Ең үздік информатик интеллектуалды ойыны

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Тақырыбы:

Дайындаған: Баймурзаева К.Ж.

Дария орта мектебі

Жүргізуші: Құрметті ұстаздар және оқушылар!
«Ең үздік информатик» интеллектуалды ойынымызға қош келдіңіздер!
Бақ пен бап сыналар бұл жарысқа қатысып отырған оқушыларға сәт сапар
тілейік.
Бұл сайыстың мақсаты:
Оқушылардың алған білімдерін нығайту, пәнге деген қызығушылығын арттыру,
топпен жұмыс істей білу дағдыларын қалыптастыру.
Ойын шарты: «Ең үздік информатик» сайысына 12 оқушы қатысады және олар
екі топқа бөлінеді, 8 сайыстан тұрады.
1-сайыс. Таныстыру. Командалар өз атын, ұранын және 5 минут ішінде жасаған
эмблемаларын таныстырады.
2-сайыс. «Капитандар жарысы».
Капитандар мәтіннің шифрларын шешіп, кодтау тәсілін түсіндіру керек.
1. Пүкін мектепке партым.
2. Коляманлядаля
3. Акитамрофни.
Жауабы:
1. Бүгін мектепке бардым
2. Команда
3. Информатика.
3-сайыс. « Кім жылдам ? ». Берілген торкөздердегі әріптерден көрсетілген
сөзжұмбақта жасырылған сөздерді табар екен?

|М |Т |
|Ақпаратты ұзақ сақтауға арналған |Дискета |
|құрылғы. |Пернетақта |
|Ақпарат енгізуге арналған негізгі |Caps Lock |
|құрылғы. |Компьютер |
|Бас әріппен жазу батырмасы. |Жүйелік блок, пернетақта, монитор. |
|Ақпараттық процесстерді жүзеге асыратын|Принтер. |
|құрал. |Integer |
|ЭЕМнің ең аз конфигурациясы. |Ctrl+alt+del |
|Ақпаратты қағазға шығаратын басты |Сыртқы жады |
|құрылғы. |Операторлық бөлім. |
|Бүтін тип. | |
|ДК қайта жүктеу пернелер комбинациясы. | |
|Дискета қандай жадыға жатады? | |
|Программаның негізгі бөлігі қалай? | |

5-сайыс. «Орындайық». Суретті қолыңды алмай сал.
«Компьютер»тобына « Информатика »
тобына

6-сайыс. «Кім шапшаң».
«Компьютер» тобына. Егер үш тор көздегі суреттерді бір тор көзге
қабаттастырып қойсақ неше тор көз бос қалады?

«Информатика» тобына. Егер жоғарыдағы үш тор көзді бір тор көзге
қабаттастырып қойсақ төмендегі тор көздің қайсысы шығады?

