8Берілгендер типі туралы түсінік . Программалау тілінің қарапайым объектілері

№ 8 сабақ.

№8Берілгендер типі туралы түсінік

. Программалау тілінің қарапайым объектілері.

Мақсаты:

Қарапайым объектілерді ажырата және қолдана білу, олардың Паскаль тілінде жазылу ерекшеліктерін меңгеру;

Бұл ұғымдардың барлық прораммалық тілдерге ортақ екеніне назар аудару, ортақ қасиеттер мен шамалар туралы білімдерін дамыту;

Көпсалалық, жан-жақтылық тұрғысында ойлау өрісін қалыптастыру.

Көрнекілігі:

Сабақ жоспарын экранда проекциялау, мульт. мед. жабдықтар, компьютер.

Өтілу әдісі: Мультитехникамен жабдықталған дәстүрлі сабақ.

Сабақтың барысы

І . Кіріспе. (2мин)

Оқушыларды түгелдеу, сынып бөлмесі, тақта тазалығына назар аудару;
Журнал толтыру;
Оқушылардың назарын сабаққа бұру,

ІІ. Үй тапсырмасымен жұмыс. (10мин)

1. Үй жұмысын тексеру, ұпай беру (үй жұмысы бар-дұрыс - 1ұп, жоқ - 0; дұрыс емес - 0, 5ұп)

2. Қысқаша сұрақ-жауап;

Паскаль тілінде программа қанша бөліктен тұрады?
Түйінді сөз деген не? Бірнеше мысал келтір.
Идентификатор деген не? Бірнеше мысал келтір.
Математикадағыдан басқа Паскаль тілінде тағы қандай амалдар қолданылады? Мысал.
:= ‘ ; таңбалары Паскаль тілінде не үшін қолданылады?

ІІІ. Жаңа сабақ(15мин)

Белгілі бір ортадағы сан-алуан нәрселердің әрқайсысын жеке атап жүрмес үшін оны объекті деп атайды. Олай болса Паскаль ортасында қандай обектілер бар деп ойлайысыңдар? Паскаль ортасындағы объектілерге мыналар жатады: «сан», «идентификатор», «тұрақты», «айнымалы», «функция», «процедура» және «өрнек»

Сандар. Сандар мен айнымалылар бүтін және нақты болады.

Бүтін сандар: 1, 2, -9, 100, 65535, 0 т. б. (integer)

16-лық бүтін сандар: $F, $8B2, …

Нақты сандар: 1, 2, 2. 65, 0, -6. 0, 512, 12052500 . . . кез-келген санды нақты санға жатқызуға болады. (real) ;

Атау-идентификатор. Айнмалыларды, файлдарды т. б объектілерді белгілеуге арналған таңбалар тізбегі. Мысалы:

х:=15. 5; a:=512; mektep:=’Жібек жолы’ … Мұндағы х, a, mektep идентификаторлар ал, 15. 5, 512, ’Жібек жолы’ - бұлар айнмалылардың мәндері. Паскалдың қызметші сөздері немесе операторларын белгілейтін сөздерді (var, integer…) атау ретінде алуға болмайды. Кез-келген қазақша сөзді ағылшын әрпімен жазып, атау ретінде алуға болады.

Тұрақты немесе константадеп программаның орындалу барысында мәні өзгеріссіз қалатын шаманы айтады. Мыс: g:=9. 81 k:=9E9 e:=1. 6e-19…
Айнымалылардеп программаның орындалу барысында мәні өзгеріп отыратын шамаларды айтады. Ондай шамалар шексіз көп. Мысалы: ауа райы, уақыт, жыл мезгілдері . . . Айнымалыларды екіге бөліп қарау керек.

Қарапайым айнымалылар - бұлар өз атауларымен ғана жазылады.

Индексті айнымалылар - бұларда айнымалының атымен бірге индексі де жазылады. Оған кестелік шамаларды жатқызуға болады. Мысалы: сабақ кестесі - баған (сыныптар) және жол нөмірі (күндер) арқылы көрсетіледі.

5. Түсіндірмелер программаның әр жолының тұсына {} фигуралы жақша ішіне жазылады. Олардың көмегімен программаны талдау, түсіну оңай.

ІІІ. Сабақты бекіту: (10мин)

1. Қатарда жазылған сандардың қандай ортақ қасиеттері бар?

-10, -5, 0, 5, 10, . . . , . . . , бүтін сандар,

-1, 5, -1, . . . , 0, . . . , . . . , 1, 5, . . . нақты сандар.

2. Осы сандар қатарында қандай заңдылық бар?

Бүтін сандар 5-ке артып отырады. Арифметикалық прегрессия заңдылығы бар.

Нақты сандар қатары 0, 5-ке артып отырады, АФ заңдылғы бар.

3. Мына айнымалыларға қандай мәндер берілуі мүмкін?

Типі сөз болса mektep, vuz, (кез-келген сөз)

Типі нақты болса dd, x, y2, (кез-келген сан)

Типі бүтін болса ddч, xч, y23, (тек бүтін сандар)