Экстремистік және лаңкестік ұйымдар

Жалғансай орта мектебі

Тақырыбы: «Экстремистік және

лаңкестік ұйымдар»

Өткізген: Тарих пәні мұғалімі А. Досқалиева

2016 жыл

$C:\Documents and Settings\Айбек\Рабочий стол\IMG_20160211_0001.jpg$

1. Аты-жөні, тегі: Досқалиева Ақмарал Меңдібайқызы

2. Туған жылы, күні, айы: 03. 05. 1974ж

3. Жұмыс орнының атауы: Жалғансай орта мектебі

4. Білімі, диплом бойынша мамандығы:

Жоғары, 1991-1996 жылдары Атырау мемлекеттік университеті тарих факультеті, тарих, құқық пәнінің мұғалімі.

5. Қызметі: Тарих, құқық пәнінің және «Дінтану негіздері»

факультативтік курсының мұғалімі.

6. Жұмыс өтілі: 20 жыл

Сабақтың тақырыбы: Экстремистік және лаңкестік ұйымдар

Сабақтың білімдік мақсаты :Оқушыларға діни экстремизм, терроризмнің мағынасын ашу, білімін арттыру арқылы теріс діни ағымдар жайлы білімдерін тереңдету, ҚР лаңкестікпен қарсы күрестің құқықтық негіздері, қазіргі таңдағы ахуал жайлы мағлұмат беру.

Сабақтың тәрбиелік мақсаты: Оқушыларға діннің адам өміріне тигізер ролімен таныстыра отырып, имандылыққа, адамгершілікке баулу. Жас өрендерді өмір қауіпсіздігі, жанашырлыққа, бейбіт рухтағы адами қасиеттерге тәрбиелеу.

Сабақтың дамытушылық мақсаты: Баспасөз, интернет материалдарын пайдалана отырып, қазіргі діни ағымдар мен секталардың, террорлық әрекеттердің зардаптары туралы мәліметтерді жинақтап келіп, өз пікірлерін ашық айта білуге, білімдерін жинақтау арқылы дамыта тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ

Сабақтың көрнекілігі: Тақырыпқа сай дидактикалық материалдар(слайд, сызба, кестелер), бейнефильм

Сабақтың әдісі: топтық жұмыс, сұрақ-жауап, ой толғау

Сабақтың жүрісі:

І. Ұйымдастыру бөлімі

Сабақтың жоспары:

Ой қозғау стратегиясы.
«Қатерлі жихадизм» бейнефильмі
Шығармашылық тапсырма.
Термин сөздермен жұмыс.
«Жұмбақ кейіпкер» Ой толғау
Қазақстанда тыйым салынған діни ағымдар.
Деректер мен дәйектер
Лаңкестік ұйымдардың іс-әрекеттері. ”Сен қалай бағалайсың?”
Сабақты бекіту.
Инсерт әдісі
Қорытындылау
Оқушыларды бағалау

Үйге тапсырма.

1. Ой қозғау стратегиясы

Оқушыларға “Жаудан да, даудан да қорықпаған қазақ едім, енді қорқынышым көбейіп жүр. Балаларын бесікке бөлемеген, бесігі жоқ елден қорқам. Екіншісі, немересіне ертегі айтып беретін әженің азаюынан қорқам. Үшіншісі, дәмін, дәстүрін сыйламайтын балалар өсіп келе жатыр. Мен солардан қорқам”, -деген даналық сөз кімнің сөзі? Бауыржан атамыз кімнен, неден қорықты?

Мұғалімнің кіріспе сөзі :Қазіргідей халықтың дінге қызығушылығы артып отырған тұста мемлекеттің саясатын, дін туралы ұғымды, дін туралы заңды түсіндіру, жастарымызға үгіт-насихат жұмыстарын жүргізу ауадай қажет болып отыр. Себебі, еліміздегі кейбір іс-әрекеттер ойланбасқа қоймайтын тығырыққа тіреп отырғаны шындық.