7-сайыс. «Кім көп біледі ?». Сұрақтар:
1. Cups Lock пернесі қандай пернелер тобына жатады?
Жауабы: /Регистр ауыстыру пернесі/.
2. «Адам қайраткерлігінің бұл саласы компьютер көмегімен ақпаратты өңдеу
үрдісімен байланысты» деген анықтама қандай ұғымға жатады?
Жауабы: /Информатика/
3.Көбейту кестесінде ақпарат қандай түрде берілген?
Жауабы: /Сандық/
4.Сіз кітап оқығанда қандай процесс жүреді?
Жауабы: /Беру/
5.Қандай құрылғы компьютердің миы деп аталады?
Жауабы: /Процессор/
6.Компьютердің қандай құрылғысы ақпарат сақтау үшін қолданылады?
Жауабы: /Жад/
7.Мәтіндік ақпаратты өңдеуге арналған бағдарлама мәтіндік......
Жауабы: /Редактор/
8.1бит неше байт?
Жауабы: /1 бит=1/8 байт/
9.Микросхемаларды біріктіретін, металл өрімдері бар пластина қалай аталады?
Жауабы: /Тақша/
10.Сыртқы құрылғыларды басқаратын арнайы бағдарлама?
Жауабы: /Драйвер/
8-сайыс. «Тест» тапсырмасы.
1.Компьютер – бұл...
а) сандық ақпаратты автоматтық өңдеуге арналған құрылғы;
б) ақпаратты сақтауға арналған құрылғы;
с) ақпаратты іздестіруге, жинауға, сақтауға, түрлендіруге және пайдалануға
арналған құрылғы;*
2. .....мультимедиялық компьютер деп аталады.
а) интернет желісінде жұмыс істеуге қабілетті;
б) мультфильмдерді көрсетуге қабілетті;
с) сандармен, мәтіндермен, графиктермен, дыбыс және бейнемен жұмыс істеуге
қабілетті;*
3. Компьютердің жұмыс істеуі үшін, ең аз қажетті құрылғылар жинағына ...
жатады:
а) басып шығарғыш, жүйелік қорап, пернетақта;
б) жүйелік қорап, монитор, пернетақта;*
с) процессор, тінтуір, монитор;
4. Жүйелік қорап – бұл ...
а) компьютердің негізгі қызметтік элементтері тұратын қорап;*
б) мәтіндік және сызбалық ақпаратты сақтауға арналған құрылғы;
с) аналық тақшасы мен дыбыстық, желілік карталары бар қорап;
5. Монитор (дисплей) ... үшін арналған:
а) компьютерде жұмыс істеу кезінде жиі пайдаланылатын ақпаратты ұдайы
сақтау;
б) шеткері құрылғыларды кең арнаға қосу;
с) мәтіндік және сызбалық ақпаратты бейнелеу;*
6. Сызбалық ақпаратты шығару құрылғыларына ... жатады:
а) мәтіналғы; б) басып шығарғыш;* с) пернетақта;
7. Ақпаратты енгізу құрылғыларына ... жатады:
а) дисплей, пернетақта, тышқан;
б) басып шығарғыш, дисплей, модем;
с) мәтіналғы, пернетақта, тышқан;*
8. Мәтіналғы – бұл ...
а) қатты тасымалдаушыға, әдетте қағазға, басып шығру құрылғысы;
б) мәтіндік және сызбалық ақпаратты бейнелеуге арналған құрылғы;
с) мәтіндік және сызбалық ақпараттың сандақ көшірмесін әзірлейтін құрылғы;*
9. Ақпаратты экранға шығаруға арналған құрылғы – бұл ...
а) мәтіналғы; б) басып шығарғыш; с) монитор;*
10. Кернеудің бірден төмендеуі және электр қатының ажыратылуы ...
компьютерді қорғауды қамтамасыз етеді:
а) аналық тақша;
б) қоректену қорабы;
с) ұдайы қоректендіру көзі (UPS);* .

№2 Бақылау жұмысы 4-сынып
1-нұсқа
Фамилиясы___________________________________________
Аты__________________________________________________
Сыныбы______________________________________________

1. Тізбекті толтыр.

2. Алгоритмді орында.

3. Алгоритмді орындап, нәтижесін кестеге жаз.

|Сөз |Бірінші әрпі |Осы әріптен басталатын |
| | |басқа сөз |
| | | |
| | | |

№2 Бақылау жұмысы 2-сынып
2-нұсқа
Фамилиясы___________________________________________
Аты__________________________________________________
Сыныбы______________________________________________

1. Шығару құрылғысын дөңгелектеп қорша.

Баспа
Құрылғысы Пернетақта Монитор

Микрофон
колонкалар дискеттер

2. Қандай қөұрылғы компьютерде ақпараттарды сақтайды, астын сыз.
МОНИТОР, ПРОЦЕССОР, ЖАД,
БАСПА ҚҰРЫЛҒЫСЫ.

3. Ақпаратты өңдеу құрылғысының атын жаз.

………………………………………………………………………….

4. Суретте қанша тіктөртбұрыш барын есепте.

…………………………………………

5. Нүктелерді сызықтар арқылы қос.
Сөйлемдердің ақиқат немесе жалған екенін анықта.

