Ежелгі Македония

§ 28. Ежелгі Македония.

Сабақтың мақсаты:
Білімділік: Ежелгі Македонияның орналасуын, табиғат жағдайларын,
шаруашылығын,
басқару жүйесін, сонымен қатар даңқы дүние жүзіне
мәлім Александр
Македонскийдің өмір жылдары мен маңызды шайқастарына
тоқталып өту.
Дамытушылық: Тарихи даталармен, өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын
қалыптастыру
Тәрбиелік: Соғыс атаулыға жек көрушілік тәрбие беру.

Пәнаралық байланыс: география, қазақстан тарихы, әдебиет.
Сабақтың түрі: Дәстүрлі сабақ
Сабақтың әдісі: тестілеу әдісі, ауызша баяндау, сұрақ-жауап.
Сабақтың көрнекіліктері: Карта, А.Македонский суреті, интерактивті тақта,
тест парақшалары, кесте.

Сабақтың барысы:
І. Оқушылармен амандасу, сынып тазалығына көңіл бөлу
ІІ. Үй тапсырмасын сұрау. Ол үшін тест парақшалары үлестіріледі.
ІІІ. Жаңа сабақ.

Жоспары:

1. Табиғат жағдайы мен халқы.
2. ІІ Филипптің ішкі және сыртқы саясаты.
3. Александр Македонскийдің Кіші Азияны бағындыруы.
4. Парсы патшасын жеңу

1) Македония - Грекияның солтүстігінде, Балқан түбегінде орналасқан.
Оны картадан көрсетемін. Оның солтүстік-шығыс бөлігі биік таулармен
қоршалған, ал оңтүстік-батыс бөлігі жазық болып келеді. Жазық жері
ауыл шаруашылығына өте қолайлы болды.
Македония жерінде өмір сүрген тайпалар – фракийліктер. Олардың бойы
ұзын, аса қайратты келетін.
Халқының көпшілігі ерікті, жарым –жартыс тәуелді малшылар мен
егіншілер еді.
Негізгі шаруашылығы – мал өсіру, әсіресе жылқы малын көп
өсірген. Жері
орманды болғандықтан ағаш-орман шаруашылығы да өркендеген.

2) ІІ Филипптің ішкі және сыртқы саясаты.
ІІ Филипп (б.з.б. 382-336 жж.) патша – Македонияның бірінші ірі
мемлекет қайраткері. Ол өте іскер, ақылды патша болды, елде әкімшілік
және әскери реформаларды жүзеге асырды.



Әскери реформа


Атты әскер Жаяу әскер
Жаяу әскер

Македондықтардың әскери сап жүйесі – фаланга

ІІ Филипп парсыларға қарсы жорыққа әзірленіп жатқан кезд
қастандықпен өлтірілді.

3) ІІ Филипп өлтірілгеннен кейін, оның орнына ұлы Александр Македонский
(б.з.б.356-323 жж.) таққа отрыды.

А. Македонскийдің Шығысқа жасаған жорық кезінде негізгі шайқастар.

|Болған уақыты |Шайқас болған |Нәтижесі |
| |жер, елді мекен | |
|Б.з.б. 334 жыл |Граник өзенінің |А. Македонский парсылардың әскерін |
| |жағасы |талқандады. Кіші Азияның ішкі бөліктеріне|
| | |және Жерорта теңізі жағалауына оңтүстікке|
| | |қарай жол ашылды. Финикия жеріндегі Тир, |
| | |Библ, Сидон қалалары жаулап алынды. |
|Б.з.б 333 жыл |Исса қаласының |Македондықтар жау әскерін талқандап, |
| |түбінде |парсы патшасы |
| | |ІІІ Дарийдің отбасын да қолға түсірді. |
|Б.з.б. 332 жыл |Египетке жорық |Александр Египетті соғыссыз бағындырды. |
| | |Ніл өзенінің атырауында жаңа қала - |
| | |Александрия қаласының негізін қалады. |
|Б.з.б. 331 жыл |Гавгамелы елді |Ежелгі дүниедегі ірі шайқас парсылар мен |
| |мекені түбінде |грек-македондық әскері арасында болды. |
| | |Саны жағынан көп ІІІ Дарий әскері |
| | |талқандалып, Александр бүкіл Парсы елін |
| | |өзіне қаратты. |
|Б.з.б. 330-328 жж. |Орта Азия мен |Бактрия мен Соғды елі уақытша |
| |Қазақстан жеріне |бағындырылды. Сақтар жеріне ішкері ене |
| | |алмады |
|Б.з.б 328 жыл |Үнді өзенінің |Үлкен қиындықпен Солтүстік Үндістан |
| |жағалауы |жаулап алынды. А.Македонский көптеген |
| | |шығынға ұшырады. |
|Б.з.б 324 жыл |Он жылдық жорық |Александр әскерімен Вавилонға келді. |
| |аяқталды. | |

Б.з.б. 323 жылы “Азияның патшасы” атанған Александр Македонский
кенеттен
науқастанып қайтыс болды. Ол қайтыс болғанда небәрі 33 жаста
болатын.
Александр өлімінен кейін оның империясы бірнеше патшалыққа ыдырап
кетті.
Солардың ішінде ірілері : Египет, Сирия және Македония.

