мемлекеттiк қызмет - мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк органдардағы
мемлекеттiк билiктiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыруға бағытталған
лауазымдық өкiлеттiгiн атқару жөнiндегi қызметi;
мемлекеттiк қызметшi - мемлекеттiк органда заңдарда белгiленген
тәртiппен республикалық немесе жергiлiктi бюджеттен не Қазақстан
Республикасы Ұлттық банкiнiң қаржысынан ақы төленетiн қызметтi атқаратын
және мемлекеттiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыру мақсатында
лауазымдық өкілеттiктi жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының азаматы;
лауазымды адам - ұдайы, уақытша немесе арнайы өкiлеттiк бойынша өкiмет
өкiлiнiң мiндеттерiн жүйеге асыратын не мемлекеттiк органдарда
ұйымдастырушылық-өкiм берушiлiк немесе әкiмшiлiк-шаруашылық қызметтердi
орындайтын адам
лауазымдық өкiлеттiк - заңдарда белгіленген құқықтары мен негiзгi
мiндеттерi бар мемлекеттiк қызметшiлер өз қызметiн жүзеге асыратын
мемлекеттiк органдардың алдында тұрған мақсаттар мен мiндеттерге жауап
беретiнін, нақты мемлекеттiк лауазыммен көзделген өкiлеттiк;
мемлекеттiк әкiмшiлiк қызмет санаты - мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлер
атқаратын, лауазымдық өкілеттiктiң көлемi мен сипатын көрсететiн әкiмшiлiк
лауазымдар жиынтығының саралаушылық сипаттамасы;
бiлiктiлiк талаптары - мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметтi атқаруға үмiткер
азаматтарға оның кәсiби даярлығының, деңгейiн, құзыреттiлiгiн және нақты
әкiмшiлiк қызметке сәйкес келуiн анықтау мақсатында қойылатын талаптар;
мемлекеттiк саяси қызметшi - тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және
қызметi саяси-айқындаушы сипатта болатын және саяси мақсаттар мен
мiндеттердi iске асыру үшiн жауап беретiн мемлекеттiк қызметшi.
ротация - мемлекеттiк саяси қызметшiлердi мемлекеттiк органдардың
арасында, сондай-ақ мемлекеттiк органның құрылымдық бөлiмшелерiнің арасында
лауазымдық ауыстыру.
2-бап. Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар
Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар Конституциядан, осы Заңнан, Қазақстан
Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
3-бап. Мемлекеттiк қызметтiң принциптерi
1. Қазақстан Республикасында мемлекеттiк қызмет:
1) заңдылық;
2) қазақстандық патриотизм;
3) мемлекеттiк өкiметтiң заң шығарушылық, атқарушылық және сот
тармақтарына бөлiнуiне қарамастан, мемлекеттiк қызмет жүйесiнiң
бiртұтастығы;
4) азаматтар құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерiнiң
мемлекет мүдделерi алдындағы басымдығы;
5) жалпы қол жетiмдiлiк, яғни Республика азаматтарының мемлекеттiк
қызметке қол жеткiзуге және өз қабiлеттерi мен кәсіби даярлығына сәйкес
мемлекеттiк қызмет бойынша жоғарылатылуға тең құқығы;
6) азаматтардың мемлекеттiк қызметке кiруiнiң ерiктiлiгi;
7) мемлекеттiк қызметшiлердiң кәсiбилiгi мен жоғары бiліктiлiгi;
8) мәнi бiрдей жұмыстарды орындағаны үшiн еңбекке ақыны тең төлеу;
9) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар өз
өкiлеттiгi шегiнде қабылдаған шешiмдердi орындаудың бағынысты мемлекеттiк
қызметшiлер мен төменгi мемлекеттiк органдардың қызметшілерi үшiн
мiндеттiлiгi;
10) мемлекеттiк қызметшiлердiң бақылауда болуы және есептiлiгi;
11) мемлекеттiк құпиялар немесе заңмен қорғалатын өзге де құпия болып
есептелетiн қызметтi қоспағанда, қоғамдық пiкiр мен жариялылықты ескеру;
12) мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтық және әлеуметтiк қорғалуы;
13) мемлекеттiк қызметшiлердi қызметтiк мiндеттерiн адал, ынталы
атқарғаны, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн
көтермелеу;
14) мемлекеттiк қызметшiлердiң қызметтiк мiндеттерiн орындамағаны не
тиiсiнше орындамағаны және өздерiнiң өкiлеттiгiн асыра пайдаланғаны үшiн
жеке жауаптылығы;
15) мемлекеттiк қызметшілердiң бiлiктiлiгiн арттыруды үздiксiз жүргiзу
принциптерiне негiзделедi.
2. Мемлекеттiк органдарда саяси партиялардың ұйымдарын құруға жол
берiлмейдi. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық мiндеттерiн атқарған кезде
заңдардың талаптарын басшылыққа алады және саяси партиялардың, қоғамдық
бiрлестiктер мен олардың органдарының шешiмдерiне байланысты болмайды.
4-бап. Осы Заңның қолданылуы
1. Осы Заң барлық мемлекеттiк қызметшiлерге қолданылады, бұған Қазақстан
Республикасының Конституциясында, конституциялық заңдарында немесе өзге де
заң актiлерiнде олар үшiн өзгедей құқықтық мәртебе белгiленген жағдайлар
қосылмайды.
2. Техникалық қызмет көрсетудi жүзеге асыратын және мемлекеттiк
органдардың жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн адамдар мемлекеттiк қызметшiге
жатпайды. Мұндай адамдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi
белгiлейдi.