Бірінші дене-үшбұрыш. ………………………….
Екінші дене сызық емес. ………………………….
Шаршы үшінші дене емес. .………………………….
Соңғы дене – алтыбұрыш. ………………………….
Тізбекте дөңгелек жоқ. ………………………….

6. Сызықтардан құралған нысанды үлгіге қарап сал және оны боя.

№3 Бақылау жұмысы 4-сынып
1-нұсқа
Фамилиясы___________________________________________
Аты__________________________________________________
Сыныбы______________________________________________

1. Алгоритмді орындап, кестені толтыр.

|А |В |А+В |10? |А-1 |
|10 |4 | | | |
|5 |2 | | | |
|7 |8 | | | |
|6 |0 | | | |

2.Алгоритмді орындап, торкөздерге РОБОТТЫҢ жолын салып көрсет.

| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |

РОБОТ циклді қанша рет орындады? ______________________

3. ҚАРА ЖӘШІКТІҢ алгоритмін тап.

|Кіріс |1 |2 |3 |4 | | |
|Шығыс |1 |3 |5 | | | |

|Кіріс |А |Ә |Б |В | | |
|Шығыс |Ә |Б |В | | | |

№3 Бақылау жұмысы 4-сынып
2-нұсқа
Фамилиясы___________________________________________
Аты__________________________________________________
Сыныбы______________________________________________

2. Алгоритмді орындап, кестені толтыр.

|А |В |А-В |10? |А+1 |
|7 |2 | | | |
|15 |3 | | | |
|5 |0 | | | |
|18 |6 | | | |

2.Алгоритмді орындап, торкөздерге РОБОТТЫҢ жолын салып көрсет.

| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |
| | | | | | | | |

РОБОТ циклді қанша рет орындады? ______________________

3. ҚАРА ЖӘШІКТІҢ алгоритмін тап.

|Кіріс |1 |2 |3 |4 | | |
|Шығыс |1 |3 |5 | | | |

|Кіріс |Ә |Б |В |Г | | |
|Шығыс |А |Ә |Б | | | |

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі

Тақырыбы:

Дайындаған: Баймурзаева К.Ж.

Дария орта мектебі
2010-2011 оқу жылы.

Сайыстың тақырыбы: «Білгірлер, тапқырлар» атты білім сайысы
Сайыстың мақсаты:
Білімділік: Оқушылардың жинақтаған білімдерін тексеру, жүйелеу және
қызығушылығын арттыру.
Тәрбиелік: Тәрбиелікке, ұқыптылыққа, тиянақтылыққа, шығармашылыққа баулып
үйрету;
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау қабілетін, логикалық абстракциясын, ұжымда
жұмыс істей алуын дамыту.
Ал, енді екі топ болып бөлінейік, топтың атын, капитандарын сайлайық!
I – топ «Білгірлер» тобы
II – топ «Тапқырлар» тобы
Сайыстың барысы:
I – кезең. «Бәйге»
II – кезең. «Тапқырлар»
III – кезең. «Терезе элементтерін сілтемелер арқылы қосу»
IV – кезең. «Шетелге ұшамыз кезеңі»
V – кезең. «Викториналық сұрақтар»
VI - «Жұмбақтарды шешу»

I – кезең. «Бәйге» Берілген түрлі анықтамалардың шешімін шапшаң жауап
берген оқушылар 10 ұпайға ие болады.
Карточкаларда жазылатын сұрақтар:
Аты бар байттар тізбегі? (файл)
Қағаздағы суретті немесе мәтінді экранға түсіруші? (сканер)
Пернетақтадағы ең ұзын перне қалай аталады? (бос орын, пробел)
Дүниежүзілік желі? (интернет)
Жүйелік блоктың ішінде қандай құрылғылар бар? (процессор, қатқыл диск, CD-
ROM ,диск жетек)
Зиянкес программа қалай аталады? (вирус)
Келесі жолға өту пернесі? (enter)
Компакт-диск оқу құрылғысы? (CD-ROM)
Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрал? (компьютер)
Файлдар қайда сақталады? (қапшық)
Латынның «information» сөзі нені білдіреді?
Адам көзі мен монитор арасындағы арақашықтық қанша болуы керек?
(70 см)
Ақпараттың өлшем бірлігі
19 жасында дүние жүзінде бірінші рет қосу машинасын жасап шығарған ғалым
(Блез Паскаль)
Меңзердің сол жағындағы символды өшіретін перне (BackSpace)
Адам ақпаратпен не істейді? (1. сақтайды, 2. жеткізеді, 3. өңдейді).
Компьютердің атасы. (Чарльз Бэббидж)
Компьютердің негізгі құрылғылары. (монитор, жүйелік блок, маус, модем).
Баспа құралы. (Принтер)
Бір килобайт қанша байтқа тең? (1024 байт)

