Күзде жапырақтар неге сарғаяды және түседі

Сабақтың тақырыбы: Күзде жапырақтар неге сарғаяды және түседі?

Сабақтың мақсаты:
1.Өсімдік мүшелерінің атқаратын қызметі жайлы түсінігін қалыптастыра отырып,пәнге қызығушылығын арттыру.
2.Мезгілге байланысты өсімдіктердің өзгерістерін ұғындыру,ой өрісін, тілдік қорын дамыту.
3. Өсімдіктерді, жалпы табиғатты сүюге,қорғауға тәрбиелеу.
Түрі: аралас сабақ
Көрнекілігі: дүниетану бақылау күнделігі,жыл мезгілдерінің суреттері, сызбалар,жұмбақтар.
Пәнаралық байланыс:қазақ тілі
Әдіс-тәсілі:көрсету,түсіндіру,сұрақ-жауап
Сабақтың барысы
І Ұйымдастыру кезеңі:
ІІ Үй тапсырмасын тексеру.
Өткен сабақты қорытындылау.
-Өткен сабақтарда не жайлы өттік?
-өсімдік
-Ендеше бірнеше сұрақтарға жауап берейік
1.Өсімдік қандай ағзаға жатады және неге?
2Өсімдік мүшелерін ата.
3Тамырдың атқаратын қызметі
4Тамыр нешеге бөлінеді.
5Өсімдіктің жер бетіндегі бөлігі
6.Сабақта өсімдіктің қандай мүшелері орналасқан?

Жұмбақ шешу:
Жап-жасыл боп шығады,
Сап-сары боп түседі? (ЖАПЫРАҚ)

Жапырақ сөзіне дыбыстық талдау жасау:

Жапырақ-7 дыбыс,7әріп
Ж-дауыссыз ұяң
А-дауысты жуан
П-дауыссыз қатаң
Ы-дауысты жуан
Р-дауысыз үнді
Қ-дауыссыз қатаң

Сөзді оқимыз. Жапырақ қай дыбысқа аяқталып тұр. Ережені еске түсіреміз.
Жапырақ-жапырағы.
Жапырақ сөзінен сөйлем құраймыз.

Сөзжұмбақ

ж
а
с
ы
л

қ
а
н
т

ө
к
п
е
с
і

қ
ы
р
к
ү
й
е
к

к
р
а
х
м
а
л

с
а
б
а
қ

ж
а
п
ы
р
а
қ

7 сұраққа жауап бере отырып сөзжұмбақ шешу:
1 Көктемгі жапырақ түсі
2 Жапырақтың қоректік заттарың бірі
3. Тыныс алу мүшесі
4. Күздің алғашқы айы
5. Жапырақтың қоректік заттарының бірі
6. Жапырақ қайда орналасқан?
7. Өсімдік не арқылы тыныстайды?

Сөзжұмбақты шештік. Ортада <<жапырақ>> сөзі шықты.
1.Қазір жылдың қай мезгілі?
2.Күз мезгілің айларын атаймыз.
3. Күзгі жапырақ түрі қандай?

Сергіту сәті.

Жаңа сабақ
-Көктемде ағаштар жасыл жапырақ жамылып әдемі күйге енеді.Неліктен жапырақ жасыл түске боялады?Күн сәулесінің әсерінін жапырақта хлорофилл деп аталатын зат пайда болады.
Ол жапыраққа жасыл түс береді. Күннің жарығы мен жылуы жеткілікті кезде өсімдік жасыл болып тұрады. Жаз өтті,күз келді.Күз түссе күн жиі бұлттанады. Күн сәулесі өсімдікке жаздағыдай жылу мен жарық бере алмайды.
Жапырақтың хлорофилл өндіруі тоқтайды. Сондықтан ол сарғая бастайды.
Топырақ суиды,өсімдік тамыры барған сайын ылғалды аз тартады. Өсімдік қоректенуі баяулайды,қураған жапырақтар түседі.Күздің соңында ағаштар мен бұтақтар сидиып тұрады. Түскен жапырақтар ,бұтақтар,қураған шөптер шірейді. Олар топыраққа араласып қарашірікке айналып,кейінірек өсімдіктің қорегі болады.
Көктемде ағаш жапырақтары , жалпы жер беті қайта жасыл түске енеді. Міне қоректенеді, көбейеді, өседі, қурайды,ендеше өсімдік- қандай ағза? Әрине тірі ағзаға жатады.

көбейеді
өседі
Өсімдік


қурайды
қоректенеді

Оқулықпен жұмыс.
Сұрақ - жауап сәтін өткізу:
1Жапыраққа жасыл түс беретін зат.
2. Күзде жапырақтар түсі неге өзгереді?
3. Жерге түскен жапырақтың қураған шөптін қандай пайдасы бар ?
Оқушылардан жауап алу.
Дүниетану бақылау күнделігімен жұмыс.
Бүгінгі сабақтан алған өз білімімізді тексереміз. 3 сұрақ берілген, әр сұрақта 3-4 жауап жазылған ,дұрыс жауап тұсындағы дөңгелекті жасыл түспен бояп, тапсырманы орындаймыз.
Қорытындылау:
Сабаққа белсенділік танытып , сұрақтар мен тапсырмаларды дұрыс орындаған оқушыларды марапаттау,бағалау.

Үйге тапсырма беру: оқу, түсінік айту.