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II (бұрынғы ред. қара) ; 2005.08.07 № 75-III
(бұр. ред. қара) (күшіне енетін мерзімін қара ) ҚР Заңдарымен 5- бап
өзгертілді
5-бап. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган мен оның
аумақтық бөлiмшелерi
1. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган (бұдан әрi -
уәкiлеттi орган) Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынысты
және есеп беретiн, мемлекеттiк қызмет саласында бiрыңғай мемлекеттiк
саясатты iске асыруды жүзеге асыратын мемлекеттiк орган, оған мынадай
өкiлеттiктер жүктеледi:
1) мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру және оның тиiмдiлiгiн арттыру
саласында мемлекеттiк бағдарламаларды әзiрлеуге және iске асыруға қатысу;
2) мемлекеттiк қызметтi жүзеге асыру үшiн нормативтiк құқықтық базаны
жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу, сондай-ақ өз құзыретi шегiнде заңдарда
белгiленген тәртiппен нормативтiк құқықтық актiлер қабылдау;
3) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына үлгiлiк бiлiктiлiк
талаптарын әзiрлеу және бекiту;
4) мемлекеттiк қызмет қызметшiлерi жөнiндегi республикалық деректер
базасын қалыптастыруды қоса алғанда, мемлекеттiк қызмет кадрлары жай-
күйінің мониторингiн жүргiзу, сондай-ақ мемлекеттік әкімшілік қызметшілер
лауазымдарына орналастыру үшін кадрлар резервiн қалыптастыру;
5) мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу жүйесiн жетiлдiру,
оларды әлеуметтiк-құқықтық қорғау жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу;
6) Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлер лауазымдарының тiзбесiн және осы
Заңға сәйкес өзге де актілердi әзiрлеу және оларды Қазақстан Республикасы
Президентiнiң бекiтуiне ұсыну;
7) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызметшiлер даярлау, қайта
даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру, оның iшiнде шетелдерде де, мәселелерi
жөнiндегi қызметiн үйлестiру;
Шет елдерде мемлекеттiк қызметшiлердi даярлау, қайта даярлау және
бiлiктiлiгiн көтеруге жiберу Ережесiн қараңыз
8) мемлекеттiк бағдарламалар бойынша мемлекеттiк тапсырысты қалыптастыру
мен орналастыруды және мемлекеттiк қызметшiлердi даярлауды, қайта даярлау
мен олардың бiлiктiлiгiн арттыруды үйлестiру;
8-1) мемлекеттік әкiмшiлiк қызметшiлерден сыбайлас жемқорлық құқық
бұзушылық жасағаны үшiн берiлген тәртiптік жазаны мерзiмінен бұрын алып
тастауға келiсiм беру;
9) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызмет саласындағы заңдарды
сақтауын бақылауды жүзеге асыру;
10) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымды атқаруға арналған конкурстарды
өткiзу тәртiбiн белгiлеу, сондай-ақ конкурстардың дұрыс өткiзiлуiн
бақылауды жүзеге асыру;
10-1) кандидаттың қойылатын біліктілік талаптарына сай келуі бөлігінде
мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға келісу;
11) мемлекеттiк органдардың осы Заңды және өзге де нормативтiк құқықтық
актiлердi бұза отырып қабылдаған шешiмдерiнiң күшiн жою туралы ұсыныстар
енгiзу;
12) мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызмет туралы заңдардың
қолданылу мәселелерi бойынша мемлекеттiк органдардың немесе лауазымды
адамдардың iс-әрекетi мен шешiмiне жасалған шағымдарын қарау;
13) осы Заң бұзылған жағдайда сотқа жүгiну;
14) мемлекеттiк қызмет мәселелерi жөнiндегi халықаралық шарттардың
жобаларын дайындауға қатысу;
14-1) мемлекеттiк органдар көрсететiн қызметтердiң сапасын арттыру
жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу;
15) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де
өкілеттіктерді жүзеге асыру жүктеледi.
2. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi органдардың бiрыңғай жүйесін
уәкiлеттi орган мен оған бағынысты аумақтық бөлiмшелер құрады.
Аумақтық бөлiмшелер өз қызметiн уәкiлеттi орган белгiлеген құзырет
шегiнде жүзеге асырады.
2-1. Уәкiлеттi органның облыстарда, республикалық маңызы бар қалада,
астанада тәртiптiк кеңестерi болады, олар туралы ереженi уәкiлеттi органның
ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.
3. Уәкiлеттi орган мен оның аумақтық бөлiмшелерiнiң шешiмдерi бұйрықтар
нысанында ресiмделедi.
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі агенттігінің
мәселелері Қазақстан Республикасы Президентінің 1999 ж. 3 желтоқсандағы N
280 Жарлығын қараңыз
6-бап. Мемлекеттiк органдардың кадр қызметi
Мемлекеттiк органдардың кадр қызметi өз құзыретi шегiнде:
1) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызмет
өткеруiне байланысты шешiмдерiн ресiмдейдi, қызметшiлердiң жеке iстерiн
жүргiзедi, мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбек кiтапшаларына (қызмет ету
тiзiмдерiне) қажеттi жазбалар енгiзедi;
2) мемлекеттiк қызметшiлердiң заңда белгiленген шектеулердi қабылдауы
туралы келiсiмін жазбаша нысанда белгiлейдi (өзiне қабылдаған шектеулердi
бұзған жағдайда құқықтық салдарлар туралы хабардар етедi);
3) мемлекеттiк қызметшiлерге олардың құқықтық жағдайының мәселелерi
жөнiнде ақыл-кеңес бередi, мемлекеттiк қызметте болумен байланысты
шектеулердiң сақталуын бақылайды;
4) уәкiлеттi органға ұсыну үшiн бос лауазымдар тiзiмiн, бос лауазымдарды
толтыру жөнiнде өтiнiмдер және өзге де қажеттi ақпарат дайындайды;
5) мемлекеттiк қызметшiлердi оқытуды, қайта даярлауды (қайта
мамандандыруды) және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды ұйымдастырады;
6) заңдарда белгiленген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
2-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің құқықтық
жағдайы
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II Заңымен 7-бап өзгертілді (бұрынғы ред. қара)
7-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң қызметiн саралау
1. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдарының құрамына мемлекеттiк
қызметшiлердiң саяси және әкiмшiлiк лауазымдары кіредi.
2. Саяси лауазымдарға:
1) Қазақстан Республикасының Президентi тағайындайтын мемлекеттiк саяси
қызметшiлер, олардың орынбасарлары;
2) Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Палаталары және Парламент
Палаталарының Төрағалары тағайындайтын және сайлайтын мемлекеттiк саяси
қызметшiлер, олардың орынбасарлары;
2-1) Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппаратын басқаратын
мемлекеттік саяси қызметші, оның орынбасарлары;
3) Конституцияға сәйкес Президент пен Үкiметтiң өкiлдерi болып табылатын
мемлекеттiк саяси қызметшiлер;
4) орталық атқарушы органдар мен ведомстволарды басқаратын мемлекеттiк
саяси қызметшiлер (басшылар) олардың орынбасарлары атқаратын лауазымдар
жатады.
Саяси лауазымдарға Қазақстан Республикасының Президенті белгілейтін өзге
лауазымдар да жатқызылуы мүмкін.
3. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үшін лауазымдар санаттары
белгіленеді. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер лауазымдарынын санаттар
бойынша тізілімін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан
Республикасының Президенті бекітеді.
4. Мемлекеттiк саяси қызметшілер үшiн лауазым санаттары белгiленбейдi.