II – кезең. «Тапқырлар». Берілген тест тапсырмалардың дұрыс жауабын жауап
парағына жазыңдар. Жауап парағын болғаннан кейін әділқазыларға береді. Әр
дұрыс жауап 10 балл.
Тест тапсырмасы:
1. Графиктік редактор Paint-ті іске қосу жолы.
а) Іске қосу-программалар-стандартты-Paint графикалық редакторы*
ә) Іске қосу-Paint графикалық редакторы
б) Іске қосу-Документтер-Без имени
2.Тік төртбұрышты салу құралы.
а) түзу сайманы; ә) тіктөртбұрыш сайманы;* б) көпбұрыш сайманы
3. Фигуралардың іштерін бояу сайманы.
а) қарындаш сайманы; ә) бүріккіш сайманы; б) құю сайманы;*
4.Қате орындалған іс-әрекетті түзету жолы?
а) Түзету-болдырмау іс әрекетін орындаймыз* ә) Өшіргішті пайдаланамыз
б) Түзету-қиып алу іс-әрекетін орындаймыз
5.Суреттің көшірмесін алу іс-әрекеті.
а) Белгілеу құралын пайдаланамыз;* ә) Түзету-көшіру іс-әрекетін орындаймыз;
б) Ерікті аймақты белгілеу құралын пайдаланамыз ;
6.Суреттерді қалай сақтаймыз?
а) Файл-...деп сақтау іс-әрекеті арқылы; ә) Файл-сақтау іс-әрекеті;*
б) Жабу батырмасын басамыз;
7.Экранда жоқ саймандар тақтасын қалай орнатамыз?
а) Түр-аспаптар панелі-белгі қоямыз;* ә) Экраннан іздейміз;
б) компьютерді жүктейміз;
8.Экранға қисық сызықтарды шығару үшін:
а) қарындашты пайдаланамыз; ә) қисық құралын пайдаланамыз;*
б) көпбұрыш құралын пайдаланамыз;
9.Экранға мәтін теру үшін қандай құралды пайдаланамыз?
а) қарындаш құралын; ә) түзу құралын; б) жазу құралын;*
10.Келесі сабақта компьютерде сақталған суретті ашу үшін:
а) Менің құжаттарым бумасын ашамыз;* ә) Іске қосу-Құжаттар; б) Файл-Ашу;
III – кезең. «Терезе элементтерін сілтемелер арқылы қосу»
«Білгірлер» тобына
EXCEL терезесі элементтерін сілтемелер арқылы қос.
«Тапқырлар» тобына
WORD терезесі элементтерін сілтемелер арқылы қос.

IV - кезең. «Шетелге ұшамыз» кезеңі.
«Ана тілің- арың бұл,
Ұятың боп тұр бетте
Өзге тілдің бәрін біл
Өз тіліңді құрметте»- деп Қ.Мырзалиев ағамыз айтқандай, шетелде
ағылшын тілінсіз болу мүмкін емес. Сондықтан келесі сұрақтардың жауаптарын
орыс және ағылшын тілдерінде айтуға тиіссіздер.