«Ол ағымдар не үшін келді?»десек, олардың ешқайсысы даелімізге жаны ашып, «қазағым аман болсыншы», -деп келген жоқ. Керісінше егемендігі бекіген, байрағы асқақтағанелімізді сол көтерілген биіктен құлату үшін келгені айдан анық. Қазір дін менэкстремизмді шатастыру басталды. Шындығында діннің экстремизмге қатысы жоқ. Дін-тек мораль, адамгершілік тұрғысындағы ұғым, ал экстремистер діннің терісін жамылып жүрген теріс пиғылды адамдар. Сондықтан, қазіргі жастарға дінге деген дұрыс пікір қалыптастырып, олардың ақ-қарасын ажыратып беруіміз қажет.

2. “Қатерлі жихадизм” бейнефильмі

1. Көрсетілген бейнефильмнен не түсіндіңіздер?

2. Сектаға кіру қаупі неде?

3. Не себепті сектаға жасөспірімдер жиі кіреді?

Сынып оқушыларын 3 топқа бөліп түрлі тапсырмалар беру

3. Шығармашылық тапсырма: Оқушылар өздері тауып, зерттеген материалдары бойынша діни экстремистік ұйымдарға слайд, сызбалар арқылы түсінік береді.

1-оқушы :Дүние жүзіндегі нағыз эктремистік топтардың тауқыметін батыс елдері көруде. Соңғы жылдары АҚШ-та, Батыс Еуропа елдерінде саңырауқұлақша қаптап кеткен христан фундаменталист ұйымдары мен түрлі-түрлі секталар мыңдаған адамдар аянышты халде қаза тапты. Сіздерге түсінікті болу үшін жалпы секталар жөнінде төмендегі кестеге назар аударайық:

Мемлекеті

Мекен-жайы

Сектаның аты

Адам саны

Жылы, айы

Қандай оқиға болды?

Мемлекеті: АҚШ

Мекен-жайы:

Калифорния штаты

Сан-Диего қаласы

Сектаның аты: «Ұлық бұлақ»

Адам саны: 39 адам

Жылы, айы:

1997 жыл

26 наурыз

Қандай оқиға болды?:

өз-өздерін

улап өлтірген

Мемлекеті: Оңтүстік Америка

Мекен-жайы: Гуяна мемлекеті Джеймстаун қаласы

Сектаның аты: «Халықтың храмы»

Адам саны: 912 адам

Жылы, айы:

1978 жыл

18 қараша

Қандай оқиға болды?: Циан газымен уланып өлген

Мемлекеті: Франция

Мекен-жайы: Сан Пиер қаласы

Сектаның аты: «Күн храмы»

Адам саны: 16 адам

Жылы, айы:

1995 жыл

23 желтоқсан

Қандай оқиға болды?: өз-өздерін өртеп өлген

Мемлекеті: Швейцария

Мекен-жайы: Екі қалада

Сектаның аты: «Күн храмы

Адам саны: 15 адам

Жылы, айы:

1994 жыл

5 қазан

Қандай оқиға болды?: өртеніп өлді

Мемлекеті: Канада

Мекен-жайы: Морин төбесі мекені

Сектаның аты: «Күн храмы

Адам саны: 5 адам

Жылы, айы:

1994 жыл

4 қазан

Қандай оқиға болды?: өртеніп өлді

Мемлекеті:

Мекен-жайы:

Сен-Касмир

мекені

Сектаның аты: «Күн храмы

Адам саны: 5 адам

Жылы, айы:

1997 жыл

23 наурыз

Қандай оқиға болды?: өртеніп өлді

Мемлекеті: АҚШ

Мекен-жайы:

Техас штаты

Вако қалашығы

Сектаның аты: «Давидиан»

Адам саны: 80 адам

Жылы, айы:

1993 жыл

19 сәуір

Қандай оқиға болды?: өртеніп өлген

Мемлекеті: Филиппин

Мекен-жайы:

Сектаның аты: «ату Мангайан»

Адам саны: 60 адам

Жылы, айы:

1985 жыл

19 қыркүйек

Қандай оқиға болды?: Улы газбен өлген

Мемлекеті: Орталық Африкада

Мекен-жайы:

Сектаның аты: Католик шіркеуі

Адам саны: Мың адам

Жылы, айы:

Қандай оқиға болды?: Бірдей жан қию рәсімін жасаған

Міне кестеде көріп отырғанымыздай мұның бәрі де адастырушылардың ісі, бәйкүнә адамдарды жалған уағдалармен алдаушылық . Жалпы ел болып, осындай қауіпті секталардан сақ болуымыз керек.