8-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтары
Мемлекеттiк қызметшiнiң:
1) Республиканың азаматтарына Қазақстан Республикасының Конституциясымен
және заңдарымен кепiлдiк берiлетiн құқықтар мен бостандықтарды пайдалануға;
2) өз өкiлеттiгi шегiнде мәселелердi қарауға және олар бойынша шешiмдер
қабылдауға қатысуға, тиiстi органдар мен лауазымды адамдардың оларды
орындауын талап етуге;
3) белгiленген тәртiппен лауазымдық мiндеттердi орындау үшiн қажеттi
ақпарат пен материалдар алуға;
4) лауазымдық мiндеттердi атқару үшiн белгiленген тәртiппен меншiк
нысандарына қарамастан, ұйымдарда болуға;
5) басшыдан мемлекеттiк қызметшiнiң атқаратын лауазымына сәйкес
қызметтiк өкiлеттiк мiндеттерi мен көлемiн дәл белгiлеудi талап етуге;
6) жеке басының қадiр-қасиетiнiң құрметтелуiне, басшылар, өзге де
лауазымды адамдар және азаматтар тарапынан өзiне әдiл және құрметпен
көзқарас жасалуына;
7) өзi атқаратын лауазымға жұмыс сапасына, тәжiрибесiне және осы Заңда
белгiленген өзге де негiздерге қарай ынталандырылуына және еңбегiне ақы
төленуiне;
8) тиiстi бюджет қаражаты есебiнен қайта даярлануға (қайта мамандануға)
және бiлiктiлiгiн арттыруға;
9) өзiнiң мемлекеттiк қызмет өткеруiне қатысты материалдармен кедергiсiз
танысуға, қажет болған жағдайларда жеке түсiнiктеме беруге;
10) бiлiктiлiгi мен қабілетi, өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн адал орындауы
ескеріле отырып, қызметi бойынша жоғарылауға;
11) қызметшiнiң пiкiрiнше негiзсiз айып тағылған жағдайда қызметтiк
тексеру жүргiзiлуiн талап етуге;
12) еңбегiнiң қорғалуына, денсаулығының сақталуына, қауiпсiз және жоғары
өнiмдi жұмыс iстеуi үшiн қажеттi еңбек жағдайына;
13) әлеуметтiк және құқықтық қорғалуға;
14) мемлекеттiк қызметтен өз қалауы бойынша босауға;
15) зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандырылуға;
16) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдарға
мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгізуге құқығы бар.
9-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негiзгi мiндеттерi
1. Мемлекеттiк қызметшiлер:
1) Республиканың Конституциясы мен заңдарын сақтауға;
2) Қазақстан Республикасының Президентi бекiткен тәртiппен мемлекеттiк
қызметшiнiң антын беруге;
3) азаматтар мен заңды тұлғалар құқықтарының, бостандықтары мен заңды
мүдделерiнiң сақталуын және қорғалуын қамтамасыз етуге, заңдарда
белгiленген тәртiп пен мерзiмде азаматтардың өтiнiштерiн қарауға, олар
бойынша қажеттi шаралар қолдануға;
4) өзiне берiлген құқықтар шегiнде және қызмет мiндеттерiне сәйкес
өкiлеттiгiн жүзеге асыруға;
5) мемлекеттiк тәртiп пен еңбек тәртiбiн сақтауға;
6) өзiне заңда белгiленген шектеулердi қабылдауға;
7) заңдарда белгiленген қызметтiк әдеп нормаларын сақтауға;
8) басшылардың бұйрықтары мен өкiмдерiн, жоғары тұрған органдар мен
лауазымды адамдардың өз өкiлеттiгi шегiнде шығарған шешiмдерi мен
нұсқауларын орындауға;
9) мемлекеттiк құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны
сақтауға, оның iшiнде мемлекеттiк қызметтi тоқтатқаннан кейiн де, заңмен
белгiленген белгiлi бiр уақыт iшiнде, ол жөнiнде қолхат бере отырып
сақтауға;
10) қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде алған, азаматтардың жеке
өмiрiн, ар-намысын және қадiр-қасиетiн қозғайтын мәлiметтердi құпия
сақтауға және олардан, заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мұндай
ақпарат берудi талап етпеуге;
11) мемлекеттiк меншiктiң сақталуын қамтамасыз етуге;
12) мемлекеттiк қызметшiнiң жеке мүдделерi оның өкiлеттiгінен түйiсетiн
немесе қайшы келетiн жағдайларда, оларды тағайындауға құқығы бар лауазымды
адамды дереу хабардар етуге;
13) қызметтiк міндеттерін тиiмдi атқару үшiн өзiнiң кәсiби деңгейi мен
біліктiлiгiн арттыруға мiндеттi.
2. Мемлекеттiк қызметшiлердiң осы Заңда белгiленген негiзгi
мiндеттерiнен туындайтын нақты мiндеттерi үлгi бiлiктiлiк талаптар
негiзiнде айқындалады және тиiстi мемлекеттiк органдардың басшылары
бекiтетiн қызметтiк нұсқаулықтарда көрсетiледi.
ҚР 25.09.03 ж. N 484-II (бұр.ред. қара) ; 2005.08.07 № 75-III (бұр.
ред. қара) ҚР Заңдарымен 10- бап өзгертілді
10-бап. Мемлекеттiк қызметте болуға байланысты шектеулер
1. Мемлекеттiк қызметшiнiң:
1) өкiлдi органдардың депутаты және жергiлiктi өзiн-өзi басқару
органдарының мүшесi болуға;
2) педагогтiк, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтi қоспағанда,
басқа да ақылы қызметпен айналысуға;
3) кәсiпкерлiк қызметпен айналысуға, соның iшiнде, егер коммерциялық
ұйымды басқаруға тiкелей қатысу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес
оның қызметтiк мiндетiне кiрмейтiн болса, ұйымдық-құқықтық нысанына
қарамастан, коммерциялық ұйымды басқаруға қатысуға;
4) үшiншi тұлғалардың істерi бойынша өзi қызмет iстейтiн не өзiне
тiкелей бағынысты немесе өзiнiң бақылауындағы мемлекеттік органда өкiл
болуға;
5) өзiнiң қызметтiк iс-әрекетiн материалдық-техникалық, қаржылық және
ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттiк мүлiк пен
қызметтiк ақпаратты қызметтiк емес мақсатта пайдалануға;
6) ереуiлдердi қоса алғанда, мемлекеттiк органдардың қалыпты жұмыс
iстеуiне және қызметтiк мiндеттердi орындауға кедергi келтiретiн
әрекеттерге қатысуға;
7) лауазымдық өкiлеттiгiн орындауға байланысты азаматтар мен заңды
тұлғалар көрсететiн қызметтi жеке мақсатына пайдалануға құқығы жоқ.