IV. Жаңа сабақты бекіту.

1. Ежелгі Македония жерін картадан көрсет.
2. ІІ Филиптің ішкі және сыртқы саясаты туралы әңгімелеңдер
3. А.Македонский мен ІІІ Дарий арасындағы негізгі шайқастарды ата? Оны
картадан көрсетіңдер.
4. Александр қайтыс болған соң оның империясы қандай өзгеріске ұшырады?

V. Оқушыларды бағалау.

VІ. Үйге тапсырма: § 28. Ежелгі Македония.

Кесте толтыру

|Мекендеген жері |Македондықтардың |Негізгі |
| |түр-сипаты |шаруашылығы |
| | | |

Сабақтың тақырыбы: Афиныдағы демократиялық құрылыс
Сабақтың мақсат-міндеттері:
Грекиядағы демократиялық өзгерістердің пайда болуы, Солон, Клисфен және
Перикл сияқты қоғам қайраткерлерінің қарапайым халық үшін жасаған еңбектері
туралы баяндап, оқушыларды адамгершілік қасиеттерге тәрбиелеу. Сонымен
бірге оқушылардың ойлану қызметін дамыту үшін олармен бірге Афиныдағы
демократиялық құрылыс пен Спартадағы олигархиялық мемлекеттерді салыстырып,
ұқсас жақтары мен айырмашылықтарын табу. Оқушылардың логикалық ойлау,
шығармашылық қабілеттерін шыңдау үшін ойындар ұйымдастыру;
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың типі: дәстүрлі емес
Сабақтың әдісі: топпен жұмыс, ойын элементтері.
Көрнекілігі: интерактивті тақта, флип-чарт, карта, суреттер.
Сабақтың барысы:
І. Үйымдастыру кезеңі
ІІ. Өткенді қайталау
ІІІ. Жаңа сабақ
Өткен сабақпен байланыстыру
ІV. Бекіту
V.Үйге тапсырма беру

І.Үйымдастыру кезеңі: Салеметсіздерме оқушылар! Сабақтағы оқушыларды
түгендеп алайық. Бүгінгі біздің ашық сабағымыз «Афиныдағы демократиялық
құрылыс» тақырыбына арналған.
А) Психологиялық дайындық
«» (хормен айту)
Міне балалар бүгін бізге қонақтар келіп отыр.
«Келгенше қонақ ұялады,
Келген соң үй иесі ұялады»,-демекші,біз ұятқа қалмауға тырысайық. Бар
білімімізді ортаға салайық.

Сыныпты 3 топқа бөлу.

І топ. «Білімділер»
ІІ топ. «Тапқырлар»
ІІІ топ. «Зияткерлер»

Сіздер үш топқа бөлініп отырсыздар, сабағымыз үш бөлімнен тұрады.
І бөлімде сайысу арқылы өткенді қайталап, игерген білімдеріңді
көрсетесіңдер. ІІ бөлімде жаңа тақырыпты меңгерсеңдер, ІІІ бөлімде сайысу
арқылы игерген білімдеріңді бекітесіңдер.
Енді тақтаға назар аударайық.
ІІ. Өткенді қайталау

1.Тарихи сынақхат
Алдарыңызда тарихи сынақхатқа назар аударыңыздар. Көп нүктенің орнына
тиісті сөздерді қойып, жазасыңдар. Әр топтың басшысы тексеріп, мәтінді
оқып береді.
2.Танымдық ойындар
3 топтың оқушыларына әр түрлі тапсырмалар беріледі.
1 топтың тапсырмасы:
Тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.
2 топтың тапсырмасы:
Хронологиялық диктант
3 топтың тапсырмасы:
Басқатырғыш сөздердің дұрыс жазылу ретін тауып, сол сөздерді түсіндіреді

3. Глоссарий
Берілген терминдер мен анықтамаларды дұрыс ретімен орналастырып және бір-
біріне қандай қатысы бар екенін ауызша талдау.

ІІІ. Жаңа тақырыпты меңгерту
(Дайындалған презентация слайд арқылы түсіндіріледі)

Сабақтың жоспары:
1. Аттикадағы демократиялық өзгерістер.
2. Афиныдағы саяси-әлеуметтік қатынастырдың дамуы.
3.Грекиялық қала-мемлекеттер арасындағы күрестер
4. Грекияда Македония билігінің орнауы

ІV.Бекіту кезеңінің сұрақтары:
1. Венн диаграммасы

2. Ой-толғау

3. Математикалық ойын

V. Қорытындылау
VII. Бағалау Сайыс нәтижесінде жеңімпаз топқа «ЖЕҢІМПАЗ» , ал жеңілген
топқа алдағы сайыстарда жеңістен үміт үзбесін деп «ҮМІТ» мақтай
қағаздарымен марапатталады.
VI. Үйге Осымен бүгінгі ашық сабағымыз аяқталды, қатысқандарыңызға көп
рахмет! Сау болыңыздар!