2-оқушы : 2011 жылы елдегі теріс пиғылды діни ағымдардың салдарынан қалыптасқан діни ахуалды реттеу мақсатында Дін істері жөніндегі агенттік құрылды. 2011ж. 11қазанда «Діни қызмет пен діни бірлестіктер туралы» заң, 2005ж. 18. 02. «Экстремизмге қарсы іс-қимыл туралы» заң қабылданды. Осы заңның 3-бабында «Қазақстан Республикасының аумағында мақсаттары мен іс-әрекеттері экстремизмді жүзеге асыруға бағытталған ұйымдарды, шетелдік және халықаралық ұйымдардың құрылымдық бөлімшелерін құруға және олардың қызметіне тыйым салынады» делінген.

3-оқушы :Қазіргі еліміздегі етек жайып келе жатқан кері діни ағымдар мен секталар көп. Солардың төмендегі басты-басты дегендерімен таныстыра кетейін:

Діни ағымдар атаулары

Пайда болуы

Негізгі іс-әрекеттері,

түсініктері

Діни ағымдар атаулары: Ахмади (қадияни) ағымы

Пайда болуы:

Үндістанның Пенджаб өлкесі Қадян қаласында пайда болған.

Ғұлам Мұртазаұлы Ғұлам Ахмад Қадяни(1835-1908)

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Ахмадилықты қабылдамаған әр мұсылман кәпір. Жаназаларға кірмейді, бөлек жерленеді. Арақ ішу, апиын, героин қолдануға рұқсат береді

Діни ағымдар атаулары: Исматуллашылар тобы

Пайда болуы:

Пәкістаннан келген

Исматулла Мақсұм негізін салған

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Зікірді мұсылманшылықтың негізгі шарты деп біледі. Намаз оқымайды

Діни ағымдар атаулары: Уаххабилік-діни-саяси ағым

Пайда болуы:

УІІІ ғасырда Арабстанның Нәжд өлкесінде пайда болған.

Мухаммед ибн Әбдел Уаһһаб

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Мұхаммед пайғамбарға сыйынудың қажеті жоқ деп есептейді

Діни ағымдар атаулары: Салаф

Пайда болуы:

ІУ ғасырда Арабияда п. б.

Ахмад ибн Таймийя .

уаһһабилік ілімнің жалғасы

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Бүгінгі заманның озық тәсілдерін мойындамайды. Пайғамбар заманына кері оралуды мақсат етеді

Діни ағымдар атаулары: Әт-Тәкфир уәл Хижра

Пайда болуы:

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: «Кәпірлерге» қарсы жиһад ұранын алға тартады

Діни ағымдар атаулары: Бабизм-Бехаизм

Пайда болуы: Иранда пайда болған

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Құранды да Мұхаммед пайғамбарды да жоққа шығарады

Діни ағымдар атаулары: Хизбут-Тахрир

Пайда болуы: 1953 жылы Мысырда құрылған «Мұсылман бауырластар» қоғамының Палестинадағы бөлімшесі

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Саяси және діни сипаттағы экстремистік террорлық ағым

Діни ағымдар атаулары: «Иегово куәлары»

Пайда болуы:

АҚШ-та құрылған

Милтон Эриксон

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері:

Сиқырлау әдісін қолданады.

Ақырзаманнан кейін адамдар қайта тіріледі деп сендіреді

Діни ағымдар атаулары: Халықаралық Кришна санасы қоғамы

Пайда болуы: Нью-Йорк 1966 жыл

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Индустерге тән вегетариандық тамақтану, отбасынан ажырасып бөлек тұру, транс күйге түсіру бағдарламалары пайдаланады

Діни ағымдар атаулары: Мормондар

Пайда болуы: Иисус Христос жайлы уағыздар айтқанымен діннен айырмашылығы бар.