2. Мемлекеттiк қызметшi белгiленген тәртiпке және заңдарға сәйкес,
қызметке кiргеннен кейiн бiр ай iшiнде мемлекеттiк қызмет өткеру уақытына
өзiнiң меншiгiндегi коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы үлестi
(акциялар пакеттерiн) және осы адамдарға заңды тиесiлi ақшаны, сондай-ақ
мүлiктiк жалға берілген өзге де мүлiктi қоспағанда, пайдалану табыс алуға
әкеп соғатын өзге де мүлiктi сенiм бiлдiрiлген басқаруға беруге мiндеттi.
Мемлекеттiк қызметшiнiң сенiм бiлдiрiлген басқаруға берiлген мүлiктен,
соның iшiнде сыйақы, дивидендтер, ұтыстар, мүлiктi жалға беруден және басқа
да заңды көздерден түскен табыс нысанында табыс алуға құқығы бар.
3. Заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк қызметшiге
өзiнiң жақын туыстары (ата-аналары, балалары, бала асырап алушылар, асырап
алған балалар, ата-анасы бiр және ата-анасы бөлек аға-iнiлерi мен апа-
сiңлiлерi, аталары, әжелерi, немерелерi) немесе ерi (зайыбы) атқаратын
қызметке тiкелей бағынысты лауазым атқаруына болмайды.
3-1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жақын туыстары мен жекжаттарына
(жұбайлардың аға-iнiлерiне, апа-сiңiлiлерiне, ата-аналары мен балаларына)
қатысты лауазымдық өкiлеттiктерiн жүзеге асыруына Қазақстан Республикасының
заң актiлерiмен шектеулер көзделуi мүмкiн.
4. Мемлекеттiк қызметке:
1) белгiленген тәртiппен әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi
шектеулi деп танылған;
2) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдар атқару құқығынан
айырған;
3) бiлiктiлiк талаптарында тиiстi қызметтердi атқару үшiн денсаулық
жағдайына арнаулы талаптар белгiленген реттерде медициналық мекеменiң
қорытындысына сәйкес лауазымдық өкiлеттiктi орындауға кедергi келтiретiн
науқасы бар;
4) өзiнiң мәртебесiн және соған негізделген беделiн жеке басылық, топтық
және өзге де қызметтiк емес мүдделерге пайдалануға алып келуi ықтимал
әрекеттерге жол бермеу мақсатында өзiне заңмен белгiленген шектеулердi
қабылдаудан бас тартқан;
5) мемлекеттiк қызметке кiрер алдында екі жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық
құқық бұзушылығы үшiн тәртiптiк жауапкершiлiкке тартылған;
6) мемлекеттiк қызметке кiрер алдында бiр жыл iшiнде қасақана құқық
бұзушылығы үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза қолданылған;
6-1) мемлекеттiк қызметке кiргенге дейiн үш жыл iшiнде сыбайлас
жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза
қолданылған;
6-2) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;
7) мемлекеттiк қызметке кiру уақытына өтелмеген немесе заңда белгiленген
тәртiппен алынбаған соттылығы бар адамдарды қабылдауға болмайды.
5. Аталған мәлiметтердi табыс етпеу немесе бұрмалау мемлекеттiк қызметке
қабылдаудан бас тарту үшiн негiз болып табылады.
3-тарау. Мемлекеттік қызметке кіру
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II Заңымен 11-бап өзгертілді (бұрынғы ред. қара)
11-бап. Мемлекеттiк саяси қызметке кiру
Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметке кiруi тағайындау
не сайлау негiзiнде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында
белгiленген басқа да реттерде, тәртiп пен жағдайларда жүзеге асырылады.
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II (бұрынғы ред. қара) ; 2005.08.07 № 75-III
(бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 12- бап өзгертілді
12-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметке кiру құқығы
1. Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға
орналасуға құқығы бар.
Мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу, осы Заңда көзделген
жағдайларды қоспағанда, конкурстық негізде жүзеге асырылады.
2. Мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасуы ол
тиісті бос тұрған лауазымға қойылатын біліктілік талаптарына сай келген
жағдайда, мемлекеттік қызметшінің және уәкілетті органның немесе оның
аумақтық бөлімшесінің келісімімен конкурстық іріктеусіз ауысу тәртібімен
жүзеге асырылуы мүмкін.
Мемлекеттiк қызметшiнiң сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн
Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен алынбаған
тәртіптiк жазасы болған жағдайда, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға ауысу
тәртiбiмен орналасуына жол берiлмейдi.
3. Өз өкiлеттiгiн доғарған, терiс себептермен доғарғандарын қоспағанда,
және қойылатын бiлiктiлiк талаптарына сай келетiн Парламент депутаттарының,
тұрақты негiзде жұмыс iстейтiн мәслихат депутаттарының, мемлекеттiк саяси
қызметшiлердiң, судьялардың мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға конкурстық
iрiктеусiз ... жалғасы
1999 жылғы 23 шілдедегі N 453-1 Заңы
(ҚР 04.06.01 ж. N 204-II; 11.03.03 ж. N 393-II;
25.09.03 ж. N 484-II; 2005.08.07 № 75-III Заңдарымен енгізілген
өзгерістерімен)
1-тарау. Жалпы ережелер
1-бап. Негізгі ұғымдар
Осы Заңда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшi - мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң
құрамына кiрмейтiн, мемлекеттiк органда тұрақты кәсiби негiзде лауазымдық
өкiлеттiктi жүзеге асыратын мемлекеттiк қызметшi;
мемлекеттiк лауазым - мемлекеттiк органның нормативтiк құқықтық
актiлермен белгіленген лауазымдық өкiлеттiк пен лауазымдық мiндеттердiң
ауқымы жүктелген құрылымдық бiрлiгі;
мемлекеттiк қызмет - мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк органдардағы
мемлекеттiк билiктiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыруға бағытталған
лауазымдық өкiлеттiгiн атқару жөнiндегi қызметi;
мемлекеттiк қызметшi - мемлекеттiк органда заңдарда белгiленген
тәртiппен республикалық немесе жергiлiктi бюджеттен не Қазақстан
Республикасы Ұлттық банкiнiң қаржысынан ақы төленетiн қызметтi атқаратын
және мемлекеттiң мiндеттерi мен функцияларын iске асыру мақсатында
лауазымдық өкілеттiктi жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының азаматы;
лауазымды адам - ұдайы, уақытша немесе арнайы өкiлеттiк бойынша өкiмет
өкiлiнiң мiндеттерiн жүйеге асыратын не мемлекеттiк органдарда
ұйымдастырушылық-өкiм берушiлiк немесе әкiмшiлiк-шаруашылық қызметтердi
орындайтын адам
лауазымдық өкiлеттiк - заңдарда белгіленген құқықтары мен негiзгi
мiндеттерi бар мемлекеттiк қызметшiлер өз қызметiн жүзеге асыратын
мемлекеттiк органдардың алдында тұрған мақсаттар мен мiндеттерге жауап
беретiнін, нақты мемлекеттiк лауазыммен көзделген өкiлеттiк;
мемлекеттiк әкiмшiлiк қызмет санаты - мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлер
атқаратын, лауазымдық өкілеттiктiң көлемi мен сипатын көрсететiн әкiмшiлiк
лауазымдар жиынтығының саралаушылық сипаттамасы;
бiлiктiлiк талаптары - мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметтi атқаруға үмiткер
азаматтарға оның кәсiби даярлығының, деңгейiн, құзыреттiлiгiн және нақты
әкiмшiлiк қызметке сәйкес келуiн анықтау мақсатында қойылатын талаптар;
мемлекеттiк саяси қызметшi - тағайындалуы (сайлануы), босатылуы және
қызметi саяси-айқындаушы сипатта болатын және саяси мақсаттар мен
мiндеттердi iске асыру үшiн жауап беретiн мемлекеттiк қызметшi.
