Қалау рай. қалау райдың мағынасын білу

Сабақтың тақырыбы Қалау рай

Сынып: 7
Мерзімі: 05.03
Сабақ мақсаттары: қалау райдың мағынасын білу; қалау райдың жасалу жолдарын меңгеру
Міндеттері: 1. Қалау райдың мағынасы мен жасалу жолдарын меңгеру; етістіктерді талдау
2. Етістіктің рай түрлерін жазба және ауызша тілдерінде қолдану.
Пәнаралық байланыс: әдебиет
Құралдар: интербелсенді тақта, шаңырақ макеті, оқулық, түсті қарындаштар мен фломастер, маркерлер, өшіргіш, А4 қағазы, А3 қағазы, смайликтер, дәптер, қалам
Әдіс-тәсілдер: <<Шаңырақ>> әдісі, талдау, сәйкестендіру, рольдік ойын, постер, эссе жазу.
Оқыту нәтижесі: қалау райдың мағынасын түсінеді, етістіктерді қалау рай формасына өзгерте алады, өз ойын жеткізе алады.
Сілтеме: : С. Исаев, Г. Қосымова Қазақ тілі Жалпы білім беретін мектептің 7-сыныбына арналған оқулық Алматы <<Атамұра>> 2012

Сабақ кезеңдері
Уа қыт
Кірікті
рілген модуль
Мұғалімнің іс-әрекеті
Оқушылардың іс-әрекеті

Білу

Түсіну

Қолдану

Талдау

Жинақтау

Рефлексия

Бағалау

Үйге тапсырма

1

4

8

10

6

10

8

2

1

Сыни тұрғысы
нан ойлау

Оқу үшін бағалау және оқытуды бағалау
Сыни тұрғысы
нан ойлау

Диалог
тық оқыту
Оқу мен оқудағы жаңа тәсілдер

АКТ
Талантты және дарынды балаларды оқыту

<<Шаңырақ>> әдісімен тренинг өткізеді өткен материалды тексереді, топқа бөледі
Жаңа тақырыпқа шығу
oo Тілек айтқанда етістіктерді қандай мағынада қолдандыңдар?

Бағалау ынталандыру
Смайлик арқылы

<<Қалау рай>> тақырыбымен танысыңдар, жұппен оқып, талқылалаңдар. Топта сұрақ- жауап ұйымдастырыңдар

Бағалау бағдаршам арқылы

Оқулықпен жұмыс 158-жаттығу, 159- жаттығуды орындау

Сәйкестендіру картасын толтыру

СКТ тапсырмаларын береді

<<Қалау рай>> тақырыбына постер жасау, қорғау

Шығармашылық тапсырма: етістіктің қалау райын қолданып, шығарма жазу <<Менің арманым>>

Кері байланыс сұрақтары:
oo Топта жұмыс істеген ұнай ма?
oo Кімнің жұмысы ұнады? Неліктен?
oo Бірлескен жұмыстан не алдыңдар?
oo Бүгін сабақта не білдің?
oo Не қиын болды? Нені түсінбедің?
oo Әрі қарай не істейсің?

Әдеби шығармаларынан қалау райдағы 10 етістіктерді тауып, талдап келуге тапсырма береді

Оқушылар сәлемдеседі, тренингке қатысып, психологиялық ахуалды орнатады, жаңа тақырыпқа шығады.
Тренинг <<Бір шаңырақ астында>> бір-біріне тілек айту
Сұрақтарға бір-бірден <<уықтағы>> жазылған сұрақтарға жауап береді, лентаның түсіне қарай 3 топқа бөлінеді
1. Бұйрық рай деген не?
2. <<Рай>> терминіне анықтама беріңіз
3. Ашық рай мен шақтың байланысы қандай?
4. Шартты райлы етістігі бар мақал-мәтелдер айт
5. Етістікті деген не?
6. Етістіктің неше шағы бар?
7. Мақсатты келер шақ қалай жасалады?
8. Ауыспалы өткен шақ қалай жасалады?
9. Бұйрық райлы етістігі бар мақалдар айт.
10. Рай категориясы не үшін керек?
Жұптық, топтық жұмыс <<Қалау рай>> тақырыбымен танысып, жұппен оқып, талқылайды
Топтар бір-біріне сұрақ қояды, жауаптарын айтады

Жеке жұмыс. Оқушылар 158-жаттығу орындайды
Қалау рай етістіктерді тауып, қай жақта тұрғанын ажыратыңдар:
ішкіміз келеді- 1-жақ, көпше; көргіміз келді-1-жақ, көпше; жақсылап сақтағайсың-2-жақ, жекеше.
Білгізгейсің- 2-жақ, жекеше, түйгізгейсің-2-жақ, жекеше. Жаумаса игі еді- 3-жақ, жекеше.
159-жаттығу
Етістіктерді жіктейді
Жекеше Көпше
1жақ менің көргім келді көргіміз келді
2 жақ сенің көргің келді көргілерің келеді
көргіңіз келеді көогілеріңіз келеді
3 жақ оның көргісі келді көргілері келеді
Жеке жұмыс
Дәптер алмасып бағалау №1

Жеке - дара жұмыс. Сәйкестендіру картасын толтырады
Бағалау: дұрыс нұсқасын беру арқылы №2

Етістік
Етістік түрі
Келе жатыр
Бұйрық рай
Шықса
Қалау рай
Бергейсің
Шартты рай
Жазып кел
Ашық рай
Бекіт
Тұйық етістік
айналу
Бұйрық рай

СКТ алгоритімін қолданады
талдау
Көрсем
1. Бұл сөз 3 құрамнан тұр. Көр-се-м
2. Тұлғасына қарай- туынды етістік
3. Құрамына қарай- дара етістік
4. Лексика-грамматикалық мағынасы
Сөзде 1 лексикалық мағына, 2 грамматикалық мағына бар.
4.1.Лексикалық мағынасы қимыл-қозғалысқа берілген атау.
4.2. се-шартты рай жұрнағы
4.3. м- І жақ жіктік жалғауы, жекеше түрі
5. Сұрауы- не істесем? Етістік қызметін атқарып тұр.
6.Мағынасына қарай - сабақты етістік, алдыңғы сөзі табыс септігін қажет етіп тұр.
7. Болымды етістік, себебі, іс-әрекеттің болу шартын білдіріп тұр.
8. Шартты райлы етістік, себебі, іс-әрекеттің болу шартын білдіріп тұр, -се жұрнағы арқылы жасалған.
9. Сұрағы: Не істесем? Сөйлем мүшесі -баяндауыш

Топтық жұмыс: оқушылар тақырыпты постерге салады, қорғайды
Табыс критерийлер
1. Мазмұнын ашу-1
2. Эстетика-1
3. Өзіндік идея-1
4. Нәтиже-1
5. Дәлелдер-1
Бағалау №3
Ынталандыру арқылы, смайлик
Өзара тексеру
Табыс критерийлер:
1. Мазмұнын ашу-1
2. Каллиграфия-1
3. Өзіндік идея-1
4. Суаттылық -1
5. Етістіктерді қолдануы-1
Бағалау:т№4
Жұлдызшалар беру арқылы

Бағалау кестесін толтырады
Оқушы
№1
№2
№3
№4
жалпы
Инкар

Аслан

Диана

Оқушылар сұрақтарға жауап береді, кестені толтырады.