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Міндетті түрде отбасын тастап, жұптарға бөлініп басқа қалаларда жұмыс жүргізеді. Өлгендермен байланыс орнату рәсімдерімен айналысады

Діни ағымдар атаулары: Оккультизм

Пайда болуы:

Латынша-

Құпия-жасырын

Негізгі іс-әрекеттері,түсініктері: Тылсым күштердің, сыйқырдың (магияның) құдіретіне сендіруге, жоққа табынушылыққа тырысады.

4. Термин сөздермен жұмыс

Атеизм

құдайды жоққа шығару

Атеизм: Жихад

құдайды жоққа шығару: нәтижеге, мақсатқа жету үшін қайрат жұмсау, күресу

Атеизм: Конфессия

құдайды жоққа шығару: діни сенім

Атеизм: Мазхаб

құдайды жоққа шығару: исламдағы діни құқықтық мектеп

Атеизм: Мессия

құдайды жоққа шығару: Құдай жер бетіне жіберген құтқарушы, Қиямет күнінің хабаршысы

Атеизм: Секта

құдайды жоққа шығару: орнықты діни ілімге оппозициялық ағым

Атеизм: Шаhид

құдайды жоққа шығару: діні үшін құрбан болған адам

Атеизм: Діни экстремизм

құдайды жоққа шығару: дінді саяси мүддеге қызмет еткізіп қоюға көзделген идеологиялықтәсіл

5. «Жұмбақ кейіпкер» Ой толғау

«Мен теріс пиғылды сектаның ұйымына кірдім. Ол кезде мен ештеңенің байыбына бармаған едім. Бет- аузымды тұмшалап, томаға -тұйық өзіммен- өзім болдым. Тіпті ата- анамды да көргім келген жоқ. Мектепке баруды доғардым. Жалғыз өзім бір бөлмеге кіріп алып, күбірлейім де отырамын. Осы секта маған қиналған кезімде көмектесті. »

Осы зиянды ағымға ілескен, өз дінін өгей қылған «жұмбақ кейіпкердің» мұңына не дейсіздер?

Оқушы:Біз өз дінімізді өгей қылмауымыз үшін Құран мен Пайғамбарымыздың хадистерін өзімізге басшы етіп алуымыз, сондай-ақ ата-бабамыздан бізге дейін жеткен ислам дінін азғантай ақшаға сатып, басқа діндерге, секталарға кіріп кетпеуіміз керек. Құран Кәрімде: «Сендерден кімде-кім өз дінінен безіп, кәпір болып өлсе, оның істеген әрекеттері бұл дүниеде де, қияметте де түкке тұрмайды», -деп барынша қатаң ескертеді. Сондықтан да біз басқа діндер мен секталарға еліктемей, өз дінімізді толық ұстануымыз керек.

6. Қазақстанда тыйым салынған діни ағымдар:

«Аль-Каеда»

«Алла аят»

«Асбат аль-ансар»

«АУМ Синрике»

«Бозгурд»

«Мұсылман ағайындар »

«Шығыс Түркістанның ислам партиясы»

«Өзбекстанның ислам қозғалысы»

«Хизбут Тахрир-әл-ислам»

«Талибандар қозғалысы»

7. Деректер мен дәйектер

Ұқсас жұмыстар

Аум Синрике діни сектасы

Адамзат баласының тыныштығын бұзған қауіп-қатер

«хизб-ут-тахрирдің зиянды сипаттары» «біз айтсақ....» бағдарламасымен

Сабақ бекіту

Жаңа діни қозғалыстардың ерекшеліктері

Оқушылардың діни сауаттылығын қалыптастыру - заман талабы

Дін -тәрбие діңгегі

Діни ағымдардан аулақ болайық

Діни экстремизм және терроризм жөнінде түсінік

Тегіміз Түркі, дініміз - Ислам