ротация - мемлекеттiк саяси қызметшiлердi мемлекеттiк органдардың
арасында, сондай-ақ мемлекеттiк органның құрылымдық бөлiмшелерiнің арасында
лауазымдық ауыстыру.
2-бап. Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар
Мемлекеттiк қызмет туралы заңдар Конституциядан, осы Заңнан, Қазақстан
Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерiнен тұрады.
3-бап. Мемлекеттiк қызметтiң принциптерi
1. Қазақстан Республикасында мемлекеттiк қызмет:
1) заңдылық;
2) қазақстандық патриотизм;
3) мемлекеттiк өкiметтiң заң шығарушылық, атқарушылық және сот
тармақтарына бөлiнуiне қарамастан, мемлекеттiк қызмет жүйесiнiң
бiртұтастығы;
4) азаматтар құқықтарының, бостандықтарының және заңды мүдделерiнiң
мемлекет мүдделерi алдындағы басымдығы;
5) жалпы қол жетiмдiлiк, яғни Республика азаматтарының мемлекеттiк
қызметке қол жеткiзуге және өз қабiлеттерi мен кәсіби даярлығына сәйкес
мемлекеттiк қызмет бойынша жоғарылатылуға тең құқығы;
6) азаматтардың мемлекеттiк қызметке кiруiнiң ерiктiлiгi;
7) мемлекеттiк қызметшiлердiң кәсiбилiгi мен жоғары бiліктiлiгi;
8) мәнi бiрдей жұмыстарды орындағаны үшiн еңбекке ақыны тең төлеу;
9) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар өз
өкiлеттiгi шегiнде қабылдаған шешiмдердi орындаудың бағынысты мемлекеттiк
қызметшiлер мен төменгi мемлекеттiк органдардың қызметшілерi үшiн
мiндеттiлiгi;
10) мемлекеттiк қызметшiлердiң бақылауда болуы және есептiлiгi;
11) мемлекеттiк құпиялар немесе заңмен қорғалатын өзге де құпия болып
есептелетiн қызметтi қоспағанда, қоғамдық пiкiр мен жариялылықты ескеру;
12) мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтық және әлеуметтiк қорғалуы;
13) мемлекеттiк қызметшiлердi қызметтiк мiндеттерiн адал, ынталы
атқарғаны, ерекше маңызды және күрделi тапсырмаларды орындағаны үшiн
көтермелеу;
14) мемлекеттiк қызметшiлердiң қызметтiк мiндеттерiн орындамағаны не
тиiсiнше орындамағаны және өздерiнiң өкiлеттiгiн асыра пайдаланғаны үшiн
жеке жауаптылығы;
15) мемлекеттiк қызметшілердiң бiлiктiлiгiн арттыруды үздiксiз жүргiзу
принциптерiне негiзделедi.
2. Мемлекеттiк органдарда саяси партиялардың ұйымдарын құруға жол
берiлмейдi. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдық мiндеттерiн атқарған кезде
заңдардың талаптарын басшылыққа алады және саяси партиялардың, қоғамдық
бiрлестiктер мен олардың органдарының шешiмдерiне байланысты болмайды.
4-бап. Осы Заңның қолданылуы
1. Осы Заң барлық мемлекеттiк қызметшiлерге қолданылады, бұған Қазақстан
Республикасының Конституциясында, конституциялық заңдарында немесе өзге де
заң актiлерiнде олар үшiн өзгедей құқықтық мәртебе белгiленген жағдайлар
қосылмайды.
2. Техникалық қызмет көрсетудi жүзеге асыратын және мемлекеттiк
органдардың жұмыс iстеуiн қамтамасыз ететiн адамдар мемлекеттiк қызметшiге
жатпайды. Мұндай адамдардың тiзбесiн Қазақстан Республикасының Үкiметi
белгiлейдi.