Сұрақтар:
1. Латынның түсіндіру, баяндау, мәлімет деген ұғымдарды білдіретін сөзі.
(Ақпарат-Информация-Informatio)
2. Компьютерге мәтін енгізуге арналған құрылғы. (Пернетақта-клавиатура-
Keyboard)
3. Компьютер пенетақтасында қанша пернетақта бар? (Жүз бір-сто один-One
hundred one)
4. Мысыққа ойын керек, бірдеңеге өлім керек. (тышқан-мышка-mouse)
5. Бұл ең басты перне, оны басу әдетте белгілі бір әрекеттің, операцияның
аяқталғанын, компьютер бұл әрекеттерді өңдеу керек екенін көрсетеді.
(енгізу-ввод-enter)
6. Бұл перне меңзердің оң жағында тұрған символды өшіреді. (өшіру-удалить-
delete)
7. Бұл пернелердің ішіндегі ең ұзын перне, ол символдарды бір-бірінен
ажырату үшін қолданылады. (Бос орын-пробел-Proble)
8. Жақтаулармен шектелген экрандағы төртбұрышты аймақ. (терезе-окно-window)
9. Терезелерді төрт жағынан қоршап тұрған жақтаулар қалай аталады? (Шекара-
Граница-Border)
10. Өшірілген файлдар қайда сақталады? (себет-корзина-basket)
11. Оның жұмысы үшін аздаған ғана жад қажет, өте кішкентай мәтіндік
редактор. (кітапша-блокнот-notebook)
12. Вирустың кері әсерін жоятын программа ?(Антивирус)
V – кезең. «Викториналық сұрақтар»
1. Алғашқы есептеу құрылғысы. (Саусақтар)
2. Шығыстағы ескі көне есептеуіш құрылғысы. (Абак)
3. Есептеу таяқшасын ойлап тапқан кім? (Непер)
4. Аналитикалық есеп машинасының авторы. (Ч. Беббидж)
5. Алғашқы программист. (Ада Лавлейс)
6. Бірінші буынды ЭЕМ- нің элементтік базасы. (Электрондық шамдар)
7. Екінші буынды ЭЕМ- нің элементтік базасы. (Диод, транзисторлар)
8. Үшінші буынды ЭЕМ- нің элементтік базасы. (Микросхемалар)
9.Аталған байттар тізбегі. (Файл )
10. Адам мен компьютер арасындағы қарым- қатынас. (Интерфейс)
11. Информациялық процестерді жүзеге асыратын негізгі құрылғы. (Компьютер)
12. Меңзердің оң жағындағы символды өшіру пернесі. ( Delete)

VI - кезең «Жұмбақтарды шешу»

Әкем жәшік құрады, үш өлшемнен тұрады. (Параллелепипед )
Үрлейтін затпен аттас, атын ешкім таппас. (Шар)
Бөлшектен бөлініп шықты, жүзбен уәдесі мықты. (Пайыз)
Үшеуі 180 жаста, төртеуі төрт тоқсан еді баста. (үшбұрыштың, төртбұрыштың
ішкі бұрыштарының қосындысы)

Сайысты бекіту. Кезеңдерді қорытындылай келе берілген жұлдызшаларды санап,
жеңімпаз топты атау. Екі топты да қатысқандары үшін марапаттау.

-----------------------
36

3

х3

5

Соңы

Басы

ПЕРНЕТАҚТА

Бұл енгізу құрылғысы ма?

Бұл құрылғының суретін сал

Бұл құрылғының суретін сал

Соңы

Осы әріптен басталатын
сөздер жаз

Осы әріптен басталатын
сөздер жаз

Басы

Пернетақта

Сөз дауыссыз дыбыстан бастала ма?

Сөздің бірінші
әрпін
жаз__________

Сөздің бірінші
әрпін
жаз__________

О

С

Ц

Р

Р

С

Е

О

П

Басы

4 рет қайтала

А және В екі сан алалалал

екі

А + В

А+ В 10?

А-1 нәтижесін жаз

Соңы

Басы

Жоғары оңға

Алда тор шеті бар ма ?

Соңы

Басы

4 рет қайтала

А және В екі сан алалалал

екі

А - В

А- В 10?

А+1 нәтижесін жаз

Соңы

Басы

Жоғары солға

Алда тор шеті бар ма ?

Соңы