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II (бұрынғы ред. қара) ; 2005.08.07 № 75-III
(бұр. ред. қара) (күшіне енетін мерзімін қара ) ҚР Заңдарымен 5- бап
өзгертілді
5-бап. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган мен оның
аумақтық бөлiмшелерi
1. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi уәкiлеттi орган (бұдан әрi -
уәкiлеттi орган) Қазақстан Республикасының Президентiне тiкелей бағынысты
және есеп беретiн, мемлекеттiк қызмет саласында бiрыңғай мемлекеттiк
саясатты iске асыруды жүзеге асыратын мемлекеттiк орган, оған мынадай
өкiлеттiктер жүктеледi:
1) мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру және оның тиiмдiлiгiн арттыру
саласында мемлекеттiк бағдарламаларды әзiрлеуге және iске асыруға қатысу;
2) мемлекеттiк қызметтi жүзеге асыру үшiн нормативтiк құқықтық базаны
жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу, сондай-ақ өз құзыретi шегiнде заңдарда
белгiленген тәртiппен нормативтiк құқықтық актiлер қабылдау;
3) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымдар санаттарына үлгiлiк бiлiктiлiк
талаптарын әзiрлеу және бекiту;
4) мемлекеттiк қызмет қызметшiлерi жөнiндегi республикалық деректер
базасын қалыптастыруды қоса алғанда, мемлекеттiк қызмет кадрлары жай-
күйінің мониторингiн жүргiзу, сондай-ақ мемлекеттік әкімшілік қызметшілер
лауазымдарына орналастыру үшін кадрлар резервiн қалыптастыру;
5) мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбегiне ақы төлеу жүйесiн жетiлдiру,
оларды әлеуметтiк-құқықтық қорғау жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу;
6) Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметшiлер лауазымдарының тiзбесiн және осы
Заңға сәйкес өзге де актілердi әзiрлеу және оларды Қазақстан Республикасы
Президентiнiң бекiтуiне ұсыну;
7) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызметшiлер даярлау, қайта
даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру, оның iшiнде шетелдерде де, мәселелерi
жөнiндегi қызметiн үйлестiру;
Шет елдерде мемлекеттiк қызметшiлердi даярлау, қайта даярлау және
бiлiктiлiгiн көтеруге жiберу Ережесiн қараңыз
8) мемлекеттiк бағдарламалар бойынша мемлекеттiк тапсырысты қалыптастыру
мен орналастыруды және мемлекеттiк қызметшiлердi даярлауды, қайта даярлау
мен олардың бiлiктiлiгiн арттыруды үйлестiру;
8-1) мемлекеттік әкiмшiлiк қызметшiлерден сыбайлас жемқорлық құқық
бұзушылық жасағаны үшiн берiлген тәртiптік жазаны мерзiмінен бұрын алып
тастауға келiсiм беру;
9) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызмет саласындағы заңдарды
сақтауын бақылауды жүзеге асыру;
10) мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымды атқаруға арналған конкурстарды
өткiзу тәртiбiн белгiлеу, сондай-ақ конкурстардың дұрыс өткiзiлуiн
бақылауды жүзеге асыру;
10-1) кандидаттың қойылатын біліктілік талаптарына сай келуі бөлігінде
мемлекеттік әкімшілік лауазымға тағайындауға келісу;
11) мемлекеттiк органдардың осы Заңды және өзге де нормативтiк құқықтық
актiлердi бұза отырып қабылдаған шешiмдерiнiң күшiн жою туралы ұсыныстар
енгiзу;
12) мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызмет туралы заңдардың
қолданылу мәселелерi бойынша мемлекеттiк органдардың немесе лауазымды
адамдардың iс-әрекетi мен шешiмiне жасалған шағымдарын қарау;
13) осы Заң бұзылған жағдайда сотқа жүгiну;
14) мемлекеттiк қызмет мәселелерi жөнiндегi халықаралық шарттардың
жобаларын дайындауға қатысу;
14-1) мемлекеттiк органдар көрсететiн қызметтердiң сапасын арттыру
жөнiнде ұсыныстар әзiрлеу;
15) Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де
өкілеттіктерді жүзеге асыру жүктеледi.
2. Мемлекеттiк қызмет iстерi жөнiндегi органдардың бiрыңғай жүйесін
уәкiлеттi орган мен оған бағынысты аумақтық бөлiмшелер құрады.
Аумақтық бөлiмшелер өз қызметiн уәкiлеттi орган белгiлеген құзырет
шегiнде жүзеге асырады.
2-1. Уәкiлеттi органның облыстарда, республикалық маңызы бар қалада,
астанада тәртiптiк кеңестерi болады, олар туралы ереженi уәкiлеттi органның
ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.
3. Уәкiлеттi орган мен оның аумақтық бөлiмшелерiнiң шешiмдерi бұйрықтар
нысанында ресiмделедi.
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі агенттігінің
мәселелері Қазақстан Республикасы Президентінің 1999 ж. 3 желтоқсандағы N
280 Жарлығын қараңыз
6-бап. Мемлекеттiк органдардың кадр қызметi
Мемлекеттiк органдардың кадр қызметi өз құзыретi шегiнде:
1) мемлекеттiк органдардың мемлекеттiк қызметшiлердiң мемлекеттiк қызмет
өткеруiне байланысты шешiмдерiн ресiмдейдi, қызметшiлердiң жеке iстерiн
жүргiзедi, мемлекеттiк қызметшiлердiң еңбек кiтапшаларына (қызмет ету
тiзiмдерiне) қажеттi жазбалар енгiзедi;
2) мемлекеттiк қызметшiлердiң заңда белгiленген шектеулердi қабылдауы
туралы келiсiмін жазбаша нысанда белгiлейдi (өзiне қабылдаған шектеулердi
бұзған жағдайда құқықтық салдарлар туралы хабардар етедi);
3) мемлекеттiк қызметшiлерге олардың құқықтық жағдайының мәселелерi
жөнiнде ақыл-кеңес бередi, мемлекеттiк қызметте болумен байланысты
шектеулердiң сақталуын бақылайды;
4) уәкiлеттi органға ұсыну үшiн бос лауазымдар тiзiмiн, бос лауазымдарды
толтыру жөнiнде өтiнiмдер және өзге де қажеттi ақпарат дайындайды;
5) мемлекеттiк қызметшiлердi оқытуды, қайта даярлауды (қайта
мамандандыруды) және олардың бiлiктiлiгiн арттыруды ұйымдастырады;
6) заңдарда белгiленген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
2-тарау. Мемлекеттік қызметшілердің құқықтық
жағдайы
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II Заңымен 7-бап өзгертілді (бұрынғы ред. қара)
7-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң қызметiн саралау
1. Мемлекеттiк қызметшiлер лауазымдарының құрамына мемлекеттiк
қызметшiлердiң саяси және әкiмшiлiк лауазымдары кіредi.
2. Саяси лауазымдарға:
1) Қазақстан Республикасының Президентi тағайындайтын мемлекеттiк саяси
қызметшiлер, олардың орынбасарлары;
2) Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Палаталары және Парламент
Палаталарының Төрағалары тағайындайтын және сайлайтын мемлекеттiк саяси
қызметшiлер, олардың орынбасарлары;
2-1) Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының аппаратын басқаратын
мемлекеттік саяси қызметші, оның орынбасарлары;
3) Конституцияға сәйкес Президент пен Үкiметтiң өкiлдерi болып табылатын
мемлекеттiк саяси қызметшiлер;
4) орталық атқарушы органдар мен ведомстволарды басқаратын мемлекеттiк
саяси қызметшiлер (басшылар) олардың орынбасарлары атқаратын лауазымдар
жатады.
Саяси лауазымдарға Қазақстан Республикасының Президенті белгілейтін өзге
лауазымдар да жатқызылуы мүмкін.
3. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер үшін лауазымдар санаттары
белгіленеді. Мемлекеттік әкімшілік қызметшілер лауазымдарынын санаттар
бойынша тізілімін уәкілетті органның ұсынуы бойынша Қазақстан
Республикасының Президенті бекітеді.
4. Мемлекеттiк саяси қызметшілер үшiн лауазым санаттары белгiленбейдi.
8-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң құқықтары
Мемлекеттiк қызметшiнiң:
1) Республиканың азаматтарына Қазақстан Республикасының Конституциясымен
және заңдарымен кепiлдiк берiлетiн құқықтар мен бостандықтарды пайдалануға;
2) өз өкiлеттiгi шегiнде мәселелердi қарауға және олар бойынша шешiмдер
қабылдауға қатысуға, тиiстi органдар мен лауазымды адамдардың оларды
орындауын талап етуге;
3) белгiленген тәртiппен лауазымдық мiндеттердi орындау үшiн қажеттi
ақпарат пен материалдар алуға;
4) лауазымдық мiндеттердi атқару үшiн белгiленген тәртiппен меншiк
нысандарына қарамастан, ұйымдарда болуға;
5) басшыдан мемлекеттiк қызметшiнiң атқаратын лауазымына сәйкес
қызметтiк өкiлеттiк мiндеттерi мен көлемiн дәл белгiлеудi талап етуге;
6) жеке басының қадiр-қасиетiнiң құрметтелуiне, басшылар, өзге де
лауазымды адамдар және азаматтар тарапынан өзiне әдiл және құрметпен
көзқарас жасалуына;
7) өзi атқаратын лауазымға жұмыс сапасына, тәжiрибесiне және осы Заңда
белгiленген өзге де негiздерге қарай ынталандырылуына және еңбегiне ақы
төленуiне;
8) тиiстi бюджет қаражаты есебiнен қайта даярлануға (қайта мамандануға)
және бiлiктiлiгiн арттыруға;
9) өзiнiң мемлекеттiк қызмет өткеруiне қатысты материалдармен кедергiсiз
танысуға, қажет болған жағдайларда жеке түсiнiктеме беруге;
10) бiлiктiлiгi мен қабілетi, өзiнiң қызметтiк мiндеттерiн адал орындауы
ескеріле отырып, қызметi бойынша жоғарылауға;
11) қызметшiнiң пiкiрiнше негiзсiз айып тағылған жағдайда қызметтiк
тексеру жүргiзiлуiн талап етуге;
12) еңбегiнiң қорғалуына, денсаулығының сақталуына, қауiпсiз және жоғары
өнiмдi жұмыс iстеуi үшiн қажеттi еңбек жағдайына;
13) әлеуметтiк және құқықтық қорғалуға;
14) мемлекеттiк қызметтен өз қалауы бойынша босауға;
15) зейнетақымен және әлеуметтiк қамсыздандырылуға;
16) жоғары тұрған мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдарға
мемлекеттiк қызметтi жетiлдiру жөнiнде ұсыныстар енгізуге құқығы бар.
9-бап. Мемлекеттiк қызметшiлердiң негiзгi мiндеттерi
1. Мемлекеттiк қызметшiлер:
1) Республиканың Конституциясы мен заңдарын сақтауға;
2) Қазақстан Республикасының Президентi бекiткен тәртiппен мемлекеттiк
қызметшiнiң антын беруге;
3) азаматтар мен заңды тұлғалар құқықтарының, бостандықтары мен заңды
мүдделерiнiң сақталуын және қорғалуын қамтамасыз етуге, заңдарда
белгiленген тәртiп пен мерзiмде азаматтардың өтiнiштерiн қарауға, олар
бойынша қажеттi шаралар қолдануға;
4) өзiне берiлген құқықтар шегiнде және қызмет мiндеттерiне сәйкес
өкiлеттiгiн жүзеге асыруға;
5) мемлекеттiк тәртiп пен еңбек тәртiбiн сақтауға;
6) өзiне заңда белгiленген шектеулердi қабылдауға;
7) заңдарда белгiленген қызметтiк әдеп нормаларын сақтауға;
8) басшылардың бұйрықтары мен өкiмдерiн, жоғары тұрған органдар мен
лауазымды адамдардың өз өкiлеттiгi шегiнде шығарған шешiмдерi мен
нұсқауларын орындауға;
9) мемлекеттiк құпияларды және заңмен қорғалатын өзге де құпияны
сақтауға, оның iшiнде мемлекеттiк қызметтi тоқтатқаннан кейiн де, заңмен
белгiленген белгiлi бiр уақыт iшiнде, ол жөнiнде қолхат бере отырып
сақтауға;
10) қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде алған, азаматтардың жеке
өмiрiн, ар-намысын және қадiр-қасиетiн қозғайтын мәлiметтердi құпия
сақтауға және олардан, заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мұндай
ақпарат берудi талап етпеуге;
11) мемлекеттiк меншiктiң сақталуын қамтамасыз етуге;
12) мемлекеттiк қызметшiнiң жеке мүдделерi оның өкiлеттiгінен түйiсетiн
немесе қайшы келетiн жағдайларда, оларды тағайындауға құқығы бар лауазымды
адамды дереу хабардар етуге;
13) қызметтiк міндеттерін тиiмдi атқару үшiн өзiнiң кәсiби деңгейi мен
біліктiлiгiн арттыруға мiндеттi.
2. Мемлекеттiк қызметшiлердiң осы Заңда белгiленген негiзгi
мiндеттерiнен туындайтын нақты мiндеттерi үлгi бiлiктiлiк талаптар
негiзiнде айқындалады және тиiстi мемлекеттiк органдардың басшылары
бекiтетiн қызметтiк нұсқаулықтарда көрсетiледi.
ҚР 25.09.03 ж. N 484-II (бұр.ред. қара) ; 2005.08.07 № 75-III (бұр.
ред. қара) ҚР Заңдарымен 10- бап өзгертілді
10-бап. Мемлекеттiк қызметте болуға байланысты шектеулер
1. Мемлекеттiк қызметшiнiң:
1) өкiлдi органдардың депутаты және жергiлiктi өзiн-өзi басқару
органдарының мүшесi болуға;
2) педагогтiк, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтi қоспағанда,
басқа да ақылы қызметпен айналысуға;
3) кәсiпкерлiк қызметпен айналысуға, соның iшiнде, егер коммерциялық
ұйымды басқаруға тiкелей қатысу Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес
оның қызметтiк мiндетiне кiрмейтiн болса, ұйымдық-құқықтық нысанына
қарамастан, коммерциялық ұйымды басқаруға қатысуға;
4) үшiншi тұлғалардың істерi бойынша өзi қызмет iстейтiн не өзiне
тiкелей бағынысты немесе өзiнiң бақылауындағы мемлекеттік органда өкiл
болуға;
5) өзiнiң қызметтiк iс-әрекетiн материалдық-техникалық, қаржылық және
ақпараттық қамтамасыз ету құралдарын, басқа да мемлекеттiк мүлiк пен
қызметтiк ақпаратты қызметтiк емес мақсатта пайдалануға;
6) ереуiлдердi қоса алғанда, мемлекеттiк органдардың қалыпты жұмыс
iстеуiне және қызметтiк мiндеттердi орындауға кедергi келтiретiн
әрекеттерге қатысуға;
7) лауазымдық өкiлеттiгiн орындауға байланысты азаматтар мен заңды
тұлғалар көрсететiн қызметтi жеке мақсатына пайдалануға құқығы жоқ.
2. Мемлекеттiк қызметшi белгiленген тәртiпке және заңдарға сәйкес,
қызметке кiргеннен кейiн бiр ай iшiнде мемлекеттiк қызмет өткеру уақытына
өзiнiң меншiгiндегi коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы үлестi
(акциялар пакеттерiн) және осы адамдарға заңды тиесiлi ақшаны, сондай-ақ
мүлiктiк жалға берілген өзге де мүлiктi қоспағанда, пайдалану табыс алуға
әкеп соғатын өзге де мүлiктi сенiм бiлдiрiлген басқаруға беруге мiндеттi.
Мемлекеттiк қызметшiнiң сенiм бiлдiрiлген басқаруға берiлген мүлiктен,
соның iшiнде сыйақы, дивидендтер, ұтыстар, мүлiктi жалға беруден және басқа
да заңды көздерден түскен табыс нысанында табыс алуға құқығы бар.
3. Заңдарда көзделген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттiк қызметшiге
өзiнiң жақын туыстары (ата-аналары, балалары, бала асырап алушылар, асырап
алған балалар, ата-анасы бiр және ата-анасы бөлек аға-iнiлерi мен апа-
сiңлiлерi, аталары, әжелерi, немерелерi) немесе ерi (зайыбы) атқаратын
қызметке тiкелей бағынысты лауазым атқаруына болмайды.
3-1. Мемлекеттiк қызметшiлердiң жақын туыстары мен жекжаттарына
(жұбайлардың аға-iнiлерiне, апа-сiңiлiлерiне, ата-аналары мен балаларына)
қатысты лауазымдық өкiлеттiктерiн жүзеге асыруына Қазақстан Республикасының
заң актiлерiмен шектеулер көзделуi мүмкiн.
4. Мемлекеттiк қызметке:
1) белгiленген тәртiппен әрекетке қабілетсiз немесе әрекетке қабiлетi
шектеулi деп танылған;
2) сот белгiлi бiр мерзiм iшiнде мемлекеттiк лауазымдар атқару құқығынан
айырған;
3) бiлiктiлiк талаптарында тиiстi қызметтердi атқару үшiн денсаулық
жағдайына арнаулы талаптар белгiленген реттерде медициналық мекеменiң
қорытындысына сәйкес лауазымдық өкiлеттiктi орындауға кедергi келтiретiн
науқасы бар;
4) өзiнiң мәртебесiн және соған негізделген беделiн жеке басылық, топтық
және өзге де қызметтiк емес мүдделерге пайдалануға алып келуi ықтимал
әрекеттерге жол бермеу мақсатында өзiне заңмен белгiленген шектеулердi
қабылдаудан бас тартқан;
5) мемлекеттiк қызметке кiрер алдында екі жыл iшiнде сыбайлас жемқорлық
құқық бұзушылығы үшiн тәртiптiк жауапкершiлiкке тартылған;
6) мемлекеттiк қызметке кiрер алдында бiр жыл iшiнде қасақана құқық
бұзушылығы үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза қолданылған;
6-1) мемлекеттiк қызметке кiргенге дейiн үш жыл iшiнде сыбайлас
жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн сот тәртiбiмен әкiмшiлiк жаза
қолданылған;
6-2) сыбайлас жемқорлық қылмыс жасаған;
7) мемлекеттiк қызметке кiру уақытына өтелмеген немесе заңда белгiленген
тәртiппен алынбаған соттылығы бар адамдарды қабылдауға болмайды.
5. Аталған мәлiметтердi табыс етпеу немесе бұрмалау мемлекеттiк қызметке
қабылдаудан бас тарту үшiн негiз болып табылады.
3-тарау. Мемлекеттік қызметке кіру
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II Заңымен 11-бап өзгертілді (бұрынғы ред. қара)
11-бап. Мемлекеттiк саяси қызметке кiру
Мемлекеттiк саяси қызметшiлердiң мемлекеттiк қызметке кiруi тағайындау
не сайлау негiзiнде, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында
белгiленген басқа да реттерде, тәртiп пен жағдайларда жүзеге асырылады.
ҚР 11.03.03 ж. N 393-II (бұрынғы ред. қара) ; 2005.08.07 № 75-III
(бұр. ред. қара) ҚР Заңдарымен 12- бап өзгертілді
12-бап. Мемлекеттiк әкiмшiлiк қызметке кiру құқығы
1. Қазақстан Республикасы азаматтарының мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға
орналасуға құқығы бар.
Мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасу, осы Заңда көзделген
жағдайларды қоспағанда, конкурстық негізде жүзеге асырылады.
2. Мемлекеттік қызметшінің мемлекеттік әкімшілік лауазымға орналасуы ол
тиісті бос тұрған лауазымға қойылатын біліктілік талаптарына сай келген
жағдайда, мемлекеттік қызметшінің және уәкілетті органның немесе оның
аумақтық бөлімшесінің келісімімен конкурстық іріктеусіз ауысу тәртібімен
жүзеге асырылуы мүмкін.
Мемлекеттiк қызметшiнiң сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылық жасағаны үшiн
Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен алынбаған
тәртіптiк жазасы болған жағдайда, мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға ауысу
тәртiбiмен орналасуына жол берiлмейдi.
3. Өз өкiлеттiгiн доғарған, терiс себептермен доғарғандарын қоспағанда,
және қойылатын бiлiктiлiк талаптарына сай келетiн Парламент депутаттарының,
тұрақты негiзде жұмыс iстейтiн мәслихат депутаттарының, мемлекеттiк саяси
қызметшiлердiң, судьялардың мемлекеттiк әкiмшiлiк лауазымға конкурстық
iрiктеусiз ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz